AQI

Sign In

Subscribe Whatsapp Channel

તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

History of city name : શ્રી કષ્ટભંજન દેવના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ, જાણો સમસ્ત વાર્તા

સાળંગપુર ગામ ગુજરાત રાજ્યના બોટાદ જિલ્લામાં આવેલું એક પ્રસિદ્ધ સ્થળ છે, જે ખાસ કરીને હનુમાનજીના મંદિર માટે જાણીતું છે. અહીં આવેલું કષ્ટભંજનદેવ હનુમાનજીનું મંદિર સમગ્ર ગુજરાત અને ભારતમાં જાણીતું છે.ચાલો, હવે કષ્ટભંજનદેવના નામકરણ અને ઇતિહાસની વિગતવાર ચર્ચા કરીએ

Ashvin Patel | Updated on: May 26, 2025 | 10:14 PM

ગુજરાત રાજ્યના બોટાદ જિલ્લામાં આવેલું સાળંગપુર ગામ ધર્મપ્રેમીઓ માટે અગત્યનું તીર્થસ્થળ છે. અહીં સ્થાન પામેલું શ્રી કષ્ટભંજનદેવ હનુમાનજીનું પ્રખ્યાત મંદિર બરવાળા તાલુકાની નજીક આવેલું છે. ભક્તો માનતા હોય છે કે હનુમાનજીની શરણમાં આવનાર કોઈપણ વ્યક્તિ ક્યારેય નિરાશ નથી જતી. તેમની દરેક ઇચ્છા પૂરી થાય છે. અહીં સ્થિત હનુમાનજીની પાવન પ્રતિમા વિક્રમ સંવત 1906 (ઈ.સ. 1850) દરમિયાન સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયના સંત ગોપાલાનંદ સ્વામીએ સ્થાપી હતી. — ગુજરાત રાજ્યના બોટાદ જિલ્લામાં આવેલું સાળંગપુર ગામ ધર્મપ્રેમીઓ માટે અગત્યનું તીર્થસ્થળ છે. અહીં સ્થાન પામેલું શ્રી કષ્ટભંજનદેવ હનુમાનજીનું પ્રખ્યાત મંદિર બરવાળા તાલુકાની નજીક આવેલું છે. ભક્તો માનતા હોય છે કે હનુમાનજીની શરણમાં આવનાર કોઈપણ વ્યક્તિ ક્યારેય નિરાશ નથી જતી. તેમની દરેક ઇચ્છા પૂરી થાય છે. અહીં સ્થિત હનુમાનજીની પાવન પ્રતિમા વિક્રમ સંવત 1906 (ઈ.સ. 1850) દરમિયાન સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયના સંત ગોપાલાનંદ સ્વામીએ સ્થાપી હતી.
1 / 8

ભક્તો માનતા હોય છે કે હનુમાનજીની શરણમાં આવનાર કોઈપણ વ્યક્તિ ક્યારેય નિરાશ નથી જતી. તેમની દરેક ઇચ્છા પૂરી થાય છે. અહીં સ્થિત હનુમાનજીની પાવન પ્રતિમા વિક્રમ સંવત 1906 (ઈ.સ. 1850) દરમિયાન સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયના સંત ગોપાલાનંદ સ્વામીએ સ્થાપી હતી. — ભક્તો માનતા હોય છે કે હનુમાનજીની શરણમાં આવનાર કોઈપણ વ્યક્તિ ક્યારેય નિરાશ નથી જતી. તેમની દરેક ઇચ્છા પૂરી થાય છે. અહીં સ્થિત હનુમાનજીની પાવન પ્રતિમા વિક્રમ સંવત 1906 (ઈ.સ. 1850) દરમિયાન સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયના સંત ગોપાલાનંદ સ્વામીએ સ્થાપી હતી.
2 / 8

