AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

દાદીમાની વાતો: સવારે ઉઠતાની સાથે જ ભૂમિ વંદના કરવી જોઈએ, જાણો તેના ફાયદા

દાદીમાની વાતો: શાસ્ત્રોમાં પૃથ્વીને માતા તરીકે પૂજવામાં આવી છે અને તેથી, તે આદરને પાત્ર છે. આપણી સનાતન સંસ્કૃતિમાં સવારે ઉઠતાની સાથે જ જમણા હાથથી પૃથ્વીને સ્પર્શ કરવાની અને પછી કપાળ પર હાથ ફેરવીને વંદના કરવાની પરંપરા છે.

| Updated on: May 22, 2025 | 8:46 AM
આપણું શરીર પણ પૃથ્વી તત્વોથી બનેલું છે. પૃથ્વી આપણા માટે માતા જેવી છે. આપણે તેમાં જે કંઈ વાવીએ છીએ, તે પોષણ આપે છે અને આપણને પાછું આપે છે. ખોરાક, પાણી, દવાઓ, ફળો, ફૂલો, કપડાં અને આશ્રય વગેરે બધું પૃથ્વીની ભેટ છે. એટલા માટે આપણે બધા ધરતી માતાના ઋણી છીએ.

આપણું શરીર પણ પૃથ્વી તત્વોથી બનેલું છે. પૃથ્વી આપણા માટે માતા જેવી છે. આપણે તેમાં જે કંઈ વાવીએ છીએ, તે પોષણ આપે છે અને આપણને પાછું આપે છે. ખોરાક, પાણી, દવાઓ, ફળો, ફૂલો, કપડાં અને આશ્રય વગેરે બધું પૃથ્વીની ભેટ છે. એટલા માટે આપણે બધા ધરતી માતાના ઋણી છીએ.

1 / 6
આ મંત્રથી દરરોજ ક્ષમા માટે પ્રાર્થના કરો: માતા જેટલી જ પૂજનીય હોવાથી, જમીન પર પગ મૂકવાને પણ પાપ માનવામાં આવે છે. પરંતુ જમીનને સ્પર્શ કરીને કોઈ અસ્પૃશ્ય રહી શકતું નથી. આ જ કારણ છે કે શાસ્ત્રોમાં તેના પર પગ મૂકવાની ફરજ માટે ખાસ મંત્રનો જાપ કરીને ક્ષમા માટે પ્રાર્થના કરવી જરૂરી માનવામાં આવે છે. समुद्र-वसने देवि, पर्वत-स्तन-मंडिते ।
विष्णु-पत्नि नमस्तुभ्यं, पाद-स्पर्शं क्षमस्व मे ॥ એટલે કે, હે પૃથ્વી માતા, ભગવાન વિષ્ણુની પત્ની, જે સમુદ્રના રૂપમાં વસ્ત્રો પહેરે છે અને પર્વતોના રૂપમાં સ્તનો ધરાવે છે! તમે મારા પગના સ્પર્શ કરવા બદલ મને માફ કરજો.

આ મંત્રથી દરરોજ ક્ષમા માટે પ્રાર્થના કરો: માતા જેટલી જ પૂજનીય હોવાથી, જમીન પર પગ મૂકવાને પણ પાપ માનવામાં આવે છે. પરંતુ જમીનને સ્પર્શ કરીને કોઈ અસ્પૃશ્ય રહી શકતું નથી. આ જ કારણ છે કે શાસ્ત્રોમાં તેના પર પગ મૂકવાની ફરજ માટે ખાસ મંત્રનો જાપ કરીને ક્ષમા માટે પ્રાર્થના કરવી જરૂરી માનવામાં આવે છે. समुद्र-वसने देवि, पर्वत-स्तन-मंडिते । विष्णु-पत्नि नमस्तुभ्यं, पाद-स्पर्शं क्षमस्व मे ॥ એટલે કે, હે પૃથ્વી માતા, ભગવાન વિષ્ણુની પત્ની, જે સમુદ્રના રૂપમાં વસ્ત્રો પહેરે છે અને પર્વતોના રૂપમાં સ્તનો ધરાવે છે! તમે મારા પગના સ્પર્શ કરવા બદલ મને માફ કરજો.

