AQI

Sign In

Subscribe Whatsapp Channel

તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

યુદ્ધ સાથે દાલ-બાટીનો છે ખાસ સંબંધ ! જાણો રાજસ્થાનની આન બાન અને શાન ગણાતી વાનગીનો આવિષ્કાર કેવી રીતે થયો

દાલ બાટી ચુરમાને રાજસ્થાનની થાળીનું ગૌરવ માનવામાં આવે છે. મારવાડી ભોજન દાલ બાટી ચુરમા વિના અધૂરું છે. ગરમાગરમ લસણના વઘારવાળી દાળ, લાલ ચટણી, ઘી અને ચુરમામાં બોળેલી બાટી ભરેલી થાળી જોતાં જ મોઢામાં પાણી આવી જાય છે. રાજસ્થાનની આ વાનગી દેશ અને દુનિયાભરમાં પસંદ કરવામાં આવે છે, પરંતુ આ વાનગી બનાવવાનો વિચાર કોને આવ્યો? તેનો ઈતિહાસ જાણશું.

Disha Thakar | Updated on: May 10, 2025 | 11:52 PM

રાજસ્થાનની આનબાન શાન ગણાતી દાલ બાટી દુનિયાભરમાં રાજસ્થાની વાનગી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ત્યારે પરંતુ ઘણા ઓછા લોકો જાણે છે કે દાલ બાટી શાહી વ્યંજન નથી. તો કેવી રીતે દાલ-બાટીનો આવિષ્કાર થયો તે અંગે જાણીશું. — રાજસ્થાનની આનબાન શાન ગણાતી દાલ બાટી દુનિયાભરમાં રાજસ્થાની વાનગી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ત્યારે પરંતુ ઘણા ઓછા લોકો જાણે છે કે દાલ બાટી શાહી વ્યંજન નથી. તો કેવી રીતે દાલ-બાટીનો આવિષ્કાર થયો તે અંગે જાણીશું.
1 / 8

વાસ્તવમાં બાટીનો જન્મ કોઈ શાહી રસોડામાં નહીં પણ યુદ્ધના મેદાનમાં થયો હતો. જોકે,આ વાનગી રાજસ્થાની ભોજનના શાહી રસોઇયાઓની ભેટ છે. આ ઘટના રાજસ્થાનના બહુ-પેઢી સામ્રાજ્યના સ્થાપક બાપ્પા રાવલના સમયની છે. — વાસ્તવમાં બાટીનો જન્મ કોઈ શાહી રસોડામાં નહીં પણ યુદ્ધના મેદાનમાં થયો હતો. જોકે,આ વાનગી રાજસ્થાની ભોજનના શાહી રસોઇયાઓની ભેટ છે. આ ઘટના રાજસ્થાનના બહુ-પેઢી સામ્રાજ્યના સ્થાપક બાપ્પા રાવલના સમયની છે.
2 / 8

આ સમય દરમિયાન શાહી રસોડામાં ભવ્ય રીતે જટિલ અને સ્વાદિષ્ટ ભોજન તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું. બધાને દરરોજ મજા આવતી પણ બધાને ચિંતા હતી કે યુદ્ધમાં ગયેલા સૈનિકો માટે ભોજનની વ્યવસ્થા કેવી રીતે કરવી. ખરેખર, યુદ્ધમાં જતા સૈનિકોને એવા ખોરાકની જરૂર હતી જે ઘણા દિવસો સુધી બગડે નહીં. — આ સમય દરમિયાન શાહી રસોડામાં ભવ્ય રીતે જટિલ અને સ્વાદિષ્ટ ભોજન તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું. બધાને દરરોજ મજા આવતી પણ બધાને ચિંતા હતી કે યુદ્ધમાં ગયેલા સૈનિકો માટે ભોજનની વ્યવસ્થા કેવી રીતે કરવી. ખરેખર, યુદ્ધમાં જતા સૈનિકોને એવા ખોરાકની જરૂર હતી જે ઘણા દિવસો સુધી બગડે નહીં.
3 / 8

