AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

એવા 5 દેશ જે જમીન, પાણી અને આકાશ દ્વારા એકસાથે કરી શકે છે પરમાણુ હુમલો

દુનિયાના આ થોડા જ દેશો જેની પાસે એકસાથે ત્રણ દિશાઓથી પરમાણુ હુમલો કરવાની તાકત છે. પરંતુ વાસ્તવિક પ્રશ્ન એ છે કે આ શસ્ત્રોના વધતા સંચયથી ભવિષ્ય કેટલું સુરક્ષિત છે ?

| Updated on: Nov 30, 2025 | 2:07 PM
Share
દુનિયામાં જે રીતે યુદ્ધ નો માહોલ જોવા મળી રહ્યું છે એવા સંજોકોમાં બધા દેશો પોતના નાગરિકોની સુરક્ષા માટે બધી જ રીતે કટિબદ્ધ રહે છે, પૃથ્વીની નીચે, સમુદ્રના ઊંડાણમાં અને આકાશમાં ઊંચા, વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી દેશોમાં મૌન તૈયારીઓ ચાલી રહી છે, જે આંખના પલકારામાં બધું જ નષ્ટ કરવા સક્ષમ છે. મુખ્ય રાષ્ટ્રો પોતાની દેશની સુરક્ષા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતા નથી, પરંતુ આંખના પલકારામાં પોતાના દુશ્મનોનો નાશ કરવાની ક્ષમતા વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. આમાંથી સૌથી ખતરનાક ન્યુક્લિયર ટ્રાયડ છે, જેનો અર્થ છે કે એક જ દેશ ત્રણ દિશાઓથી પરમાણુ હુમલો કરી શકે છે. પ્રશ્ન એ છે કે મૃત્યુની આ ત્રિકોણીય વ્યવસ્થા કયા દેશોની પાસે છે? ન્યુક્લિયર ટ્રાયડ શું છે?  ન્યુક્લિયર ટ્રાયડની સૌથી સરળ વ્યાખ્યા એ છે કે કોઈ દેશ પાસે ત્રણ મિસાઇલ-લોન્ચિંગ વેપન પ્લેટફોર્મ હોય છે: જમીન-આધારિત ઇન્ટરકોન્ટિનેન્ટલ મિસાઇલો, સમુદ્ર-લોન્ચિંગ મિસાઇલો અને હવા-થી-હવા પરમાણુ બોમ્બર. આ ત્રણેય મળીને દેશને એવી સુરક્ષા પૂરી પાડે છે કે જો એક પ્લેટફોર્મ પર હુમલો કરવામાં આવે અને તેને અક્ષમ કરવામાં આવે તો પણ, બાકીના બે કાર્યરત રહી શકે છે અને વળતો હુમલો કરી શકે છે.

દુનિયામાં જે રીતે યુદ્ધ નો માહોલ જોવા મળી રહ્યું છે એવા સંજોકોમાં બધા દેશો પોતના નાગરિકોની સુરક્ષા માટે બધી જ રીતે કટિબદ્ધ રહે છે, પૃથ્વીની નીચે, સમુદ્રના ઊંડાણમાં અને આકાશમાં ઊંચા, વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી દેશોમાં મૌન તૈયારીઓ ચાલી રહી છે, જે આંખના પલકારામાં બધું જ નષ્ટ કરવા સક્ષમ છે. મુખ્ય રાષ્ટ્રો પોતાની દેશની સુરક્ષા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતા નથી, પરંતુ આંખના પલકારામાં પોતાના દુશ્મનોનો નાશ કરવાની ક્ષમતા વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. આમાંથી સૌથી ખતરનાક ન્યુક્લિયર ટ્રાયડ છે, જેનો અર્થ છે કે એક જ દેશ ત્રણ દિશાઓથી પરમાણુ હુમલો કરી શકે છે. પ્રશ્ન એ છે કે મૃત્યુની આ ત્રિકોણીય વ્યવસ્થા કયા દેશોની પાસે છે? ન્યુક્લિયર ટ્રાયડ શું છે? ન્યુક્લિયર ટ્રાયડની સૌથી સરળ વ્યાખ્યા એ છે કે કોઈ દેશ પાસે ત્રણ મિસાઇલ-લોન્ચિંગ વેપન પ્લેટફોર્મ હોય છે: જમીન-આધારિત ઇન્ટરકોન્ટિનેન્ટલ મિસાઇલો, સમુદ્ર-લોન્ચિંગ મિસાઇલો અને હવા-થી-હવા પરમાણુ બોમ્બર. આ ત્રણેય મળીને દેશને એવી સુરક્ષા પૂરી પાડે છે કે જો એક પ્લેટફોર્મ પર હુમલો કરવામાં આવે અને તેને અક્ષમ કરવામાં આવે તો પણ, બાકીના બે કાર્યરત રહી શકે છે અને વળતો હુમલો કરી શકે છે.

