History of city name : પાંડવોની ગુફાથી શિવાજી સુધી, ડાંગની અદભૂત વારસાગાથા
ડાંગ નામની ઉત્પત્તિ અનેક ઐતિહાસિક અને ભાષાકીય સંદર્ભો સાથે જોડાયેલી હોઈ શકે છે. "ડાંગ" શબ્દનો સામાન્ય અર્થ ડુંગરાળ અથવા જંગલ વિસ્તાર થાય છે. આ નામ સંસ્કૃત, ગુજરાતી અને સ્થાનિક આદિવાસી ભાષાઓથી પ્રભાવિત હોઈ શકે છે.

કદાચ બહુ ઓછા જિલ્લાઓ હશે જેમનો પોતાનો ઐતિહાસિક વારસો હશે. રામાયણ કાળ દરમિયાન, ડાંગ "ડાકારણ્ય અથવા દંડક" તરીકે ઓળખાતું હતું અને તેથી જ અહીંની લોકવાયકા રામ અને સીતાની વાર્તાઓથી ભરેલી છે. અને આજે પણ ડાંગના લોકો એકબીજાને "રામ-રામ" કહીને શુભેચ્છા પાઠવે છે. વ્યક્તિ ગમે તેટલી અજાણી હોય, અહીંના લોકો માટે "રામ-રામ" કહેવું સ્વાભાવિક છે.

એવું માનવામાં આવે છે કે પાંડવો પણ ડાંગની મુલાકાત લેતા અને ત્યાં રહેતા હતા. આજે પણ ડાંગ નજીક પાંડવ ગામમાં એક ગુફા છે.( Credits: Getty Images )

મૌર્ય વંશના રાજાઓ, રાજા સૈન પ્રસ, રાજા સત્ય વાહન અને કહાત્રા અને આહિર વંશના રાજાઓએ આ જિલ્લામાં શાસન કર્યું છે. તેના પડોશીઓ, ચાણક્ય વંશના રાજાઓએ પણ તેના પર શાસન કર્યું છે.

ડાંગ પ્રદેશ પશ્ચિમ ભારતમાં આવેલો છે અને ગાઢ જંગલો, ટેકરીઓ અને કુદરતી સંસાધનોથી સમૃદ્ધ રહ્યો છે, ઐતિહાસિક રીતે આ વિસ્તાર વિવિધ આદિવાસી સમુદાયો, જેમ કે ભીલ, કોળી, વારલી વગેરેનું ઘર રહ્યું છે. આ વિસ્તાર રામાયણ અને મહાભારત કાળ સાથે સંકળાયેલો હોવાનું માનવામાં આવે છે. કેટલીક સ્થાનિક દંતકથાઓ અનુસાર, ભગવાન રામ તેમના વનવાસ દરમિયાન આ વિસ્તારમાંથી પસાર થયા હતા. ( Credits: Getty Images )

આ વિસ્તાર સ્થાનિક રાજાઓ અને સરદારોના શાસન હેઠળ હતો.મુઘલો અને મરાઠાઓના શાસનકાળ દરમિયાન પણ ડાંગનો ઉલ્લેખ છે, પરંતુ તેનું સંપૂર્ણ નિયંત્રણ ક્યારેય આ શાસકોના હાથમાં નહોતું.

બ્રિટિશ સરકારે 19મી સદીમાં આ વિસ્તારને પોતાના પ્રભાવ હેઠળ લાવવાનો પ્રયાસ કર્યો,ડાંગના જંગલો બ્રિટિશ શાસન માટે મહત્વપૂર્ણ હતા, ખાસ કરીને લાકડા અને કુદરતી સંસાધનોના પુરવઠા માટે,અંગ્રેજોએ સ્થાનિક ડાંગ રાજા સાથે સંધિ કરી, જેના હેઠળ તેમણે આ વિસ્તારમાં વહીવટી હસ્તક્ષેપ ઓછામાં ઓછો રાખ્યો. ( Credits: Getty Images )

1947માં ભારતની સ્વતંત્રતા પછી, ડાંગ પ્રદેશને ભારતીય પ્રજાસત્તાકમાં સમાવિષ્ટ કરવામાં આવ્યો,હવે તે ગુજરાત રાજ્યનો એક ભાગ છે અને કુદરતી પર્યટન, જંગલો અને સાંસ્કૃતિક વારસા માટે પ્રખ્યાત છે.

14મી સદીમાં, ડાંગના રાજાઓએ મુઘલોથી અલગ થઈને પોતાનું સ્વતંત્ર શાસન સ્થાપિત કર્યું અને આ તે સ્થાન હતું જ્યાં ઇ.સ.1664માં સુરત પર હુમલો કર્યા પછી શિવાજીએ પોતાનો લશ્કરી છાવણી સ્થાપી હતી. આજે પણ શિવાજીનો લશ્કરી છાવણી "લશ્કરી અંબા" તરીકે ઓળખાય છે.

આઝાદી પહેલા, ડાંગના પાંચ આદિવાસી રાજાઓ અને કંપની વચ્ચે ઘણા યુદ્ધો થયા હતા. ડાંગના ઇતિહાસ મુજબ, સૌથી મોટું યુદ્ધ 'લશ્કરિયા અંબા' માં થયું હતું, જ્યારે પાંચ રાજાઓએ મળીને ડાંગને અંગ્રેજોથી બચાવ્યું હતું. અંગ્રેજોનો પરાજય થયો અને તેઓ સમાધાન માટે સંમત થયા
ડાંગ હજુ પણ તેની સમૃદ્ધ આદિવાસી સંસ્કૃતિ, પરંપરાગત તહેવારો અને કુદરતી સૌંદર્ય માટે જાણીતું છે. ડાંગ ની આવી સ્ટોરી વાંચવા અહીં ક્લિક કરો..

































































