છોકરાના વેશમાં અંગ્રેજોને પાઠ ભણાવનાર ગુમનામ ક્રાંતિકારી કલ્પના દત્તની કહાની
કલ્પના દત્ત કે જેણે દેશને અંગ્રેજોથી આઝાદ કરાવવા માટે પોતાના જીવનનું બલિદાન આપ્યું. જાણો છોકરાઓના વેશમાં અંગ્રેજો સામે જોરદાર લડત આપનાર અનામી ક્રાંતિકારી કલ્પના દત્ત કોણ હતા.
‘જો માથા પરથી ગુલામીનું કલંક હટાવીને ગર્વથી જીવવું હોય તો અંગ્રેજો પાસેથી આઝાદી મેળવવા ક્રાંતિકારીઓને સાથ આપો. અમારી સાથે લડો… આ શબ્દો હતા 14 વર્ષની છોકરીના, જેણે અંગ્રેજોને પાઠ ભણાવ્યો. ચટગાંવના વિદ્યાર્થી સમ્મેલનમાં પોતાના ક્રાંતિકારી ભાષણથી આ છોકરી ચર્ચામાં આવી અને વિદ્યાર્થીઓને નિર્ભયતાથી આગળ વધવા અને ગુલામીની વિચારસરણીને જડમૂળથી ઉખેડવાની પ્રેરણા આપી. એ છોકરીનું નામ કલ્પના દત્ત હતું.
એ કલ્પના દત્ત કે જેણે દેશને અંગ્રેજોથી આઝાદ કરાવવા માટે પોતાના જીવનનું બલિદાન આપ્યું. જાણો છોકરાઓના વેશમાં અંગ્રેજો સામે જોરદાર લડત આપનાર અનામી ક્રાંતિકારી કલ્પના દત્ત કોણ હતા.
ગુલામીનો યુગ જોયો અને લડવાનું નક્કી કર્યું
કલ્પના દત્તનો જન્મ 27 જુલાઈ, 1913ના રોજ ચટગાંવના શ્રીપુર ગામમાં થયો હતો. આ જગ્યા હવે બાંગ્લાદેશમાં છે. આ એ સમય હતો જ્યારે દેશને અંગ્રેજોથી મુક્ત કરવાની માગ ઝડપથી વધી રહી હતી. અંગ્રેજો સામે અવાજ ઉઠાવવામાં આવી રહ્યો હતો. લોકો એક થઈ રહ્યા હતા. ગુલામીના યુગમાં ઉછરેલી કલ્પનાએ અંગ્રેજોના તાનાશાહી વલણને અને લોકોના જુસ્સાને પણ ખૂબ નજીકથી જોયો. ચટગાંવમાંથી પ્રારંભિક શિક્ષણ મેળવ્યા પછી, તેમનામાં પણ દેશને અંગ્રેજોથી મુક્ત કરવાની જીદ હતી.
તેની અસર તેમના વિદ્યાર્થીઓમાં સ્પષ્ટ દેખાતી હતી. ગુલામીના કલંકને દૂર કરવા અને અંગ્રેજોને દેશ છોડવા માટે મજબૂર કરવા લોકોને એક કરવા એ તેમના જીવનનું લક્ષ્ય બની ગયું હતું.
અભ્યાસ સાથે આઝાદીની લડાઈ લડી
1929માં હાઈસ્કૂલની પરીક્ષા પાસ કર્યા બાદ તેઓ વધુ અભ્યાસ માટે કલકત્તા ગયા. કલકત્તાની બેથ્યુન કોલેજમાં એડમિશન લીધું. અહીં રહીને તેમણે ગ્રેજ્યુએશન કર્યું અને આ દરમિયાન તેમને ક્રાંતિકારીઓને જાણ્યા અને સમજ્યા. તેમના ઉત્સાહ અને જુસ્સાના સમાચારોએ કલ્પનાને પ્રભાવિત કરી. તેમના કાકા પહેલેથી સ્વતંત્રતા ચળવળનો હિસ્સો હતા. તેની સીધી અસર તેના વિચાર પર પડી.
