हिन्दी English News9 ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 TV9-UP
AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

286 વર્ષ પહેલા આવ્યું હતું સૌથી ગંભીર ચક્રવાત, કેમ વારંવાર આવે છે ચક્રવાત? અહીં જાણો તમામ કારણો

ચક્રવાત મિચોંગ બંગાળની ખાડીમાં સક્રિય છે, પરંતુ તેની અસર ચેન્નાઈમાં શરૂઆતથી જ દેખાઈ રહી છે. ભારે વરસાદના કારણે જનજીવન ખોરવાઈ ગયું છે. આ વર્ષનું આ છઠ્ઠું ચક્રવાત છે જેને નામ આપવામાં આવ્યું છે. જો આપણે આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો, મોટાભાગના ચક્રવાત ભારતીય ઉપખંડમાં આવે છે અને ભારત માટે મોટો ખતરો પણ છે.

| Updated on: Dec 04, 2023 | 8:01 PM
Share
ચક્રવાત મિચોંગ બંગાળની ખાડી પર આગળ વધી રહ્યું છે, પરંતુ તેની અસર ભારતના દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં દેખાવા લાગી છે. ખાસ કરીને ચેન્નાઈ અને તેની આસપાસના વિસ્તારોમાં ભારે વરસાદ થઈ રહ્યો છે. સ્થિતિ એવી છે કે એરપોર્ટ બંધ કરી દેવામાં આવ્યા છે અને રસ્તાઓ પર બોટ ચલાવવી પડી છે. હાલમાં તે આંધ્રપ્રદેશ તરફ આગળ વધી રહ્યું છે.

ચક્રવાત મિચોંગ બંગાળની ખાડી પર આગળ વધી રહ્યું છે, પરંતુ તેની અસર ભારતના દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં દેખાવા લાગી છે. ખાસ કરીને ચેન્નાઈ અને તેની આસપાસના વિસ્તારોમાં ભારે વરસાદ થઈ રહ્યો છે. સ્થિતિ એવી છે કે એરપોર્ટ બંધ કરી દેવામાં આવ્યા છે અને રસ્તાઓ પર બોટ ચલાવવી પડી છે. હાલમાં તે આંધ્રપ્રદેશ તરફ આગળ વધી રહ્યું છે.

1 / 6
આ ચક્રવાતના ઈતિહાસની વાત કરવામાં આવે તો આજથી લગભગ 286 વર્ષ પહેલા ભારતમાં પ્રથમ ગંભીર ચક્રવાત ત્રાટક્યું હતું. NDMA ડેટા અનુસાર વાત કરવામાં આવે તો 1737માં આવેલા આ ચક્રવાતની સૌથી વધુ અસર બંગાળના હુગલીમાં જોવા મળી હતી, જેમાં લગભગ 3 લાખ લોકોના મોત થયા હતા. આ સિવાય 1876માં બાંગ્લાદેશમાં આવેલા ચક્રવાતમાં લગભગ 2.5 લાખ લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા. 1881માં ચીનમાં આવું જ એક વાવાઝોડું આવ્યું હતું જેણે લગભગ ત્રણ લાખ લોકોના જીવ લીધા હતા.

આ ચક્રવાતના ઈતિહાસની વાત કરવામાં આવે તો આજથી લગભગ 286 વર્ષ પહેલા ભારતમાં પ્રથમ ગંભીર ચક્રવાત ત્રાટક્યું હતું. NDMA ડેટા અનુસાર વાત કરવામાં આવે તો 1737માં આવેલા આ ચક્રવાતની સૌથી વધુ અસર બંગાળના હુગલીમાં જોવા મળી હતી, જેમાં લગભગ 3 લાખ લોકોના મોત થયા હતા. આ સિવાય 1876માં બાંગ્લાદેશમાં આવેલા ચક્રવાતમાં લગભગ 2.5 લાખ લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા. 1881માં ચીનમાં આવું જ એક વાવાઝોડું આવ્યું હતું જેણે લગભગ ત્રણ લાખ લોકોના જીવ લીધા હતા.

2 / 6
ચક્રવાત મિચોંગ બંગાળની ખાડીમાંથી ઉદભવ્યું છે, જે આંધ્ર પ્રદેશમાં ત્રાટકશે. આંકડાકીય રીતે જોઈએ તો, હિંદ મહાસાગરમાંથી ઉદ્ભવતા આ વર્ષે આ પ્રકારનું છઠ્ઠું તોફાન છે જેને નામ આપવામાં આવ્યું છે. વાસ્તવમાં, વિશ્વ હવામાન સંસ્થાના ધોરણો અનુસાર, આ નામ એવા ચક્રવાતને આપવામાં આવ્યું છે જેની ઝડપ 65 કિમી પ્રતિ કલાકથી વધુ હોય છે. આ સ્પીડના હિસાબે નક્કી થાય છે કે કયું ચક્રવાત કેટલું ખતરનાક છે. આ વર્ષની શરૂઆતમાં મોચા મે મહિનામાં, બિપરજોય જૂનમાં, તેજ અને હમૂન ઓક્ટોબરમાં, મિધિલી નવેમ્બરમાં અને હવે મિચોંગ આવ્યા હતા.

