5

તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી ચૂંટણી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

Manmohan Singh Death: ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાના ‘ભીષ્મ પિતામહ’ નું નિધન, અર્થશાસ્ત્રના પ્રોફેસર થી વડાપ્રધાન સુધીની આવી હતી સફર

Manmohan Singh Biography : ભારતના ભૂતપૂર્વ વડાપ્રધાન અને અર્થશાસ્ત્રી ડૉ.મનમોહન સિંહનું 92 વર્ષની વયે અવસાન થયું. ભારતીય રાજકારણ અને આર્થિક સુધારામાં તેમનું યોગદાન હંમેશા યાદ રાખવામાં આવશે. ત્યારે તેમની આ સમગ્ર જર્ની અનેક લોકો માટે એક મહત્વની શીખ સમાન છે.

Sagar Solanki | Updated on: Dec 26, 2024 | 11:02 PM

ભારતના ભૂતપૂર્વ વડાપ્રધાન અને અર્થશાસ્ત્રી ડૉ.મનમોહન સિંહનું 92 વર્ષની વયે અવસાન થયું. ભારતીય રાજકારણ અને આર્થિક સુધારામાં તેમનું યોગદાન હંમેશા યાદ રાખવામાં આવશે. 1991માં ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાને ઉદારીકરણના માર્ગ પર લઈ જનાર ડૉ.મનમોહન સિંહનું યોગદાન ક્યારેય ભૂલી શકાય તેમ નથી. — ભારતના ભૂતપૂર્વ વડાપ્રધાન અને અર્થશાસ્ત્રી ડૉ.મનમોહન સિંહનું 92 વર્ષની વયે અવસાન થયું. ભારતીય રાજકારણ અને આર્થિક સુધારામાં તેમનું યોગદાન હંમેશા યાદ રાખવામાં આવશે. 1991માં ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાને ઉદારીકરણના માર્ગ પર લઈ જનાર ડૉ.મનમોહન સિંહનું યોગદાન ક્યારેય ભૂલી શકાય તેમ નથી.
1 / 6

તેમણે બે ટર્મ (2004-2014) માટે ભારતના વડા પ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી અને દેશના વિકાસમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી. ડૉ. મનમોહન સિંહનો જન્મ 26 સપ્ટેમ્બર 1932ના રોજ અવિભાજિત ભારતના પંજાબ પ્રાંતમાં (હવે પાકિસ્તાનમાં) થયો હતો. 1947 માં ભારતના ભાગલા પછી, જ્યારે તેઓ 14 વર્ષના હતા ત્યારે તેમનો પરિવાર ભારત આવી ગયો. તેઓ નાનપણથી જ શિક્ષણ પ્રત્યે ઝુકાવ ધરાવતા હતા. તેણે પંજાબ યુનિવર્સિટીમાંથી પ્રાથમિક શિક્ષણ પૂરું કર્યું. આ પછી તેમણે કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટીમાંથી સ્નાતક થયા અને ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટીમાંથી અર્થશાસ્ત્રમાં ડોક્ટરેટની પદવી મેળવી. — તેમણે બે ટર્મ (2004-2014) માટે ભારતના વડા પ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી અને દેશના વિકાસમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી. ડૉ. મનમોહન સિંહનો જન્મ 26 સપ્ટેમ્બર 1932ના રોજ અવિભાજિત ભારતના પંજાબ પ્રાંતમાં (હવે પાકિસ્તાનમાં) થયો હતો. 1947 માં ભારતના ભાગલા પછી, જ્યારે તેઓ 14 વર્ષના હતા ત્યારે તેમનો પરિવાર ભારત આવી ગયો. તેઓ નાનપણથી જ શિક્ષણ પ્રત્યે ઝુકાવ ધરાવતા હતા. તેણે પંજાબ યુનિવર્સિટીમાંથી પ્રાથમિક શિક્ષણ પૂરું કર્યું. આ પછી તેમણે કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટીમાંથી સ્નાતક થયા અને ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટીમાંથી અર્થશાસ્ત્રમાં ડોક્ટરેટની પદવી મેળવી.
2 / 6

