हिन्दी English ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 Trends9
AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

યુદ્ધ સાથે દાલ-બાટીનો છે ખાસ સંબંધ ! જાણો રાજસ્થાનની આન બાન અને શાન ગણાતી વાનગીનો આવિષ્કાર કેવી રીતે થયો

દાલ બાટી ચુરમાને રાજસ્થાનની થાળીનું ગૌરવ માનવામાં આવે છે. મારવાડી ભોજન દાલ બાટી ચુરમા વિના અધૂરું છે. ગરમાગરમ લસણના વઘારવાળી દાળ, લાલ ચટણી, ઘી અને ચુરમામાં બોળેલી બાટી ભરેલી થાળી જોતાં જ મોઢામાં પાણી આવી જાય છે. રાજસ્થાનની આ વાનગી દેશ અને દુનિયાભરમાં પસંદ કરવામાં આવે છે, પરંતુ આ વાનગી બનાવવાનો વિચાર કોને આવ્યો? તેનો ઈતિહાસ જાણશું.

| Updated on: May 10, 2025 | 11:52 PM
રાજસ્થાનની આનબાન શાન ગણાતી દાલ બાટી દુનિયાભરમાં રાજસ્થાની વાનગી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ત્યારે પરંતુ ઘણા ઓછા લોકો જાણે છે કે દાલ બાટી શાહી વ્યંજન નથી. તો કેવી રીતે દાલ-બાટીનો આવિષ્કાર થયો તે અંગે જાણીશું.

રાજસ્થાનની આનબાન શાન ગણાતી દાલ બાટી દુનિયાભરમાં રાજસ્થાની વાનગી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ત્યારે પરંતુ ઘણા ઓછા લોકો જાણે છે કે દાલ બાટી શાહી વ્યંજન નથી. તો કેવી રીતે દાલ-બાટીનો આવિષ્કાર થયો તે અંગે જાણીશું.

1 / 8
વાસ્તવમાં બાટીનો જન્મ કોઈ શાહી રસોડામાં નહીં પણ યુદ્ધના મેદાનમાં થયો હતો. જોકે,આ વાનગી રાજસ્થાની ભોજનના શાહી રસોઇયાઓની ભેટ છે. આ ઘટના રાજસ્થાનના બહુ-પેઢી સામ્રાજ્યના સ્થાપક બાપ્પા રાવલના સમયની છે.

વાસ્તવમાં બાટીનો જન્મ કોઈ શાહી રસોડામાં નહીં પણ યુદ્ધના મેદાનમાં થયો હતો. જોકે,આ વાનગી રાજસ્થાની ભોજનના શાહી રસોઇયાઓની ભેટ છે. આ ઘટના રાજસ્થાનના બહુ-પેઢી સામ્રાજ્યના સ્થાપક બાપ્પા રાવલના સમયની છે.

2 / 8
આ સમય દરમિયાન શાહી રસોડામાં ભવ્ય રીતે જટિલ અને સ્વાદિષ્ટ ભોજન તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું. બધાને દરરોજ મજા આવતી પણ બધાને ચિંતા હતી કે યુદ્ધમાં ગયેલા સૈનિકો માટે ભોજનની વ્યવસ્થા કેવી રીતે કરવી. ખરેખર, યુદ્ધમાં જતા સૈનિકોને એવા ખોરાકની જરૂર હતી જે ઘણા દિવસો સુધી બગડે નહીં.

આ સમય દરમિયાન શાહી રસોડામાં ભવ્ય રીતે જટિલ અને સ્વાદિષ્ટ ભોજન તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું. બધાને દરરોજ મજા આવતી પણ બધાને ચિંતા હતી કે યુદ્ધમાં ગયેલા સૈનિકો માટે ભોજનની વ્યવસ્થા કેવી રીતે કરવી. ખરેખર, યુદ્ધમાં જતા સૈનિકોને એવા ખોરાકની જરૂર હતી જે ઘણા દિવસો સુધી બગડે નહીં.

