શ્રીલંકામાં આર્થિક કટોકટી વધુ ઘેરી બની, વિદેશી અનામત ઘટીને 50 મિલિયન ડોલરથી ઓછી થઈ ગઈ, નાણામંત્રીએ સંસદમાં લાલ ધ્વજ ફરકાવ્યો

Sri Lanka Crisis: શ્રીલંકા (Sri Lanka)ની આર્થિક સ્થિતિ દિવસેને દિવસે ખરાબ થઈ રહી છે. દેશના નાણા મંત્રી અલી સાબરીએ બુધવારે સંસદમાં કહ્યું કે શ્રીલંકાની વિદેશી અનામત ઘટીને 50 મિલિયન ડોલરથી ઓછી થઈ ગઈ છે. આ સાથે તેમણે સંસદમાં લાલ ઝંડો પણ લહેરાવ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે વિદેશી અનામતની અછતને કારણે લોકો માટે ખોરાક, ઈંધણ અને અન્ય આવશ્યક ચીજવસ્તુઓ પૂરી પાડવાની અને મોટા પાયે વિદેશી દેવું ચૂકવવાની તેની ક્ષમતા પર ચિંતા વધી છે. સાબરીએ કહ્યું કે અમે અઢી ગણો વધુ ખર્ચ કર્યો છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે વર્ષ 2021માં કુલ આવક 1500 અબજ (શ્રીલંકન રૂપિયો) અને ખર્ચ 3,522 અબજ (શ્રીલંકન રૂપિયો) હતો.

તેમણે સાંસદોને ચેતવણી આપી હતી કે વિશ્વ બેંક અથવા આઈએમએફની મદદથી ગંભીર સમસ્યાઓનું નિરાકરણ નહીં આવે. સાબરીએ કહ્યું કે IMF ‘અલાદ્દીનનો ચિરાગ’ નથી. નાણામંત્રીએ કહ્યું કે બ્રિજિંગ ફાઈનાન્સ મેળવવા માટે ઘણા દેશો સાથે ચર્ચા ચાલી રહી છે. તમને જણાવી દઈએ કે શ્રીલંકાને આર્થિક સંકટમાંથી બહાર આવવા માટે ઓછામાં ઓછા ચાર અબજ ડોલરની જરૂર છે. સાબરી નાણાકીય સહાય મેળવવા માટે વિશ્વ બેંક તેમજ ચીન અને જાપાન સાથે વાતચીત કરી રહી છે.

નાદારીની આરે શ્રીલંકા

નાણામંત્રીએ કહ્યું કે 2019ના અંત સુધીમાં શ્રીલંકાની વિદેશી ભંડાર $7 બિલિયન હતી. તેમણે કહ્યું કે સરકારની ટેક્સ રેવન્યુ જીડીપીના 8.7 ટકા થઈ ગઈ છે. સાબરીએ કહ્યું કે બજેટ સરકાર ટૂંક સમયમાં સંસદમાં નવું બજેટ પ્રસ્તાવ રજૂ કરવાની આશા રાખે છે. શ્રીલંકા નાદારીની આરે છે અને તેણે વિદેશી લોન પર ચૂકવણી સ્થગિત કરી દીધી છે, જે આ વર્ષે અંદાજિત $8.6 બિલિયન સાથે કુલ $50 બિલિયનથી વધુ છે. ફેબ્રુઆરીમાં ફોરેક્સ રિઝર્વનો અંદાજ $2.31 બિલિયન હતો. માર્ચ સુધીમાં તે ઘટીને $1.93 બિલિયન થઈ ગયું હતું. ન્યૂઝ એજન્સી રોઇટર્સે અહેવાલ આપ્યો છે કે બે વર્ષમાં કુલ અનામત 70 ટકા ઘટ્યું છે.

વિશ્વ બેંકે કહ્યું હતું કે આ વર્ષે શ્રીલંકામાં નજીકનો વધારો થશે

ગયા મહિને વિશ્વ બેંકે ચેતવણી આપી હતી કે આ વર્ષે શ્રીલંકામાં ગરીબી વધશે. આ સાથે વૈશ્વિક સંસ્થાએ શ્રીલંકાને ભારે દેવું ઘટાડવા, રાજકોષીય ખાધ ઘટાડવા અને ગરીબો અને નબળા લોકોને રાહત આપવાની અપીલ કરી હતી. વિશ્વ બેંકે કહ્યું, “શ્રીલંકામાં લગભગ 11.7 ટકા લોકો દરરોજ 3.20 યુએસ ડોલરથી ઓછી કમાણી કરે છે, જે ઓછી-મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશો માટે ગરીબી રેખા છે.” આ સંખ્યા 2019ની સરખામણીમાં 9.2 ટકા વધુ છે. વિશ્વ બેંકે કહ્યું કે દેશમાં ગરીબી વધવાનું એક કારણ એ પણ છે કે સરકારનો સમૃદ્ધિ કાર્યક્રમ પૂરતો નહોતો. આ અંતર્ગત દેશમાં લગભગ 12 લાખ ગરીબ પરિવારોને આવરી લેવામાં આવ્યા હતા. કોરોના મહામારીને કારણે 2020માં શ્રીલંકાની અર્થવ્યવસ્થામાં લગભગ 3.6 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો.

શ્રીલંકા ગંભીર આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહ્યું છે

શ્રીલંકા 1948માં બ્રિટનથી સ્વતંત્ર થયા બાદ સૌથી ગંભીર આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહ્યું છે. આ કટોકટી અંશતઃ વિદેશી હૂંડિયામણની અછતને કારણે છે, જેના કારણે ખોરાક અને ઇંધણની આયાત માટે ચૂકવણી કરવી મુશ્કેલ છે.