ડો.સિંહ પોતાની કારકિર્દી શિક્ષક તરીકે શરૂ કરી હતી. તેમણે પંજાબ યુનિવર્સિટી, દિલ્હી સ્કૂલ ઑફ ઇકોનોમિક્સ અને દિલ્હી યુનિવર્સિટીમાં ભણાવ્યું. અધ્યાપન પછી, તેમણે વહીવટી સેવાઓમાં પ્રવેશ કર્યો. 1972 થી 1976 સુધી તેઓ ભારત સરકારના મુખ્ય આર્થિક સલાહકાર હતા. આ પછી, તેમણે 1982 થી 1985 સુધી ભારતીય રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર તરીકે સેવા આપી. 1985 થી 1987 સુધી તેઓ આયોજન પંચના અધ્યક્ષ પણ હતા. — ડો.સિંહ પોતાની કારકિર્દી શિક્ષક તરીકે શરૂ કરી હતી. તેમણે પંજાબ યુનિવર્સિટી, દિલ્હી સ્કૂલ ઑફ ઇકોનોમિક્સ અને દિલ્હી યુનિવર્સિટીમાં ભણાવ્યું. અધ્યાપન પછી, તેમણે વહીવટી સેવાઓમાં પ્રવેશ કર્યો. 1972 થી 1976 સુધી તેઓ ભારત સરકારના મુખ્ય આર્થિક સલાહકાર હતા. આ પછી, તેમણે 1982 થી 1985 સુધી ભારતીય રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર તરીકે સેવા આપી. 1985 થી 1987 સુધી તેઓ આયોજન પંચના અધ્યક્ષ પણ હતા.
3 / 6

1991 માં, જ્યારે ભારત ગંભીર આર્થિક સંકટમાંથી પસાર થઈ રહ્યું હતું, ત્યારે ડૉ. મનમોહન સિંહે તત્કાલીન વડા પ્રધાન પીવી નરસિમ્હા રાવની સરકારમાં નાણાં પ્રધાનનું પદ સંભાળ્યું હતું. તેમણે ઐતિહાસિક સુધારા કર્યા જે ભારતીય અર્થતંત્રને ઉદારીકરણ, ખાનગીકરણ અને વૈશ્વિકીકરણ તરફ લઈ ગયા. તેમની નીતિઓએ ભારતને આર્થિક સંકટમાંથી બહાર કાઢ્યું અને વૈશ્વિક મંચ પર એક મજબૂત અર્થતંત્ર તરીકે સ્થાપિત કર્યું. તેમની શ્રેષ્ઠ સેવાઓ માટે તેમને 1993 અને 1994માં 'નાણા પ્રધાન ઓફ ધ યર'નો ખિતાબ આપવામાં આવ્યો હતો. — 1991 માં, જ્યારે ભારત ગંભીર આર્થિક સંકટમાંથી પસાર થઈ રહ્યું હતું, ત્યારે ડૉ. મનમોહન સિંહે તત્કાલીન વડા પ્રધાન પીવી નરસિમ્હા રાવની સરકારમાં નાણાં પ્રધાનનું પદ સંભાળ્યું હતું. તેમણે ઐતિહાસિક સુધારા કર્યા જે ભારતીય અર્થતંત્રને ઉદારીકરણ, ખાનગીકરણ અને વૈશ્વિકીકરણ તરફ લઈ ગયા. તેમની નીતિઓએ ભારતને આર્થિક સંકટમાંથી બહાર કાઢ્યું અને વૈશ્વિક મંચ પર એક મજબૂત અર્થતંત્ર તરીકે સ્થાપિત કર્યું. તેમની શ્રેષ્ઠ સેવાઓ માટે તેમને 1993 અને 1994માં 'નાણા પ્રધાન ઓફ ધ યર'નો ખિતાબ આપવામાં આવ્યો હતો.
4 / 6

