हिन्दी English ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 Trends9
તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી ચૂંટણી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

ISRO એ અવકાશમાં ઉગાડ્યો છોડ, જાણો શા માટે અવકાશમાં થઈ રહ્યા છે આવા પ્રયોગો, કેટલા થયા સફળ?

ભારતની અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ISRO) એ વધુ એક અદભૂત સિદ્ધિ હાંસલ કરીને પોતાની ક્ષમતા સાબિત કરી છે. ઈસરોએ એક ખાસ પ્રયોગ હેઠળ અવકાશમાં છોડ ઉગાડવામાં સફળતા મેળવી છે. ચાલો જાણીએ કે આ પ્રયોગ કેવી રીતે કરવામાં આવ્યો અને અવકાશમાં છોડ ઉગાડવાની જરૂર કેમ છે?

| Updated on: Jan 06, 2025 | 12:00 PM
ભારતની સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) ફરી એકવાર ઈતિહાસ રચવામાં સફળ થઈ છે. આ વખતે તે અવકાશમાં છોડ ઉગાડવા વિશે છે. ISROએ તેના PSLV C-60 ના POM-4 મિશન દ્વારા માઈક્રોગ્રેવિટીમાં લોબિયાના બીજ અંકુરિત કરવામાં સફળતા મેળવી છે.

ભારતની સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) ફરી એકવાર ઈતિહાસ રચવામાં સફળ થઈ છે. આ વખતે તે અવકાશમાં છોડ ઉગાડવા વિશે છે. ISROએ તેના PSLV C-60 ના POM-4 મિશન દ્વારા માઈક્રોગ્રેવિટીમાં લોબિયાના બીજ અંકુરિત કરવામાં સફળતા મેળવી છે.

1 / 7
આ અનોખો પ્રયોગ માત્ર વિજ્ઞાનની દુનિયામાં એક મોટું પગલું નથી, પરંતુ ભવિષ્યમાં અવકાશમાં માનવ જીવનને કાયમી બનાવવાની દિશામાં એક મજબૂત પાયો પણ છે. તો સવાલ એ ઊભો થાય છે કે અવકાશમાં છોડ ઉગાડવા માટે આટલા બધા પ્રયત્નો શા માટે થઈ રહ્યા છે અને આ પ્રયોગો કેટલા સફળ થઈ શકે? આવો અમને જણાવો.

આ અનોખો પ્રયોગ માત્ર વિજ્ઞાનની દુનિયામાં એક મોટું પગલું નથી, પરંતુ ભવિષ્યમાં અવકાશમાં માનવ જીવનને કાયમી બનાવવાની દિશામાં એક મજબૂત પાયો પણ છે. તો સવાલ એ ઊભો થાય છે કે અવકાશમાં છોડ ઉગાડવા માટે આટલા બધા પ્રયત્નો શા માટે થઈ રહ્યા છે અને આ પ્રયોગો કેટલા સફળ થઈ શકે? આવો અમને જણાવો.

2 / 7
છોડ કેવી રીતે ઉગાડવામાં આવ્યો? : POM-4 મિશનમાં કુલ 24 અદ્યતન પેલોડનો સમાવેશ થાય છે. આ ઐતિહાસિક સિદ્ધિ ‘કોમ્પેક્ટ રિસર્ચ મોડ્યુલ ફોર ઓર્બિટલ પ્લાન્ટ સ્ટડીઝ’ (CROPS) દ્વારા સિદ્ધ કરવામાં આવી હતી. તે ઈસરોના વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટર દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ સંશોધન દરમિયાન એક બંધ બોક્સમાં આઠ લોબિયાના બીજ રાખવામાં આવ્યા હતા, જ્યાં તાપમાન અને અન્ય સ્થિતિઓ પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રયોગ માઇક્રોગ્રેવિટીમાં છોડ કેવી રીતે અંકુરિત અને વૃદ્ધિ પામે છે તે સમજવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો.

