AQI

Sign In

Subscribe Whatsapp Channel

તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

History of city name : પ્રાગ મહેલના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા

પ્રાગ મહેલ ગુજરાતના કચ્છ જિલ્લાના ભુજ શહેરમાં આવેલું એક ઐતિહાસિક સ્મારક છે, જેનું નિર્માણ 19મી સદી દરમિયાન કરવામાં આવ્યો હતું.

Ashvin Patel | Updated on: Sep 26, 2025 | 6:24 PM

પ્રાગ મહેલનું બાંધકામ રાવ પ્રાગમલજી ત્રીજાના સમયમાં 1865માં શરૂ થયું હતું. આ ઇમારતની રચના કર્નલ હેનરી સેંટ વીલ્કીન્સ દ્વારા ઇટાલિયન ગોથીક શૈલીમાં તૈયાર કરી હતી. આ કાર્ય માટે ઇટાલીના નિષ્ણાત કારીગરોને આમંત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા, જેમને તેમના પરિશ્રમનું મહેનતાણું સોનાની મુદ્રામાં ચૂકવવામાં આવતું હતું. લગભગ 31 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ આવ્યો હતો અને 1879માં ખેંગારજી ત્રીજાના સમયમાં આ મહેલનું નિર્માણ પૂર્ણ થયું. સ્થાનિક કચ્છી કારીગરોએ પણ આ નિર્માણમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું હતું. (Credits: - Wikipedia) — પ્રાગ મહેલનું બાંધકામ રાવ પ્રાગમલજી ત્રીજાના સમયમાં 1865માં શરૂ થયું હતું. આ ઇમારતની રચના કર્નલ હેનરી સેંટ વીલ્કીન્સ દ્વારા ઇટાલિયન ગોથીક શૈલીમાં તૈયાર કરી હતી. આ કાર્ય માટે ઇટાલીના નિષ્ણાત કારીગરોને આમંત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા, જેમને તેમના પરિશ્રમનું મહેનતાણું સોનાની મુદ્રામાં ચૂકવવામાં આવતું હતું. લગભગ 31 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ આવ્યો હતો અને 1879માં ખેંગારજી ત્રીજાના સમયમાં આ મહેલનું નિર્માણ પૂર્ણ થયું. સ્થાનિક કચ્છી કારીગરોએ પણ આ નિર્માણમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું હતું. (Credits: - Wikipedia)
1 / 6

વર્ષ 2001ના ગુજરાતના વિનાશક ભૂકંપમાં પ્રાગ મહેલને ભારે નુકસાન થયું હતું. ત્યારબાદ 2006માં અહીં મોટી ચોરીની ઘટના બની, જેમાં લાખો રૂપિયાની કિંમતી પ્રાચીન ચીજવસ્તુઓ ગુમ થઈ અને ઘણી બધી સામગ્રીને નુકસાન પહોંચ્યું. 2007 સુધી આ મહેલ ખંડેર જેવી સ્થિતિમાં હતો અને તેને “ભૂતિયા” કે “નિરાશાજનક” રૂપમાં વર્ણવવામાં આવતો હતો. — વર્ષ 2001ના ગુજરાતના વિનાશક ભૂકંપમાં પ્રાગ મહેલને ભારે નુકસાન થયું હતું. ત્યારબાદ 2006માં અહીં મોટી ચોરીની ઘટના બની, જેમાં લાખો રૂપિયાની કિંમતી પ્રાચીન ચીજવસ્તુઓ ગુમ થઈ અને ઘણી બધી સામગ્રીને નુકસાન પહોંચ્યું. 2007 સુધી આ મહેલ ખંડેર જેવી સ્થિતિમાં હતો અને તેને “ભૂતિયા” કે “નિરાશાજનક” રૂપમાં વર્ણવવામાં આવતો હતો.
2 / 6

પછી બોલીવૂડ અભિનેતા અમિતાભ બચ્ચનના વ્યક્તિગત રસને કારણે મહેલના પુનઃસ્થાપનનું કામ શરૂ થયું. મહેલની ઘડિયાળ અને ટાવર ફરીથી સમારકામ કરીને જનતા માટે ખુલ્લો કરવામાં આવ્યું છે. ખાસ કરીને દરબાર હોલનું નવીનીકરણ મહારાવ પ્રાગમલજી ત્રીજાએ પોતાના આશરે 5 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે કરાવ્યું હતું. આજે મુલાકાતીઓ મહેલના મુખ્ય હોલમાં પ્રવેશ કરી શકે છે તેમજ બેલ ટાવર પર ચડીને ભુજ શહેરનો સુંદર નજારો માણી શકે છે. (Credits: - Wikipedia) — પછી બોલીવૂડ અભિનેતા અમિતાભ બચ્ચનના વ્યક્તિગત રસને કારણે મહેલના પુનઃસ્થાપનનું કામ શરૂ થયું. મહેલની ઘડિયાળ અને ટાવર ફરીથી સમારકામ કરીને જનતા માટે ખુલ્લો કરવામાં આવ્યું છે. ખાસ કરીને દરબાર હોલનું નવીનીકરણ મહારાવ પ્રાગમલજી ત્રીજાએ પોતાના આશરે 5 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે કરાવ્યું હતું. આજે મુલાકાતીઓ મહેલના મુખ્ય હોલમાં પ્રવેશ કરી શકે છે તેમજ બેલ ટાવર પર ચડીને ભુજ શહેરનો સુંદર નજારો માણી શકે છે. (Credits: - Wikipedia)
3 / 6

