हिन्दी English ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 Trends9
5
IPL 2024 તાજા સમાચાર લોકસભા ચૂંટણી 2024 ગુજરાત વીડિયોઝ રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ફોટો ગેલેરી ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ ભક્તિ મહારાષ્ટ્ર

Budget 2024 : બજેટમાં બેલેન્સ, સરપ્લસ અને ડેફિસિટનો શું અર્થ છે? જાણો ત્રણેય વચ્ચેનો તફાવત…

Budget 2024 : નવું નાણાકીય વર્ષ 2024-25 એપ્રિલ 2024થી શરૂ થશે. આગામી નાણાકીય વર્ષ માટે આયોજન શરૂ થઈ ગયું છે. સરકાર 1 ફેબ્રુઆરી 2024 ના રોજ તેના આયોજન વિશે વિગતો આપશે. તેને કેન્દ્રીય બજેટ કહેવામાં આવે છે. આ વર્ષે લોકસભાની ચૂંટણી યોજાવા જઈ રહી છે માટે 1 ફેબ્રુઆરીએ કેન્દ્રીય નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ વચગાળાનું બજેટ રજૂ કરશે.

TV9 Gujarati
| Edited By: | Updated on: Jan 24, 2024 | 7:47 AM
નવું નાણાકીય વર્ષ 2024-25 એપ્રિલ 2024થી શરૂ થશે. આગામી નાણાકીય વર્ષ માટે આયોજન શરૂ થઈ ગયું છે. સરકાર 1 ફેબ્રુઆરી 2024 ના રોજ તેના આયોજન વિશે વિગતો આપશે. તેને કેન્દ્રીય બજેટ કહેવામાં આવે છે. આ વર્ષે લોકસભાની ચૂંટણી યોજાવા જઈ રહી છે. આ કારણસર ચૂંટણી બાદ કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરવામાં આવશે. આવી સ્થિતિમાં 1 ફેબ્રુઆરીએ કેન્દ્રીય નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ વચગાળાનું બજેટ રજૂ કરશે.

નવું નાણાકીય વર્ષ 2024-25 એપ્રિલ 2024થી શરૂ થશે. આગામી નાણાકીય વર્ષ માટે આયોજન શરૂ થઈ ગયું છે. સરકાર 1 ફેબ્રુઆરી 2024 ના રોજ તેના આયોજન વિશે વિગતો આપશે. તેને કેન્દ્રીય બજેટ કહેવામાં આવે છે. આ વર્ષે લોકસભાની ચૂંટણી યોજાવા જઈ રહી છે. આ કારણસર ચૂંટણી બાદ કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરવામાં આવશે. આવી સ્થિતિમાં 1 ફેબ્રુઆરીએ કેન્દ્રીય નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ વચગાળાનું બજેટ રજૂ કરશે.

1 / 6
જ્યારે પણ સરકાર બજેટ રજૂ કરે છે ત્યારે દરેક વ્યક્તિ તેનું અલગ અલગ અર્થઘટન કરે છે. બજેટમાં બેલેન્સ બજેટ, સરપ્લસ બજેટ અને ડેફિસિટ બજેટ જેવા શબ્દોનો ખાસ ઉપયોગ થાય છે. અમે તમને આ ત્રણ પ્રકાર વિશે વિગતવાર જણાવી રહ્યા છીએ.

જ્યારે પણ સરકાર બજેટ રજૂ કરે છે ત્યારે દરેક વ્યક્તિ તેનું અલગ અલગ અર્થઘટન કરે છે. બજેટમાં બેલેન્સ બજેટ, સરપ્લસ બજેટ અને ડેફિસિટ બજેટ જેવા શબ્દોનો ખાસ ઉપયોગ થાય છે. અમે તમને આ ત્રણ પ્રકાર વિશે વિગતવાર જણાવી રહ્યા છીએ.

