બેંકિંગ ક્ષેત્ર
ભારતમાં બેંકિંગ ક્ષેત્રનો ઈતિહાસ 200 વર્ષ જૂનો છે. ભારતમાં બેંકિંગની શરૂઆત અંગ્રેજોના સમયમાં થઈ હતી. સૌ પ્રથમ, બ્રિટિશ ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીએ દેશમાં બેંક ઓફ બંગાળ, બેંક ઓફ બોમ્બે અને બેંક ઓફ મદ્રાસની શરૂઆત કરી.
ભારતીય રિઝર્વ બેંકની સ્થાપના વર્ષ 1935માં કરવામાં આવી હતી અને બાદમાં પંજાબ નેશનલ બેંક, બેંક ઓફ ઈન્ડિયા, કેનેરા બેંક અને ઈન્ડિયન બેંકની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. વર્ષ 1955 માં, દેશની સૌથી મોટી સરકારી બેંક, સ્ટેટ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
આજના યુગમાં ભારતનું બેંકિંગ ક્ષેત્ર વિશ્વમાં પોતાનો ઝંડો ફરકાવી રહ્યું છે. જ્યારે દેશ આઝાદ થયો ત્યારે ભારતીય રિઝર્વ બેંકનો દરજ્જો કેન્દ્રીય બેંક તરીકે જાળવી રાખવામાં આવ્યો હતો. ભારતમાં બેંકિંગ સેક્ટરમાં સમયાંતરે સુધારા કરવામાં આવ્યા છે.
આ માટે સરકારે સમયાંતરે ઘણી કમિટીઓ બનાવી, જેના રિપોર્ટમાં કરોડો રૂપિયા ધરાવતી 14 મોટી કોમર્શિયલ બેંકોનું રાષ્ટ્રીયકરણ કરવામાં આવ્યું અને 1980માં 200 કરોડ રૂપિયા ધરાવતી 6 બેંકોનું રાષ્ટ્રીયકરણ કરવામાં આવ્યું.
આજના યુગમાં ડીજીટલ બેંકીંગના આગમન બાદ બેંકીંગનું કામ ઘણું સરળ બની ગયું છે. જ્યારે પણ જરૂરિયાત હોય ત્યારે વ્યક્તિ સરળતાથી વ્યવહારો પર પ્રક્રિયા કરી શકે છે. ભારતમાં બેંકો દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવતી સામાન્ય સેવાઓ નીચે મુજબ છે.
પછી તે બેંક ખાતું હોય, લોન ખાતું હોય, મની ટ્રાન્સફર હોય, ડેબિટ-ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ હોય કે લોકરની સુવિધા હોય. દરેક કામ સરળતાથી થાય છે.