हिन्दी English News9 ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 TV9-UP
AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

કાનુની સવાલ: શું 500 અને 1000 રૂપિયાની જૂની નોટ રાખવા બદલ સજા થઈ શકે છે? જાણો શું કહે છે કાયદો

થોડા દિવસો પહેલા જ દિલ્હીના વઝીરપુર વિસ્તારમાંથી ચલણમાંથી રદ કરાયેલી ₹500 અને ₹1000 ની નોટો મળી આવી હતી. આ દરમિયાન ચાલો જાણીએ કે શું એક પણ જૂની નોટ રાખવાથી સજા થઈ શકે છે.

| Updated on: Dec 15, 2025 | 11:23 AM
Share
India Old Notes Rules: તાજેતરમાં દિલ્હીના વઝીરપુર વિસ્તારમાં દરોડા દરમિયાન કરોડો રૂપિયાની નોટબંધીમાંથી ₹500 અને ₹1000 ની નોટો મળી આવી હતી. નોટબંધીના વર્ષો પછી પણ ઘણા લોકો કબાટ, લોકર અથવા જૂની ફાઇલોમાં ₹500 અને ₹1000 ની નોટો મળવા અંગે ચિંતિત રહે છે. પરંતુ કાયદો ખરેખર શું કહે છે? ચાલો જોઈએ કે શું એક પણ જૂની નોટ રાખવાથી સજા થઈ શકે છે.

India Old Notes Rules: તાજેતરમાં દિલ્હીના વઝીરપુર વિસ્તારમાં દરોડા દરમિયાન કરોડો રૂપિયાની નોટબંધીમાંથી ₹500 અને ₹1000 ની નોટો મળી આવી હતી. નોટબંધીના વર્ષો પછી પણ ઘણા લોકો કબાટ, લોકર અથવા જૂની ફાઇલોમાં ₹500 અને ₹1000 ની નોટો મળવા અંગે ચિંતિત રહે છે. પરંતુ કાયદો ખરેખર શું કહે છે? ચાલો જોઈએ કે શું એક પણ જૂની નોટ રાખવાથી સજા થઈ શકે છે.

1 / 7
જૂની નોટો રાખવા અંગેનો કાયદો શું છે?: જૂની ₹500 અને ₹1000 ની નોટો સંબંધિત નિયમો સ્પેસિફાઇડ બેંક નોટ્સ એક્ટ 2017 દ્વારા સંચાલિત થાય છે, જે નોટબંધી પછી અમલમાં આવ્યો હતો. આ કાયદા હેઠળ ઓછી સંખ્યામાં નોટબંધીવાળી નોટો રાખવી ગુનો નથી. આ કાયદો વ્યક્તિઓને કોઈપણ સજા વિના મર્યાદિત સંખ્યામાં નોટો રાખવાની મંજૂરી આપે છે.

જૂની નોટો રાખવા અંગેનો કાયદો શું છે?: જૂની ₹500 અને ₹1000 ની નોટો સંબંધિત નિયમો સ્પેસિફાઇડ બેંક નોટ્સ એક્ટ 2017 દ્વારા સંચાલિત થાય છે, જે નોટબંધી પછી અમલમાં આવ્યો હતો. આ કાયદા હેઠળ ઓછી સંખ્યામાં નોટબંધીવાળી નોટો રાખવી ગુનો નથી. આ કાયદો વ્યક્તિઓને કોઈપણ સજા વિના મર્યાદિત સંખ્યામાં નોટો રાખવાની મંજૂરી આપે છે.

2 / 7
તમે કેટલી જૂની નોટો રાખી શકો છો?: તમે કાયદેસર રીતે 10 નોટો સુધી રાખી શકો છો પછી ભલે તે ₹500 હોય કે ₹1000. જ્યાં સુધી તમે આ મર્યાદામાં રહો છો, ત્યાં સુધી તેમને જાહેર કરવાની, સોંપવાની અથવા કોઈપણ સત્તાવાળાને જાણ કરવાની જરૂર નથી.

તમે કેટલી જૂની નોટો રાખી શકો છો?: તમે કાયદેસર રીતે 10 નોટો સુધી રાખી શકો છો પછી ભલે તે ₹500 હોય કે ₹1000. જ્યાં સુધી તમે આ મર્યાદામાં રહો છો, ત્યાં સુધી તેમને જાહેર કરવાની, સોંપવાની અથવા કોઈપણ સત્તાવાળાને જાણ કરવાની જરૂર નથી.

3 / 7
કેટલાક લોકો શૈક્ષણિક અથવા શોખના હેતુ માટે જૂની ચલણી નોટો રાખે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ સિક્કાશાસ્ત્રી, શોધકર્તા અથવા કરન્સી કલેક્ટર છે તો તે 25 જેટલી જૂની નોટો રાખવાની પરવાનગી ધરાવે છે. આ ફક્ત અભ્યાસ, પ્રદર્શન અથવા સંગ્રહ હેતુઓ માટે રાખી શકાય છે, પરંતુ વ્યવહારો અથવા નાણાકીય હેતુઓ માટે તેનો ઉપયોગ કરી શકાતો નથી.