2 / 6
બેલેન્સ બજેટ : જ્યારે પણ નાણાકીય વર્ષ માટેનો અંદાજિત ખર્ચ સરકારની આવકની બરાબર હોય છે ત્યારે તેને બેલેન્સ બજેટ કહેવામાં આવે છે. ઘણા અર્થશાસ્ત્રીઓ માને છે કે સરકારી ખર્ચ સરકારની આવકમાંથી ન આવવો જોઈએ. બેલેન્સ બજેટ મંદી અથવા નાણાકીય અસ્થિરતાની ખાતરી આપતું નથી. ખર્ચ અને આવક સરખી રાખવી એ ખૂબ જ પડકારજનક કાર્ય છે.

બેલેન્સ બજેટ : જ્યારે પણ નાણાકીય વર્ષ માટેનો અંદાજિત ખર્ચ સરકારની આવકની બરાબર હોય છે ત્યારે તેને બેલેન્સ બજેટ કહેવામાં આવે છે. ઘણા અર્થશાસ્ત્રીઓ માને છે કે સરકારી ખર્ચ સરકારની આવકમાંથી ન આવવો જોઈએ. બેલેન્સ બજેટ મંદી અથવા નાણાકીય અસ્થિરતાની ખાતરી આપતું નથી. ખર્ચ અને આવક સરખી રાખવી એ ખૂબ જ પડકારજનક કાર્ય છે.

3 / 6
જો કે, સંતુલિત બજેટની વિશેષતા એ છે કે તે આર્થિક સ્થિરતા સુનિશ્ચિત કરે છે. તે સરકારના અતાર્કિક ખર્ચને પણ ટાળે છે.આ બજેટમાં મંદી કે બેરોજગારી જેવી અનેક સમસ્યાઓનો કોઈ ઉકેલ નથી. આ સિવાય ઓછા વિકસિત દેશો માટે તે લાગુ પડતું નથી. આ એટલા માટે છે કારણ કે તે આર્થિક વિકાસનો અવકાશ ઘટાડે છે. બેલેન્સ બજેટ સરકાર દ્વારા લોક કલ્યાણના ખર્ચને અટકાવે છે.

જો કે, સંતુલિત બજેટની વિશેષતા એ છે કે તે આર્થિક સ્થિરતા સુનિશ્ચિત કરે છે. તે સરકારના અતાર્કિક ખર્ચને પણ ટાળે છે.આ બજેટમાં મંદી કે બેરોજગારી જેવી અનેક સમસ્યાઓનો કોઈ ઉકેલ નથી. આ સિવાય ઓછા વિકસિત દેશો માટે તે લાગુ પડતું નથી. આ એટલા માટે છે કારણ કે તે આર્થિક વિકાસનો અવકાશ ઘટાડે છે. બેલેન્સ બજેટ સરકાર દ્વારા લોક કલ્યાણના ખર્ચને અટકાવે છે.

4 / 6
સરપ્લસ બજેટ : જો નાણાકીય વર્ષમાં સરકારની આવક અંદાજિત સરકારી ખર્ચ કરતાં વધુ હોય, તો તે બજેટને સરપ્લસ બજેટ કહેવામાં આવે છે.તેને આ રીતે સમજીએ કે સરકાર દ્વારા લાદવામાં આવેલા કરમાંથી મળેલી આવકની રકમ સરકાર દ્વારા લોક કલ્યાણ માટે ખર્ચવામાં આવતી રકમ કરતાં વધુ હોય, તો તેને સરપ્લસ બજેટ કહેવામાં આવે છે.આ પ્રકારનું બજેટ દેશની આર્થિક સમૃદ્ધિ દર્શાવે છે. મોંઘવારી ઘટાડવા માટે સરકાર આ બજેટને ઘણી વખત લાગુ કરી શકે છે.