2004માં ડૉ.મનમોહન સિંહ ભારતના 13મા વડાપ્રધાન બન્યા. તેઓ દેશના પ્રથમ શીખ વડાપ્રધાન હતા. તેમના નેતૃત્વમાં ભારતે માત્ર આર્થિક વિકાસ જ નથી કર્યો પરંતુ આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર પોતાની છબી પણ મજબૂત કરી છે. તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી અને શિક્ષણ ક્ષેત્રે મોટા ફેરફારો થયા. 2010માં તેમને સાઉદી અરેબિયાના 'ઓર્ડર ઓફ કિંગ અબ્દુલ અઝીઝ' અને 2014માં જાપાનના 'ગ્રાન્ડ કોર્ડન ઓફ ધ ઓર્ડર ઓફ ધ પાઉલોનિયા ફ્લાવર્સ'થી નવાજવામાં આવ્યા હતા. — 2004માં ડૉ.મનમોહન સિંહ ભારતના 13મા વડાપ્રધાન બન્યા. તેઓ દેશના પ્રથમ શીખ વડાપ્રધાન હતા. તેમના નેતૃત્વમાં ભારતે માત્ર આર્થિક વિકાસ જ નથી કર્યો પરંતુ આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર પોતાની છબી પણ મજબૂત કરી છે. તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી અને શિક્ષણ ક્ષેત્રે મોટા ફેરફારો થયા. 2010માં તેમને સાઉદી અરેબિયાના 'ઓર્ડર ઓફ કિંગ અબ્દુલ અઝીઝ' અને 2014માં જાપાનના 'ગ્રાન્ડ કોર્ડન ઓફ ધ ઓર્ડર ઓફ ધ પાઉલોનિયા ફ્લાવર્સ'થી નવાજવામાં આવ્યા હતા.
5 / 6

1987માં તેમને ભારત સરકાર દ્વારા 'પદ્મ વિભૂષણ'થી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા. તેમના નામે અનેક રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય પુરસ્કારો નોંધાયેલા છે. ડૉ.મનમોહન સિંહ હંમેશા તેમના સાદા જીવન અને પ્રામાણિક છબી માટે જાણીતા રહેશે. તેમણે હંમેશા દેશની પ્રગતિ અને સામાન્ય જનતાના કલ્યાણને પ્રાથમિકતા આપી. તેમનું નિધન ભારત માટે મોટી ખોટ છે. તેઓ એવા નેતા હતા જેમણે ભારતને માત્ર આર્થિક સંકટમાંથી ઉગાર્યું જ નહીં પરંતુ એક સમૃદ્ધ અને સ્થિર દેશનો પાયો પણ નાખ્યો. તેમનું જીવન આવનારી પેઢીઓ માટે પ્રેરણા સ્ત્રોત બની રહેશે. — 1987માં તેમને ભારત સરકાર દ્વારા 'પદ્મ વિભૂષણ'થી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા. તેમના નામે અનેક રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય પુરસ્કારો નોંધાયેલા છે. ડૉ.મનમોહન સિંહ હંમેશા તેમના સાદા જીવન અને પ્રામાણિક છબી માટે જાણીતા રહેશે. તેમણે હંમેશા દેશની પ્રગતિ અને સામાન્ય જનતાના કલ્યાણને પ્રાથમિકતા આપી. તેમનું નિધન ભારત માટે મોટી ખોટ છે. તેઓ એવા નેતા હતા જેમણે ભારતને માત્ર આર્થિક સંકટમાંથી ઉગાર્યું જ નહીં પરંતુ એક સમૃદ્ધ અને સ્થિર દેશનો પાયો પણ નાખ્યો. તેમનું જીવન આવનારી પેઢીઓ માટે પ્રેરણા સ્ત્રોત બની રહેશે.
6 / 6

કોંગ્રેસ દિલ્હી

Follow Us:

Related Photo Gallery

મનમોહન સિંહની એવી ઈચ્છા જે ક્યારેય નહીં થઈ શકે પૂરી

અમરેલી APMCમાં મગફળીના મહત્તમ ભાવ રૂપિયા 6040 રહ્યા, જાણો

4 બેટ્સમેનોની ફિફ્ટી બાદ બુમરાહે મેચમાં ટીમ ઈન્ડિયાનું કરાવ્યું કમબેક

કોણે બનાવી હતી દેશની પ્રથમ ઈ-રિક્ષા ?

2025માં મુકેશ અંબાણીની રિલાયન્સ અને LIC આ રીતે મચાવશે ધમાલ !

