Sign In

Subscribe Whatsapp Channel

તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

History of city name : મોઢેરા સૂર્ય મંદિરના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ, જાણો સમસ્ત વાર્તા

મોઢેરાનું સૂર્ય મંદિર ગુજરાત રાજ્યના મહેસાણા જિલ્લામાં આવેલું છે અને ભારતના સૌથી પ્રસિદ્ધ પ્રાચીન સૂર્ય મંદિરોમાંનું એક છે. આ મંદિરની રચના અને ઈતિહાસ ખુબ રસપ્રદ અને વૈભવી છે.

Ashvin Patel | Updated on: Apr 11, 2025 | 5:57 PM

લોકમાન્યતાઓ પ્રમાણે, મંદિરનો વિસ્તાર પહેલા "મુન્દ્રરાજ" દ્વારા શાસિત હતો, અને પછી તેનું નામ મોઢેરા પડ્યું હશે. પણ મુખ્યત્વે મંદિરનું નામ તે ગામ પરથી પડ્યું છે "મોઢેરા". — લોકમાન્યતાઓ પ્રમાણે, મંદિરનો વિસ્તાર પહેલા "મુન્દ્રરાજ" દ્વારા શાસિત હતો, અને પછી તેનું નામ મોઢેરા પડ્યું હશે. પણ મુખ્યત્વે મંદિરનું નામ તે ગામ પરથી પડ્યું છે "મોઢેરા".
1 / 9

મોઢેરાનું સૂર્ય મંદિર એ ગુજરાતના મહેસાણા જિલ્લાના મોઢેરા ગામમાં સ્થિત સૂર્ય દેવતા સૂર્યને સમર્પિત એક હિન્દુ મંદિર છે . તે પુષ્પાવતી નદીના કિનારે આવેલું છે. તે ઇ.સ.1026-27 પછી ચૌલુક્ય વંશના ભીમ પ્રથમના શાસન દરમિયાન બનાવવામાં આવ્યું હતું . — મોઢેરાનું સૂર્ય મંદિર એ ગુજરાતના મહેસાણા જિલ્લાના મોઢેરા ગામમાં સ્થિત સૂર્ય દેવતા સૂર્યને સમર્પિત એક હિન્દુ મંદિર છે . તે પુષ્પાવતી નદીના કિનારે આવેલું છે. તે ઇ.સ.1026-27 પછી ચૌલુક્ય વંશના ભીમ પ્રથમના શાસન દરમિયાન બનાવવામાં આવ્યું હતું .
2 / 9

મોઢેરા સૂર્ય મંદિરની સ્થાપના સોલંકી વંશના રાજા ભીમદેવ પ્રથમ (ઇ.સ.1026–1027 ) દ્વારા કરવામાં આવી હતી. તેમનું રાજ્યને સૂર્ય ઉપાસનામાં શ્રદ્ધા હતી અને પોતાને "સૂર્યવંશી" માનતા હતા, એટલે મંદિર પણ સૂર્ય દેવને સમર્પિત છે. — મોઢેરા સૂર્ય મંદિરની સ્થાપના સોલંકી વંશના રાજા ભીમદેવ પ્રથમ (ઇ.સ.1026–1027 ) દ્વારા કરવામાં આવી હતી. તેમનું રાજ્યને સૂર્ય ઉપાસનામાં શ્રદ્ધા હતી અને પોતાને "સૂર્યવંશી" માનતા હતા, એટલે મંદિર પણ સૂર્ય દેવને સમર્પિત છે.
3 / 9

મંદિરનું સ્થાપત્ય મારુ-ગુર્જર શિલ્પશૈલીનું ઉત્તમ ઉદાહરણ છે. આ શૈલીમાં દ્રવિડ અને નાગર શૈલીનો મિશ્રણ જોવા મળે છે. મંદિર ત્રણ મુખ્ય ભાગોમાં વિભાજિત છે. — મંદિરનું સ્થાપત્ય મારુ-ગુર્જર શિલ્પશૈલીનું ઉત્તમ ઉદાહરણ છે. આ શૈલીમાં દ્રવિડ અને નાગર શૈલીનો મિશ્રણ જોવા મળે છે. મંદિર ત્રણ મુખ્ય ભાગોમાં વિભાજિત છે.
4 / 9

