AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Momos history : ચીન, તિબેટ કે નેપાળ, મોમોઝનો ઉદ્ભવ ક્યાંથી થયો, તે ભારતમાં કેવી રીતે પહોંચ્યા?

Momos History: ચીન, નેપાળ કે તિબેટ, મોંમાં પાણી લાવી દેનારા મોમો ભારતમાં ક્યાંથી પહોંચ્યા? આ અંગે અલગ-અલગ દાવા કરવામાં આવે છે. નેપાળમાં એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે તે અહીંથી ઉદ્ભવ્યો હતો, પરંતુ કેટલાક એવું પણ માને છે કે તે તિબેટમાં ઉદ્ભવ્યો હતો. જાણો મોમો ક્યાંથી ઉદ્ભવ્યો અને તે ભારતમાં કેવી રીતે પહોંચ્યો.

| Updated on: Aug 03, 2025 | 11:55 AM
Share
મોમોઝનો ઇતિહાસ... વારંવાર પ્રશ્ન ઉઠાવવામાં આવ્યો છે કે મોમોઝ નેપાળ, ચીન કે તિબેટના છે. નેપાળના રેસ્ટોરાં અને પર્યટન ઉદ્યોગમાં તેના નેપાળી મૂળ વિશે દાવા કરવામાં આવે છે. પરંતુ પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે ઇતિહાસ કયા દેશને સમર્થન આપે છે. હાલમાં મોમોઝની સેંકડો જાતો છે. વરાળ પ્રક્રિયાથી શરૂ થયેલા આ ખોરાક હવે તળેલા અને તંદૂરી મોમોઝના રૂપમાં પણ ઉપલબ્ધ છે. હવે પ્રશ્ન એ છે કે મોમોઝ કયા દેશમાં ઉદ્ભવ્યા અને તે ભારતમાં કેવી રીતે પહોંચ્યા.

મોમોઝનો ઇતિહાસ... વારંવાર પ્રશ્ન ઉઠાવવામાં આવ્યો છે કે મોમોઝ નેપાળ, ચીન કે તિબેટના છે. નેપાળના રેસ્ટોરાં અને પર્યટન ઉદ્યોગમાં તેના નેપાળી મૂળ વિશે દાવા કરવામાં આવે છે. પરંતુ પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે ઇતિહાસ કયા દેશને સમર્થન આપે છે. હાલમાં મોમોઝની સેંકડો જાતો છે. વરાળ પ્રક્રિયાથી શરૂ થયેલા આ ખોરાક હવે તળેલા અને તંદૂરી મોમોઝના રૂપમાં પણ ઉપલબ્ધ છે. હવે પ્રશ્ન એ છે કે મોમોઝ કયા દેશમાં ઉદ્ભવ્યા અને તે ભારતમાં કેવી રીતે પહોંચ્યા.

1 / 6
ભારતમાં ક્યારે અને કેવી રીતે પહોંચ્યું... મોમોઝ 1960 ના દાયકામાં ભારતમાં પહોંચવાનું શરૂ થયું. કારણ કે આ સમયગાળા દરમિયાન મોટી સંખ્યામાં તિબેટી લોકો ભારત પહોંચ્યા અને વિવિધ ભાગોમાં સ્થાયી થવા લાગ્યા. આમાં લદ્દાખ, દાર્જિલિંગ, ધર્મશાળા, સિક્કિમ અને દિલ્હીનો સમાવેશ થાય છે. આ જ કારણ છે કે આ સ્થળોએ તેમના અસલી સ્વાદ સાથે મોમોઝની વિશાળ વિવિધતા ઉપલબ્ધ છે.

ભારતમાં ક્યારે અને કેવી રીતે પહોંચ્યું... મોમોઝ 1960 ના દાયકામાં ભારતમાં પહોંચવાનું શરૂ થયું. કારણ કે આ સમયગાળા દરમિયાન મોટી સંખ્યામાં તિબેટી લોકો ભારત પહોંચ્યા અને વિવિધ ભાગોમાં સ્થાયી થવા લાગ્યા. આમાં લદ્દાખ, દાર્જિલિંગ, ધર્મશાળા, સિક્કિમ અને દિલ્હીનો સમાવેશ થાય છે. આ જ કારણ છે કે આ સ્થળોએ તેમના અસલી સ્વાદ સાથે મોમોઝની વિશાળ વિવિધતા ઉપલબ્ધ છે.