કેટલાક લોકો શૈક્ષણિક અથવા શોખના હેતુ માટે જૂની ચલણી નોટો રાખે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ સિક્કાશાસ્ત્રી, શોધકર્તા અથવા કરન્સી કલેક્ટર છે તો તે 25 જેટલી જૂની નોટો રાખવાની પરવાનગી ધરાવે છે. આ ફક્ત અભ્યાસ, પ્રદર્શન અથવા સંગ્રહ હેતુઓ માટે રાખી શકાય છે, પરંતુ વ્યવહારો અથવા નાણાકીય હેતુઓ માટે તેનો ઉપયોગ કરી શકાતો નથી.

4 / 7
જો મર્યાદા ઓળંગાઈ જાય તો શું થાય છે?: જો કોઈ વ્યક્તિ પરવાનગી કરતાં વધુ જૂની નોટો રાખતો જોવા મળે છે તો ગુનો નાણાકીય હશે. સજામાં ફક્ત નાણાકીય દંડનો સમાવેશ થાય છે, કેદ નહીં. લઘુત્તમ દંડ ₹10,000 છે, પરંતુ તે જપ્ત કરાયેલી વધારાની નોટોના મૂળ મૂલ્યના પાંચ ગણા સુધી હોઈ શકે છે.

જો મર્યાદા ઓળંગાઈ જાય તો શું થાય છે?: જો કોઈ વ્યક્તિ પરવાનગી કરતાં વધુ જૂની નોટો રાખતો જોવા મળે છે તો ગુનો નાણાકીય હશે. સજામાં ફક્ત નાણાકીય દંડનો સમાવેશ થાય છે, કેદ નહીં. લઘુત્તમ દંડ ₹10,000 છે, પરંતુ તે જપ્ત કરાયેલી વધારાની નોટોના મૂળ મૂલ્યના પાંચ ગણા સુધી હોઈ શકે છે.

5 / 7
જેલની સજા નહીં: સૌથી અગત્યનું 2017ના કાયદા હેઠળ મોટી માત્રામાં રદ થયેલી નોટો રાખવા બદલ જેલની સજા નહીં થાય. ઘણા નાણાકીય ગુનાઓથી વિપરીત, આ કાયદો ફક્ત દંડ લાદે છે. જેલની સજા ફક્ત ત્યારે જ છે જ્યારે અન્ય ગંભીર ગુનાઓ સામેલ હોય.

જેલની સજા નહીં: સૌથી અગત્યનું 2017ના કાયદા હેઠળ મોટી માત્રામાં રદ થયેલી નોટો રાખવા બદલ જેલની સજા નહીં થાય. ઘણા નાણાકીય ગુનાઓથી વિપરીત, આ કાયદો ફક્ત દંડ લાદે છે. જેલની સજા ફક્ત ત્યારે જ છે જ્યારે અન્ય ગંભીર ગુનાઓ સામેલ હોય.

6 / 7
આ નોટોનો ક્યાંય ઉપયોગ કેમ ન કરી શકાય: મર્યાદિત માત્રામાં નોટો રાખવી કાનુની છે, પરંતુ જૂની ₹500 અને ₹1000 ની નોટો હવે કાનુની ટેન્ડરમાં નથી. આનો સીધો અર્થ એ છે કે તેનો ઉપયોગ માલ ખરીદવા, બિલ ચૂકવવા, લોન ચૂકવવા અથવા અન્ય કોઈપણ વ્યવહારો કરવા માટે થઈ શકશે નહીં.

આ નોટોનો ક્યાંય ઉપયોગ કેમ ન કરી શકાય: મર્યાદિત માત્રામાં નોટો રાખવી કાનુની છે, પરંતુ જૂની ₹500 અને ₹1000 ની નોટો હવે કાનુની ટેન્ડરમાં નથી. આનો સીધો અર્થ એ છે કે તેનો ઉપયોગ માલ ખરીદવા, બિલ ચૂકવવા, લોન ચૂકવવા અથવા અન્ય કોઈપણ વ્યવહારો કરવા માટે થઈ શકશે નહીં.

7 / 7

(Disclaimer: જો તમારી પાસે કોઈ ચોક્કસ કેસ હોય તો કાનૂની નિષ્ણાત (વકીલ) ની સલાહ લેવી સલાહભર્યું છે. અહીં આપેલી માહિતી ફક્ત કોર્ટના નિર્ણયો અને કલમોને આધારે આપવામાં આવી છે. તમારે કોઈ કેસ માટે જાણવું હોય તો યોગ્ય વકીલની સલાહ લઈ શકો છો.)