પ્રાગ મહેલનું નિર્માણ રાજસ્થાનથી લાવવામાં આવેલા લાલ રેતીના પથ્થર અને ઇટાલિયન આરસપહાણથી કરવામાં આવ્યું છે. મહેલનો મુખ્ય દરબાર હોલ આજેય તેના વૈભવનો સાક્ષી છે, જોકે તેમાં રાખેલી પ્રાચીન ટેક્સીડર્મી ધીમે ધીમે ક્ષીણ થઈ રહી છે. હોલમાં તૂટેલા ઝૂમ્મર અને શાસ્ત્રીય શૈલીની પ્રતિમાઓ તેને ઐતિહાસિક ગૌરવ આપે છે. (Credits: - Wikipedia) — પ્રાગ મહેલનું નિર્માણ રાજસ્થાનથી લાવવામાં આવેલા લાલ રેતીના પથ્થર અને ઇટાલિયન આરસપહાણથી કરવામાં આવ્યું છે. મહેલનો મુખ્ય દરબાર હોલ આજેય તેના વૈભવનો સાક્ષી છે, જોકે તેમાં રાખેલી પ્રાચીન ટેક્સીડર્મી ધીમે ધીમે ક્ષીણ થઈ રહી છે. હોલમાં તૂટેલા ઝૂમ્મર અને શાસ્ત્રીય શૈલીની પ્રતિમાઓ તેને ઐતિહાસિક ગૌરવ આપે છે. (Credits: - Wikipedia)
4 / 6

મહેલની અંદર ઘડિયાળ સાથે 45 ફૂટ ઊંચો ટાવર બનાવવામાં આવ્યો છે, જ્યાંથી સમગ્ર ભુજ શહેરનો વ્યાપક નજારો જોવા મળે છે. વધુમાં મહેલના પાછળના આંગણે સુંદર કોતરણી ધરાવતું નાનું મંદિર આવેલું છે, જે પથ્થરની કલાત્મક કળાનું અનોખું ઉદાહરણ છે. (Credits: - Wikipedia) — મહેલની અંદર ઘડિયાળ સાથે 45 ફૂટ ઊંચો ટાવર બનાવવામાં આવ્યો છે, જ્યાંથી સમગ્ર ભુજ શહેરનો વ્યાપક નજારો જોવા મળે છે. વધુમાં મહેલના પાછળના આંગણે સુંદર કોતરણી ધરાવતું નાનું મંદિર આવેલું છે, જે પથ્થરની કલાત્મક કળાનું અનોખું ઉદાહરણ છે. (Credits: - Wikipedia)
5 / 6

પ્રાગ મહેલની ભવ્યતા એટલી લોકપ્રિય રહી છે કે અહીં બોલીવુડની સુપરહિટ ફિલ્મો હમ દિલ દે ચૂકે સનમ અને લગાન સહિત અનેક ગુજરાતી ફિલ્મોનું શૂટિંગ આ મહેલમાં થયું હતું. આજકાલ પ્રવાસીઓ માટે મહેલનો મુખ્ય ખંડ ખુલ્લો છે, તેમજ તેઓ ટાવરમાં આવેલી સીડીઓ દ્વારા ઉપર જઈને સમગ્ર ભુજ શહેરનો અદભૂત નજારો માણી શકે છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia) — પ્રાગ મહેલની ભવ્યતા એટલી લોકપ્રિય રહી છે કે અહીં બોલીવુડની સુપરહિટ ફિલ્મો હમ દિલ દે ચૂકે સનમ અને લગાન સહિત અનેક ગુજરાતી ફિલ્મોનું શૂટિંગ આ મહેલમાં થયું હતું. આજકાલ પ્રવાસીઓ માટે મહેલનો મુખ્ય ખંડ ખુલ્લો છે, તેમજ તેઓ ટાવરમાં આવેલી સીડીઓ દ્વારા ઉપર જઈને સમગ્ર ભુજ શહેરનો અદભૂત નજારો માણી શકે છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia)
6 / 6

Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, નામ પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

ઈતિહાસ કચ્છનું રણ જનરલ નોલેજ

Related Photo Gallery

5 ડિસેમ્બરના રોજ ફરી ઘટ્યો સોનાનો ભાવ, ચાંદીમાં પણ ઘટાડો

ઘરે ઉગાડો ચેરીનો છોડ, બજારમાંથી ખરીદવાની જરુર નહીં પડે

હોસ્પિટલમાં આગ લાગે તો જવાબદાર કોણ?