2 / 6
એવો પણ દાવો કરવામાં આવે છે... એવો પણ દાવો કરવામાં આવે છે કે કાઠમંડુના એક ઉદ્યોગપતિ પોતાની મુસાફરી દરમિયાન તિબેટથી મોમોઝની રેસીપી ભારતમાં લાવ્યા હતા. ધીમે ધીમે તેની લોકપ્રિયતા દેશના વિવિધ ભાગોમાં ફેલાઈ ગઈ અને તે લોકોનો પ્રિય ખોરાક બની ગયો. પશ્ચિમ બંગાળ, સિક્કિમ, અરુણાચલ પ્રદેશ અને આસામમાં મોમોઝની વિવિધ જાતો પસંદ કરવામાં આવે છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે તે સિક્કિમ અને અરુણાચલ પ્રદેશના સ્થાનિક ભોજનમાં શામેલ છે.

એવો પણ દાવો કરવામાં આવે છે... એવો પણ દાવો કરવામાં આવે છે કે કાઠમંડુના એક ઉદ્યોગપતિ પોતાની મુસાફરી દરમિયાન તિબેટથી મોમોઝની રેસીપી ભારતમાં લાવ્યા હતા. ધીમે ધીમે તેની લોકપ્રિયતા દેશના વિવિધ ભાગોમાં ફેલાઈ ગઈ અને તે લોકોનો પ્રિય ખોરાક બની ગયો. પશ્ચિમ બંગાળ, સિક્કિમ, અરુણાચલ પ્રદેશ અને આસામમાં મોમોઝની વિવિધ જાતો પસંદ કરવામાં આવે છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે તે સિક્કિમ અને અરુણાચલ પ્રદેશના સ્થાનિક ભોજનમાં શામેલ છે.

3 / 6
મોમોઝ ક્યાંથી ઉદ્ભવ્યા... ઇતિહાસકારો માને છે કે મોમોઝ તિબેટમાં ઉદ્ભવ્યા હતા. અહીં જ મોમોઝ સૌપ્રથમ બનાવવામાં આવતા હતા. અહીં ઠંડીના કારણે બાફેલા ખોરાકનો ટ્રેન્ડ શરૂ થયો. આ રીતે તૈયાર કરેલો ખોરાક લાંબા સમય સુધી ગરમ અને સલામત રહેતો. તિબેટી ભાષામાં મોમોઝનો અર્થ બાફેલી બ્રેડ અથવા ડમ્પલિંગ થાય છે.

મોમોઝ ક્યાંથી ઉદ્ભવ્યા... ઇતિહાસકારો માને છે કે મોમોઝ તિબેટમાં ઉદ્ભવ્યા હતા. અહીં જ મોમોઝ સૌપ્રથમ બનાવવામાં આવતા હતા. અહીં ઠંડીના કારણે બાફેલા ખોરાકનો ટ્રેન્ડ શરૂ થયો. આ રીતે તૈયાર કરેલો ખોરાક લાંબા સમય સુધી ગરમ અને સલામત રહેતો. તિબેટી ભાષામાં મોમોઝનો અર્થ બાફેલી બ્રેડ અથવા ડમ્પલિંગ થાય છે.

4 / 6
શું તે ચીનથી પ્રેરિત છે... કેટલાક ઇતિહાસકારો માને છે કે મોમોઝ બનાવવાની પ્રેરણા ચીની ડમ્પલિંગ વાનગીઓ જિયાઓઝી અને બાઓઝીમાંથી મળી હતી.

શું તે ચીનથી પ્રેરિત છે... કેટલાક ઇતિહાસકારો માને છે કે મોમોઝ બનાવવાની પ્રેરણા ચીની ડમ્પલિંગ વાનગીઓ જિયાઓઝી અને બાઓઝીમાંથી મળી હતી.