વિરાટ કોહલીએ બધાની સામે પોતાની ભૂલ સ્વીકારી

આ 7 ઉપાય વડે ઘરમાં તોડફોડ કર્યા વિના દૂર થશે વાસ્તુ દોષ

ડેબ્યૂ ટેસ્ટના પહેલા જ બોલ પર આ ખેલાડીએ રચ્યો ઈતિહાસ

ઓલરાઉન્ડરનું નસીબ છે શાનદાર

Study Abroad Cheap Countries: 2025 માં વિદેશમાં અભ્યાસ કરવો છે !

બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ માત્ર મેલબોર્નમાં જ શા માટે રમાય છે?

ભારતમાં RBI સિવાય આ મંત્રાલય પણ બહાર પાડે છે ચલણી નોટ

બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટમાં રોહિત શર્મા કયા નંબર પર કરશે બેટિંગ?

આ લોકોએ ન ખાવા જોઈએ આમળા

તલ ખાવાથી દાંત, વાળ અને સ્કિન સહિત અનેક સ્વાસ્થ લાભો થાય

કેએલ રાહુલે આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટમાં 10 વર્ષ પૂરા કર્યા

Jio યુઝર્સ માટે ખુશખબર, માત્ર 601માં મળશે આખુ વર્ષ અનલિમિટેડ 5G ડેટા

અરે વાહ ! આ કંપની એક મહિના માટે આપી રહી છે ફ્રી ઈન્ટરનેટની સુવિધા

ક્રિસમસ પાર્ટીમાં જોવા મળ્યો રાધિકા મર્ચન્ટનો ન્યુ લુક

ફાટેલા હોઠનો ઈલાજ: ઘરે બનાવો કુદરતી લિપ બામ

મેચ રેફરીએ વિરાટ કોહલીને ફટકારી સજા

મજબૂત વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સના કારણે પડશે કરા !

આધાર કાર્ડમાં તમે એક સાથે કેટલી વસ્તુઓ અપડેટ કરી શકો ? આ છે નિયમ

નવા વર્ષમાં ગુજરાતના આ સ્થળે ફરવા માટે બહેનપણીઓ સાથે બનાવો પ્લાન

થાળીમાં ત્રણ રોટલી કેમ પીરસવી જોઈએ નહીં? જાણો પ્રાચીન પરંપરા

ટ્રેનમાં શિયાળામાં પણ એસી ચાર્જ કેમ ચૂકવવો પડે છે

ઓછા બજેટમાં વધુ મજા ! માલદીવમાં કરો નવા વર્ષની ઉજવણી

સોના-ચાંદીના ભાવમાં ઉછાળો ! 10 ગ્રામ સોનું થયું હવે આટલું મોંઘુ

અચાનક બ્લડ પ્રેશર હાઈ થઈ જાય તો આ રીતે કરો કંટ્રોલ

IPO Listing : રૂ 54 નો શેર રૂ 95 પર થયો લિસ્ટ

ફેમસ યુટ્યુબર અને તેની ગર્લફેન્ડ મરતા મરતા બચ્યા ! IPS બચાવ્યો જીવ

પરફ્યુમની દુકાનોમાં Coffee Beans કેમ? આ રહ્યું કારણ

એરપ્લેન મોડ ઓન કરીને બચાવી શકો છો તમારા ફોનની બેટરી ! જાણો ટ્રિક

રેસ્ટરોન્ટ સ્ટાઈલમાં પાલકનો સૂપ બનાવવા અપનાવો આ રેસિપી

સુઝલોન એનર્જી પર EDની કડક કાર્યવાહી, હવે કંપનીના શેરનું શું થશે ?

બોલિવૂડ સ્ટારને CM અને ડેપ્યુટી સીએમ પદની ઓફર થઈ હતી

કેનેડામાં સ્થાયી નહીં થઈ શકે ભારતીયો ! ઈમિગ્રેશનમાં થયો મોટો બદલાવ

ન્યૂ યર પહેલા બજારમાં જોવા મળી તેજી ! સરકારી બેન્કના શેરમાં ઉછાળો

વધુ ખાધા પછી Acidity થાય છે? તો આ ઘરેલું ઉપચારથી મેળવો રાહત

પાટણના સિદ્ધપુર APMCમાં જુવારના મહત્તમ ભાવ રૂપિયા 7570 રહ્યા, જાણો

ઓશીકા નીચે હળદરનો ગાંઠિયો મૂકીને સુવાના 7 ફાયદા

ઘરમાં પૈસા ન ટકવાના મુખ્ય કારણ કયા છે ?

