AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Knowledge: સિતાર, સરોદ, વીણા અને સંતૂર વચ્ચેનો જાણો તફાવત, તેઓ એકબીજાથી કેટલા છે અલગ

સિતાર, સંતૂર, વીણા એવા સાધનો છે, જેને સમજવામાં લોકો ઘણી વાર મૂંઝાઈ જાય છે. આ સંગીતના સાધનો છે, જેનો ભારતીય સંગીતમાં ઘણો ઉપયોગ થાય છે. જાણો, સિતાર, સંતૂર, વીણા અને સરોદમાં શું છે તફાવત…

TV9 Gujarati
| Edited By: | Updated on: Apr 03, 2022 | 3:11 PM
Share
ભારતીય સંગીત સાથે સંકળાયેલા આવાં ઘણાં વાદ્યો છે, જે દેખાવમાં સમાન લાગે છે, પરંતુ વાસ્તવિક અર્થમાં તેઓ અલગ છે. સિતાર, સંતૂર, વીણા એવાં સંગીતનાં સાધનો છે, જેને સમજવામાં લોકો ઘણી વાર મૂંઝાઈ જાય છે. આ સંગીતનાં સાધનો છે, જેનો ભારતીય સંગીતમાં ઘણો ઉપયોગ થાય છે. જાણો, સિતાર, સંતૂર, વીણા અને સરોદમાં શું છે તફાવત…

ભારતીય સંગીત સાથે સંકળાયેલા આવાં ઘણાં વાદ્યો છે, જે દેખાવમાં સમાન લાગે છે, પરંતુ વાસ્તવિક અર્થમાં તેઓ અલગ છે. સિતાર, સંતૂર, વીણા એવાં સંગીતનાં સાધનો છે, જેને સમજવામાં લોકો ઘણી વાર મૂંઝાઈ જાય છે. આ સંગીતનાં સાધનો છે, જેનો ભારતીય સંગીતમાં ઘણો ઉપયોગ થાય છે. જાણો, સિતાર, સંતૂર, વીણા અને સરોદમાં શું છે તફાવત…

1 / 5
તે સૌથી પ્રખ્યાત સંગીત વાદ્ય છે. તે 13 શબ્દમાળાઓ ધરાવે છે. ભારતીય સંસ્કૃતિની વેબસાઈટ અનુસાર, સિતાર એ લાકડા, તૂન લાકડા, ધાતુ, તુમડી અને ચિકરીમાંથી બનેલું તારવાળું વાદ્ય છે. સમગ્ર ઉત્તર ભારતમાં શાસ્ત્રીય સંગીત ઉત્સવોમાં તેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે સોલો વાદ્ય તરીકે થાય છે. ડાબા હાથની આંગળીઓનો ઉપયોગ તારને રોકવા અથવા ખેંચવા માટે, રાગ ઉત્પન્ન કરવા માટે થાય છે.

તે સૌથી પ્રખ્યાત સંગીત વાદ્ય છે. તે 13 શબ્દમાળાઓ ધરાવે છે. ભારતીય સંસ્કૃતિની વેબસાઈટ અનુસાર, સિતાર એ લાકડા, તૂન લાકડા, ધાતુ, તુમડી અને ચિકરીમાંથી બનેલું તારવાળું વાદ્ય છે. સમગ્ર ઉત્તર ભારતમાં શાસ્ત્રીય સંગીત ઉત્સવોમાં તેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે સોલો વાદ્ય તરીકે થાય છે. ડાબા હાથની આંગળીઓનો ઉપયોગ તારને રોકવા અથવા ખેંચવા માટે, રાગ ઉત્પન્ન કરવા માટે થાય છે.

2 / 5
વીણાની ઉત્પત્તિનો ઈતિહાસ ભારત સાથે જોડાયેલો છે. સામાન્ય રીતે તે જેકવુડ નામના ઝાડના લાકડામાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે. તેની લંબાઈ 1.5 મીટર છે. તેમાં 24 બ્રાસ હોય છે. વીણા મૂળભૂત રીતે ચાર તારની છે. આમાંથી સિતાર, ગિટાર અને બેન્જોની શોધ થઈ હતી. કહેવાય છે કે વીણાના અવાજથી મનના રોગો દૂર થાય છે.

વીણાની ઉત્પત્તિનો ઈતિહાસ ભારત સાથે જોડાયેલો છે. સામાન્ય રીતે તે જેકવુડ નામના ઝાડના લાકડામાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે. તેની લંબાઈ 1.5 મીટર છે. તેમાં 24 બ્રાસ હોય છે. વીણા મૂળભૂત રીતે ચાર તારની છે. આમાંથી સિતાર, ગિટાર અને બેન્જોની શોધ થઈ હતી. કહેવાય છે કે વીણાના અવાજથી મનના રોગો દૂર થાય છે.

3 / 5

તેને ભારતીય સંગીતનો મહત્વનો ભાગ માનવામાં આવે છે. સિતાર અને વીણાની સરખામણીમાં તે કદમાં નાનું છે. તેમાં 25 જેટલા તાર છે. તેના ફિંગર બોર્ડ સાથેનો ઉપરનો ભાગ સ્ટીલથી ઢંકાયેલો છે. તેનો નીચેનો ભાગ ગોળાકાર છે અને તે ઘણા પ્રકારના લાકડામાંથી બનાવી શકાય છે. દા.ત. એબોની, કોકોબોલો, કોકોનટ શેલ.