ચક્રવાત મિચોંગ બંગાળની ખાડીમાંથી ઉદભવ્યું છે, જે આંધ્ર પ્રદેશમાં ત્રાટકશે. આંકડાકીય રીતે જોઈએ તો, હિંદ મહાસાગરમાંથી ઉદ્ભવતા આ વર્ષે આ પ્રકારનું છઠ્ઠું તોફાન છે જેને નામ આપવામાં આવ્યું છે. વાસ્તવમાં, વિશ્વ હવામાન સંસ્થાના ધોરણો અનુસાર, આ નામ એવા ચક્રવાતને આપવામાં આવ્યું છે જેની ઝડપ 65 કિમી પ્રતિ કલાકથી વધુ હોય છે. આ સ્પીડના હિસાબે નક્કી થાય છે કે કયું ચક્રવાત કેટલું ખતરનાક છે. આ વર્ષની શરૂઆતમાં મોચા મે મહિનામાં, બિપરજોય જૂનમાં, તેજ અને હમૂન ઓક્ટોબરમાં, મિધિલી નવેમ્બરમાં અને હવે મિચોંગ આવ્યા હતા.

3 / 6
ચક્રવાત શા માટે વારંવાર આવે છે તેની વાત કરવા આવે તો સૌ પ્રથમ ચક્રવાતનો ઇતિહાસ સેંકડો વર્ષો જૂનો છે, પરંતુ તાજેતરના વર્ષોમાં ચક્રવાતની સંખ્યામાં વધારો થયો છે. તેનું કારણ ગ્લોબલ વોર્મિંગ હોવાનું માનવામાં આવે છે. વર્લ્ડ મીટીરોલોજીકલ ઓર્ગેનાઈઝેશનના નિષ્ણાંતોના જણાવ્યા અનુસાર, તાપમાનમાં વધારો થઈ રહ્યો હોવાથી વાતાવરણમાં ફેરફારને કારણે ચક્રવાતની આવર્તન વધી છે. તે અર્થમાં, આગામી વર્ષોમાં ચક્રવાતની સંખ્યામાં વધુ વધારો થવાની સંભાવના છે.

ચક્રવાત શા માટે વારંવાર આવે છે તેની વાત કરવા આવે તો સૌ પ્રથમ ચક્રવાતનો ઇતિહાસ સેંકડો વર્ષો જૂનો છે, પરંતુ તાજેતરના વર્ષોમાં ચક્રવાતની સંખ્યામાં વધારો થયો છે. તેનું કારણ ગ્લોબલ વોર્મિંગ હોવાનું માનવામાં આવે છે. વર્લ્ડ મીટીરોલોજીકલ ઓર્ગેનાઈઝેશનના નિષ્ણાંતોના જણાવ્યા અનુસાર, તાપમાનમાં વધારો થઈ રહ્યો હોવાથી વાતાવરણમાં ફેરફારને કારણે ચક્રવાતની આવર્તન વધી છે. તે અર્થમાં, આગામી વર્ષોમાં ચક્રવાતની સંખ્યામાં વધુ વધારો થવાની સંભાવના છે.

4 / 6
ચક્રવાત કેવી રીતે રચાય છે તેની વાત કરવામાં આવે તો તાપમાન હંમેશા ગરમ વિસ્તારોમાં રચાય છે, કારણ કે બંગાળની ખાડીની આસપાસ સમુદ્રનું તાપમાન 25 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી વધુ છે, જે ચક્રવાતનું કારણ બને છે. વાસ્તવમાં, જ્યારે ગરમ હવા ઉપરની તરફ જાય છે, ત્યારે ખાલી જગ્યા ભરવા માટે ઠંડી હવા નીચે આવે છે, જ્યારે આ ક્રમ વધે છે, ત્યારે તે ધીમે ધીમે ચક્રવાતનું સ્વરૂપ લે છે. જ્યારે તેઓ પવન સાથે જમીન પર પડે છે, ત્યારે ભારે પવન સાથે ભારે વરસાદ થાય છે. ખાસ વાત એ છે કે તેઓ જમીન સાથે અથડાયા પછી જ નબળા પડી જાય છે.