2 / 6
જાણો ક્યારે અને શા માટે ધરતી માતાની પૂજા કરવામાં આવે છે: સ્ટેજ પર પોતાની કલા રજૂ કરતા પહેલા, કલાકારો જમીનને સ્પર્શ કરે છે અને નમન કરે છે. મંદિરમાં પ્રવેશતા પહેલા પણ, ધરતીને સ્પર્શ કરીને આશીર્વાદ લેવામાં આવે છે. આજે પણ કેટલીક જગ્યાએ, બાળકને નવા કપડાં પહેરાવતા પહેલા, કપડાંને પૃથ્વીને સ્પર્શ કરાવવામાં આવે છે. આ બધું ધરતી માતાની માનસિક પૂજાનું એક સ્વરૂપ છે.

જાણો ક્યારે અને શા માટે ધરતી માતાની પૂજા કરવામાં આવે છે: સ્ટેજ પર પોતાની કલા રજૂ કરતા પહેલા, કલાકારો જમીનને સ્પર્શ કરે છે અને નમન કરે છે. મંદિરમાં પ્રવેશતા પહેલા પણ, ધરતીને સ્પર્શ કરીને આશીર્વાદ લેવામાં આવે છે. આજે પણ કેટલીક જગ્યાએ, બાળકને નવા કપડાં પહેરાવતા પહેલા, કપડાંને પૃથ્વીને સ્પર્શ કરાવવામાં આવે છે. આ બધું ધરતી માતાની માનસિક પૂજાનું એક સ્વરૂપ છે.

3 / 6
કોઈપણ પૂજા-વિધિ શરૂ કરતા પહેલા, તે સ્થળને ધોવામાં આવે છે, પાણી છાંટવામાં આવે છે, મંડપ બનાવવામાં આવે છે અને તેના પર મૂર્તિ, કળશ, દીવો અથવા પૂજા થાળી મૂકવામાં આવે છે. ઘર, દુકાન વગેરેના બાંધકામમાં, ભૂમિપૂજન પહેલા કરવામાં આવે છે. ખાસ મંત્રો દ્વારા ધરતી માતાને પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે, હે માતા! અમે તમારા પર બોજ નાખી રહ્યા છીએ, કૃપા કરીને અમને માફ કરો. પાયામાં ચાંદીનો નાગ પણ મૂકવામાં આવ્યો છે. એવી માન્યતા છે કે આપણી પૃથ્વી સાપના ફેણ પર રહેલી છે.

કોઈપણ પૂજા-વિધિ શરૂ કરતા પહેલા, તે સ્થળને ધોવામાં આવે છે, પાણી છાંટવામાં આવે છે, મંડપ બનાવવામાં આવે છે અને તેના પર મૂર્તિ, કળશ, દીવો અથવા પૂજા થાળી મૂકવામાં આવે છે. ઘર, દુકાન વગેરેના બાંધકામમાં, ભૂમિપૂજન પહેલા કરવામાં આવે છે. ખાસ મંત્રો દ્વારા ધરતી માતાને પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે, હે માતા! અમે તમારા પર બોજ નાખી રહ્યા છીએ, કૃપા કરીને અમને માફ કરો. પાયામાં ચાંદીનો નાગ પણ મૂકવામાં આવ્યો છે. એવી માન્યતા છે કે આપણી પૃથ્વી સાપના ફેણ પર રહેલી છે.

4 / 6
સારો પાક મેળવવા માટે, ખેડૂતો પાક વાવતા પહેલા પૃથ્વીની પૂજા કરે છે. નવા ઘરમાં પ્રવેશતા પહેલા ઉંબરાની પૂજા કરવી જોઈએ. લગ્ન સમયે પણ, નવી વહુ રોલી, ભાત, ફળો, મીઠાઈ વગેરેથી ઉંબરાની પૂજા કરાવે છે. જૂના સમયમાં, ગૃહિણી સવારે ઉઠતાની સાથે જ ઘર અને મુખ્ય દરવાજાને સાફ કરતી, પાણીથી ધોતી અને પછી રસોડું સાફ કરતી. આજે પણ કેટલીક જગ્યાએ, આપણા વડીલો ઘરની બહાર નીકળતી વખતે ધરતીને સ્પર્શ કરે છે અને ખૂબ જ આદરથી નમન કરે છે.