સરપ્લસ બજેટ : જો નાણાકીય વર્ષમાં સરકારની આવક અંદાજિત સરકારી ખર્ચ કરતાં વધુ હોય, તો તે બજેટને સરપ્લસ બજેટ કહેવામાં આવે છે.તેને આ રીતે સમજીએ કે સરકાર દ્વારા લાદવામાં આવેલા કરમાંથી મળેલી આવકની રકમ સરકાર દ્વારા લોક કલ્યાણ માટે ખર્ચવામાં આવતી રકમ કરતાં વધુ હોય, તો તેને સરપ્લસ બજેટ કહેવામાં આવે છે.આ પ્રકારનું બજેટ દેશની આર્થિક સમૃદ્ધિ દર્શાવે છે. મોંઘવારી ઘટાડવા માટે સરકાર આ બજેટને ઘણી વખત લાગુ કરી શકે છે.

5 / 6
ડેફિસિટ બજેટ : ડેફિસિટ બજેટને ડેફિસિટ બજેટ પણ કહેવામાં આવે છે. જો કોઈ ચોક્કસ નાણાકીય વર્ષમાં સરકારી ખર્ચ સરકારી આવક કરતાં વધી જાય તો તેને ખાધ બજેટ કહેવાય છે.આ બજેટ વિકાસશીલ અર્થતંત્ર માટે સૌથી યોગ્ય છે. આ બજેટ ગ્રોથ વધારવામાં પણ મદદ કરે છે. આ બજેટ પછી સરકાર દેશમાં રોજગાર દર સુધારવા અથવા વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. આ ઉપરાંત સામાન અને સેવાઓની માંગમાં પણ વધારો થયો છે.ડેફિસિટ બજેટનો ગેરલાભ પણ છે. આમાં સરકારને જન કલ્યાણ માટે લોન લેવી પડે છે જેના કારણે તેમને મુશ્કેલી પડી શકે છે. આ ઉપરાંત, તે સરકારના અતાર્કિક ખર્ચને પણ પ્રોત્સાહન આપે છે.

ડેફિસિટ બજેટ : ડેફિસિટ બજેટને ડેફિસિટ બજેટ પણ કહેવામાં આવે છે. જો કોઈ ચોક્કસ નાણાકીય વર્ષમાં સરકારી ખર્ચ સરકારી આવક કરતાં વધી જાય તો તેને ખાધ બજેટ કહેવાય છે.આ બજેટ વિકાસશીલ અર્થતંત્ર માટે સૌથી યોગ્ય છે. આ બજેટ ગ્રોથ વધારવામાં પણ મદદ કરે છે. આ બજેટ પછી સરકાર દેશમાં રોજગાર દર સુધારવા અથવા વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. આ ઉપરાંત સામાન અને સેવાઓની માંગમાં પણ વધારો થયો છે.ડેફિસિટ બજેટનો ગેરલાભ પણ છે. આમાં સરકારને જન કલ્યાણ માટે લોન લેવી પડે છે જેના કારણે તેમને મુશ્કેલી પડી શકે છે. આ ઉપરાંત, તે સરકારના અતાર્કિક ખર્ચને પણ પ્રોત્સાહન આપે છે.