ગર્ભગૃહ જ્યાં સૂર્ય દેવની મૂર્તિ સ્થાપિત હતી. ગૂઢમંડપ, શ્રદ્ધાળુઓ માટે ઉપાસના સ્થળ. સૂર્યકુંડ જેને રામકુંડ પણ કહેવાય છે, જ્યાં શ્રદ્ધાળુઓ પવિત્ર સ્નાન કરતા પહેલા પૂજા માટે જતા. — ગર્ભગૃહ જ્યાં સૂર્ય દેવની મૂર્તિ સ્થાપિત હતી. ગૂઢમંડપ, શ્રદ્ધાળુઓ માટે ઉપાસના સ્થળ. સૂર્યકુંડ જેને રામકુંડ પણ કહેવાય છે, જ્યાં શ્રદ્ધાળુઓ પવિત્ર સ્નાન કરતા પહેલા પૂજા માટે જતા.
5 / 9

મંદિરનું નિર્માણ એવા ખગોળીય હિસાબથી થયું છે કે વસંત ઋતુના સમયગાળા સૂર્યના કિરણો સીધા ગર્ભગૃહમાં સૂર્યમૂર્તિ પર પડતા હતા.આ ઐતિહાસિક કૃતિ આજે પણ વિજ્ઞાન અને આર્કિટેક્ચર માટે આશ્ચર્યજનક છે. — મંદિરનું નિર્માણ એવા ખગોળીય હિસાબથી થયું છે કે વસંત ઋતુના સમયગાળા સૂર્યના કિરણો સીધા ગર્ભગૃહમાં સૂર્યમૂર્તિ પર પડતા હતા.આ ઐતિહાસિક કૃતિ આજે પણ વિજ્ઞાન અને આર્કિટેક્ચર માટે આશ્ચર્યજનક છે.
6 / 9

કહેવામાં આવે છે કે મહમૂદ ગઝ્નવીના આક્રમણ દરમિયાન મંદિરને નુકસાન પહોંચાડવામાં આવ્યું હતું. આજે પણ ત્યાં પ્રાચીન અવશેષો જોવા મળે છે, 1024-1025 દરમિયાન, ગઝનીના મહમુદે ભીમના રાજ્ય પર આક્રમણ કર્યું હતું, અને લગભગ 20,000 સૈનિકોની સેનાએ મોઢેરા ખાતે તેની પ્રગતિને રોકવાનો નિષ્ફળ પ્રયાસ કર્યો હતો. — કહેવામાં આવે છે કે મહમૂદ ગઝ્નવીના આક્રમણ દરમિયાન મંદિરને નુકસાન પહોંચાડવામાં આવ્યું હતું. આજે પણ ત્યાં પ્રાચીન અવશેષો જોવા મળે છે, 1024-1025 દરમિયાન, ગઝનીના મહમુદે ભીમના રાજ્ય પર આક્રમણ કર્યું હતું, અને લગભગ 20,000 સૈનિકોની સેનાએ મોઢેરા ખાતે તેની પ્રગતિને રોકવાનો નિષ્ફળ પ્રયાસ કર્યો હતો.
7 / 9

મોઢેરા મંદિર હવે ભારતીય પુરાતત્વ વિભાગ (ASI) દ્વારા સુરક્ષિત છે. દર વર્ષે અહીં મોઢેરા ડાન્સ ફેસ્ટિવલ યોજાય છે, જેમાં ભારતીય શાસ્ત્રીય નૃત્યોનું ભવ્ય આયોજન થાય છે. યુનેસ્કો દ્વારા તે વિશ્વ ધરોહર સ્થળ તરીકે પસંદ થવાની શક્યતા ધરાવે છે. — મોઢેરા મંદિર હવે ભારતીય પુરાતત્વ વિભાગ (ASI) દ્વારા સુરક્ષિત છે. દર વર્ષે અહીં મોઢેરા ડાન્સ ફેસ્ટિવલ યોજાય છે, જેમાં ભારતીય શાસ્ત્રીય નૃત્યોનું ભવ્ય આયોજન થાય છે. યુનેસ્કો દ્વારા તે વિશ્વ ધરોહર સ્થળ તરીકે પસંદ થવાની શક્યતા ધરાવે છે.
8 / 9

( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) — ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.)
9 / 9

Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, નામ પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

ઈતિહાસ ગુજરાત જનરલ નોલેજ

Follow Us:

Related Photo Gallery

આ ખેલાડીએ IPL 2025 માટે PSLને લાત મારી

પ્રતિબંધ છતા પાકિસ્તાન કેવી રીતે જઈ રહ્યો ભારતનો સામાન? આ દેશનો ખેલ

સ્વપ્ન સંકેત: તમને વારંવાર વિદેશ જવાના સપના આવે છે?

અંબાણી પરિવારમાં કોને કેટલી સેલેરી મળે છે ?

