AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Knowledge: સિતાર, સરોદ, વીણા અને સંતૂર વચ્ચેનો જાણો તફાવત, તેઓ એકબીજાથી કેટલા છે અલગ

સિતાર, સંતૂર, વીણા એવા સાધનો છે, જેને સમજવામાં લોકો ઘણી વાર મૂંઝાઈ જાય છે. આ સંગીતના સાધનો છે, જેનો ભારતીય સંગીતમાં ઘણો ઉપયોગ થાય છે. જાણો, સિતાર, સંતૂર, વીણા અને સરોદમાં શું છે તફાવત…

TV9 Gujarati
| Edited By: | Updated on: Apr 03, 2022 | 3:11 PM
Share
ભારતીય સંગીત સાથે સંકળાયેલા આવાં ઘણાં વાદ્યો છે, જે દેખાવમાં સમાન લાગે છે, પરંતુ વાસ્તવિક અર્થમાં તેઓ અલગ છે. સિતાર, સંતૂર, વીણા એવાં સંગીતનાં સાધનો છે, જેને સમજવામાં લોકો ઘણી વાર મૂંઝાઈ જાય છે. આ સંગીતનાં સાધનો છે, જેનો ભારતીય સંગીતમાં ઘણો ઉપયોગ થાય છે. જાણો, સિતાર, સંતૂર, વીણા અને સરોદમાં શું છે તફાવત…

ભારતીય સંગીત સાથે સંકળાયેલા આવાં ઘણાં વાદ્યો છે, જે દેખાવમાં સમાન લાગે છે, પરંતુ વાસ્તવિક અર્થમાં તેઓ અલગ છે. સિતાર, સંતૂર, વીણા એવાં સંગીતનાં સાધનો છે, જેને સમજવામાં લોકો ઘણી વાર મૂંઝાઈ જાય છે. આ સંગીતનાં સાધનો છે, જેનો ભારતીય સંગીતમાં ઘણો ઉપયોગ થાય છે. જાણો, સિતાર, સંતૂર, વીણા અને સરોદમાં શું છે તફાવત…

1 / 5
તે સૌથી પ્રખ્યાત સંગીત વાદ્ય છે. તે 13 શબ્દમાળાઓ ધરાવે છે. ભારતીય સંસ્કૃતિની વેબસાઈટ અનુસાર, સિતાર એ લાકડા, તૂન લાકડા, ધાતુ, તુમડી અને ચિકરીમાંથી બનેલું તારવાળું વાદ્ય છે. સમગ્ર ઉત્તર ભારતમાં શાસ્ત્રીય સંગીત ઉત્સવોમાં તેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે સોલો વાદ્ય તરીકે થાય છે. ડાબા હાથની આંગળીઓનો ઉપયોગ તારને રોકવા અથવા ખેંચવા માટે, રાગ ઉત્પન્ન કરવા માટે થાય છે.

તે સૌથી પ્રખ્યાત સંગીત વાદ્ય છે. તે 13 શબ્દમાળાઓ ધરાવે છે. ભારતીય સંસ્કૃતિની વેબસાઈટ અનુસાર, સિતાર એ લાકડા, તૂન લાકડા, ધાતુ, તુમડી અને ચિકરીમાંથી બનેલું તારવાળું વાદ્ય છે. સમગ્ર ઉત્તર ભારતમાં શાસ્ત્રીય સંગીત ઉત્સવોમાં તેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે સોલો વાદ્ય તરીકે થાય છે. ડાબા હાથની આંગળીઓનો ઉપયોગ તારને રોકવા અથવા ખેંચવા માટે, રાગ ઉત્પન્ન કરવા માટે થાય છે.

2 / 5
વીણાની ઉત્પત્તિનો ઈતિહાસ ભારત સાથે જોડાયેલો છે. સામાન્ય રીતે તે જેકવુડ નામના ઝાડના લાકડામાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે. તેની લંબાઈ 1.5 મીટર છે. તેમાં 24 બ્રાસ હોય છે. વીણા મૂળભૂત રીતે ચાર તારની છે. આમાંથી સિતાર, ગિટાર અને બેન્જોની શોધ થઈ હતી. કહેવાય છે કે વીણાના અવાજથી મનના રોગો દૂર થાય છે.

વીણાની ઉત્પત્તિનો ઈતિહાસ ભારત સાથે જોડાયેલો છે. સામાન્ય રીતે તે જેકવુડ નામના ઝાડના લાકડામાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે. તેની લંબાઈ 1.5 મીટર છે. તેમાં 24 બ્રાસ હોય છે. વીણા મૂળભૂત રીતે ચાર તારની છે. આમાંથી સિતાર, ગિટાર અને બેન્જોની શોધ થઈ હતી. કહેવાય છે કે વીણાના અવાજથી મનના રોગો દૂર થાય છે.

3 / 5

તેને ભારતીય સંગીતનો મહત્વનો ભાગ માનવામાં આવે છે. સિતાર અને વીણાની સરખામણીમાં તે કદમાં નાનું છે. તેમાં 25 જેટલા તાર છે. તેના ફિંગર બોર્ડ સાથેનો ઉપરનો ભાગ સ્ટીલથી ઢંકાયેલો છે. તેનો નીચેનો ભાગ ગોળાકાર છે અને તે ઘણા પ્રકારના લાકડામાંથી બનાવી શકાય છે. દા.ત. એબોની, કોકોબોલો, કોકોનટ શેલ.