ત્યારથી દાલ બાટી ચુરમા બનાવવાનું શરૂ થયું. દાલ-બાટી ચુર્માના ઇતિહાસ સાથે સંબંધિત હકીકતો આરબ પ્રવાસી અને લેખક ઇબ્ન બતુતાના પ્રવાસ સંસ્મરણોમાં જોવા મળે છે. આ મુજબ, મગધ સામ્રાજ્યના શરૂઆતના સમયગાળામાં, ઘઉં, જુવાર, બાજરી વગેરેમાંથી ઘણા પ્રકારના વાનગીઓ બનાવવામાં આવતા હતા. આવા ખોરાકને ફક્ત સૂર્યપ્રકાશમાં રાંધવામાં અને ખાવામાં આવતા હતા. — ત્યારથી દાલ બાટી ચુરમા બનાવવાનું શરૂ થયું. દાલ-બાટી ચુર્માના ઇતિહાસ સાથે સંબંધિત હકીકતો આરબ પ્રવાસી અને લેખક ઇબ્ન બતુતાના પ્રવાસ સંસ્મરણોમાં જોવા મળે છે. આ મુજબ, મગધ સામ્રાજ્યના શરૂઆતના સમયગાળામાં, ઘઉં, જુવાર, બાજરી વગેરેમાંથી ઘણા પ્રકારના વાનગીઓ બનાવવામાં આવતા હતા. આવા ખોરાકને ફક્ત સૂર્યપ્રકાશમાં રાંધવામાં અને ખાવામાં આવતા હતા.
4 / 8

એવું કહેવાય છે કે ઘઉંના લોટમાંથી બનેલી ગોળ આકારની બાટી સૌપ્રથમ મેવાડ રાજ્યના સ્થાપક બાપ્પા રાવલના સમયમાં બનાવવામાં આવી હતી. આ સમય દરમિયાન યુદ્ધમાં જતા સૈનિકો આ બાટીઓમાંથી પોતાના ભોજનની વ્યવસ્થા કરતા હતા. — એવું કહેવાય છે કે ઘઉંના લોટમાંથી બનેલી ગોળ આકારની બાટી સૌપ્રથમ મેવાડ રાજ્યના સ્થાપક બાપ્પા રાવલના સમયમાં બનાવવામાં આવી હતી. આ સમય દરમિયાન યુદ્ધમાં જતા સૈનિકો આ બાટીઓમાંથી પોતાના ભોજનની વ્યવસ્થા કરતા હતા.
5 / 8

એકવાર સૈનિકોએ લોટના ગોળા બનાવીને તડકામાં રાખ્યા. જ્યારે તેઓ પાછા ફર્યા, ત્યારે લોટના ગોળા પહેલેથી જ રાંધાઈ ગયા હતા. ત્યારથી જ તે યુદ્ધ દરમિયાન ખાવા માટેનો ખોરાક બની ગયો. આ પછી, જ્યારે તે શાહી ટેબલ પર આવ્યું, ત્યારે તેની સાથે ઘણા પ્રકારના પ્રયોગો કરવામાં આવ્યા. તેને દાલ, ઘી અને ચટણી સાથે ખાવાનું શરૂ થયું. — એકવાર સૈનિકોએ લોટના ગોળા બનાવીને તડકામાં રાખ્યા. જ્યારે તેઓ પાછા ફર્યા, ત્યારે લોટના ગોળા પહેલેથી જ રાંધાઈ ગયા હતા. ત્યારથી જ તે યુદ્ધ દરમિયાન ખાવા માટેનો ખોરાક બની ગયો. આ પછી, જ્યારે તે શાહી ટેબલ પર આવ્યું, ત્યારે તેની સાથે ઘણા પ્રકારના પ્રયોગો કરવામાં આવ્યા. તેને દાલ, ઘી અને ચટણી સાથે ખાવાનું શરૂ થયું.
6 / 8

