AQI

Sign In

Subscribe Whatsapp Channel

તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

History of city name : પ્રાગ મહેલના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા

પ્રાગ મહેલ ગુજરાતના કચ્છ જિલ્લાના ભુજ શહેરમાં આવેલું એક ઐતિહાસિક સ્મારક છે, જેનું નિર્માણ 19મી સદી દરમિયાન કરવામાં આવ્યો હતું.

Ashvin Patel | Updated on: Sep 26, 2025 | 6:24 PM

પ્રાગ મહેલનું બાંધકામ રાવ પ્રાગમલજી ત્રીજાના સમયમાં 1865માં શરૂ થયું હતું. આ ઇમારતની રચના કર્નલ હેનરી સેંટ વીલ્કીન્સ દ્વારા ઇટાલિયન ગોથીક શૈલીમાં તૈયાર કરી હતી. આ કાર્ય માટે ઇટાલીના નિષ્ણાત કારીગરોને આમંત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા, જેમને તેમના પરિશ્રમનું મહેનતાણું સોનાની મુદ્રામાં ચૂકવવામાં આવતું હતું. લગભગ 31 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ આવ્યો હતો અને 1879માં ખેંગારજી ત્રીજાના સમયમાં આ મહેલનું નિર્માણ પૂર્ણ થયું. સ્થાનિક કચ્છી કારીગરોએ પણ આ નિર્માણમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું હતું. (Credits: - Wikipedia) — પ્રાગ મહેલનું બાંધકામ રાવ પ્રાગમલજી ત્રીજાના સમયમાં 1865માં શરૂ થયું હતું. આ ઇમારતની રચના કર્નલ હેનરી સેંટ વીલ્કીન્સ દ્વારા ઇટાલિયન ગોથીક શૈલીમાં તૈયાર કરી હતી. આ કાર્ય માટે ઇટાલીના નિષ્ણાત કારીગરોને આમંત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા, જેમને તેમના પરિશ્રમનું મહેનતાણું સોનાની મુદ્રામાં ચૂકવવામાં આવતું હતું. લગભગ 31 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ આવ્યો હતો અને 1879માં ખેંગારજી ત્રીજાના સમયમાં આ મહેલનું નિર્માણ પૂર્ણ થયું. સ્થાનિક કચ્છી કારીગરોએ પણ આ નિર્માણમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું હતું. (Credits: - Wikipedia)
1 / 6

વર્ષ 2001ના ગુજરાતના વિનાશક ભૂકંપમાં પ્રાગ મહેલને ભારે નુકસાન થયું હતું. ત્યારબાદ 2006માં અહીં મોટી ચોરીની ઘટના બની, જેમાં લાખો રૂપિયાની કિંમતી પ્રાચીન ચીજવસ્તુઓ ગુમ થઈ અને ઘણી બધી સામગ્રીને નુકસાન પહોંચ્યું. 2007 સુધી આ મહેલ ખંડેર જેવી સ્થિતિમાં હતો અને તેને “ભૂતિયા” કે “નિરાશાજનક” રૂપમાં વર્ણવવામાં આવતો હતો. — વર્ષ 2001ના ગુજરાતના વિનાશક ભૂકંપમાં પ્રાગ મહેલને ભારે નુકસાન થયું હતું. ત્યારબાદ 2006માં અહીં મોટી ચોરીની ઘટના બની, જેમાં લાખો રૂપિયાની કિંમતી પ્રાચીન ચીજવસ્તુઓ ગુમ થઈ અને ઘણી બધી સામગ્રીને નુકસાન પહોંચ્યું. 2007 સુધી આ મહેલ ખંડેર જેવી સ્થિતિમાં હતો અને તેને “ભૂતિયા” કે “નિરાશાજનક” રૂપમાં વર્ણવવામાં આવતો હતો.
2 / 6

પછી બોલીવૂડ અભિનેતા અમિતાભ બચ્ચનના વ્યક્તિગત રસને કારણે મહેલના પુનઃસ્થાપનનું કામ શરૂ થયું. મહેલની ઘડિયાળ અને ટાવર ફરીથી સમારકામ કરીને જનતા માટે ખુલ્લો કરવામાં આવ્યું છે. ખાસ કરીને દરબાર હોલનું નવીનીકરણ મહારાવ પ્રાગમલજી ત્રીજાએ પોતાના આશરે 5 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે કરાવ્યું હતું. આજે મુલાકાતીઓ મહેલના મુખ્ય હોલમાં પ્રવેશ કરી શકે છે તેમજ બેલ ટાવર પર ચડીને ભુજ શહેરનો સુંદર નજારો માણી શકે છે. (Credits: - Wikipedia) — પછી બોલીવૂડ અભિનેતા અમિતાભ બચ્ચનના વ્યક્તિગત રસને કારણે મહેલના પુનઃસ્થાપનનું કામ શરૂ થયું. મહેલની ઘડિયાળ અને ટાવર ફરીથી સમારકામ કરીને જનતા માટે ખુલ્લો કરવામાં આવ્યું છે. ખાસ કરીને દરબાર હોલનું નવીનીકરણ મહારાવ પ્રાગમલજી ત્રીજાએ પોતાના આશરે 5 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે કરાવ્યું હતું. આજે મુલાકાતીઓ મહેલના મુખ્ય હોલમાં પ્રવેશ કરી શકે છે તેમજ બેલ ટાવર પર ચડીને ભુજ શહેરનો સુંદર નજારો માણી શકે છે. (Credits: - Wikipedia)
3 / 6