છોડ કેવી રીતે ઉગાડવામાં આવ્યો? : POM-4 મિશનમાં કુલ 24 અદ્યતન પેલોડનો સમાવેશ થાય છે. આ ઐતિહાસિક સિદ્ધિ ‘કોમ્પેક્ટ રિસર્ચ મોડ્યુલ ફોર ઓર્બિટલ પ્લાન્ટ સ્ટડીઝ’ (CROPS) દ્વારા સિદ્ધ કરવામાં આવી હતી. તે ઈસરોના વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટર દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ સંશોધન દરમિયાન એક બંધ બોક્સમાં આઠ લોબિયાના બીજ રાખવામાં આવ્યા હતા, જ્યાં તાપમાન અને અન્ય સ્થિતિઓ પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રયોગ માઇક્રોગ્રેવિટીમાં છોડ કેવી રીતે અંકુરિત અને વૃદ્ધિ પામે છે તે સમજવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો.

3 / 7
આ અભ્યાસ અદ્યતન ટેકનોલોજી સાથે કરવામાં આવ્યો હતો : આ પ્રયોગ કરવા માટે અદ્યતન મોનિટરિંગ તકનીકી ઉપકરણો સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા હતા. ઉદાહરણ તરીકે, સારી ગુણવત્તાના કેમેરા, ઓક્સિજન અને કાર્બન ડાયોક્સાઈડ માપવાના સેન્સર, ભેજ ડિટેક્ટર્સ, તાપમાન મોનિટર કરવા અને જમીનમાં ભેજ શોધવા માટેના સાધનોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. આ બધા દ્વારા પ્લાન્ટ પર સતત નજર રાખવામાં આવી હતી. બીજ ચાર દિવસમાં સફળતાપૂર્વક અંકુરિત થયા અને એવો અંદાજ છે કે પાંદડા પણ ટૂંક સમયમાં દેખાઈ શકે છે.

આ અભ્યાસ અદ્યતન ટેકનોલોજી સાથે કરવામાં આવ્યો હતો : આ પ્રયોગ કરવા માટે અદ્યતન મોનિટરિંગ તકનીકી ઉપકરણો સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા હતા. ઉદાહરણ તરીકે, સારી ગુણવત્તાના કેમેરા, ઓક્સિજન અને કાર્બન ડાયોક્સાઈડ માપવાના સેન્સર, ભેજ ડિટેક્ટર્સ, તાપમાન મોનિટર કરવા અને જમીનમાં ભેજ શોધવા માટેના સાધનોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. આ બધા દ્વારા પ્લાન્ટ પર સતત નજર રાખવામાં આવી હતી. બીજ ચાર દિવસમાં સફળતાપૂર્વક અંકુરિત થયા અને એવો અંદાજ છે કે પાંદડા પણ ટૂંક સમયમાં દેખાઈ શકે છે.

4 / 7
અવકાશમાં છોડ ઉગાડવાની જરૂર કેમ છે? : અવકાશમાં છોડ ઉગાડવા પાછળનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય લાંબા ગાળાના અવકાશ મિશન માટે ખોરાક, ઓક્સિજન અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે ઉકેલો શોધવાનો છે. જ્યારે અવકાશયાત્રીઓ મહિનાઓ કે વર્ષો સુધી અવકાશમાં રહે છે, ત્યારે તેઓને તાજા ખોરાકનો અભાવ હોઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં છોડ ઉગાડવો એ કાયમી ઉકેલ હોઈ શકે છે.

અવકાશમાં છોડ ઉગાડવાની જરૂર કેમ છે? : અવકાશમાં છોડ ઉગાડવા પાછળનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય લાંબા ગાળાના અવકાશ મિશન માટે ખોરાક, ઓક્સિજન અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે ઉકેલો શોધવાનો છે. જ્યારે અવકાશયાત્રીઓ મહિનાઓ કે વર્ષો સુધી અવકાશમાં રહે છે, ત્યારે તેઓને તાજા ખોરાકનો અભાવ હોઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં છોડ ઉગાડવો એ કાયમી ઉકેલ હોઈ શકે છે.