ITR filing : નવી ટેક્સ સિસ્ટમ ફાયદાકારક છે કે જૂની ?

ભારતમાં ફરવાના ખર્ચમાં 10 થી 20 હજાર રૂપિયા ઉમેરી વિદેશ ફરાશે

વાસી રોટલી ખાવાના 7 ફાયદા જાણી ચોંકી જશો

બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ પછી WTC ફાઈનલમાં ભારતનું શું હશે સમીકરણ?

ભગવાન વિષ્ણુના પ્રિય 'આ' છોડને ઘરમાં લગાવો, સ્વાસ્થ્ય સુધરશે અને અટકેલ

8.89 લાખ રૂપિયા છે આ બાઈકની કિંમત, જાણો એવું તે શું છે ખાસ

રોહિતે લીધો મોટો નિર્ણય, મેલબોર્ન ટેસ્ટમાં ટીમમાં થશે મોટા ફેરફાર

NRI બન્યા બાદ ફરીથી ભારતીય નાગરિકતા મેળવી શકાય ?

Web Stories View more

આજનું રાશિફળ તારીખ : 27-12-2024

Video : કથાકાર જયા કિશોરીએ જીવનસાથી પસંદગી દરમ્યાન થતી ભૂલ અંગે કહી મોટી વાત

શુભમન ગિલને ટીમમાંથી હટાવવાનું શું છે કારણ?

તમારી દીકરીને આ સરકારી યોજના આપશે 70 લાખ રૂપિયા, જાણો કેવી રીતે?

શરદી-ઉધરસથી રાહત મેળવવા દેવરાહા બાબાનો ઉપાય, જુઓ Video

ફારસી શબ્દ છે અનાર, હિંદી નામ સાંભળશો તો વિશ્વાસ નહીં આવે

Most Read Stories

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી મનમોહન સિંહના ઘરે પહોંચ્યા

આ 5 રાશિના જાતકોને આજે ધનલાભના સંકેત

મનમોહન સિંહની એવી ઈચ્છા જે ક્યારેય નહીં થઈ શકે પૂરી

ગુજરાતમાં ગાત્રો થીજવતી ઠંડી વચ્ચે ગાજવીજ સાથે વરસાદની આગાહી

Latest News View more

આ 5 રાશિના જાતકોને આજે ધનલાભના સંકેત

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી મનમોહન સિંહના ઘરે પહોંચ્યા

ગુજરાતમાં ગાત્રો થીજવતી ઠંડી વચ્ચે ગાજવીજ સાથે વરસાદની આગાહી

મનમોહન સિંહની એવી ઈચ્છા જે ક્યારેય નહીં થઈ શકે પૂરી

અમરેલી APMCમાં મગફળીના મહત્તમ ભાવ રૂપિયા 6040 રહ્યા, જાણો

Latest Videos View more

આ 5 રાશિના જાતકોને આજે ધનલાભના સંકેત

ગુજરાતમાં ગાત્રો થીજવતી ઠંડી વચ્ચે ગાજવીજ સાથે વરસાદની આગાહી

ભ્રષ્ટ મનસુખ સાગઠિયાની 23.15 કરોડની અપ્રમાણસર મિલકતને ટાંચમાં લેવાશે

ગુજરાતમાં ભારે માવઠાની ચેતવણી, 50 કિમીની ઝડપે ફુંકાશે પવન,72 કલાક ભારે

ડાઈંગ ઉદ્યોગનું પાણી દરિયામાં છોડવાના સામે માછીમારો આકરા પાણીએ

પ્રિવીલોન બિલ્ડકોન બિલ્ડર છેતરપિંડી કેસમાં SITની રચના

દારૂકાંડ કેસમાં પાટણના ધારાસભ્ય કિરીટ પટેલનો જામીન પર છૂટકારો

રાજકોટમાં અગ્નિકાંડ બાદ 7 મહિનામાં ધડાધડ 18 અધિકારીઓના પડ્યા રાજીનામા

ડીંગુચા કેસમાં EDને હાથ લાગી મહત્વની કડી

ઝઘડિયા ભાજપ પ્રમુખ સામે સાંસદ મનસુખ વસાવાનો વિરોધ