ગામના દરબાર વાઘા ખાચરને વ્યવહાર મંદ હતો ત્યારે પવિત્ર જીવન વિતાવનારા શ્રી ગોપાળાનંદ સ્વામી વિક્રમ સંવત 1904ના વર્ષે સાળંગપુર પધાર્યા. ત્યાં તેમણે ગામમાં આવેલું સૌથી વિશાળ પાળિયું પસંદ કરી, તેના પથ્થરમાંથી હનુમાનજીની મૂર્તિ તૈયાર કરવાની સૂચના બોટાદના પ્રસિદ્ધ કડિયા કાનાભાઈને આપી. — ગામના દરબાર વાઘા ખાચરને વ્યવહાર મંદ હતો ત્યારે પવિત્ર જીવન વિતાવનારા શ્રી ગોપાળાનંદ સ્વામી વિક્રમ સંવત 1904ના વર્ષે સાળંગપુર પધાર્યા. ત્યાં તેમણે ગામમાં આવેલું સૌથી વિશાળ પાળિયું પસંદ કરી, તેના પથ્થરમાંથી હનુમાનજીની મૂર્તિ તૈયાર કરવાની સૂચના બોટાદના પ્રસિદ્ધ કડિયા કાનાભાઈને આપી.
3 / 8

આ મૂર્તિની સ્થાપનાની પાવન વિધિ માટે ગોપાળાનંદ સ્વામીએ વિક્રમ સંવત 1905ની આસો વદ પાંચમના પવિત્ર દિવસે વિશાળ યજ્ઞનું આયોજન કર્યું. આ યજ્ઞમાં આશરે 200 સ્વામિનારાયણ સંતો તથા 25 બ્રાહ્મણો હાજર રહ્યા. આ ઉપસ્થિતિમાં હનુમાનજીની નવિન મૂર્તિની પ્રાણપ્રતિષ્ઠા વિધિવત રીતે કરાવવામાં આવી, જે આજના કષ્ટભંજનદેવ તરીકે વિખ્યાત છે. — આ મૂર્તિની સ્થાપનાની પાવન વિધિ માટે ગોપાળાનંદ સ્વામીએ વિક્રમ સંવત 1905ની આસો વદ પાંચમના પવિત્ર દિવસે વિશાળ યજ્ઞનું આયોજન કર્યું. આ યજ્ઞમાં આશરે 200 સ્વામિનારાયણ સંતો તથા 25 બ્રાહ્મણો હાજર રહ્યા. આ ઉપસ્થિતિમાં હનુમાનજીની નવિન મૂર્તિની પ્રાણપ્રતિષ્ઠા વિધિવત રીતે કરાવવામાં આવી, જે આજના કષ્ટભંજનદેવ તરીકે વિખ્યાત છે.
4 / 8

"કષ્ટભંજનદેવ" નો અર્થ થાય છે "ભય, દુઃખ અને અંધકારનો વિનાશ કરનાર". લોકો માને છે કે અહીંના હનુમાનજી દુષ્ટ આત્માઓ અને અશુભ શક્તિઓનો નાશ કરે છે. — "કષ્ટભંજનદેવ" નો અર્થ થાય છે "ભય, દુઃખ અને અંધકારનો વિનાશ કરનાર". લોકો માને છે કે અહીંના હનુમાનજી દુષ્ટ આત્માઓ અને અશુભ શક્તિઓનો નાશ કરે છે.
5 / 8

મંદિરમાં હનુમાનજીની મૂર્તિ એવી છે જેમાં તેઓ રાક્ષસ પર પગ મૂકીને દુષ્ટ શક્તિનો નાશ કરી રહ્યા છે. આ વિઘ્નવિનાશક સ્વરૂપના કારણે લોકો અહીં તાંત્રિક પ્રભાવમાંથી મુક્તિ મેળવવા આવે છે. — મંદિરમાં હનુમાનજીની મૂર્તિ એવી છે જેમાં તેઓ રાક્ષસ પર પગ મૂકીને દુષ્ટ શક્તિનો નાશ કરી રહ્યા છે. આ વિઘ્નવિનાશક સ્વરૂપના કારણે લોકો અહીં તાંત્રિક પ્રભાવમાંથી મુક્તિ મેળવવા આવે છે.
6 / 8