ચક્રવાત કેવી રીતે રચાય છે તેની વાત કરવામાં આવે તો તાપમાન હંમેશા ગરમ વિસ્તારોમાં રચાય છે, કારણ કે બંગાળની ખાડીની આસપાસ સમુદ્રનું તાપમાન 25 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી વધુ છે, જે ચક્રવાતનું કારણ બને છે. વાસ્તવમાં, જ્યારે ગરમ હવા ઉપરની તરફ જાય છે, ત્યારે ખાલી જગ્યા ભરવા માટે ઠંડી હવા નીચે આવે છે, જ્યારે આ ક્રમ વધે છે, ત્યારે તે ધીમે ધીમે ચક્રવાતનું સ્વરૂપ લે છે. જ્યારે તેઓ પવન સાથે જમીન પર પડે છે, ત્યારે ભારે પવન સાથે ભારે વરસાદ થાય છે. ખાસ વાત એ છે કે તેઓ જમીન સાથે અથડાયા પછી જ નબળા પડી જાય છે.

5 / 6
શા માટે ચક્રવાત ભારત માટે ખતરો બની જાય છે તેની તરફ નજર કયીયે તો મોટા ભાગના મોટા ચક્રવાત ભારતીય ઉપખંડમાં થાય છે, તેનું સૌથી મોટું કારણ અહીંનું ભૌગોલિક સ્થાન છે. વાસ્તવમાં ભારત ત્રણ બાજુથી સમુદ્રથી ઘેરાયેલું છે. આ કિસ્સામાં, તેનો દરિયાકાંઠો વિસ્તાર 7516 કિમી સુધી વિસ્તરે છે. વસ્તીની દ્રષ્ટિએ, દેશની લગભગ ત્રીજા ભાગની વસ્તી દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં રહે છે. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે પણ હિંદ મહાસાગર અથવા અરબી સમુદ્રમાં ચક્રવાત રચાય છે, ત્યારે તે ભારત માટે મોટો ખતરો બની જાય છે. આંકડાકીય દૃષ્ટિકોણથી પણ, ભારતીય ઉપખંડમાં ત્રાટકેલા 23 મોટા વાવાઝોડાઓમાંથી લગભગ 21 તોફાનો ભારતને ફટકાર્યા અને નુકસાન પણ કર્યું.

શા માટે ચક્રવાત ભારત માટે ખતરો બની જાય છે તેની તરફ નજર કયીયે તો મોટા ભાગના મોટા ચક્રવાત ભારતીય ઉપખંડમાં થાય છે, તેનું સૌથી મોટું કારણ અહીંનું ભૌગોલિક સ્થાન છે. વાસ્તવમાં ભારત ત્રણ બાજુથી સમુદ્રથી ઘેરાયેલું છે. આ કિસ્સામાં, તેનો દરિયાકાંઠો વિસ્તાર 7516 કિમી સુધી વિસ્તરે છે. વસ્તીની દ્રષ્ટિએ, દેશની લગભગ ત્રીજા ભાગની વસ્તી દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં રહે છે. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે પણ હિંદ મહાસાગર અથવા અરબી સમુદ્રમાં ચક્રવાત રચાય છે, ત્યારે તે ભારત માટે મોટો ખતરો બની જાય છે. આંકડાકીય દૃષ્ટિકોણથી પણ, ભારતીય ઉપખંડમાં ત્રાટકેલા 23 મોટા વાવાઝોડાઓમાંથી લગભગ 21 તોફાનો ભારતને ફટકાર્યા અને નુકસાન પણ કર્યું.

6 / 6
Web Stories View more
વાપરેલી ટી બેગને ફેંકો નહીં, આ 5 રીતે ઉપયોગ કરો અને લાઈફને સરળ બનાવો
વાપરેલી ટી બેગને ફેંકો નહીં, આ 5 રીતે ઉપયોગ કરો અને લાઈફને સરળ બનાવો
કેમિકલથી પાકેલા અને ઓર્ગેનિક રીતે પાકેલા કેળા વચ્ચે શું છે તફાવત
કેમિકલથી પાકેલા અને ઓર્ગેનિક રીતે પાકેલા કેળા વચ્ચે શું છે તફાવત
ધુરંધર ફિલ્મના ડિરેક્ટરનો આવો છે પરિવાર
ધુરંધર ફિલ્મના ડિરેક્ટરનો આવો છે પરિવાર
'બોર્ડર 2' ની અભિનેત્રીનો આવો છે પરિવાર
'બોર્ડર 2' ની અભિનેત્રીનો આવો છે પરિવાર
T20 વર્લ્ડ કપ 2026 માં ટીમ ઈન્ડિયા ક્યારે અને કોની સામે ટકરાશે?
T20 વર્લ્ડ કપ 2026 માં ટીમ ઈન્ડિયા ક્યારે અને કોની સામે ટકરાશે?
Stock Market: 1 શેર ઉપર '2 શેર' ફ્રી! ચોખાના બિઝનેસમાં જોડાયેલી અગ્રણી કંપનીએ રોકાણકારોને ભેટ આપી
Stock Market: 1 શેર ઉપર '2 શેર' ફ્રી! ચોખાના બિઝનેસમાં જોડાયેલી અગ્રણી કંપનીએ રોકાણકારોને ભેટ આપી
g clip-path="url(#clip0_868_265)">