AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Knowledge: સિતાર, સરોદ, વીણા અને સંતૂર વચ્ચેનો જાણો તફાવત, તેઓ એકબીજાથી કેટલા છે અલગ

સિતાર, સંતૂર, વીણા એવા સાધનો છે, જેને સમજવામાં લોકો ઘણી વાર મૂંઝાઈ જાય છે. આ સંગીતના સાધનો છે, જેનો ભારતીય સંગીતમાં ઘણો ઉપયોગ થાય છે. જાણો, સિતાર, સંતૂર, વીણા અને સરોદમાં શું છે તફાવત…

TV9 Gujarati
| Edited By: | Updated on: Apr 03, 2022 | 3:11 PM
Share
ભારતીય સંગીત સાથે સંકળાયેલા આવાં ઘણાં વાદ્યો છે, જે દેખાવમાં સમાન લાગે છે, પરંતુ વાસ્તવિક અર્થમાં તેઓ અલગ છે. સિતાર, સંતૂર, વીણા એવાં સંગીતનાં સાધનો છે, જેને સમજવામાં લોકો ઘણી વાર મૂંઝાઈ જાય છે. આ સંગીતનાં સાધનો છે, જેનો ભારતીય સંગીતમાં ઘણો ઉપયોગ થાય છે. જાણો, સિતાર, સંતૂર, વીણા અને સરોદમાં શું છે તફાવત…

ભારતીય સંગીત સાથે સંકળાયેલા આવાં ઘણાં વાદ્યો છે, જે દેખાવમાં સમાન લાગે છે, પરંતુ વાસ્તવિક અર્થમાં તેઓ અલગ છે. સિતાર, સંતૂર, વીણા એવાં સંગીતનાં સાધનો છે, જેને સમજવામાં લોકો ઘણી વાર મૂંઝાઈ જાય છે. આ સંગીતનાં સાધનો છે, જેનો ભારતીય સંગીતમાં ઘણો ઉપયોગ થાય છે. જાણો, સિતાર, સંતૂર, વીણા અને સરોદમાં શું છે તફાવત…

1 / 5
તે સૌથી પ્રખ્યાત સંગીત વાદ્ય છે. તે 13 શબ્દમાળાઓ ધરાવે છે. ભારતીય સંસ્કૃતિની વેબસાઈટ અનુસાર, સિતાર એ લાકડા, તૂન લાકડા, ધાતુ, તુમડી અને ચિકરીમાંથી બનેલું તારવાળું વાદ્ય છે. સમગ્ર ઉત્તર ભારતમાં શાસ્ત્રીય સંગીત ઉત્સવોમાં તેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે સોલો વાદ્ય તરીકે થાય છે. ડાબા હાથની આંગળીઓનો ઉપયોગ તારને રોકવા અથવા ખેંચવા માટે, રાગ ઉત્પન્ન કરવા માટે થાય છે.

તે સૌથી પ્રખ્યાત સંગીત વાદ્ય છે. તે 13 શબ્દમાળાઓ ધરાવે છે. ભારતીય સંસ્કૃતિની વેબસાઈટ અનુસાર, સિતાર એ લાકડા, તૂન લાકડા, ધાતુ, તુમડી અને ચિકરીમાંથી બનેલું તારવાળું વાદ્ય છે. સમગ્ર ઉત્તર ભારતમાં શાસ્ત્રીય સંગીત ઉત્સવોમાં તેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે સોલો વાદ્ય તરીકે થાય છે. ડાબા હાથની આંગળીઓનો ઉપયોગ તારને રોકવા અથવા ખેંચવા માટે, રાગ ઉત્પન્ન કરવા માટે થાય છે.

2 / 5
વીણાની ઉત્પત્તિનો ઈતિહાસ ભારત સાથે જોડાયેલો છે. સામાન્ય રીતે તે જેકવુડ નામના ઝાડના લાકડામાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે. તેની લંબાઈ 1.5 મીટર છે. તેમાં 24 બ્રાસ હોય છે. વીણા મૂળભૂત રીતે ચાર તારની છે. આમાંથી સિતાર, ગિટાર અને બેન્જોની શોધ થઈ હતી. કહેવાય છે કે વીણાના અવાજથી મનના રોગો દૂર થાય છે.

વીણાની ઉત્પત્તિનો ઈતિહાસ ભારત સાથે જોડાયેલો છે. સામાન્ય રીતે તે જેકવુડ નામના ઝાડના લાકડામાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે. તેની લંબાઈ 1.5 મીટર છે. તેમાં 24 બ્રાસ હોય છે. વીણા મૂળભૂત રીતે ચાર તારની છે. આમાંથી સિતાર, ગિટાર અને બેન્જોની શોધ થઈ હતી. કહેવાય છે કે વીણાના અવાજથી મનના રોગો દૂર થાય છે.

3 / 5

તેને ભારતીય સંગીતનો મહત્વનો ભાગ માનવામાં આવે છે. સિતાર અને વીણાની સરખામણીમાં તે કદમાં નાનું છે. તેમાં 25 જેટલા તાર છે. તેના ફિંગર બોર્ડ સાથેનો ઉપરનો ભાગ સ્ટીલથી ઢંકાયેલો છે. તેનો નીચેનો ભાગ ગોળાકાર છે અને તે ઘણા પ્રકારના લાકડામાંથી બનાવી શકાય છે. દા.ત. એબોની, કોકોબોલો, કોકોનટ શેલ.

