हिन्दी English ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 Trends9
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

કાનુની સવાલ: જો પતિ-પત્ની વચ્ચે શારીરિક સંબંધ ન હોય તો કેટલા દિવસ માટે છૂટાછેડા મળી શકે છે?

કાનુની સવાલ: ભારતમાં લગ્ન એક કાનૂની અને સામાજિક કરાર છે. જેમાં પતિ-પત્ની વચ્ચે શારીરિક સંબંધ (consummation of marriage) આવશ્યક માનવામાં આવે છે. જો લગ્ન પછી લાંબા સમય સુધી પતિ-પત્ની વચ્ચે કોઈ શારીરિક સંબંધ સ્થાપિત ન થાય, તો તે છૂટાછેડા માટેનું કારણ બની શકે છે.

| Updated on: Apr 05, 2025 | 2:44 PM
છૂટાછેડા અથવા લગ્ન રદ કરવાની મંજૂરી ક્યારે આપી શકાય?: (A) લગ્ન રદબાતલ - હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ 1955ની કલમ 12(1)(a) જો લગ્ન પછી શારીરિક સંબંધ ક્યારેય સ્થાપિત ન થયો હોય અને આ કોઈ પણ પક્ષની શારીરિક અક્ષમતા અથવા માનસિક અસ્વસ્થતાને કારણે થયું હોય તો લગ્નના એક વર્ષની અંદર લગ્ન રદ કરી શકાય છે. સમય મર્યાદા: લગ્નના 1 વર્ષની અંદર, ન્યાયિક પ્રક્રિયા: એ સાબિત કરવું પડશે કે કોઈ શારીરિક સંબંધ બન્યો નથી અને તે એક કાયમી સમસ્યા છે. પરિણામ: લગ્નને રદબાતલ જાહેર કરી શકાય છે, માની લો કે લગ્ન ક્યારેય થયા જ નથી.

છૂટાછેડા અથવા લગ્ન રદ કરવાની મંજૂરી ક્યારે આપી શકાય?: (A) લગ્ન રદબાતલ - હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ 1955ની કલમ 12(1)(a) જો લગ્ન પછી શારીરિક સંબંધ ક્યારેય સ્થાપિત ન થયો હોય અને આ કોઈ પણ પક્ષની શારીરિક અક્ષમતા અથવા માનસિક અસ્વસ્થતાને કારણે થયું હોય તો લગ્નના એક વર્ષની અંદર લગ્ન રદ કરી શકાય છે. સમય મર્યાદા: લગ્નના 1 વર્ષની અંદર, ન્યાયિક પ્રક્રિયા: એ સાબિત કરવું પડશે કે કોઈ શારીરિક સંબંધ બન્યો નથી અને તે એક કાયમી સમસ્યા છે. પરિણામ: લગ્નને રદબાતલ જાહેર કરી શકાય છે, માની લો કે લગ્ન ક્યારેય થયા જ નથી.

1 / 7
(B) માનસિક ક્રૂરતાના આધારે છૂટાછેડા - હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ, 1955 ની કલમ 13(1)(i-a) મુજબ જો લગ્ન પછી કોઈ પણ જીવનસાથી લાંબા સમય સુધી શારીરિક સંબંધ બાંધવાનો ઇનકાર કરે છે (કોઈપણ માન્ય તબીબી કે માનસિક કારણ વગર) તો તેને માનસિક ક્રૂરતા ગણવામાં આવે છે અને છૂટાછેડા માટે અરજી દાખલ કરી શકાય છે. સમય મર્યાદા: સામાન્ય રીતે 12-24 મહિના સુધી શારીરિક સંબંધ ન રાખવો એ માનસિક ક્રૂરતા માનવામાં આવે છે. છૂટાછેડાનો સમયગાળો: 6 મહિનાથી 2 વર્ષ (કોર્ટ પ્રક્રિયા પર આધાર રાખીને) કાર્યવાહી: પીડિત પક્ષે સાબિત કરવું પડશે કે લગ્ન પછી ક્યારેય શારીરિક સંબંધ નહોતો અથવા બીજો પક્ષ ઇરાદાપૂર્વક ઇનકાર કરી રહ્યો છે.