શ્રી હનુમાનજી મહારાજની પૂજા માટે પુજારીને ચોક્કસ શિસ્તનું પાલન કરવું જરૂરી હોય છે. પૂજા કરતા પહેલા સંપૂર્ણ રીતે સ્નાન કરવું પડતું હોય છે, અને જો આ સમયે કોઇ સાધુ કે બીજી વ્યક્તિ અડી જાય તો પુજારીએ ફરીથી સ્નાન કરીને શુદ્ધ વસ્ત્રધારણ કરવા પડે છે. આ મંદિરમાં દર વર્ષે 20 થી વધુ વખત ભવ્ય અન્નકૂટ મહોત્સવ ઉજવવામાં આવે છે. — શ્રી હનુમાનજી મહારાજની પૂજા માટે પુજારીને ચોક્કસ શિસ્તનું પાલન કરવું જરૂરી હોય છે. પૂજા કરતા પહેલા સંપૂર્ણ રીતે સ્નાન કરવું પડતું હોય છે, અને જો આ સમયે કોઇ સાધુ કે બીજી વ્યક્તિ અડી જાય તો પુજારીએ ફરીથી સ્નાન કરીને શુદ્ધ વસ્ત્રધારણ કરવા પડે છે. આ મંદિરમાં દર વર્ષે 20 થી વધુ વખત ભવ્ય અન્નકૂટ મહોત્સવ ઉજવવામાં આવે છે.
7 / 8

સાળંગપુર માત્ર એક ગામ નથી, પણ ધાર્મિક શ્રદ્ધા અને શક્તિનું કેન્દ્ર છે. કષ્ટભંજનદેવ હનુમાનજીનું મંદિર આસ્થાનું સ્થાન છે. તેનો ઇતિહાસ સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયના આધારે ઘડાયો છે અને આજે પણ તે મહત્વનું સ્થાન ધરાવે છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia) — સાળંગપુર માત્ર એક ગામ નથી, પણ ધાર્મિક શ્રદ્ધા અને શક્તિનું કેન્દ્ર છે. કષ્ટભંજનદેવ હનુમાનજીનું મંદિર આસ્થાનું સ્થાન છે. તેનો ઇતિહાસ સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયના આધારે ઘડાયો છે અને આજે પણ તે મહત્વનું સ્થાન ધરાવે છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia)
8 / 8

Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, નામ પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