આજે પણ ઘટ્યો સોનાનો ભાવ ! શું ખરેખર સસ્તું થઈ જશે સોનું જાણો અહીં

Kashyapa Mudra: કશ્યપ મુદ્રાના કરવાના ફાયદા અને તેની રીત

દાદીમાની વાતો: લગ્નની પીઠી લગાવ્યા પછી વડીલો બહાર કેમ નથી જવા દેતા?

શત્રુઓનો પરાજય કરનાર વ્યક્તિને કેમ કહેવાય છે ચૌહાણ, જાણો ઈતિહાસ

શું ભત્રીજી કાકાની મિલકતમાં હિસ્સો મેળવી શકે, જાણો

સોશિયલ મીડિયા ઈન્ફ્લુએન્સર, જેણે 500 રૂપિયાથી બનાવી કરોડોની સંપત્તિ

અંબાણી-Tata એ માર્યો જેકપોટ, એક અઠવાડિયામાં કર્યો 1.18 લાખ કરોડનો ખેલ

આવતા અઠવાડિયે બજારમાં ધમાલ, 5 નવા ઇશ્યૂમાં રોકાણ કરવાની તક

336 દિવસ સુધી રિચાર્જની ઝંઝટ ખતમ ! BSNL સસ્તામાં કરાવી રહ્યું મોજ

Jio યુઝર્સનું ટેન્શન ખતમ ! 200 દિવસ માટે મળશે કોલિંગ અને ડેટાનો લાભ

ચારધામની યાત્રાએ જઈ રહ્યા છો, બેગમાં આ વસ્તુઓ પેક કરી લો

Cleaning Tips: સિંકમાં એલ્યુમિનિયમ ફોઈલ પેપર ઘસવાથી થશે કમાલ!

કાનુની સવાલ: લવ મેરેજ માટે કેટલા ડોક્યુમેન્ટ્સની જરૂર પડે છે?

ધોરણ 12 પછી AIના કયા કોર્સ કરવા ઉત્તમ રહેશે?

આ અભિનેત્રીનો પતિ 4171 કરોડની મલ્ટીનેશનલ કંપનીનો CEO છે

અયોધ્યાના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ, જાણો સમસ્ત વાર્તા

શું Window અને Split ACની પણ હોય છે Expiry ડેટ? એક AC કેટલા વર્ષ ચાલે

Curd Recipe: ખટાશ વગરનું દહીં જમાવવાની આ છે બેસ્ટ રીત

ઓરેન્જ કેપની રેસમાં એક યુવા ખેલાડીની એન્ટ્રી

વરસાદે મેચ પર પાણી ફેરવ્યું, જાણો કઈ ટીમ કયા નંબર પર

દાદીમાની વાતો: જાન વિદાય વખતે પૈડાં નીચે નારિયેળ કેમ ફોડવામાં આવે છે?

આજે ફરી સસ્તું થયું સોનું ! ઘટી ગયો ભાવ, જાણો 10 ગ્રામ ગોલ્ડની કિંમત

નાસ્તામાં બનાવો ગુજરાતનું ફેમસ ખીચું, આ રહી સરળ ટીપ્સ

Easy Yoga poses: પહેલી વાર યોગ કરી રહેલા લોકો માટે સહેલા આસનો

કારના સાયલેન્સરમાંથી પાણી કેમ નીકળે છે? જાણો સાચું કારણ

Tata કે Reliance, અક્ષય તૃતીયા પર સસ્તું સોનું કોણ આપી રહ્યું છે ?

મૃત્યુ પછી પણ વ્યક્તિના વાળ અને નખ વધે છે...

જો તમે તેલ ખાવાનું સંપૂર્ણ બંધ કરી દો તો શરીર પર શું અસર થશે?

હુઠીસિંગ જૈન મંદિરના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ, જાણો સમસ્ત વાર્તા

કૈલાશ માનસરોવર યાત્રા માટે ઓનલાઈન અરજી શરૂ

72 દિવસ સુધી રિચાર્જનું ટેન્શન ખતમ ! Jioએ કરોડો યુઝર્સને કરી દીધા ખુશ

કોપીરાઈટ કલેમ કેસમાં એ આર રહેમાનની 'ચોરી થઈ સાબિત' !

રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝની બાગડોર અનંત અંબાણીના શિરે

28 એપ્રિલ, સોમવારે Nifty50 માં Opening થી Closing સુધી શું થશે ?

35 વર્ષની ઉંમર સુધી કુંવારી રહી આ અભિનેત્રી, હવે કરશે લગ્ન

કાનુની સવાલ: કોઈ વ્યક્તિને અપમાનજનક શબ્દ કહે તો તે કોર્ટ કેસ કરી શકે?

Chanakya Niti : પહેલગામ ઘટનાની જેમ દેશ પર હુમલો થાય તો શુ કરવુ ?