દાલ બાટી સાથે થાળીમાં ગળ્યું ચુરમું પણ પીરસવામાં આવે છે. આ વિના દાલ બાટી થાળી અધૂરી છે. તે ઘઉંનો લોટ, ઘી અને વિવિધ પ્રકારના સૂકા ફળો ભેળવીને તૈયાર કરવામાં આવે છે. — દાલ બાટી સાથે થાળીમાં ગળ્યું ચુરમું પણ પીરસવામાં આવે છે. આ વિના દાલ બાટી થાળી અધૂરી છે. તે ઘઉંનો લોટ, ઘી અને વિવિધ પ્રકારના સૂકા ફળો ભેળવીને તૈયાર કરવામાં આવે છે.
7 / 8

મેવાડ આવેલા કેટલાક વેપારીઓએ બાટી સાથે દાલ બનાવી હતી. જ્યારે, ચુર્મુ ભૂલથી બની ગયો હતો. એક દિવસ રસોઈયાના હાથમાંથી બાટી શેરડીના રસમાં પડી ગઈ. તેનો સ્વાદ સારો હતો તેથી તેને પીસીને ચુરમા બનાવવામાં આવ્યો. ત્યારથી દાલ બાટી ચુરમાનું મિશ્રણ ચાલી રહ્યું છે. જે વર્તમાન સમયમાં રાજસ્થાની ઓળખ બની છે. — મેવાડ આવેલા કેટલાક વેપારીઓએ બાટી સાથે દાલ બનાવી હતી. જ્યારે, ચુર્મુ ભૂલથી બની ગયો હતો. એક દિવસ રસોઈયાના હાથમાંથી બાટી શેરડીના રસમાં પડી ગઈ. તેનો સ્વાદ સારો હતો તેથી તેને પીસીને ચુરમા બનાવવામાં આવ્યો. ત્યારથી દાલ બાટી ચુરમાનું મિશ્રણ ચાલી રહ્યું છે. જે વર્તમાન સમયમાં રાજસ્થાની ઓળખ બની છે.
8 / 8

Tv9 ગુજરાતી પર હેલ્ધી, ટેસ્ટી અને યુનિક વાનગીઓ બનાવવાની સરળ ટીપ્સ નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો વધુ રેસિપિની સ્ટોરી વાંચી તમે ઘરે જ વાનગીઓ બનાવી શકો છો.

રાજસ્થાન રેસિપી લાઈફ સ્ટાઈલ જીવનશૈલી

Related Photo Gallery

વર્ષ 2026 માં આ 9 શેર પોતાની ધાક જમાવશે

પોલીસની ભરતીમાં ઉત્તીર્ણ થયેલા 11607 ઉમેદવારોને પસંદગીપત્ર એનાયત કરાયા

આ 5 શેરમાં PSP Mast Breakout ઇન્ડિકેટરે આપ્યું Buy Signal

24 ડિસેમ્બરને બુધવારે નિફ્ટી છલાંગ મારશે કે પછી ઘટાડો આવશે?