અંગ્રેજોની આંખમાં ખૂંચવા લાગ્યા
ગ્રેજ્યુએશન દરમિયાન વિદ્યાર્થી સંઘમાં જોડાયા. તેઓ મહિલા ક્રાંતિકારીઓ બીના દાસ અને પ્રિતિલતા વડેદારને મળ્યા. આઝાદી માટે લડવાનો ઉત્સાહ વધ્યો. 18 એપ્રિલ 1930ના રોજ, ક્રાંતિકારીઓએ સાથે મળીને ચટગાંવ શસ્ત્રાગારની લૂંટ ચલાવી હતી.
કલકત્તાથી ચટગાંવ આવ્યા પછી, તેણીએ સ્વતંત્રતા સેનાની સૂર્ય સેન સાથે કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. સ્વતંત્રતા સંગ્રામની ગતિને વેગ આપ્યો. તેણી ભારતીય રિપબ્લિકન આર્મીમાં જોડાઈ અને અંગ્રેજો સામે ખુલ્લેઆમ યુદ્ધ શરૂ કર્યું. ચટગાંવની લૂંટ પછી તેઓ અંગ્રેજોની આંખમાં ખૂંચવા લાગ્યા હતા.
1931 ના રોજ, તેમણે તેમના સાથીદારો સાથે વેશ બદલીને હુમલો કરવાની યોજના બનાવી. અંગ્રેજોને પાઠ ભણાવ્યો, જો કે અંગ્રેજોને તેની જાણ થઈ અને ધરપકડ કરવામાં આવી પરંતુ પુરાવાના અભાવે છોડી દેવામાં આવ્યા. અંગ્રેજોની નજર કલ્પના દત્ત પર હતી. તેણીએ ઘણી વખત બ્રિટિશરોને પડકાર ફેંક્યા અને ચકમો આપવામાં સફળ રહ્યા. જો કે, એક દિવસ એવો આવ્યો જ્યારે અંગ્રેજોએ તેમની ધરપકડ કરી અને તેમને જેલમાં મોકલી દીધા.
જેલમાં રોકાણ દરમિયાન તેઓ કોમ્યુનિસ્ટ પાર્ટીના નેતાઓને મળ્યા અને અહીંથી તેમણે રાજકારણની દુનિયામાં પ્રવેશવાનું નક્કી કર્યું. 1943માં પુરણચંદ જોશી સાથે લગ્ન કર્યા પછી, તેમણે તે જ વર્ષે બંગાળમાં યોજાયેલી રાજ્યની ચૂંટણીમાં ઉમેદવારી નોંધાવી પરંતુ ચૂંટણી જીતવામાં નિષ્ફળ રહ્યા.
તેમનું પાત્ર દીપિકા પાદુકોણે ફિલ્મ ‘ખેલેં હમ જી જાન સે’માં ભજવ્યું હતું
બહાદુર મહિલાનું બિરુદ આપવામાં આવ્યું
પક્ષમાં મતભેદો પછી, તેમણે રાજીનામું આપી દીધું અને ચટગાંવ લૂંટ પર આત્મકથા લખવાનું શરૂ કર્યું. તેઓ બંગાળથી દિલ્હી આવ્યા અને 8 ફેબ્રુઆરી, 1995ના રોજ તેમણે દુનિયાને અલવિદા કહ્યું. દેશની આઝાદીમાં તેમના યોગદાનને ધ્યાનમાં રાખીને, તેમને 1979 માં વીર મહિલાનું બિરુદ આપવામાં આવ્યું હતું. બોલિવૂડમાં તેમના જીવન પર ‘ખેલેં હમ જી જાન સે’ નામની ફિલ્મ બની હતી, જેમાં તેમનું પાત્ર દીપિકા પાદુકોણે ભજવ્યું હતું.
નોલેજના તમામ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો
