History of city name : શાહપુરના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા
શાહપુર એ અમદાવાદ શહેરના સૌથી જૂના અને ઐતિહાસિક વિસ્તારોમાંનો એક છે. તે શહેરના પશ્ચિમ ભાગે સ્થિત છે અને જૂના શહેરના ભાગ તરીકે ઓળખાય છે. શાહપુરનું સ્થાન એવા વિસ્તારમાં છે જ્યાંથી અહમદશાહના સમયની પ્રાચીન ગલીઓ,દરવાજા અને મસ્જિદોનો ઈતિહાસ જીવંત જોવા મળે છે.

શાહપુર શબ્દ બે ભાગોથી બનેલો છે, “શાહ” એટલે રાજા, સુલતાન અથવા શાસક “પુર” એટલે વસાહત, નગર, વિસ્તાર “શાહનું નગર” અથવા “શાહ દ્વારા સ્થાપિત વિસ્તાર” આ નામ સુલતાન અહમદશાહના સમયમાં પડ્યું હોવાનું માનવામાં આવે છે. (Credits: - Wikipedia)

ઈ.સ. 1411માં જ્યારે અહમદશાહે અહમદાબાદ શહેરની સ્થાપના કરી, ત્યારે શહેરને ચાર દિશામાંથી પ્રવેશ માટે ચાર મુખ્ય દરવાજા બનાવવામાં આવ્યા, દિલ્હી દરવાજો, શાહપુર દરવાજો, જમાલપુર દરવાજો, અને આસ્ટોડિયા દરવાજો, આ ચારેય દરવાજાઓમાંથી શાહપુર દરવાજો ઉત્તર પશ્ચિમ દિશામાં આવેલો હતો. તે વિસ્તારના નામ પરથી આખું પ્રાંત “શાહપુર” તરીકે ઓળખાવા લાગ્યું.

અહીંનો વિસ્તાર રાજાશાહી શાસન દરમિયાન મુસ્લિમ અધિકારીઓ, અફઘાન વંશના સૈનિકો અને રાજકીય કર્મચારીઓના વસવાટ માટે જાણીતો હતો. આથી તેને “શાહનો વિસ્તાર” કહેવામાં આવ્યો. (Credits: - Wikipedia)

શાહપુર વિસ્તારમાં અનેક પ્રાચીન મસ્જિદો અને દરગાહો આવેલ છે, જેમાં કેટલીક અહમદશાહના સમયમાં બનેલી છે. અહીં શેખ અહમદ ગુજરી અને અન્ય સુફી સંતોની દરગાહો પણ જોવા મળે છે, જ્યાં દર વર્ષે ઉત્સવ ઉજવાય છે.

શાહપુર વિસ્તાર વેપાર અને હસ્તકલાના કેન્દ્ર તરીકે વિકસ્યો. અહીંના લોકો મુખ્યત્વે ટેક્સટાઈલ, લાકડાકામ, અને જવાહરાતના વેપારમાં જોડાયેલા હતા. (Credits: - Wikipedia)

આજનો શાહપુર વિસ્તાર એક મિશ્ર સંસ્કૃતિનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, અહીં હિંદુ, મુસ્લિમ, જૈન અને અન્ય સમુદાયો એકસાથે રહે છે. ગલીઓ આજે પણ જૂના શહેરની ઝલક આપે છે, સાંકડી ગલીઓ, હવેલીઓ, ઝરોખા અને પરંપરાગત ઘરો અહીંના વૈભવની સાક્ષી આપે છે. શાહપુર દરવાજો અને આસપાસના વિસ્તારો હવે હેરીટેજ ઝોન તરીકે ગણવામાં આવે છે. અમદાવાદને જ્યારે યુનેસ્કો દ્વારા વિશ્વ હેરિટેજ સિટીનો દરજ્જો મળ્યો, ત્યારે શાહપુર પણ તે વારસાનો મહત્વનો ભાગ બન્યો. (Credits: - Wikipedia)

શાહપુર નામે ઈતિહાસમાં રાજાશાહીનો વારસો, સુફી સંતોના આશીર્વાદ અને શહેરના વિકાસનો ગૌરવ સમાયેલો છે. આજે પણ આ વિસ્તાર જૂના અમદાવાદની સંસ્કૃતિ, ભવ્ય સ્થાપત્ય અને સહઅસ્તિત્વની ઝલક આપે છે.એ શહેરના હૃદયમાં આવેલું એક એવું નગર છે જ્યાં ઈતિહાસ હજુ પણ જીવંત છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia)
Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, નામ પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.