6 / 6

Latest News Updates

અંદાજપત્ર 2024
Follow Us:
Web Stories View more
LICની આ પોલિસી દેશની દરેક દીકરીનું ભવિષ્ય કરશે સુરક્ષિત! આ રીતે કરો અરજી
LICની આ પોલિસી દેશની દરેક દીકરીનું ભવિષ્ય કરશે સુરક્ષિત! આ રીતે કરો અરજી
તમારા ઘરની તુલસી સાથે જોડાયેલી આ 7 ભૂલો ક્યારેય ન કરતાં, જાણો કારણ
તમારા ઘરની તુલસી સાથે જોડાયેલી આ 7 ભૂલો ક્યારેય ન કરતાં, જાણો કારણ
મુકેશ અંબાણીના Jioના નવા પ્લાને મચાવી ધૂમ, Netflix સહિત આ 15 OTTની ઍક્સેસ મળશે
મુકેશ અંબાણીના Jioના નવા પ્લાને મચાવી ધૂમ, Netflix સહિત આ 15 OTTની ઍક્સેસ મળશે
પાકિસ્તાનમાં માહિરા સાથે થઈ બદતમીઝી, અજાણ્યા વ્યક્તિએ ફેંક્યો સામાન, હસીનાએ કહ્યું..
પાકિસ્તાનમાં માહિરા સાથે થઈ બદતમીઝી, અજાણ્યા વ્યક્તિએ ફેંક્યો સામાન, હસીનાએ કહ્યું..
તમે અમીર બનવા માગતા હોવ તો વોરેન બફેટના આ 7 સરળ રસ્તા જાણી લો
તમે અમીર બનવા માગતા હોવ તો વોરેન બફેટના આ 7 સરળ રસ્તા જાણી લો
દરરોજ શરીરમાં કેટલું કેલ્શિયમ હોવું જરુરી? જો આટલું કરી લીધુ તો નહીં રહે કેલ્શિયમની ઉણપ
દરરોજ શરીરમાં કેટલું કેલ્શિયમ હોવું જરુરી? જો આટલું કરી લીધુ તો નહીં રહે કેલ્શિયમની ઉણપ
Latest Videos View more
રૂપાલા સામેનું ક્ષત્રિય આંદોલન હાલ સ્થગિત, રાજકોટમાં ભાજપ હારશે
રૂપાલા સામેનું ક્ષત્રિય આંદોલન હાલ સ્થગિત, રાજકોટમાં ભાજપ હારશે
એસ્ટ્રોન ચોકના નાળા પાસેથી યુવતીનો લટક્તી હાલતમાં મૃતદેહ મળ્યો - Video
એસ્ટ્રોન ચોકના નાળા પાસેથી યુવતીનો લટક્તી હાલતમાં મૃતદેહ મળ્યો - Video
આવકનો દાખલો મેળવવામાં અરજદારોને સરકારી કચેરીઓએ દિવસે દેખાડી દીધા તારા
આવકનો દાખલો મેળવવામાં અરજદારોને સરકારી કચેરીઓએ દિવસે દેખાડી દીધા તારા
સુરતમાં આવકના દાખલા માટે કચેરી બહાર લાગી લાંબી કતારો, અરજદારોને હાલાકી
સુરતમાં આવકના દાખલા માટે કચેરી બહાર લાગી લાંબી કતારો, અરજદારોને હાલાકી
ગુમ થયેલા 2 બાળકોને શોધવા માતા - પિતા બન્યા ભિક્ષુક !
ગુમ થયેલા 2 બાળકોને શોધવા માતા - પિતા બન્યા ભિક્ષુક !
સોશિયલ મીડિયાની લિંક દ્વારા ઠગાઈને અપાતો હતો અંજામ
સોશિયલ મીડિયાની લિંક દ્વારા ઠગાઈને અપાતો હતો અંજામ
સ્વામિનારાયણ પ્રોજેક્ટના નામે સુરતના ડોક્ટર સાથે કરોડોની ઠગાઇ
સ્વામિનારાયણ પ્રોજેક્ટના નામે સુરતના ડોક્ટર સાથે કરોડોની ઠગાઇ
પાકિસ્તાનના સાંસદે નેશનલ એસેમ્બલીમાં ભારતના કર્યા મ્હોફાંટ વખાણ, જાણો
પાકિસ્તાનના સાંસદે નેશનલ એસેમ્બલીમાં ભારતના કર્યા મ્હોફાંટ વખાણ, જાણો
રાજકોટમાં આવક અને જાતિના દાખલા મેળવવા ધોમધખતા તાપમાં લાગી લાંબી લાઈનો
રાજકોટમાં આવક અને જાતિના દાખલા મેળવવા ધોમધખતા તાપમાં લાગી લાંબી લાઈનો
પાલ આંબલિયાએ CMને પત્ર લખી માવઠાથી થયેલા નુકસાનીના સર્વેની કરી માગ
પાલ આંબલિયાએ CMને પત્ર લખી માવઠાથી થયેલા નુકસાનીના સર્વેની કરી માગ
g clip-path="url(#clip0_868_265)">