ઈતિહાસ ગુજરાત જનરલ નોલેજ

Related Photo Gallery

ઠંડીમાં બાઇક વારંવાર બંધ થઈ જાય છે ? જાણો 5 મોટાં કારણ અને તેના ઉપાય

રાત્રે સૂતા પહેલા ફક્ત એક એલચી ખાવાના ફાયદા જાણી ચોંકી જશો

ઘરે તમારા Pet Dog ને એકલું મૂકવાના છો, જાણી લો કેવી તૈયારી કરવી

84 દિવસની વેલિડિટી સાથે જિયોનો સૌથી સસ્તો પ્લાન, ઓછી કિંમતે ઘણા લાભ

નવા વર્ષે શનિ આ 4 રાશિના જાતકો પર વરસાવશે પૈસા, સુખ-સમુદ્ધિ લાવશે

ગુજરાતની કંપની લાવી રહી છે 'IPO', પ્રાઇસ બેન્ડ ₹108 થી ₹114 ની વચ્ચે

યશસ્વી જયસ્વાલે પોતાની બીમારી અંગે મોટી અપડેટ આપી

ICICI Prudentialના IPO એ કરી દીધો કમાલ, 20%ના નફા સાથે થયો લિસ્ટ

સૌરવ ગાંગુલીએ 50 કરોડનો માનહાનિનો દાવો કર્યો

ફક્ત 15,000 રૂપિયામાં દર મહિને 40,000 થી 50,000 રૂપિયા કમાશો

EPFOનો મોટો નિર્ણય, નોકરી બદલનારાઓ માટે ખુશખબર

અચાનક એવું શું થયું કે એક જ દિવસમાં Olaનો શેર 10% વધ્યો? જાણો કારણ

Post Office Scheme : ફક્ત વ્યાજમાંથી જ થશે રૂપિયા 2.5 લાખની કમાણી

જો તુલસીના છોડ પાસે દુર્વા ઘાસ ઉગવુ શુભ કે અશુભ?જાણો વાસ્તુ શું કહે છે

વિદેશમાં ભણવું થયું મોંઘુ! રુ 4 લાખ સુધી વધશે અમેરિકામાં ભણતરનો ખર્ચ

જો પાણી ગરમ કરતા ગીઝર આપી રહ્યું આવા સંકેત, તો ખરાબ થઈ રહ્યું છે તે

સતત ત્રીજા દિવસે વધ્યો સોનાનો ભાવ, ચાંદીમાં પણ ઉછાળો, જાણો આજની કિંમત

નીતુ ચંદ્રાનો આવો છે પરિવાર

મેષથી મીન સુધીની તમામ રાશિઓનું સંપૂર્ણ રાશિફળ

સોનું સ્થિર પણ ચાંદી બેકાબૂ! જાણો લેટેસ્ટ ભાવ

રેલવે ટ્રેક પર દેખાતા T/P અને T/G ના ચિહ્નો શું દર્શાવે છે?

બાળકો માટે પરફેક્ટ નાસ્તો: પાલક–સાબુદાણાના વડા જે સ્વાદમાં છે લાજવાબ

જેના પર KKR એ કરોડો ખર્ચ્યા, હવે તે આટલા દિવસ IPLમાં નહીં રમે

Jioનો 336 દિવસનો સસ્તો પ્લાન, માત્ર 1748 રુપિયામાં મળશે ઘણા બધા લાભ

બીયરની બોટલ કેપ્સ પર 21 આરા કેમ હોય છે?

શિયાળામાં ઠંડા પાણીથી સ્નાન: ફાયદા જાણો અને નિષ્ણાતની સલાહ

બોલિવૂડ ડિરેક્ટરને લઈ ભારતીય ક્રિકેટરની બહેને કર્યો ચોંકાવનારો ખુલાસો

ગાંગુલીએ ખરીદી ટીમ, મેન્ટર તરીકે પણ કરશે કામ

BSNLનો આ પ્લાન 300 દિવસ સુધી એક્ટિવ રાખશે સિમ, જાણો રિચાર્જના ફાયદા

એક જ વર્ષમાં ચાંદીમાં થયો 135%નો વધારો, હવે રોકાણ કરવું કે વેચી દેવું?

25 ડિસેમ્બરથી આ રાશિઓના શરૂ થવાના છે ગોલ્ડન દિવસો ! મંગળ કરશે ભાગ્યોદય

લવિંગ, એલચી કે આદુવાળી ચા? શિયાળામાં કઈ ચા છે વધુ ફાયદાકારક

ભારતના આ મંદિરમાં ભગવાનની નહીં પણ શ્વાનની થાય છે પૂજા, રસપ્રદ છે કારણ

SEBI એ મ્યુચ્યુઅલ ફંડના નિયમોમાં કર્યો મોટો ફેરફાર

Pet Dog ની કેર કરવા અપનાવો આ 7 ટિપ્સ, નહીં પડે બીમાર

Christmas 2025: ક્રિસમસ માટે લાલ, લીલો અને સફેદ રંગનું મહત્ત્વ

મીશોનો શેર બન્યો મલ્ટીબેગર, 7 દિવસમાં રોકાણકારોને કર્યા માલામાલ

2026 શરૂ થાય તે પહેલાં ઘરમાં લાવો આ વસ્તુ, ધનની થશે વર્ષા

ફ્રિજ ખોલતા અને બંધ કરતા લાગે છે ઈલેક્ટ્રિક ઝટકો? જાણો કારણ

સોનાના ભાવમાં ફરી મોટો વધારો, ચાંદીના ભાવ પણ વધ્યા, ચેક કરો આજનો ભાવ

Pushpa 2ની ડાન્સિંગ ક્વિનનો આવો છે પરિવાર

લગ્ન પ્રસંગ કે અન્ય પ્રસંગે કિન્નર વધારે પૈસા માંગે તો શું કાયદો છે?