5 / 7
વધુમાં છોડ કાર્બન ડાયોક્સાઇડને ઓક્સિજનમાં રૂપાંતરિત કરે છે. તેનાથી અવકાશયાનની અંદર હવાની ગુણવત્તામાં સુધારો થશે. આ પ્રયોગ ભવિષ્યમાં મંગળ અને ચંદ્ર જેવા ગ્રહો પર સ્થાયી થવાના સપનાને સાકાર કરવાની દિશામાં પણ એક મોટું પગલું છે. છોડની વૃદ્ધિએ અવકાશ કૃષિના વિકાસમાં નવી દિશા આપી છે, જે અવકાશમાં સ્વ-નિર્ભર માનવ વસવાટ સ્થાપિત કરવા માટે જરૂરી છે.

વધુમાં છોડ કાર્બન ડાયોક્સાઇડને ઓક્સિજનમાં રૂપાંતરિત કરે છે. તેનાથી અવકાશયાનની અંદર હવાની ગુણવત્તામાં સુધારો થશે. આ પ્રયોગ ભવિષ્યમાં મંગળ અને ચંદ્ર જેવા ગ્રહો પર સ્થાયી થવાના સપનાને સાકાર કરવાની દિશામાં પણ એક મોટું પગલું છે. છોડની વૃદ્ધિએ અવકાશ કૃષિના વિકાસમાં નવી દિશા આપી છે, જે અવકાશમાં સ્વ-નિર્ભર માનવ વસવાટ સ્થાપિત કરવા માટે જરૂરી છે.

6 / 7
શું તે સંપૂર્ણપણે સફળ હતું? : પ્રારંભિક પરિણામો પ્રોત્સાહક હોવા છતાં આ ટેક્નોલોજીને સંપૂર્ણ રીતે વિકસાવવામાં સમય લાગશે. અવકાશમાં છોડ ધીમે-ધીમે વધે છે અને કેટલીકવાર તેમને યોગ્ય પોષણ મળતું નથી. તેમ છતાં ઈસરોનું આ પગલું અંતરિક્ષમાં માનવ વસાહતો સ્થાપિત કરવાની દિશામાં એક મોટું પરિવર્તન સાબિત થઈ શકે છે.

શું તે સંપૂર્ણપણે સફળ હતું? : પ્રારંભિક પરિણામો પ્રોત્સાહક હોવા છતાં આ ટેક્નોલોજીને સંપૂર્ણ રીતે વિકસાવવામાં સમય લાગશે. અવકાશમાં છોડ ધીમે-ધીમે વધે છે અને કેટલીકવાર તેમને યોગ્ય પોષણ મળતું નથી. તેમ છતાં ઈસરોનું આ પગલું અંતરિક્ષમાં માનવ વસાહતો સ્થાપિત કરવાની દિશામાં એક મોટું પરિવર્તન સાબિત થઈ શકે છે.