3 / 8
ત્યારથી દાલ બાટી ચુરમા બનાવવાનું શરૂ થયું. દાલ-બાટી ચુર્માના ઇતિહાસ સાથે સંબંધિત હકીકતો આરબ પ્રવાસી અને લેખક ઇબ્ન બતુતાના પ્રવાસ સંસ્મરણોમાં જોવા મળે છે. આ મુજબ, મગધ સામ્રાજ્યના શરૂઆતના સમયગાળામાં, ઘઉં, જુવાર, બાજરી વગેરેમાંથી ઘણા પ્રકારના વાનગીઓ બનાવવામાં આવતા હતા. આવા ખોરાકને ફક્ત સૂર્યપ્રકાશમાં રાંધવામાં અને ખાવામાં આવતા હતા.

ત્યારથી દાલ બાટી ચુરમા બનાવવાનું શરૂ થયું. દાલ-બાટી ચુર્માના ઇતિહાસ સાથે સંબંધિત હકીકતો આરબ પ્રવાસી અને લેખક ઇબ્ન બતુતાના પ્રવાસ સંસ્મરણોમાં જોવા મળે છે. આ મુજબ, મગધ સામ્રાજ્યના શરૂઆતના સમયગાળામાં, ઘઉં, જુવાર, બાજરી વગેરેમાંથી ઘણા પ્રકારના વાનગીઓ બનાવવામાં આવતા હતા. આવા ખોરાકને ફક્ત સૂર્યપ્રકાશમાં રાંધવામાં અને ખાવામાં આવતા હતા.

4 / 8
એવું કહેવાય છે કે ઘઉંના લોટમાંથી બનેલી ગોળ આકારની બાટી સૌપ્રથમ મેવાડ રાજ્યના સ્થાપક બાપ્પા રાવલના સમયમાં બનાવવામાં આવી હતી. આ સમય દરમિયાન યુદ્ધમાં જતા સૈનિકો આ બાટીઓમાંથી પોતાના ભોજનની વ્યવસ્થા કરતા હતા.

એવું કહેવાય છે કે ઘઉંના લોટમાંથી બનેલી ગોળ આકારની બાટી સૌપ્રથમ મેવાડ રાજ્યના સ્થાપક બાપ્પા રાવલના સમયમાં બનાવવામાં આવી હતી. આ સમય દરમિયાન યુદ્ધમાં જતા સૈનિકો આ બાટીઓમાંથી પોતાના ભોજનની વ્યવસ્થા કરતા હતા.

5 / 8
એકવાર સૈનિકોએ લોટના ગોળા બનાવીને તડકામાં રાખ્યા. જ્યારે તેઓ પાછા ફર્યા, ત્યારે લોટના ગોળા પહેલેથી જ રાંધાઈ ગયા હતા. ત્યારથી જ તે યુદ્ધ દરમિયાન ખાવા માટેનો ખોરાક બની ગયો. આ પછી, જ્યારે તે શાહી ટેબલ પર આવ્યું, ત્યારે તેની સાથે ઘણા પ્રકારના પ્રયોગો કરવામાં આવ્યા. તેને દાલ, ઘી અને ચટણી સાથે ખાવાનું શરૂ થયું.

એકવાર સૈનિકોએ લોટના ગોળા બનાવીને તડકામાં રાખ્યા. જ્યારે તેઓ પાછા ફર્યા, ત્યારે લોટના ગોળા પહેલેથી જ રાંધાઈ ગયા હતા. ત્યારથી જ તે યુદ્ધ દરમિયાન ખાવા માટેનો ખોરાક બની ગયો. આ પછી, જ્યારે તે શાહી ટેબલ પર આવ્યું, ત્યારે તેની સાથે ઘણા પ્રકારના પ્રયોગો કરવામાં આવ્યા. તેને દાલ, ઘી અને ચટણી સાથે ખાવાનું શરૂ થયું.

