કાનુની સવાલ: તમારા નામે કોઈએ બનાવ્યું છે ફેક એકાઉન્ટ? જાણો કેવી રીતે કાયદેસર પગલાં લઈ શકાય
આજના ડિજિટલ યુગમાં સોશિયલ મીડિયા દરેકના જીવનનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ બની ગયું છે. પરંતુ સાથે સાથે સાયબર ક્રાઈમની ઘટનાઓ પણ ઝડપથી વધી રહી છે. એવી જ એક ગંભીર સમસ્યા છે — ફેક એકાઉન્ટ બનાવવી. ઘણા કિસ્સાઓમાં કોઈ વ્યક્તિ બીજાના નામે એકાઉન્ટ બનાવી તેના ફોટા, વીડિયો અથવા ખોટી પોસ્ટ મૂકી તેની પ્રતિષ્ઠાને નુકસાન પહોંચાડે છે. જો આવી ઘટના તમારી સાથે બને તો કાયદો તમને ન્યાય આપે છે, પરંતુ તમારે યોગ્ય રીતે પગલાં લેવાની જરૂર છે.

તરત જ રિપોર્ટ કરો: સૌથી પહેલું પગલું એ છે કે જે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર ફેક એકાઉન્ટ બનાવવામાં આવ્યું છે, ત્યાં “Report” અથવા “Fake Account” તરીકે ફરિયાદ કરો. Facebook, Instagram, X (Twitter) જેવા તમામ પ્લેટફોર્મ્સ પાસે આવા એકાઉન્ટ્સને બ્લોક અને ડિલીટ કરવાની સુવિધા હોય છે.

સાયબર ક્રાઈમ પોર્ટલ પર ફરિયાદ: ભારત સરકારનું ઓફિશિયલ Cyber Crime Portal (https://cybercrime.gov.in) છે, જ્યાં તમે ઓનલાઇન ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો. અહીં તમે ફેક એકાઉન્ટની સ્ક્રીનશોટ, લિંક અને તમારા ઓળખના પુરાવા સાથે અરજી કરી શકો છો.

નજીકના પોલીસ સ્ટેશનમાં ફરિયાદ: જો ફેક એકાઉન્ટમાં તમારો ફોટો અથવા વીડિયોનો દુરૂપયોગ કરવામાં આવ્યો હોય તો નજીકના Cyber Cell અથવા પોલીસ સ્ટેશનમાં જઈ ફરિયાદ કરો. તમે Section 66C (identity theft) અને Section 66D (cheating by personation using computer resources) હેઠળ કેસ નોંધાવી શકો છો. જો સ્ત્રીની પ્રતિષ્ઠાને નુકસાન પહોંચાડવાનો પ્રયાસ થયો હોય, તો Section 354A, 354D IPC હેઠળ પણ ગુનો બની શકે છે.

પુરાવા સાચવો: કોઈ પણ કાનૂની કાર્યવાહી પહેલાં તમારા માટે પુરાવા ખૂબ મહત્વના છે. તેથી ફેક એકાઉન્ટના સ્ક્રીનશોટ, URL લિંક, ખોટી પોસ્ટ કે મેસેજનો પુરાવો રાખવો જરૂરી છે.

ન્યાય માટે કાયદો તમારી સાથે છે: સાયબર કાયદા અનુસાર જો કોઈ વ્યક્તિ તમારા નામે ફેક એકાઉન્ટ બનાવી તમને બદનામ કરવાના હેતુથી ખોટી માહિતી ફેલાવે છે, તો તેને ત્રણ વર્ષ સુધીની સજા અને દંડ થઈ શકે છે.

સોશિયલ મીડિયામાં તમારી ઓળખનું રક્ષણ કરવું એટલું જ જરૂરી છે જેટલું વાસ્તવિક જીવનમાં. જો કોઈ તમારા નામે ફેક એકાઉન્ટ બનાવી ખોટી પોસ્ટ મૂકે, તો ચુપ ન બેસો — તરત જ કાયદેસર પગલાં લો અને તમારા હક માટે લડો.
(Disclaimer: જો તમારી પાસે કોઈ ચોક્કસ કેસ હોય તો કાનૂની નિષ્ણાત (વકીલ) ની સલાહ લેવી સલાહભર્યું છે. અહીં આપેલી માહિતી ફક્ત કોર્ટના નિર્ણયો અને કલમોને આધારે આપવામાં આવી છે. તમારે કોઈ કેસ માટે જાણવું હોય તો યોગ્ય વકીલની સલાહ લઈ શકો છો.)(Image Credit: AI Whisk Photo)
કાનૂની સલાહ લેવા માટે વકીલો પહેલા હકીકતોનું વિશ્લેષણ કરે છે અને પછી બીજી વ્યક્તિને કહે છે કે કયા ક્રમમાં શું કરવું. કાનુની સલાહ લેવા માટે તમે વકીલનો સંપર્ક કરી શકો છો. તમે નિષ્ણાત અથવા વ્યાવસાયિક સલાહકારનો સંપર્ક કરી શકો છો. તમે ઓનલાઈન કાનૂની સલાહ સેવાઓનો લાભ લઈ શકો છો. તમે રાષ્ટ્રીય કાનૂની સેવા સત્તામંડળ (NALSA) નો પણ સંપર્ક કરી શકો છો. લીગલ એડવાઈઝની સ્ટોરી વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.