તેને ભારતીય સંગીતનો મહત્વનો ભાગ માનવામાં આવે છે. સિતાર અને વીણાની સરખામણીમાં તે કદમાં નાનું છે. તેમાં 25 જેટલા તાર છે. તેના ફિંગર બોર્ડ સાથેનો ઉપરનો ભાગ સ્ટીલથી ઢંકાયેલો છે. તેનો નીચેનો ભાગ ગોળાકાર છે અને તે ઘણા પ્રકારના લાકડામાંથી બનાવી શકાય છે. દા.ત. એબોની, કોકોબોલો, કોકોનટ શેલ.

4 / 5
સંતૂર એક એવું વાદ્ય છે જે ભારત સહિત વિશ્વમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. તે ઘણી રીતે વગાડવામાં આવે છે. તે લાકડાની ફ્રેમમાં બનાવવામાં આવે છે અને 40 થી લઈને 100 સ્ટ્રિંગ હોય શકે છે. તાર સ્ટીલ, પિત્તળ અથવા તાંબાના બનેલા હોય છે. આ વાદ્ય હલકું છે અને તેને વગાડવા માટે લાકડામાંથી બનેલા ખૂબ જ ઓછા વજનના મેલેટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આની મદદથી અવાજ નીકળે છે. (Edited By-Meera Kansagara)

સંતૂર એક એવું વાદ્ય છે જે ભારત સહિત વિશ્વમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. તે ઘણી રીતે વગાડવામાં આવે છે. તે લાકડાની ફ્રેમમાં બનાવવામાં આવે છે અને 40 થી લઈને 100 સ્ટ્રિંગ હોય શકે છે. તાર સ્ટીલ, પિત્તળ અથવા તાંબાના બનેલા હોય છે. આ વાદ્ય હલકું છે અને તેને વગાડવા માટે લાકડામાંથી બનેલા ખૂબ જ ઓછા વજનના મેલેટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આની મદદથી અવાજ નીકળે છે. (Edited By-Meera Kansagara)

5 / 5
ડુંગળીએ ખેડૂતોને રડાવ્યા, ખેતીનો ખર્ચ પણ ન નીકળે તેવી સ્થિતિ
ડુંગળીએ ખેડૂતોને રડાવ્યા, ખેતીનો ખર્ચ પણ ન નીકળે તેવી સ્થિતિ
SIR બાદ ગુજરાતમાં 73.73 લાખ મતદાર ઘટ્યા
SIR બાદ ગુજરાતમાં 73.73 લાખ મતદાર ઘટ્યા
ભારતની સૌથી મોટી બેન્કના ATM ફ્રોડ કેસમાં 2 આરોપી સુરતથી ઝડપાયા!
ભારતની સૌથી મોટી બેન્કના ATM ફ્રોડ કેસમાં 2 આરોપી સુરતથી ઝડપાયા!
હવે ST બસના મુસાફરો પણ પોતાની સીટ પર મગાવી શકશે મનપસંદ ફુડ પેકેટ
હવે ST બસના મુસાફરો પણ પોતાની સીટ પર મગાવી શકશે મનપસંદ ફુડ પેકેટ
નકલી પોલીસે અસલી પોલીસનો ખેલ પાડ્યો, કિમ પોલીસ સ્ટેશનના PI ઝડપાયા
નકલી પોલીસે અસલી પોલીસનો ખેલ પાડ્યો, કિમ પોલીસ સ્ટેશનના PI ઝડપાયા
ગુજરાતમાં ઠંડીનો પારો 8.4 ડિગ્રીએ અટક્યો
ગુજરાતમાં ઠંડીનો પારો 8.4 ડિગ્રીએ અટક્યો
અમદાવાદમાં શાળાઓની મનમાની, NSUI એ DEO કચેરીએ કર્યો હલ્લાબોલ
અમદાવાદમાં શાળાઓની મનમાની, NSUI એ DEO કચેરીએ કર્યો હલ્લાબોલ
સૌરાષ્ટ્રનું ગૌરવ: જુનાગઢના ક્રેન્સની IPL-19માં SRH માટે થઈ પસંદગી
સૌરાષ્ટ્રનું ગૌરવ: જુનાગઢના ક્રેન્સની IPL-19માં SRH માટે થઈ પસંદગી
શ્વાનના બચ્ચાંને રમડતા નજરે પડ્યો સિંહ જુઓ અનોખા દ્રશ્યો
શ્વાનના બચ્ચાંને રમડતા નજરે પડ્યો સિંહ જુઓ અનોખા દ્રશ્યો
અંકલેશ્વરમાં વિકાસકાર્યોને લઈ સત્તા–વિપક્ષ એકસાથે પ્રમુખ સામે પડયા
અંકલેશ્વરમાં વિકાસકાર્યોને લઈ સત્તા–વિપક્ષ એકસાથે પ્રમુખ સામે પડયા
g clip-path="url(#clip0_868_265)">