પ્રાગ મહેલનું નિર્માણ રાજસ્થાનથી લાવવામાં આવેલા લાલ રેતીના પથ્થર અને ઇટાલિયન આરસપહાણથી કરવામાં આવ્યું છે. મહેલનો મુખ્ય દરબાર હોલ આજેય તેના વૈભવનો સાક્ષી છે, જોકે તેમાં રાખેલી પ્રાચીન ટેક્સીડર્મી ધીમે ધીમે ક્ષીણ થઈ રહી છે. હોલમાં તૂટેલા ઝૂમ્મર અને શાસ્ત્રીય શૈલીની પ્રતિમાઓ તેને ઐતિહાસિક ગૌરવ આપે છે. (Credits: - Wikipedia) — પ્રાગ મહેલનું નિર્માણ રાજસ્થાનથી લાવવામાં આવેલા લાલ રેતીના પથ્થર અને ઇટાલિયન આરસપહાણથી કરવામાં આવ્યું છે. મહેલનો મુખ્ય દરબાર હોલ આજેય તેના વૈભવનો સાક્ષી છે, જોકે તેમાં રાખેલી પ્રાચીન ટેક્સીડર્મી ધીમે ધીમે ક્ષીણ થઈ રહી છે. હોલમાં તૂટેલા ઝૂમ્મર અને શાસ્ત્રીય શૈલીની પ્રતિમાઓ તેને ઐતિહાસિક ગૌરવ આપે છે. (Credits: - Wikipedia)
4 / 6

મહેલની અંદર ઘડિયાળ સાથે 45 ફૂટ ઊંચો ટાવર બનાવવામાં આવ્યો છે, જ્યાંથી સમગ્ર ભુજ શહેરનો વ્યાપક નજારો જોવા મળે છે. વધુમાં મહેલના પાછળના આંગણે સુંદર કોતરણી ધરાવતું નાનું મંદિર આવેલું છે, જે પથ્થરની કલાત્મક કળાનું અનોખું ઉદાહરણ છે. (Credits: - Wikipedia) — મહેલની અંદર ઘડિયાળ સાથે 45 ફૂટ ઊંચો ટાવર બનાવવામાં આવ્યો છે, જ્યાંથી સમગ્ર ભુજ શહેરનો વ્યાપક નજારો જોવા મળે છે. વધુમાં મહેલના પાછળના આંગણે સુંદર કોતરણી ધરાવતું નાનું મંદિર આવેલું છે, જે પથ્થરની કલાત્મક કળાનું અનોખું ઉદાહરણ છે. (Credits: - Wikipedia)
5 / 6

પ્રાગ મહેલની ભવ્યતા એટલી લોકપ્રિય રહી છે કે અહીં બોલીવુડની સુપરહિટ ફિલ્મો હમ દિલ દે ચૂકે સનમ અને લગાન સહિત અનેક ગુજરાતી ફિલ્મોનું શૂટિંગ આ મહેલમાં થયું હતું. આજકાલ પ્રવાસીઓ માટે મહેલનો મુખ્ય ખંડ ખુલ્લો છે, તેમજ તેઓ ટાવરમાં આવેલી સીડીઓ દ્વારા ઉપર જઈને સમગ્ર ભુજ શહેરનો અદભૂત નજારો માણી શકે છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia) — પ્રાગ મહેલની ભવ્યતા એટલી લોકપ્રિય રહી છે કે અહીં બોલીવુડની સુપરહિટ ફિલ્મો હમ દિલ દે ચૂકે સનમ અને લગાન સહિત અનેક ગુજરાતી ફિલ્મોનું શૂટિંગ આ મહેલમાં થયું હતું. આજકાલ પ્રવાસીઓ માટે મહેલનો મુખ્ય ખંડ ખુલ્લો છે, તેમજ તેઓ ટાવરમાં આવેલી સીડીઓ દ્વારા ઉપર જઈને સમગ્ર ભુજ શહેરનો અદભૂત નજારો માણી શકે છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia)
6 / 6

Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, નામ પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

ઈતિહાસ કચ્છનું રણ જનરલ નોલેજ

Related Photo Gallery

ખુશખબર : PF ખાતાધારકો માટે મોટી રાહતના સંકેત

જર્સીથી લઈ વર્લ્ડ કપ ટિકિટ સુધી, મેસ્સીને જય શાહ તરફથી મળી આ ખાસ ગિફ્ટ

વાયર મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપનીના શેર ₹300 ને પાર જવાની શક્યતા

ટીમ ઈન્ડિયાને ફટકો, સ્ટાર ખેલાડી T20 શ્રેણીમાંથી બહાર

અમેરિકામાં 2 બેડરૂમવાળા એપાર્ટમેન્ટનું ભાડું કેટલું છે?

નવેમ્બરમાં સોનાની આયાતમાં ઘટાડો, વેપાર ખાધમાં રાહત

₹150 શેરનો ₹11,000 ને પાર! રોકાણકારોને મળ્યું 'દમદાર રિટર્ન'

ગોલ્ડ ETF માં અત્યાર સુધીમાં 72% નો વધારો, જાણો હવે શું થશે..

10 વર્ષ પછી બનવા જઈ રહ્યો છે બુધ-શુક્ર યુતિ યોગ

કયા વિટામિનની ઉણપને કારણે લાગે છે વધુ ઠંડી, તમે નહીં જાણતા હોવ

અમિતાભ બચ્ચન અને રેખાના બ્રેકઅપ પાછળનું સાચું કારણ આવ્યું સામે

સવારે શાંતિથી કે રાત્રે મોજમસ્તીથી... દારૂ પીવાની મજા ક્યારે આવે?

ફક્ત 100 રૂપિયા ખર્ચ કરીને ટોલ પ્લાઝામાંથી મેળવી શકો છો નિયમિત આવક

Post Office ની અદ્ભુત યોજના, દર મહિને રૂપિયા 5,550ની ગેરંટી આવક

NPS બન્યું વધુ નફાકારક, રોકાણકારો માટે ખૂલી નવી તકો

સચિન તેંડુલકરે લિયોનેલ મેસ્સીને ખાસ ભેટ આપી

શું 500 અને 1000 રૂપિયાની જૂની નોટ રાખવા બદલ સજા થઈ શકે છે?

શું પોલીસ તમારી પરવાનગી વગર તમારા ઘરમાં પ્રવેશી શકે?

ગર્લફ્રેન્ડથી 4 વર્ષ નાનો છે રાહુલ મોદી ,જુઓ પરિવાર

શું મેનોપોઝ લક્ષણો વિના શરૂ થઈ શકે છે?

થાક અને તણાવમાંથી રાહત અનુભવશો, આર્થિક રીતે લાભ મેળવી શકો છો

નોકરી બદલ્યા પછી PF ટ્રાન્સફરની ઝંઝટનો અંત, જાણો

દેશના આ રાજ્યોમાં, દારૂ પીવો જ નહીં, પણ રાખવો પણ

કડકડતી શિયાળાની ઠંડીમાં પણ ટાંકીમાંથી આવશે ગરમ પાણી

સૂતી વખતે આ દિશામાં પગ ન રાખો! આર્થિક સ્થિતિ પર નકારાત્મક અસર પડશે

WhatsApp માં કૉલ્સથી લઈને સ્ટેટસ સુધી બધું બદલાઈ ગયું

માતા-પિતાને લઈ જાવ આ ધાર્મિક સ્થળો પર

શિયાળાની ઠંડીમાં સવારે આ 5 યોગ કરો, તમારું શરીર આખો દિવસ રહેશે એક્ટિવ

એક્સપર્ટે આ સ્ટોક પર કર્યું એનાલિસિસ

આ 5 સ્ટોક મજબૂત રિટર્ન આપશે! વર્ષ 2026 માં રોકાણ કરવા તૈયાર રહેજો

2026 સુધીમાં ભાવ ₹2.50 લાખને આંબશે? નિષ્ણાતોએ કરી મોટી આગાહી!

સોનાના ભાવમાં આશરે ₹5,300 નો વધારો, ચાંદીમાં લગભગ ₹16,000 નો વધારો

અભિષેક શર્મા ધર્મશાળામાં ઇતિહાસ રચશે

ગુજરાતના ભાણેજનો આવો છે પરિવાર

ફિટ રહેવા માટે નિયમિત કસરત કરો, તમારું ઘર મહેમાનોથી ભરાઈ જશે

₹10,000 ની SIP માંથી ₹1.36 કરોડનું ફંડ બન્યું!