તેને ભારતીય સંગીતનો મહત્વનો ભાગ માનવામાં આવે છે. સિતાર અને વીણાની સરખામણીમાં તે કદમાં નાનું છે. તેમાં 25 જેટલા તાર છે. તેના ફિંગર બોર્ડ સાથેનો ઉપરનો ભાગ સ્ટીલથી ઢંકાયેલો છે. તેનો નીચેનો ભાગ ગોળાકાર છે અને તે ઘણા પ્રકારના લાકડામાંથી બનાવી શકાય છે. દા.ત. એબોની, કોકોબોલો, કોકોનટ શેલ.

4 / 5
સંતૂર એક એવું વાદ્ય છે જે ભારત સહિત વિશ્વમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. તે ઘણી રીતે વગાડવામાં આવે છે. તે લાકડાની ફ્રેમમાં બનાવવામાં આવે છે અને 40 થી લઈને 100 સ્ટ્રિંગ હોય શકે છે. તાર સ્ટીલ, પિત્તળ અથવા તાંબાના બનેલા હોય છે. આ વાદ્ય હલકું છે અને તેને વગાડવા માટે લાકડામાંથી બનેલા ખૂબ જ ઓછા વજનના મેલેટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આની મદદથી અવાજ નીકળે છે. (Edited By-Meera Kansagara)

સંતૂર એક એવું વાદ્ય છે જે ભારત સહિત વિશ્વમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. તે ઘણી રીતે વગાડવામાં આવે છે. તે લાકડાની ફ્રેમમાં બનાવવામાં આવે છે અને 40 થી લઈને 100 સ્ટ્રિંગ હોય શકે છે. તાર સ્ટીલ, પિત્તળ અથવા તાંબાના બનેલા હોય છે. આ વાદ્ય હલકું છે અને તેને વગાડવા માટે લાકડામાંથી બનેલા ખૂબ જ ઓછા વજનના મેલેટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આની મદદથી અવાજ નીકળે છે. (Edited By-Meera Kansagara)

5 / 5
ચાઈનીઝ દોરીના ઉત્પાદન મૂળ સુધી પહોંચેલી પોલીસ, જુઓ Video
ચાઈનીઝ દોરીના ઉત્પાદન મૂળ સુધી પહોંચેલી પોલીસ, જુઓ Video
સુરત ગોડાદરામાં ફર્નિચરના ગોડાઉનમાં ભીષણ આગ
સુરત ગોડાદરામાં ફર્નિચરના ગોડાઉનમાં ભીષણ આગ
ટ્રાફિક મેનેજમેન્ટ માટે AMC નો એક્શન પ્લાન તૈયાર - જુઓ Video
ટ્રાફિક મેનેજમેન્ટ માટે AMC નો એક્શન પ્લાન તૈયાર - જુઓ Video
હરિત ઊર્જાની દિશામાં ઐતિહાસિક પગલું, ગોરજમાં સૂર્યની શક્તિનો ઉપયોગ
હરિત ઊર્જાની દિશામાં ઐતિહાસિક પગલું, ગોરજમાં સૂર્યની શક્તિનો ઉપયોગ
મનસુખ વસાવા-ચૈતર વસાવાના સામ સામે આક્ષેપો, જુઓ Video
મનસુખ વસાવા-ચૈતર વસાવાના સામ સામે આક્ષેપો, જુઓ Video
વડોદરામાં આંગણવાડી બહાર જ ગંદકી અને કચરાના ગંજ, દારૂની થેલીઓએ ખોલી પોલ
વડોદરામાં આંગણવાડી બહાર જ ગંદકી અને કચરાના ગંજ, દારૂની થેલીઓએ ખોલી પોલ
નીતિન પટેલે કહ્યું- કેટલાક ભાજપનો ખેસ પહેરીને સીધા હોદ્દા માંગે છે
નીતિન પટેલે કહ્યું- કેટલાક ભાજપનો ખેસ પહેરીને સીધા હોદ્દા માંગે છે
જૈન પરિવારની 7 વર્ષની દીકરીની દીક્ષા લેવાના નિર્ણય પર કોર્ટે લગાવી રોક
જૈન પરિવારની 7 વર્ષની દીકરીની દીક્ષા લેવાના નિર્ણય પર કોર્ટે લગાવી રોક
ભરૂચમાં જાહેર રસ્તા પર રીલ બનાવનાર 5 ની ધરપકડ કરાઇ
ભરૂચમાં જાહેર રસ્તા પર રીલ બનાવનાર 5 ની ધરપકડ કરાઇ
યુક્રેનમાં કેદી બનીને રખાયેલા મોરબીના યુવકનો વધુ એક Video સામે આવ્યો
યુક્રેનમાં કેદી બનીને રખાયેલા મોરબીના યુવકનો વધુ એક Video સામે આવ્યો
g clip-path="url(#clip0_868_265)">