(B) માનસિક ક્રૂરતાના આધારે છૂટાછેડા - હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ, 1955 ની કલમ 13(1)(i-a) મુજબ જો લગ્ન પછી કોઈ પણ જીવનસાથી લાંબા સમય સુધી શારીરિક સંબંધ બાંધવાનો ઇનકાર કરે છે (કોઈપણ માન્ય તબીબી કે માનસિક કારણ વગર) તો તેને માનસિક ક્રૂરતા ગણવામાં આવે છે અને છૂટાછેડા માટે અરજી દાખલ કરી શકાય છે. સમય મર્યાદા: સામાન્ય રીતે 12-24 મહિના સુધી શારીરિક સંબંધ ન રાખવો એ માનસિક ક્રૂરતા માનવામાં આવે છે. છૂટાછેડાનો સમયગાળો: 6 મહિનાથી 2 વર્ષ (કોર્ટ પ્રક્રિયા પર આધાર રાખીને) કાર્યવાહી: પીડિત પક્ષે સાબિત કરવું પડશે કે લગ્ન પછી ક્યારેય શારીરિક સંબંધ નહોતો અથવા બીજો પક્ષ ઇરાદાપૂર્વક ઇનકાર કરી રહ્યો છે.

2 / 7
કેટલા સમયમાં છૂટાછેડા આપી શકાય?: (A) લગ્ન રદ થવાના કિસ્સામાં, ચુકાદો 6 મહિનાથી 1 વર્ષમાં આવી શકે છે. જો તબીબી પુરાવા (જેમ કે ડૉક્ટરનો રિપોર્ટ) હોય કે વ્યક્તિ શારીરિક રીતે નપુંસક છે તો કોર્ટ ઝડપથી ચુકાદો આપી શકે છે. જો કોઈ પક્ષ નિર્ણયને પડકારે છે તો કેસ લાંબા સમય સુધી લંબાઈ શકે છે. (B) માનસિક ક્રૂરતાના આધારે છૂટાછેડાના કિસ્સામાં, જો મામલો પરસ્પર સંમતિ સાથે હોય તો છૂટાછેડા 6 મહિનાથી 1 વર્ષની અંદર આપી શકાય છે. જો કેસ વિરોધી છૂટાછેડાનો હોય તો તેમાં 1 થી 3 વર્ષનો સમય લાગી શકે છે.

કેટલા સમયમાં છૂટાછેડા આપી શકાય?: (A) લગ્ન રદ થવાના કિસ્સામાં, ચુકાદો 6 મહિનાથી 1 વર્ષમાં આવી શકે છે. જો તબીબી પુરાવા (જેમ કે ડૉક્ટરનો રિપોર્ટ) હોય કે વ્યક્તિ શારીરિક રીતે નપુંસક છે તો કોર્ટ ઝડપથી ચુકાદો આપી શકે છે. જો કોઈ પક્ષ નિર્ણયને પડકારે છે તો કેસ લાંબા સમય સુધી લંબાઈ શકે છે. (B) માનસિક ક્રૂરતાના આધારે છૂટાછેડાના કિસ્સામાં, જો મામલો પરસ્પર સંમતિ સાથે હોય તો છૂટાછેડા 6 મહિનાથી 1 વર્ષની અંદર આપી શકાય છે. જો કેસ વિરોધી છૂટાછેડાનો હોય તો તેમાં 1 થી 3 વર્ષનો સમય લાગી શકે છે.

3 / 7
કેટલા સમયમાં છૂટાછેડા આપી શકાય?: (A) લગ્ન રદ થવાના કિસ્સામાં, ચુકાદો 6 મહિનાથી 1 વર્ષમાં આવી શકે છે. જો તબીબી પુરાવા (જેમ કે ડૉક્ટરનો રિપોર્ટ) હોય કે વ્યક્તિ શારીરિક રીતે નપુંસક છે તો કોર્ટ ઝડપથી ચુકાદો આપી શકે છે. જો કોઈ પક્ષ નિર્ણયને પડકારે છે તો કેસ લાંબા સમય સુધી લંબાઈ શકે છે. (B) માનસિક ક્રૂરતાના આધારે છૂટાછેડાના કિસ્સામાં, જો મામલો પરસ્પર સંમતિ સાથે હોય તો છૂટાછેડા 6 મહિનાથી 1 વર્ષની અંદર આપી શકાય છે. જો કેસ વિરોધી છૂટાછેડાનો હોય તો તેમાં 1 થી 3 વર્ષનો સમય લાગી શકે છે.