₹93,000 કરોડનો પ્રોજેક્ટ સ્થગિત! ટ્રમ્પે આપ્યો મોટો ઝટકો, શેર તૂટ્યા

ફાટેલા જૂતા પહેરવાનું ટાળો, થઈ શકે છે આર્થિક નુકસાન

પરફેક્ટ ચા બનાવવા કેટલું પાણી અને દૂધ નાખવું જોઈએ? જાણી લો

સૌર ઉર્જાની સૌથી મોટી સમસ્યા થઈ દૂર, વૈજ્ઞાનિકોએ કરી કમાલ

Jioનો ધમાકેદાર પ્લાન,1200GB ડેટા,બે વર્ષ Amazon Prime અને Netflix ફ્રી

GMP માં તોફાની તેજી! આ IPO ખૂલતાની સાથે જ માર્કેટમાં ધમાલ મચાવશે

કાળા લસણ અને સફેદ લસણ વચ્ચે શું છે તફાવત

અદાણી ગ્રુપના એક નિર્ણયથી ભાગ્યા સિમેન્ટ કંપનીના શેર, 10%નો ઉછાળો

ચાંદીનો બાદશાહ કોણ? દુનિયાના આ ટોપ-5 દેશ પાસે છે સૌથી વધારે ચાંદી

ટીમ ઈન્ડિયાએ સફળતાની નવી સ્ટોરી લખી

ઘરમાં પારિજાતનો છોડ લગાવવો શુભ કે અશુભ? જાણો વાસ્તુ શું કહે છે

ગુજરાતમાં દારૂબંધી વચ્ચે ઐતિહાસિક છૂટછાટ

ફ્રિજ, વોશિંગ મશીન જેવા ઉપકરણોમાં કેમ 3 પિનવાળો પ્લગ હોય છે?

સોનું થયું વધારે મોંઘુ, ચાંદીની ચમક પણ સતત બીજા દિવસે વધી

5 વખતના વિશ્વ ચેસ ચેમ્પિયન વિશ્વનાથન આનંદનો આવો છે પરિવાર

બ્રેસ્ટ ઑગ્મેન્ટેશન શું છે?

શું સરકાર તમારી જમીન સંમતિ વિના લઈ શકે છે?

ભાગીદારી વ્યવસાયમાં પ્રવેશવાનું ટાળો, તમારું ઘર મહેમાનોથી ભરાઈ શકે છે

IT સેક્ટરમાં મોટી તેજીના સંકેત, આ ત્રણ શેર માટે મળ્યા Buy Signal

સોનામાં ₹1685 અને ચાંદીમાં ₹10,400 નો જોરદાર વધારો

ભારતીય રેલવેએ કર્યું કારનામું! હવે તો બ્રિટન, રશિયા અને ચીન પણ પાછળ

ગીઝર ચાલુ કરતા પહેલા આ ભૂલ ન કરતાં

ઉપરકોટ કિલ્લાના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા

એક એવું રેલવે સ્ટેશન, જ્યાંથી દેશના દરેક ખૂણામાં સીધી ટ્રેન મળે છે

ATMમાં એક સમયે કેટલા લાખ રૂપિયા રાખી શકાય?

ભારતની સૌથી ધીમી ટ્રેન, છતાં દુનિયાભરના પ્રવાસીઓની પસંદ, જાણો નામ

આ 10 સ્ટોક આપશે 'અદભૂત રિટર્ન'! તમારી પાસે કયા શેર છે?

સ્માર્ટ ટીવીની પાવર લાઇટ પરથી જ ખબર પડી જશે TVનો ફોલ્ટ

આ શહેરોમાં યોજાશે ઈન્ટરનેશનલ કાઈટ ફેસ્ટિવલ

દેવાથી છુટકારો મેળવવા માટે આ ત્રણ સરળ રીતો તમને કોઈ નહીં જણાવે

BSNL લાવ્યું અત્યાર સુધીનો સૌથી સસ્તો પ્લાન, રોજ 5 રુપિયામાં મળશે 2GB

Jioનો ન્યૂ યર પ્લાન ! રુ 500માં 2GB ડેટા અને 12 OTTનું સબસ્ક્રિપ્શન

યાદશક્તિ વધારવા માટે તમારા આહારમાં સામેલ કરો આ સુપરફુડ્સ - Photos

ચાંદીના ભાવ કેમ આટલા વધી રહ્યા છે? કોણ ખરીદી રહ્યું છે આટલી બધી ચાંદી?

જો કોઈ બેંક નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરે તો શું કરવું જોઈએ?