સારો પાક મેળવવા માટે, ખેડૂતો પાક વાવતા પહેલા પૃથ્વીની પૂજા કરે છે. નવા ઘરમાં પ્રવેશતા પહેલા ઉંબરાની પૂજા કરવી જોઈએ. લગ્ન સમયે પણ, નવી વહુ રોલી, ભાત, ફળો, મીઠાઈ વગેરેથી ઉંબરાની પૂજા કરાવે છે. જૂના સમયમાં, ગૃહિણી સવારે ઉઠતાની સાથે જ ઘર અને મુખ્ય દરવાજાને સાફ કરતી, પાણીથી ધોતી અને પછી રસોડું સાફ કરતી. આજે પણ કેટલીક જગ્યાએ, આપણા વડીલો ઘરની બહાર નીકળતી વખતે ધરતીને સ્પર્શ કરે છે અને ખૂબ જ આદરથી નમન કરે છે.

5 / 6
હકીકતમાં જો આપણે ભૂમિ વંદના પાછળના વૈજ્ઞાનિક કારણ પર નજર કરીએ, તો ઘણા સંશોધનો દર્શાવે છે કે જ્યારે આપણે ધાબળો કે ચાદર ઓઢીને સૂઈએ છીએ, ત્યારે આપણા શરીરનું તાપમાન થોડું વધે છે. આવી સ્થિતિમાં પથારી પરથી પગ નીચે મૂકવાથી શરીરમાં ગરમી અને ઠંડીનો પ્રવાહ તરત જ શરૂ થાય છે, જે સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે. વ્યવહારિક દૃષ્ટિકોણથી ભૂમિ વંદના વ્યક્તિને જમીન સાથે જોડાયેલા રહેવાનો, અહંકારથી આગળ વધવાનો અને સહિષ્ણુ, ધીરજવાન અને ક્ષમાશીલ જીવન જીવવાનો સંદેશ આપે છે.

હકીકતમાં જો આપણે ભૂમિ વંદના પાછળના વૈજ્ઞાનિક કારણ પર નજર કરીએ, તો ઘણા સંશોધનો દર્શાવે છે કે જ્યારે આપણે ધાબળો કે ચાદર ઓઢીને સૂઈએ છીએ, ત્યારે આપણા શરીરનું તાપમાન થોડું વધે છે. આવી સ્થિતિમાં પથારી પરથી પગ નીચે મૂકવાથી શરીરમાં ગરમી અને ઠંડીનો પ્રવાહ તરત જ શરૂ થાય છે, જે સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે. વ્યવહારિક દૃષ્ટિકોણથી ભૂમિ વંદના વ્યક્તિને જમીન સાથે જોડાયેલા રહેવાનો, અહંકારથી આગળ વધવાનો અને સહિષ્ણુ, ધીરજવાન અને ક્ષમાશીલ જીવન જીવવાનો સંદેશ આપે છે.

6 / 6

(Disclaimer - આ લેખમાં સમાવિષ્ટ કોઈપણ માહિતી/સામગ્રી/ગણતરીની ચોકસાઈ અથવા વિશ્વસનીયતાની ખાતરી આપવામાં આવતી નથી. આ માહિતી વિવિધ માધ્યમો/જ્યોતિષીઓ/ઉપદેશો/માન્યતાઓ/ધાર્મિક ગ્રંથોમાંથી એકત્રિત કરીને તમારા સુધી પહોંચાડવામાં આવી છે. અમારો ઉદ્દેશ્ય ફક્ત માહિતી પહોંચાડવાનો છે. વાંચકોએ તેને ફક્ત માહિતી તરીકે જ માનવી જોઈએ. આ ઉપરાંત તેના કોઈપણ ઉપયોગ માટે વાંચકો પોતે જવાબદાર રહેશે.)(All Image Symbolic)

અમે આ 'સ્વપ્ન સંકેત'ની સ્ટોરી કરીએ છીએ. તેવી જ રીતે અમે 'દાદીમાની વાતો' તેમજ 'અવનવી રેસિપીની સ્ટોરી' પણ કરીએ છીએ. તો વધારે આવા જ ન્યૂઝ વાંચવા માટે અને જીવનશૈલીની વધારે સ્ટોરી વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

Follow Us:
g clip-path="url(#clip0_868_265)">