આ બોલિવુડ સ્ટાર્સે 2025માં દુનિયાને અલવિદા કહ્યું

આ સ્ટોકમાં રોકી દો પૈસા

શું હોય છે હિસ્ટરેક્ટોમી ? જાણો

આવો છે બજરંગી ભાઈજાનની મુન્નીનો પરિવાર

આ રાશિના જાતકો માટે આવનારા દિવસો લાવશે મોટી ખુશખબરી, સપનું પૂરું થશે

સ્ટાર્કે પિંક બોલથી તબાહી મચાવી, બનાવ્યો ખાસ રેકોર્ડ

માત્ર 10 વર્ષમાં 1 કરોડ! જાણો દર મહિને કેટલી SIP કરવી પડશે

સોના-ચાંદીમાં મોટો ઘટાડો, જાણો આજના લેટેસ્ટ ભાવ

CM ભૂપેન્દ્ર પટેલે કચ્છના રણોત્સવનો કરાવ્યો પ્રારંભ

હોટેલનું 5-સ્ટાર રેટિંગ શું નક્કી કરે છે? સ્ટાર હોટેલ વચ્ચેનો ફરક સમજો

શિયાળામાં તમારા Dog ને ખોરાક સાથે શું આપવું ?

હવે તમારા ઘર કે ઓફિસની બારી કરશે પાવર જનરેટ....

આ ખૂબસૂરત દેશમાં ભારતીય રૂપિયા થઈ જશે ચાર ગણા

ઉંમર પ્રમાણે કેટલી ઊંઘ લેવી જરૂરી? જાણી લો થશે ફાયદો

લગ્નમાં કન્યા લાલ કલરની સાડી કે લહેંગા શા માટે પહેરે છે?

આ કંપનીના શેર નૈયા પાર લગાવશે, ભવિષ્યમાં ભાવ વધવાની શક્યતા

Jioના કરોડો યુઝર્સની મોજ, 365 દિવસ સિમ એક્ટિવ રાખવાનો સસ્તો પ્લાન

કોણ છે કૃતિ સેનનના થનારા જીજા? જેમની સાથે નુપૂર કરવા જઈ રહી લગ્ન

BSNLનો ધમાકેદાર પ્લાન, ઇન્ટરનેટની સાથે મળશે 600થી વધુ ફ્રી ચેનલ લાભ

ભારતીય શેફે બનાવેલો ખોરાક કેમ નહીં ખાય પુતિન? તો પછી કોણ બનાવશે જાણો

Chanakya Niti: શું સાચું છે અને શું ખોટું છે તે સમજી શકતા નથી?

આજે રાતે દેખાશે 2025નો છેલ્લો 'સુપરમૂન',જાણો ક્યાં અને ક્યારે જોઈ શકશો

પૈસા પાણીની જેમ વહીં જાય છે? તો આ વાસ્તુ ઉપાય ઘરમાં લાવશે બરકત

'ક્યૂંકી સાસ' તુલસીની સાડીઓ પર મહિલાના મન મોહ્યા, અવનવા લૂક છવાયા

ફોન અને લેપટોપને રીસ્ટાર્ટ કરવું શા માટે જરુરી છે? 90% લોકો નથી જાણતા

નાના બજેટની ફિલ્મોએ મોટી ફિલ્મોને આપી તગડી ટક્કર

Skin Care: સ્કીનના પ્રકાર મુજબ કરો ઓઈલની પસંદગી

2025માં આ સ્ટાર કિડ્સે ડેબ્યુ કર્યું

2025ના છેલ્લા મહિનામાં આ રાશિઓના આવશે 'અચ્છે દિન',બાબા વેંગાની આગાહી

સોનાના ભાવમાં ફરી વધારો, ચાંદી પણ થઈ મોંઘી, જાણો આજની લેટેસ્ટ કિંમત

પ્રેગ્નન્સીમાં થાઇરોઇડનું જોખમ કેમ રહે છે?

કાનુની સવાલ: ડ્રોન કોણ ખરીદી શકે? જાણો કાયદો શું કહે છે

પિતા હિટ અને દીકરો બોલિવુડમાં ફ્લોપ

કોફી છોડી દેવાનો આ યોગ્ય સમય છે, જૂની યાદો તમને વ્યસ્ત રાખશે

6 દિવસની તેજી પછી ચાંદી ₹460 ઘટી, સોનાના ભાવમાં કેમ આવ્યો જંગી ઉછાળો?