કેટલા સમયમાં છૂટાછેડા આપી શકાય?: (A) લગ્ન રદ થવાના કિસ્સામાં, ચુકાદો 6 મહિનાથી 1 વર્ષમાં આવી શકે છે. જો તબીબી પુરાવા (જેમ કે ડૉક્ટરનો રિપોર્ટ) હોય કે વ્યક્તિ શારીરિક રીતે નપુંસક છે તો કોર્ટ ઝડપથી ચુકાદો આપી શકે છે. જો કોઈ પક્ષ નિર્ણયને પડકારે છે તો કેસ લાંબા સમય સુધી લંબાઈ શકે છે. (B) માનસિક ક્રૂરતાના આધારે છૂટાછેડાના કિસ્સામાં, જો મામલો પરસ્પર સંમતિ સાથે હોય તો છૂટાછેડા 6 મહિનાથી 1 વર્ષની અંદર આપી શકાય છે. જો કેસ વિરોધી છૂટાછેડાનો હોય તો તેમાં 1 થી 3 વર્ષનો સમય લાગી શકે છે.

4 / 7
કાનૂની વિભાગો અને તેમનું મહત્વ: હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ 1955 કલમ 12(1)(A) મુજબ જો કોઈ વ્યક્તિ લગ્ન સમયે શારીરિક રીતે નપુંસક હોય તો લગ્નને રદબાતલ જાહેર કરી શકાય છે. 1 વર્ષની અંદર અરજી દાખલ કરો. હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ 1955 – કલમ 13(1)(i-a) મુજબ જો કોઈ જીવનસાથી કોઈ માન્ય કારણ વગર શારીરિક સંબંધ બાંધવાનો ઇનકાર કરે છે તો તેને માનસિક ક્રૂરતા ગણવામાં આવશે અને છૂટાછેડા માટેનું કારણ બનશે. તેમાં 1-2 વર્ષ લાગી શકે છે. ખાસ લગ્ન અધિનિયમ 1954 – કલમ 27(1)(ડી) મુજબ જો કોઈ વ્યક્તિ લગ્ન પછી પણ શારીરિક સંબંધ સ્થાપિત ન કરે તો તે છૂટાછેડા માટેનું કારણ બની શકે છે. ઓછામાં ઓછા 1 વર્ષથી સંબંધ ન હોવાનો પુરાવો જરૂરી છે.

કાનૂની વિભાગો અને તેમનું મહત્વ: હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ 1955 કલમ 12(1)(A) મુજબ જો કોઈ વ્યક્તિ લગ્ન સમયે શારીરિક રીતે નપુંસક હોય તો લગ્નને રદબાતલ જાહેર કરી શકાય છે. 1 વર્ષની અંદર અરજી દાખલ કરો. હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ 1955 – કલમ 13(1)(i-a) મુજબ જો કોઈ જીવનસાથી કોઈ માન્ય કારણ વગર શારીરિક સંબંધ બાંધવાનો ઇનકાર કરે છે તો તેને માનસિક ક્રૂરતા ગણવામાં આવશે અને છૂટાછેડા માટેનું કારણ બનશે. તેમાં 1-2 વર્ષ લાગી શકે છે. ખાસ લગ્ન અધિનિયમ 1954 – કલમ 27(1)(ડી) મુજબ જો કોઈ વ્યક્તિ લગ્ન પછી પણ શારીરિક સંબંધ સ્થાપિત ન કરે તો તે છૂટાછેડા માટેનું કારણ બની શકે છે. ઓછામાં ઓછા 1 વર્ષથી સંબંધ ન હોવાનો પુરાવો જરૂરી છે.

5 / 7
છૂટાછેડા માટે શું કરવાની જરૂર છે?: કાનૂની સલાહ લો: એક સારા કૌટુંબિક વકીલની સલાહ લો. કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરો: જો નપુંસકતા હોય તો કલમ 12(1)(a) હેઠળ લગ્નને રદબાતલ જાહેર કરવા માટે અરજી દાખલ કરો. જો માનસિક ક્રૂરતા હોય તો કલમ 13(1)(i-a) હેઠળ છૂટાછેડાની અરજી દાખલ કરો. તબીબી પુરાવા સબમિટ કરો: જો કોઈ વ્યક્તિ શારીરિક રીતે નપુંસક હોય તો ડૉક્ટરનો રિપોર્ટ અને અન્ય પુરાવા કોર્ટમાં સબમિટ કરો. સમાધાન કરવાનો પ્રયાસ કરો: જો મામલો ખૂબ લાંબો સમય સુધી લંબાય તો પરસ્પર સંમતિથી છૂટાછેડાનો વિકલ્પ પસંદ કરો.