આ 4 કંપની આપશે 'બોનસ શેર'! આવનારું અઠવાડિયું રોકાણકારો માટે ખાસ

આ રાશિઓ માટે 2026નું નવું વર્ષ લાવશે સોના જેવી સવાર

તમારું વોશિંગ મશીન વધારે વીજળી વાપરે છે? અપનાવો આ ટિપ્સ

તમારી બધી વાત માનશે તમારો Pet Dog, આ મેથડ અપનાવો

વાસ્તુની આ 4 ભૂલો DIVORCE તરફ દોરી જાય છે

શું આ 'ધાતુ' સોના-ચાંદી કરતાં પણ આગળ નીકળશે?

200 દિવસનો પ્લાન, મુકેશ અંબાણીનું Jio લાવ્યું ધમાકેદાર ઓફર

આ 4 શેર મચાવશે ધમાલ, મોટો ઉછાળો આવવાના સંકેત

આ 2 રાશિઓ આવતા વર્ષે શનિની ઢૈયાથી પરેશાન થશે

આ 4 વસ્તુઓ નસોમાં જામેલા ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલને કરશે દૂર

રોકાણકારોને મોજ! દેશની સૌથી મોટી ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપની 'ડિવિડન્ડ' આપશે

ઘરમાં ઉગતા સૂર્યની તસવીર લગાવવી શુભ છે કે અશુભ? જાણો વાસ્તુ શું કહે છે

કૂંડામાં ઉગાડો લવિંગનો છોડ, આ રહી સરળ પદ્ધતિ

12મું પાસ પછી બેંક જોબ: કોર્ષ, લાયકાત અને કરિયર ગાઈડ

Web Stories View more

અમેરિકામાં 2 બેડરૂમવાળા એપાર્ટમેન્ટનું ભાડું કેટલું છે?

માત્ર 2 દિવસમાં કરિયરમાં લાગ્યો બ્રેક, હવે અચાનક ટીમ ઈન્ડિયામાં થયું કમબેક

લિયોનેલ મેસ્સીનો પરિવાર જુઓ

અનાજના બે અલગ-અલગ પ્રકાર હોય છે, દરેકના હોય છે અલગ ફાયદા

મહારાષ્ટ્રીયન લુકમાં જોવા મળી મૃણાલ ઠાકુર, જુઓ Photos

સારા અર્જુનનો પરિવાર જુઓ

Latest News View more

લિયોનેલ મેસ્સી સાથે હાથ મિલાવવાની શું છે કિંમત?

IPL ઓક્શનમાં કરોડો રૂપિયા કમાઈ શકે છે આ 5 યુવા ખેલાડીઓ

IPL ઓક્શનમાં બિહારના પાંચ ખેલાડીઓ, પપ્પુ યાદવનો પુત્ર પણ સામેલ

ખુશખબર : PF ખાતાધારકો માટે મોટી રાહતના સંકેત

જર્સીથી લઈ વર્લ્ડ કપ ટિકિટ સુધી, મેસ્સીને જય શાહ તરફથી મળી આ ખાસ ગિફ્ટ

Latest Videos View more

ભ્રષ્ટાચારનો ભંડાફોડ! CID ક્રાઇમના અધિકારીઓ ACBના ફંદામાં - જુઓ Video

સુરત કોંગ્રેસમાં ભડકો, નવા વરાયેલા હોદ્દેદારોએ ધરી દીધા રાજીનામા

ગામમાં પિધેલો ઝડપાશે તેની સામે પોલીસ કાર્યવાહી અને પંચાયતની સુવિધા બંધ

આ રાશિના જાતકો ઐતિહાસિક યાત્રાની યોજના બનાવી શકે છે, જુઓ Video

ગુજરાતના CM-DyCM સંગઠન અને સામાજિક સમીક્ષા મુદ્દે PM મોદીને મળ્યા

થોળ પક્ષી અભયારણ્યમાં છેલ્લા 20 વર્ષમાં યાયાવર પક્ષીની સંખ્યામાં વધારો

હવામાન વિભાગની આગાહી, ગુજરાતમાં જળવાઈ રહેશે ઠંડીનું પ્રમાણ

આ રાશિના જાતકોનો દિવસ ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થશે, જુઓ Video

AMC દ્વારા 35 શાળાઓને સીલ કરવાનો મામલો, પ્રિ-સ્કૂલ એસોસિએશન નારાજ

ડંકી રૂટથી વિદેશ જવા ઈચ્છતો મહેસાણાનો પરિવાર લિબિયામાં બન્યો બંધક

ફોટો સ્ટોરી

રીલ્સ

વીડિયોઝ