કાનૂની સલાહ લેવા માટે વકીલો પહેલા હકીકતોનું વિશ્લેષણ કરે છે અને પછી બીજી વ્યક્તિને કહે છે કે કયા ક્રમમાં શું કરવું. કાનુની સલાહ લેવા માટે તમે વકીલનો સંપર્ક કરી શકો છો. તમે નિષ્ણાત અથવા વ્યાવસાયિક સલાહકારનો સંપર્ક કરી શકો છો. તમે ઓનલાઈન કાનૂની સલાહ સેવાઓનો લાભ લઈ શકો છો. તમે રાષ્ટ્રીય કાનૂની સેવા સત્તામંડળ (NALSA) નો પણ સંપર્ક કરી શકો છો. લીગલ એડવાઈઝની સ્ટોરી વાંચવા માટે  અહીં ક્લિક કરો.

જનરલ નોલેજબિઝનેસલીગલ એડવાઈઝ
Web Stories View more
અનાજના બે અલગ-અલગ પ્રકાર હોય છે, દરેકના હોય છે અલગ ફાયદા
અનાજના બે અલગ-અલગ પ્રકાર હોય છે, દરેકના હોય છે અલગ ફાયદા
મહારાષ્ટ્રીયન લુકમાં જોવા મળી મૃણાલ ઠાકુર, જુઓ Photos
મહારાષ્ટ્રીયન લુકમાં જોવા મળી મૃણાલ ઠાકુર, જુઓ Photos
સારા અર્જુનનો પરિવાર જુઓ
સારા અર્જુનનો પરિવાર જુઓ
દુનિયાની આ Dog બ્રીડ અત્યંત શક્તિશાળી અને ખતરનાક પરંતુ એકદમ વફાદાર
દુનિયાની આ Dog બ્રીડ અત્યંત શક્તિશાળી અને ખતરનાક પરંતુ એકદમ વફાદાર
શરીરમાં કયા પોષક તત્વોની કમીને કારણે ખરે છે વાળ ? જાણો
શરીરમાં કયા પોષક તત્વોની કમીને કારણે ખરે છે વાળ ? જાણો
શું શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતા અને શ્રીમદ્ભાગવદ અલગ છે? જાણો આજે તફાવત
શું શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતા અને શ્રીમદ્ભાગવદ અલગ છે? જાણો આજે તફાવત
Latest Videos View more
આ રાશિના જાતકો ઐતિહાસિક યાત્રાની યોજના બનાવી શકે છે, જુઓ Video
આ રાશિના જાતકો ઐતિહાસિક યાત્રાની યોજના બનાવી શકે છે, જુઓ Video
ગુજરાતના CM-DyCM સંગઠન અને સામાજિક સમીક્ષા મુદ્દે PM મોદીને મળ્યા
ગુજરાતના CM-DyCM સંગઠન અને સામાજિક સમીક્ષા મુદ્દે PM મોદીને મળ્યા
થોળ પક્ષી અભયારણ્યમાં છેલ્લા 20 વર્ષમાં યાયાવર પક્ષીની સંખ્યામાં વધારો
થોળ પક્ષી અભયારણ્યમાં છેલ્લા 20 વર્ષમાં યાયાવર પક્ષીની સંખ્યામાં વધારો
હવામાન વિભાગની આગાહી, ગુજરાતમાં જળવાઈ રહેશે ઠંડીનું પ્રમાણ
હવામાન વિભાગની આગાહી, ગુજરાતમાં જળવાઈ રહેશે ઠંડીનું પ્રમાણ
આ રાશિના જાતકોનો દિવસ ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થશે, જુઓ Video
આ રાશિના જાતકોનો દિવસ ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થશે, જુઓ Video
AMC દ્વારા 35 શાળાઓને સીલ કરવાનો મામલો, પ્રિ-સ્કૂલ એસોસિએશન નારાજ
AMC દ્વારા 35 શાળાઓને સીલ કરવાનો મામલો, પ્રિ-સ્કૂલ એસોસિએશન નારાજ
ડંકી રૂટથી વિદેશ જવા ઈચ્છતો મહેસાણાનો પરિવાર લિબિયામાં બન્યો બંધક
ડંકી રૂટથી વિદેશ જવા ઈચ્છતો મહેસાણાનો પરિવાર લિબિયામાં બન્યો બંધક
દાહોદના જંગલ બાદ હવે છોટા ઉદેપુરના જંગલમાં જોવા મળ્યો વાઘ
દાહોદના જંગલ બાદ હવે છોટા ઉદેપુરના જંગલમાં જોવા મળ્યો વાઘ
SOGએ ઝડપેલા હાઈબ્રીડ ગાંજાનો મુખ્ય સપ્લાયર ઝડપાયો
SOGએ ઝડપેલા હાઈબ્રીડ ગાંજાનો મુખ્ય સપ્લાયર ઝડપાયો
ચંડીસર GIDCમાંથી 35 લાખનો શંકાસ્પદ ઘીનો જથ્થો જપ્ત
ચંડીસર GIDCમાંથી 35 લાખનો શંકાસ્પદ ઘીનો જથ્થો જપ્ત
g clip-path="url(#clip0_868_265)">