છૂટાછેડા માટે શું કરવાની જરૂર છે?: કાનૂની સલાહ લો: એક સારા કૌટુંબિક વકીલની સલાહ લો. કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરો: જો નપુંસકતા હોય તો કલમ 12(1)(a) હેઠળ લગ્નને રદબાતલ જાહેર કરવા માટે અરજી દાખલ કરો. જો માનસિક ક્રૂરતા હોય તો કલમ 13(1)(i-a) હેઠળ છૂટાછેડાની અરજી દાખલ કરો. તબીબી પુરાવા સબમિટ કરો: જો કોઈ વ્યક્તિ શારીરિક રીતે નપુંસક હોય તો ડૉક્ટરનો રિપોર્ટ અને અન્ય પુરાવા કોર્ટમાં સબમિટ કરો. સમાધાન કરવાનો પ્રયાસ કરો: જો મામલો ખૂબ લાંબો સમય સુધી લંબાય તો પરસ્પર સંમતિથી છૂટાછેડાનો વિકલ્પ પસંદ કરો.

6 / 7
નિષ્કર્ષ: જો લગ્નના 1 વર્ષની અંદર કોઈ શારીરિક સંબંધ ન બન્યો હોય અને પતિ/પત્ની શારીરિક રીતે અક્ષમ હોય તો લગ્ન રદબાતલ જાહેર કરી શકાય છે. જો કોઈ વ્યક્તિ લાંબા સમય સુધી શારીરિક સંબંધો રાખવાનો જાણી જોઈને ઇનકાર કરે છે, તો તેને માનસિક ક્રૂરતા ગણવામાં આવશે અને છૂટાછેડા માટેનું કારણ બનશે. છૂટાછેડા માટેનો સમય 6 મહિનાથી 3 વર્ષ સુધીનો હોઈ શકે છે પરંતુ જો કેસમાં તબીબી પુરાવા હોય તો કોર્ટ ઝડપથી નિર્ણય આપી શકે છે. (All Image Symbolic) (Disclaimer: જો તમારી પાસે કોઈ ચોક્કસ કેસ હોય તો કાનૂની નિષ્ણાત (વકીલ) ની સલાહ લેવી સલાહભર્યું છે. અહીં આપેલી માહિતી ફક્ત કોર્ટના નિર્ણયો અને કલમોને આધારે આપવામાં આવી છે. તમારે કોઈ કેસ માટે જાણવું હોય તો યોગ્ય વકીલની સલાહ લઈ શકો છો.)

નિષ્કર્ષ: જો લગ્નના 1 વર્ષની અંદર કોઈ શારીરિક સંબંધ ન બન્યો હોય અને પતિ/પત્ની શારીરિક રીતે અક્ષમ હોય તો લગ્ન રદબાતલ જાહેર કરી શકાય છે. જો કોઈ વ્યક્તિ લાંબા સમય સુધી શારીરિક સંબંધો રાખવાનો જાણી જોઈને ઇનકાર કરે છે, તો તેને માનસિક ક્રૂરતા ગણવામાં આવશે અને છૂટાછેડા માટેનું કારણ બનશે. છૂટાછેડા માટેનો સમય 6 મહિનાથી 3 વર્ષ સુધીનો હોઈ શકે છે પરંતુ જો કેસમાં તબીબી પુરાવા હોય તો કોર્ટ ઝડપથી નિર્ણય આપી શકે છે. (All Image Symbolic) (Disclaimer: જો તમારી પાસે કોઈ ચોક્કસ કેસ હોય તો કાનૂની નિષ્ણાત (વકીલ) ની સલાહ લેવી સલાહભર્યું છે. અહીં આપેલી માહિતી ફક્ત કોર્ટના નિર્ણયો અને કલમોને આધારે આપવામાં આવી છે. તમારે કોઈ કેસ માટે જાણવું હોય તો યોગ્ય વકીલની સલાહ લઈ શકો છો.)

7 / 7

કાનૂની સલાહ લેવા માટે વકીલો પહેલા હકીકતોનું વિશ્લેષણ કરે છે અને પછી બીજી વ્યક્તિને કહે છે કે કયા ક્રમમાં શું કરવું. કાનુની સલાહ લેવા માટે તમે વકીલનો સંપર્ક કરી શકો છો. તમે નિષ્ણાત અથવા વ્યાવસાયિક સલાહકારનો સંપર્ક કરી શકો છો. તમે ઓનલાઈન કાનૂની સલાહ સેવાઓનો લાભ લઈ શકો છો. તમે રાષ્ટ્રીય કાનૂની સેવા સત્તામંડળ (NALSA) નો પણ સંપર્ક કરી શકો છો. લીગલ એડવાઈઝની સ્ટોરી વાંચવા માટે  અહીં ક્લિક કરો.