ઘરેલું બાબતો પર તાત્કાલિક ધ્યાન આપો, આજે તમે ખૂબ વ્યસ્ત રહેશો

થિયેટરમાં કઈ સીટ છે બેસ્ટ? હવે ફિલ્મ જોવાનો આનંદ થશે બમણો

આ IPO એલોટ થશે, તો શેરની કિંમત ₹3,000 ને પાર જઈ શકે છે

1 શેર ઉપર 5 શેર મળશે! જાન્યુઆરીમાં રેકોર્ડ તારીખ

દેશભરમાં લાગુ થશે AI-આધારિત ડિજિટલ ટોલ સિસ્ટમ

મુકેશ અંબાણીની આ કંપનીના શેર બનશે 'રોકેટ'! જાણો

શુભમન ગિલ પ્લેઈંગ ઈલેવનમાંથી બહાર, ટીમ ઈન્ડિયાનો મોટો નિર્ણય

ગીઝર ફાટતા પહેલા તમને દેખાશે આ 5 સંકેતો, જાણો

Web Stories View more

ક્રિકેટ કરતા 10 ગણી વધુ છે ફૂટબોલ વર્લ્ડ કપ 2026 ની પ્રાઈઝ મની

ગીઝર ફાટતા પહેલા તમને દેખાશે આ 5 સંકેતો, જાણી લો

20 સેકન્ડમાં જ સીતાફળના બી થઈ જશે અલગ, ખાવાની આવશે મજા!

દૂધ સાથે ફક્ત આ 2 ફળો જ ખાવા માટે સલામત, અન્ય ફળો પેટમાં દુખાવો અને ઉલટીનું કારણ બની શકે

આવો છે રાજ અર્જુનનો પરિવાર

શિયાળામાં હૃદય માટે કયા ડ્રાયફ્રુટ્સ ફાયદાકારક છે?

Latest News View more

પતંજલિ ફૂડ્સના શેરના ભાવ વધ્યા, કંપનીનું મૂલ્યાંકન ₹61,000 કરોડને પાર

ઠંડીમાં બાઇક વારંવાર બંધ થઈ જાય છે ? જાણો 5 મોટાં કારણ અને તેના ઉપાય

રાત્રે સૂતા પહેલા ફક્ત એક એલચી ખાવાના ફાયદા જાણી ચોંકી જશો

ED એ યુવરાજ સિંહ, રોબિન ઉથપ્પા, સોનુ સૂદની સંપત્તિ જપ્ત કરી

ઘરે તમારા Pet Dog ને એકલું મૂકવાના છો, જાણી લો કેવી તૈયારી કરવી

Latest Videos View more

હવે ST બસના મુસાફરો પણ પોતાની સીટ પર મગાવી શકશે મનપસંદ ફુડ પેકેટ

નકલી પોલીસે અસલી પોલીસનો ખેલ પાડ્યો, કિમ પોલીસ સ્ટેશનના PI ઝડપાયા

ગુજરાતમાં ઠંડીનો પારો 8.4 ડિગ્રીએ અટક્યો

અમદાવાદમાં શાળાઓની મનમાની, NSUI એ DEO કચેરીએ કર્યો હલ્લાબોલ

સૌરાષ્ટ્રનું ગૌરવ: જુનાગઢના ક્રેન્સની IPL-19માં SRH માટે થઈ પસંદગી

શ્વાનના બચ્ચાંને રમડતા નજરે પડ્યો સિંહ જુઓ અનોખા દ્રશ્યો

અંકલેશ્વરમાં વિકાસકાર્યોને લઈ સત્તા–વિપક્ષ એકસાથે પ્રમુખ સામે પડયા

ઘરઘાટીએ જ ઘરમાં ખાતર પાડ્યું, અમદાવાદના આ વિસ્તારમાં બની ઘટના

અમદાવાદની 7થી વધુ પ્રાયમરી સ્કૂલ સીલ કરવામાં આવી

સુરતના આવશે સોનાના દિવસ ! હીરા ઉદ્યોગમાં ફરી તેજીના એંધાણ

ફોટો સ્ટોરી

રીલ્સ

વીડિયોઝ