Akshaya Tritiya 2025 : અક્ષય તૃતીયા પર ખરીદો આ 5 વસ્તુ

આ દેશના લગભગ એક ચતુર્થાંશ મુસ્લિમોએ છોડી દીધો ઇસ્લામ ધર્મ !

Love: રિલેશનશિપ અને સિચ્યુએશનશિપ બંનેમાં શું છે તફાવત?

Baba Vanga Prediction :આ 5 રાશિઓની લાગશે લોટરી-બાબા વેંગા

WhatsApp પર અજાણ્યા લોકો મેસેજ કરીને કરે છે પરેશાન? ઓન કરી લો આ સેટિંગ

દાદીમાની વાતો: કીડીઓને કીડિયારુ કેમ પુરવું જોઈએ?

સ્વપ્ન સંકેત: સપનામાં જોયેલી આ વસ્તુઓ જીવનને પીડાદાયક બનાવશે

હિન્દુ - મુસલમાન બંન્ને ધર્મમાં ઉપયોગમાં લેવાતી અટક શાહનો ઈતિહાસ

સોનું ખરીદવાની સુવર્ણ તક, આજે ભાવ રહ્યા સ્થિર, જાણો 10 ગ્રામની કિંમત

Web Stories View more

એક કે બે નહીં, ભારત પાકિસ્તાનીઓને આપે છે 10 પ્રકારના વિઝા

Post Office માં 60 મહિનાની FD માં 3,00,000 જમા કરાવો, તો પાકતી મુદત પર કેટલા રૂપિયા મળશે?

અચાનક નોળિયો દેખાવો કઈ વાતનો સંકેત આપે છે? જાણો શુભ કે અશુભ

શુભમન ગિલના પરિવારમાં કોણ છે? જુઓ ફોટો

Kitchen Tiles color: રસોડામાં કયા રંગની ટાઇલ્સનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ?

સૌથી વધુ પૈસાદાર અભિનેત્રીના પરિવારમાં કોણ કોણ છે, ચાલો જાણીએ

Most Read Stories

ભારત અને પાકિસ્તાન વિવાદમાં હવે કુદી પડ્યુ ઈરાન, મોટુ નિવેદન આપ્યુ

લગ્નની કંકોત્રી વાંચી દીકરીના પિતાના થઈ રહ્યા છે વખાણ

ભારત કરી રહ્યું છે પાકિસ્તાન પર ડિઝિટલ માર, 16 ચેનલો કરી બંધ

સેન્સેક્સ 858 પોઈન્ટ ઉપર, નિફ્ટી 24300 ની નજીક

Latest News View more

ભારત અને પાકિસ્તાન વિવાદમાં હવે કુદી પડ્યુ ઈરાન, મોટુ નિવેદન આપ્યુ

લગ્નની કંકોત્રી વાંચી દીકરીના પિતાના થઈ રહ્યા છે વખાણ

આ ખેલાડીએ IPL 2025 માટે PSLને લાત મારી

ભારત કરી રહ્યું છે પાકિસ્તાન પર ડિઝિટલ માર, 16 ચેનલો કરી બંધ

પ્રતિબંધ છતા પાકિસ્તાન કેવી રીતે જઈ રહ્યો ભારતનો સામાન? આ દેશનો ખેલ

Latest Videos View more

ભાવનગરના દરિયાઈ વિસ્તારની સુરક્ષા રામ ભરોસે

ગણેશ જાડેજાના પડકાર બાદ અલ્પેશ કથીરિયા ગોંડલની મુલાકાતે

અમદાવાદ રહેતા બાંગ્લાદેશી નાગરિકો સામે પોલીસ એક્શનમાં- Video

રાજુલામાં મસ્જિદ સહિતના અનેક વિસ્તારોમાં પોલીસનું સર્ચ ઓપરેશન

100થી વધુ લોકો ગેરકાયદે હોવાનું તપાસમાં ખુલ્યું

આ 5 રાશિના જાતકોને આજે જીવનમા પ્રગતિના સંકેત મળશે

ગુજરાતમાં ગરમી યથાવત રહેશે ! ગરમ પવન ફૂંકાવાની આગાહી

મદરેસામાં બાળકો સાથે શું થાય છે? વાયરલ વીડિયોમાં આ બિરાદરે ખોલ્યા રાઝ

નર્મદા ડેમના અસરગ્રસ્તોની લડત : ટાવર પર ચઢીને કર્યો વિરોધ

ધારાસભ્યના પુત્ર ગણેશ જાડેજાના નિવેદનથી પાટીદાર સમુદાયમાં રોષ ફેલાયો