મની પ્લાન્ટમાં સિક્કો મુકવાથી શું થાય છે? જાણો વાસ્તુનો આ ઉપાય

આ 6 કલાકારો 2026માં બોલિવૂડમાં એન્ટ્રી કરશે

2025ના અંતમાં આ 3 રાશિની કિસ્મત સોનાની જેમ ચમકશે

સૂતા પહેલા અનપ્લગ કરો આ 6 ગેજેટ્સ, બચાવશે હજારોનું વીજળીનું બિલ

સપ્તાહના પહેલા દિવસે જ ઘટ્યો સોનાનો ભાવ, ચાંદીનો ભાવ પણ ઘટ્યો

શું ટ્રાફિક પોલીસને કોઈને થપ્પડ મારવાનો અધિકાર છે?

42 વર્ષ અભિનેત્રીનો આવો છે પરિવાર

આ સ્ટોકમાં કરી દો રોકાણ

વૈવાહિક જીવનમાં તણાવ આવી શકે છે, તમારા ખર્ચાઓ પર નિયંત્રણ રાખો

તમને જોઈને Dog કેમ ભસે છે? તમે નહીં જાણતા હોવ

આ '4 IPO' એ વર્ષ 2025 માં મજબૂત રિટર્ન આપ્યું

Web Stories View more

કેમિકલથી પાકેલા અને ઓર્ગેનિક રીતે પાકેલા કેળા વચ્ચે શું છે તફાવત

ધુરંધર ફિલ્મના ડિરેક્ટરનો આવો છે પરિવાર

'બોર્ડર 2' ની અભિનેત્રીનો આવો છે પરિવાર

T20 વર્લ્ડ કપ 2026 માં ટીમ ઈન્ડિયા ક્યારે અને કોની સામે ટકરાશે?

Stock Market: 1 શેર ઉપર '2 શેર' ફ્રી! ચોખાના બિઝનેસમાં જોડાયેલી અગ્રણી કંપનીએ રોકાણકારોને ભેટ આપી

ક્રિકેટ કરતા 10 ગણી વધુ છે ફૂટબોલ વર્લ્ડ કપ 2026 ની પ્રાઈઝ મની

Latest News View more

વર્ષ 2026 માં આ 9 શેર પોતાની ધાક જમાવશે

IPLમાં બાંગ્લાદેશી ખેલાડીઓને તક અપાતા BCCIની ભૂમિકા અંગે વિરોધ

ગુજરાતની એ લેડી ડોન જેમણે પતિના હત્યારાઓને વીણી-વીણીને સાફ કર્યા

પોલીસની ભરતીમાં ઉત્તીર્ણ થયેલા 11607 ઉમેદવારોને પસંદગીપત્ર એનાયત કરાયા

એક ભૂલ અને US વિઝા કેન્સલ ! ટ્રમ્પ સરકારનો આ નવો નિયમ ખબર છે કે નહીં?

Latest Videos View more

IPLમાં બાંગ્લાદેશી ખેલાડીઓને તક અપાતા BCCIની ભૂમિકા અંગે વિરોધ

રીલના રોમાંચમાં કાયદાનો તમાશો! બે દિવસમાં 10ની ધરપકડ

રાજકોટની મુખ્ય બજારોના વેપારીઓ ફેરિયાઓ સામે લડી લેવાના મૂડમાં

ચાઈનીઝ દોરીની ફેકટરી સુધી કેવી રીતે પહોંચી અમદાવાદ ગ્રામ્ય SOG, જાણો

શેત્રુંજી પર્વત પર સાવજ જોવા મળ્યો, યાત્રિકોમાં ભયનો માહોલ

નિર્માણાધીન બ્રિજનો ભાગ ધરાશાયી

અમદાવાદમાં બેવડી ઋતુના કારણે રોગચાળો વકર્યો,વાયરલ ઇન્ફેકશનના કેસ વધ્યા

જાહેરમાં ફટાકડા ફોડી નિયમનો ભંગ ઉદ્યોગપતિ વિરુદ્ધ નોંધાયો ગુનો

આગામી બે દિવસ બાદ ઠંડીમાં વધારો થવાની શક્યતા

તમારું સ્વાસ્થ્ય સારું રહેશે, નાણાકીય સ્થિતિ સુધરશે

ફોટો સ્ટોરી

રીલ્સ

વીડિયોઝ