6 / 8
દાલ બાટી સાથે થાળીમાં ગળ્યું ચુરમું પણ પીરસવામાં આવે છે. આ વિના દાલ બાટી થાળી અધૂરી છે. તે ઘઉંનો લોટ, ઘી અને વિવિધ પ્રકારના સૂકા ફળો ભેળવીને તૈયાર કરવામાં આવે છે.

દાલ બાટી સાથે થાળીમાં ગળ્યું ચુરમું પણ પીરસવામાં આવે છે. આ વિના દાલ બાટી થાળી અધૂરી છે. તે ઘઉંનો લોટ, ઘી અને વિવિધ પ્રકારના સૂકા ફળો ભેળવીને તૈયાર કરવામાં આવે છે.

7 / 8
મેવાડ આવેલા કેટલાક વેપારીઓએ બાટી સાથે દાલ બનાવી હતી. જ્યારે, ચુર્મુ ભૂલથી બની ગયો હતો. એક દિવસ રસોઈયાના હાથમાંથી બાટી શેરડીના રસમાં પડી ગઈ. તેનો સ્વાદ સારો હતો તેથી તેને પીસીને ચુરમા બનાવવામાં આવ્યો. ત્યારથી દાલ બાટી ચુરમાનું મિશ્રણ ચાલી રહ્યું છે. જે વર્તમાન સમયમાં રાજસ્થાની ઓળખ બની છે.

મેવાડ આવેલા કેટલાક વેપારીઓએ બાટી સાથે દાલ બનાવી હતી. જ્યારે, ચુર્મુ ભૂલથી બની ગયો હતો. એક દિવસ રસોઈયાના હાથમાંથી બાટી શેરડીના રસમાં પડી ગઈ. તેનો સ્વાદ સારો હતો તેથી તેને પીસીને ચુરમા બનાવવામાં આવ્યો. ત્યારથી દાલ બાટી ચુરમાનું મિશ્રણ ચાલી રહ્યું છે. જે વર્તમાન સમયમાં રાજસ્થાની ઓળખ બની છે.

8 / 8

Tv9 ગુજરાતી પર હેલ્ધી, ટેસ્ટી અને યુનિક વાનગીઓ બનાવવાની સરળ ટીપ્સ નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો વધુ રેસિપિની સ્ટોરી વાંચી તમે ઘરે જ વાનગીઓ બનાવી શકો છો.

રાજસ્થાનરેસિપીલાઈફ સ્ટાઈલ જીવનશૈલી
Follow Us:
Web Stories View more
શું મીઠા દહીંના સેવનથી સુગર લેવલ વધે છે?
શું મીઠા દહીંના સેવનથી સુગર લેવલ વધે છે?
ઘરમાં વહેતું ઝરણું કે નદીની તસવીર લગાવવાથી શું થાય છે? જાણો શુભ કે અશુભ
ઘરમાં વહેતું ઝરણું કે નદીની તસવીર લગાવવાથી શું થાય છે? જાણો શુભ કે અશુભ
વડોદરામાં નોકરી કરી ચૂકેલા નવાઝુદ્દીન સિદ્દીકીના પરિવાર વિશે જાણો
વડોદરામાં નોકરી કરી ચૂકેલા નવાઝુદ્દીન સિદ્દીકીના પરિવાર વિશે જાણો
ગુરુના ગોચર તમને કરી શકે છે આર્થિક નુકસાન
ગુરુના ગોચર તમને કરી શકે છે આર્થિક નુકસાન
Vastu Tips: મની પ્લાન્ટ પર લાલ દોરો બાંધવાથી શું થાય છે?
Vastu Tips: મની પ્લાન્ટ પર લાલ દોરો બાંધવાથી શું થાય છે?
માતા -પિતાનું એકમાત્ર સંતાન છે નુસરત ભરુચા, આવો છે પરિવાર
માતા -પિતાનું એકમાત્ર સંતાન છે નુસરત ભરુચા, આવો છે પરિવાર
g clip-path="url(#clip0_868_265)">