કામની વાતજનરલ નોલેજલાઈફ સ્ટાઈલ જીવનશૈલીલીગલ એડવાઈઝસુપ્રીમ કોર્ટ
Follow Us:
Web Stories View more
આજનું રાશિફળ તારીખ : 10-04-2025
આજનું રાશિફળ તારીખ : 10-04-2025
41.7 કરોડ… IPL 2025માં આ મેચને મળી સૌથી વધુ વ્યૂઅરશીપ
41.7 કરોડ… IPL 2025માં આ મેચને મળી સૌથી વધુ વ્યૂઅરશીપ
RJ મહવશે યુઝવેન્દ્ર ચહલ માટે કહી દીધી મનની વાત ! જુઓ Photos
RJ મહવશે યુઝવેન્દ્ર ચહલ માટે કહી દીધી મનની વાત ! જુઓ Photos
Ghee For Health : ઉનાળામાં કેટલું દેશી ઘી ખાવું જોઈએ? જાણી લો
Ghee For Health : ઉનાળામાં કેટલું દેશી ઘી ખાવું જોઈએ? જાણી લો
IPL 2025 : ધોનીની CSK કેચ છોડવામાં છે નંબર 1
IPL 2025 : ધોનીની CSK કેચ છોડવામાં છે નંબર 1
જાણો વાણી કપૂરના પરિવારમાં કોણ કોણ છે, જુઓ ફોટો
જાણો વાણી કપૂરના પરિવારમાં કોણ કોણ છે, જુઓ ફોટો
Latest Videos View more
દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં ગરમ અને ભેજવાળા પવન ફૂંકાય તેવી આગાહી
દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં ગરમ અને ભેજવાળા પવન ફૂંકાય તેવી આગાહી
"CM દાદા" ચીપ્યો બદલીનો ગંજીફો, કિ પોસ્ટ પરથી આ અધિકારીઓ બદલાયા
લાતી પ્લોટ વિસ્તારમાંથી ઝડપાઈ 110 કિલો અખાદ્ય હિંગ કરાયો નાશ
લાતી પ્લોટ વિસ્તારમાંથી ઝડપાઈ 110 કિલો અખાદ્ય હિંગ કરાયો નાશ
ગોત્રી રોડ પર નશાની હાલતમાં સર્જ્યો અકસ્માત, CCTV આવ્યા સામે
ગોત્રી રોડ પર નશાની હાલતમાં સર્જ્યો અકસ્માત, CCTV આવ્યા સામે
સરકારે ચૂંટણીમાં તેમને ફાયદો થાય તેવી ટેકનિક બનાવી - ખડગે
સરકારે ચૂંટણીમાં તેમને ફાયદો થાય તેવી ટેકનિક બનાવી - ખડગે
આ 5 રાશિના જાતકોને આજે નોકરીમાં પ્રમોશન મળવાના સંકેત
આ 5 રાશિના જાતકોને આજે નોકરીમાં પ્રમોશન મળવાના સંકેત
ગુજરાતમાં ગરમીનો કહેર, આ જિલ્લાઓમાં રેડ એલર્ટની આગાહી
ગુજરાતમાં ગરમીનો કહેર, આ જિલ્લાઓમાં રેડ એલર્ટની આગાહી
કોંગ્રેસ પ્રિયંકા ગાંધીને બનાવી શકે છે ઈલેક્શન કમિટીની ચેરપર્સન- સૂત્ર
કોંગ્રેસ પ્રિયંકા ગાંધીને બનાવી શકે છે ઈલેક્શન કમિટીની ચેરપર્સન- સૂત્ર
હવે જમીનના હેતુફેરની પ્રક્રિયા થશે સરળ, સરકારે કર્યા આ ચાર મોટા નિર્ણય
હવે જમીનના હેતુફેરની પ્રક્રિયા થશે સરળ, સરકારે કર્યા આ ચાર મોટા નિર્ણય
"કોંગ્રેસની વર્કિગ કમિટીમાં જિલ્લાધ્યક્ષોને વધુ સશક્ત બનાવવા ચર્ચા"
g clip-path="url(#clip0_868_265)">