CM ભૂપેન્દ્ર પટેલે હાઈ ઇમ્પેક્ટ 27 પ્રોજેક્ટ્સની કરી સમીક્ષા

શિયાળામાં તમારા Pet Dog ને ઠંડીથી સુરક્ષિત રાખવા જરૂરી ટીપ્સ

હોટેલ સેક્ટરના આ 3 સ્ટોક ગજબનું રિટર્ન આપશે

સ્મોલકેપ કંપનીએ બોનસ સાથે સાથે શેર સ્પ્લિટની જાહેરાત કરી

ટીમ ઈન્ડિયાએ હારનો બનાવ્યો શરમજનક રેકોર્ડ

તારાગઢ કિલ્લાના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા

ખાલી પેટે ઘી અને ગરમ પાણીનું મિશ્રણ, જાણો તેના 5 જાદુઈ ફાયદા

HDFC Bank માંથી 60 લાખની હોમ લોન લેવા કેટલો પગાર જરૂરી ?

ગાયકવાડે સદી ફટકારી રચ્યો ઈતિહાસ, રાયપુરમાં કરી કમાલ

Lungs Health: વધતા પ્રદૂષણ વચ્ચે પણ તમારા ફેફસાંને આ રીતે રાખો મજબૂત

ચાંદીએ તોડ્યા બધા રેકોર્ડ: ₹1.84 લાખની ઐતિહાસિક સપાટી પાર!

ડિસેમ્બરમાં ગર્લફ્રેન્ડ સાથે બનાવો સ્નોફ્લો જોવાનો પ્લાન

Web Stories View more

દુનિયાનો સૌથી ખારો સમુદ્ર કયો છે?

2462 દિવસ પછી વિરાટ કોહલી સાથે આ શું થઇ ગયું?

એક્ટિંગ છોડી બિઝનેસવુમન બનેલી અભિનેત્રીનો આવો છે પરિવાર

કોફી પ્રેમીઓ, ધ્યાન રાખો! Coffee સાથે આ 5 વસ્તુઓ ખાવાનું આજથી જ કરો બંધ, નહીતર હેલ્થ બગડી શકે છે

HDFC Bank માંથી 60 લાખની લોન લેવા કેટલો પગાર જોઈએ ?

વિરાટ કોહલીએ સતત ત્રણ સદી ફટકારી, અનેક રેકોર્ડ તોડ્યા

Latest News View more

5 ડિસેમ્બરના રોજ ફરી ઘટ્યો સોનાનો ભાવ, ચાંદીમાં પણ ઘટાડો

માર્કેટ ખુલતાના જ સેન્સેક્સ 132 પોઈન્ટ તૂટ્યો, નિફ્ટી 26,050 પર

ઘરે ઉગાડો ચેરીનો છોડ, બજારમાંથી ખરીદવાની જરુર નહીં પડે

આ રાશિના જાતકોનું સ્વપ્ન વાસ્તિવકમાં ફેરવાઇ જશે, બેરોજગારને નોકરી મળશે

ગુજરાતમાં કડકડતી ઠંડી સાથે કમોસમી વરસાદની આગાહી

Latest Videos View more

આ રાશિના જાતકોનું સ્વપ્ન વાસ્તિવકમાં ફેરવાઇ જશે, બેરોજગારને નોકરી મળશે

ગુજરાતમાં કડકડતી ઠંડી સાથે કમોસમી વરસાદની આગાહી

અમદાવાદનો સૌથી વ્યસ્ત સુભાષ બ્રિજ 5 દિવસ માટે બંધ

પાલનપુરમાં જાહેર માર્ગ પર લારી-ગલ્લા ધારક, પાથરણાવાળાઓનો અડીંગો !

રાજકોટમાં પેંડા ગેંગને હથિયાર આપનારની ધરપકડ

અંબાલાલ પટેલે આ તારીખ બાદ કમોસમી વરસાદની આગાહી કરી

આ રાશિના જાતકોને નાણાકીય મુશ્કેલીઓમાંથી મુક્તિ મળશે, જુઓ Video

તલાટી મંત્રીઓની, રખડતા શ્વાન પકડવાની કામગીરીનો અમલ નહીં કરવાની ચીમકી

ઈન્ડિગોની ફ્લાઈટ મોડી પડતા-રદ થતા મુસાફરોએ મચાવ્યો હોબાળો

તથ્ય પટેલની 'સાપરાધ મનુષ્યવધ' કલમ દૂર કરવાની અરજી કોર્ટે ફગાવી

ફોટો સ્ટોરી

રીલ્સ

શેરબજાર

વીડિયોઝ