7 / 7
ઈસરોકામની વાતટેકનોલોજી
Follow Us:
Web Stories View more
એફિલ ટાવરની ટોચ પર બનેલા સિક્રેટ રૂમની અંદર શું છે?
એફિલ ટાવરની ટોચ પર બનેલા સિક્રેટ રૂમની અંદર શું છે?
Vastu Tips: ઓશીકા નીચે કપૂર રાખીને સુવાના ચોંકાવનારા ફાયદા વિશે જાણો
Vastu Tips: ઓશીકા નીચે કપૂર રાખીને સુવાના ચોંકાવનારા ફાયદા વિશે જાણો
નીમ કરોલી બાબાએ ડિપ્રેશનમાંથી મુક્તિ મેળવવા માટે જણાવ્યો મંત્ર
નીમ કરોલી બાબાએ ડિપ્રેશનમાંથી મુક્તિ મેળવવા માટે જણાવ્યો મંત્ર
"ચાર લોગ કયા કહેંગે" આ વાક્ય પર કથાકાર જયા કિશોરીએ કહી મોટી વાત, જુઓ Video
Vastu Tips : મીઠાના ચમત્કારિક ઉપાયથી થશે રૂપિયાનો વરસાદ, જાણો
Vastu Tips : મીઠાના ચમત્કારિક ઉપાયથી થશે રૂપિયાનો વરસાદ, જાણો
આ ખોરાક ખાવાથી વધશે સ્પર્મ કાઉન્ટ
આ ખોરાક ખાવાથી વધશે સ્પર્મ કાઉન્ટ
Latest Videos View more
અમદાવાદના જશોદાનગરમાં સ્પોર્ટ્સ સાયકલની ચોરી, સમગ્ર ઘટના CCTVમાં કેદ
અમદાવાદના જશોદાનગરમાં સ્પોર્ટ્સ સાયકલની ચોરી, સમગ્ર ઘટના CCTVમાં કેદ
ચકચારી લેટરકાંડના TV9 પાસે પાયલ ગોટીના સૌથી મહત્વપૂર્ણ CCTV- જુઓ Video
ચકચારી લેટરકાંડના TV9 પાસે પાયલ ગોટીના સૌથી મહત્વપૂર્ણ CCTV- જુઓ Video
નારણ કાછડિયાને હવે યાદ આવ્યુ કે પોલીસે પાયલની ખોટી રીતે ધરપકડ કરી
નારણ કાછડિયાને હવે યાદ આવ્યુ કે પોલીસે પાયલની ખોટી રીતે ધરપકડ કરી
અંબાજી મંદિરના ગાદી વિવાદમાં વસિયતમાં ખુલશે અનેક રાઝ- જુઓ Video
અંબાજી મંદિરના ગાદી વિવાદમાં વસિયતમાં ખુલશે અનેક રાઝ- જુઓ Video
ધાનાણીનો મોટો આક્ષેપ, 16 કલાક સુધી દીકરીને ગોંધી રાખી માર માર્યો
ધાનાણીનો મોટો આક્ષેપ, 16 કલાક સુધી દીકરીને ગોંધી રાખી માર માર્યો
ડુમસમાં 2500 કરોડની જમીન કૌભાંડને લઈ CIDએ તપાસ તેજ કરી
ડુમસમાં 2500 કરોડની જમીન કૌભાંડને લઈ CIDએ તપાસ તેજ કરી
પૂર્ણા ગામમાં ગેસ સિલેન્ડરમાં બ્લાસ્ટ થયા બાદ તૂટ્યો સીલીંગનો સ્લેબ
પૂર્ણા ગામમાં ગેસ સિલેન્ડરમાં બ્લાસ્ટ થયા બાદ તૂટ્યો સીલીંગનો સ્લેબ
ગોપાલ ઈટાલિયાની પટ્ટામાર રાજનીતિ: ભાજપના અન્નામલાઈની નકલ?
ગોપાલ ઈટાલિયાની પટ્ટામાર રાજનીતિ: ભાજપના અન્નામલાઈની નકલ?
રાજકોટના વીંછિયામાં પોલીસ પર પથ્થરમારાની ઘટનામાં કુલ 58ની ધરપકડ
રાજકોટના વીંછિયામાં પોલીસ પર પથ્થરમારાની ઘટનામાં કુલ 58ની ધરપકડ
યુવકોને નોકરીની લાલચ આપી લાખોની ઠગાઈ કરનાર આરોપી પોલીસ સકંજામાં
યુવકોને નોકરીની લાલચ આપી લાખોની ઠગાઈ કરનાર આરોપી પોલીસ સકંજામાં
g clip-path="url(#clip0_868_265)">