5 / 6
આ રેસીપી તિબેટ પહોંચી અને સ્થાનિક સ્વાદ અનુસાર બદલાઈ ગઈ. આ રીતે મોમોઝ તૈયાર કરવામાં આવ્યા. તે તિબેટ અને નેપાળ થઈને પડોશી દેશોમાં પહોંચ્યા. નેપાળમાં સ્થાનિક મસાલા અને ચટણી સાથે તેને પીરસવાની પરંપરા શરૂ થઈ.

આ રેસીપી તિબેટ પહોંચી અને સ્થાનિક સ્વાદ અનુસાર બદલાઈ ગઈ. આ રીતે મોમોઝ તૈયાર કરવામાં આવ્યા. તે તિબેટ અને નેપાળ થઈને પડોશી દેશોમાં પહોંચ્યા. નેપાળમાં સ્થાનિક મસાલા અને ચટણી સાથે તેને પીરસવાની પરંપરા શરૂ થઈ.

6 / 6

Tv9 ગુજરાતી પર હેલ્ધી, ટેસ્ટી અને યુનિક વાનગીઓ બનાવવાની સરળ ટીપ્સ નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો વધુ રેસિપિની સ્ટોરી વાંચી તમે ઘરે જ વાનગીઓ બનાવી શકો છો.

SIR બાદ ગુજરાતમાં 73.73 લાખ મતદાર ઘટ્યા
SIR બાદ ગુજરાતમાં 73.73 લાખ મતદાર ઘટ્યા
ભારતની સૌથી મોટી બેન્કના ATM ફ્રોડ કેસમાં 2 આરોપી સુરતથી ઝડપાયા!
ભારતની સૌથી મોટી બેન્કના ATM ફ્રોડ કેસમાં 2 આરોપી સુરતથી ઝડપાયા!
હવે ST બસના મુસાફરો પણ પોતાની સીટ પર મગાવી શકશે મનપસંદ ફુડ પેકેટ
હવે ST બસના મુસાફરો પણ પોતાની સીટ પર મગાવી શકશે મનપસંદ ફુડ પેકેટ
નકલી પોલીસે અસલી પોલીસનો ખેલ પાડ્યો, કિમ પોલીસ સ્ટેશનના PI ઝડપાયા
નકલી પોલીસે અસલી પોલીસનો ખેલ પાડ્યો, કિમ પોલીસ સ્ટેશનના PI ઝડપાયા
ગુજરાતમાં ઠંડીનો પારો 8.4 ડિગ્રીએ અટક્યો
ગુજરાતમાં ઠંડીનો પારો 8.4 ડિગ્રીએ અટક્યો
અમદાવાદમાં શાળાઓની મનમાની, NSUI એ DEO કચેરીએ કર્યો હલ્લાબોલ
અમદાવાદમાં શાળાઓની મનમાની, NSUI એ DEO કચેરીએ કર્યો હલ્લાબોલ
સૌરાષ્ટ્રનું ગૌરવ: જુનાગઢના ક્રેન્સની IPL-19માં SRH માટે થઈ પસંદગી
સૌરાષ્ટ્રનું ગૌરવ: જુનાગઢના ક્રેન્સની IPL-19માં SRH માટે થઈ પસંદગી
શ્વાનના બચ્ચાંને રમડતા નજરે પડ્યો સિંહ જુઓ અનોખા દ્રશ્યો
શ્વાનના બચ્ચાંને રમડતા નજરે પડ્યો સિંહ જુઓ અનોખા દ્રશ્યો
અંકલેશ્વરમાં વિકાસકાર્યોને લઈ સત્તા–વિપક્ષ એકસાથે પ્રમુખ સામે પડયા
અંકલેશ્વરમાં વિકાસકાર્યોને લઈ સત્તા–વિપક્ષ એકસાથે પ્રમુખ સામે પડયા
ઘરઘાટીએ જ ઘરમાં ખાતર પાડ્યું, અમદાવાદના આ વિસ્તારમાં બની ઘટના
ઘરઘાટીએ જ ઘરમાં ખાતર પાડ્યું, અમદાવાદના આ વિસ્તારમાં બની ઘટના
g clip-path="url(#clip0_868_265)">