તેને ભારતીય સંગીતનો મહત્વનો ભાગ માનવામાં આવે છે. સિતાર અને વીણાની સરખામણીમાં તે કદમાં નાનું છે. તેમાં 25 જેટલા તાર છે. તેના ફિંગર બોર્ડ સાથેનો ઉપરનો ભાગ સ્ટીલથી ઢંકાયેલો છે. તેનો નીચેનો ભાગ ગોળાકાર છે અને તે ઘણા પ્રકારના લાકડામાંથી બનાવી શકાય છે. દા.ત. એબોની, કોકોબોલો, કોકોનટ શેલ.

4 / 5
સંતૂર એક એવું વાદ્ય છે જે ભારત સહિત વિશ્વમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. તે ઘણી રીતે વગાડવામાં આવે છે. તે લાકડાની ફ્રેમમાં બનાવવામાં આવે છે અને 40 થી લઈને 100 સ્ટ્રિંગ હોય શકે છે. તાર સ્ટીલ, પિત્તળ અથવા તાંબાના બનેલા હોય છે. આ વાદ્ય હલકું છે અને તેને વગાડવા માટે લાકડામાંથી બનેલા ખૂબ જ ઓછા વજનના મેલેટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આની મદદથી અવાજ નીકળે છે. (Edited By-Meera Kansagara)

સંતૂર એક એવું વાદ્ય છે જે ભારત સહિત વિશ્વમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. તે ઘણી રીતે વગાડવામાં આવે છે. તે લાકડાની ફ્રેમમાં બનાવવામાં આવે છે અને 40 થી લઈને 100 સ્ટ્રિંગ હોય શકે છે. તાર સ્ટીલ, પિત્તળ અથવા તાંબાના બનેલા હોય છે. આ વાદ્ય હલકું છે અને તેને વગાડવા માટે લાકડામાંથી બનેલા ખૂબ જ ઓછા વજનના મેલેટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આની મદદથી અવાજ નીકળે છે. (Edited By-Meera Kansagara)

5 / 5
સુરતમાં ACBની મોટી કાર્યવાહી: લાંચ લેતા PI તેમજ વકીલ ઝડપાયા
સુરતમાં ACBની મોટી કાર્યવાહી: લાંચ લેતા PI તેમજ વકીલ ઝડપાયા
ગાંધીનગરમાં ગેરકાયદે દરગાહ પર ચાલ્યુ તંત્રનું બુલડોઝર- Video
ગાંધીનગરમાં ગેરકાયદે દરગાહ પર ચાલ્યુ તંત્રનું બુલડોઝર- Video
પોરબંદરમાં સતત ત્રીજા દિવસે ડિમોલિશન ડ્રાઈવ, લારી-ગલ્લા ધારકો પર તવાઈ
પોરબંદરમાં સતત ત્રીજા દિવસે ડિમોલિશન ડ્રાઈવ, લારી-ગલ્લા ધારકો પર તવાઈ
માંડવી બીચ પર ડોલ્ફિનનું આ આગમન, પ્રવાસીઓએ દ્રશ્યો કેમેરામાં કર્યા કેદ
માંડવી બીચ પર ડોલ્ફિનનું આ આગમન, પ્રવાસીઓએ દ્રશ્યો કેમેરામાં કર્યા કેદ
સૌરાષ્ટ્રના ખેડૂતોને ડુંગળીના પોષણક્ષણ ભાવ ન મળતા પારાવાર નુકસાન-VIDEO
સૌરાષ્ટ્રના ખેડૂતોને ડુંગળીના પોષણક્ષણ ભાવ ન મળતા પારાવાર નુકસાન-VIDEO
અંબાલાલ પટેલની આગાહી: ગુજરાતના વાતાવરણમાં આવશે પલટો, પડશે આકરી ઠંડી
અંબાલાલ પટેલની આગાહી: ગુજરાતના વાતાવરણમાં આવશે પલટો, પડશે આકરી ઠંડી
વડોદરા જિલ્લા કલેક્ટર કચેરીને બોંબથી ઉડાવી દેવાની ધમકી
વડોદરા જિલ્લા કલેક્ટર કચેરીને બોંબથી ઉડાવી દેવાની ધમકી
આ 5 રાશિના જાતકો માટે આજનો દિવસ છે અત્યંત ભાગ્યશાળી, જુઓ Video
આ 5 રાશિના જાતકો માટે આજનો દિવસ છે અત્યંત ભાગ્યશાળી, જુઓ Video
નર્મદા પરિક્રમાવાસીઓની સલામતી માટે તંત્ર દોડ્યું થયું
નર્મદા પરિક્રમાવાસીઓની સલામતી માટે તંત્ર દોડ્યું થયું
સુરત સહીત અમદાવાદમાં પણ પ્રતિબંધિત ગોગો પેપર સામે મોટી કાર્યવાહી
સુરત સહીત અમદાવાદમાં પણ પ્રતિબંધિત ગોગો પેપર સામે મોટી કાર્યવાહી
g clip-path="url(#clip0_868_265)">