1 / 6
અમેરિકા: આ કારણોસર, વિશ્વના ફક્ત થોડા જ દેશો આ વ્યૂહાત્મક ક્ષમતા પ્રાપ્ત કરી શક્યા છે. અમેરિકા પ્રથમ ક્રમે છે. શીત યુદ્ધ પછી, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ સંપૂર્ણ વિકસિત ટ્રાયડ સિસ્ટમ વિકસાવનાર પ્રથમ દેશ હતો. તેની પાસે મિનિટમેન III ICBM, ઓહિયો-ક્લાસ મિસાઇલ સબમરીન જેવી લાંબા અંતરની મિસાઇલો અને B52 અને B2 બોમ્બર્સ જેવા ઘાતક વિમાનો છે. આ સંયોજન યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સને દરેક દિશામાંથી વ્યૂહાત્મક લાભ આપે છે.(Iimage credit: Amazon)

અમેરિકા: આ કારણોસર, વિશ્વના ફક્ત થોડા જ દેશો આ વ્યૂહાત્મક ક્ષમતા પ્રાપ્ત કરી શક્યા છે. અમેરિકા પ્રથમ ક્રમે છે. શીત યુદ્ધ પછી, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ સંપૂર્ણ વિકસિત ટ્રાયડ સિસ્ટમ વિકસાવનાર પ્રથમ દેશ હતો. તેની પાસે મિનિટમેન III ICBM, ઓહિયો-ક્લાસ મિસાઇલ સબમરીન જેવી લાંબા અંતરની મિસાઇલો અને B52 અને B2 બોમ્બર્સ જેવા ઘાતક વિમાનો છે. આ સંયોજન યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સને દરેક દિશામાંથી વ્યૂહાત્મક લાભ આપે છે.(Iimage credit: Amazon)

2 / 6
રશિયા: રશિયા પાસે બીજા ક્રમનો સૌથી શક્તિશાળી ટ્રાયડ છે. રશિયા પાસે વિશ્વનો સૌથી મોટો પરમાણુ ભંડાર અને એક અત્યાધુનિક ટ્રાયડ સિસ્ટમ છે. સરમત RS-24 જેવી મિસાઇલો જમીન પરથી ફાયર કરી શકાય છે, બોરી-ક્લાસ સબમરીન સમુદ્રમાંથી હુમલો કરી શકે છે, અને Tu-160 અને Tu-95MS બોમ્બર્સ હવામાં મૃત્યુ પહોંચાડવા માટે તૈયાર છે. આ જ કારણ છે કે રશિયાને ટ્રાયડની દ્રષ્ટિએ વિશ્વની સૌથી મજબૂત શક્તિ માનવામાં આવે છે. (Image credit:Wikipedia)

રશિયા: રશિયા પાસે બીજા ક્રમનો સૌથી શક્તિશાળી ટ્રાયડ છે. રશિયા પાસે વિશ્વનો સૌથી મોટો પરમાણુ ભંડાર અને એક અત્યાધુનિક ટ્રાયડ સિસ્ટમ છે. સરમત RS-24 જેવી મિસાઇલો જમીન પરથી ફાયર કરી શકાય છે, બોરી-ક્લાસ સબમરીન સમુદ્રમાંથી હુમલો કરી શકે છે, અને Tu-160 અને Tu-95MS બોમ્બર્સ હવામાં મૃત્યુ પહોંચાડવા માટે તૈયાર છે. આ જ કારણ છે કે રશિયાને ટ્રાયડની દ્રષ્ટિએ વિશ્વની સૌથી મજબૂત શક્તિ માનવામાં આવે છે. (Image credit:Wikipedia)

3 / 6
ચીન: છેલ્લા દાયકામાં ચીનના પરમાણુ ટ્રાયડમાં ઝડપથી વધારો થયો છે. તેણે DF-41 જેવી મિસાઇલો સાથે તેની જમીન-આધારિત ક્ષમતાઓનો વિસ્તાર કર્યો છે, જ્યારે જિન-ક્લાસ બેલિસ્ટિક મિસાઇલ સબમરીન JL-2 અને JL-3 મિસાઇલોથી સજ્જ છે. હવાઈ હુમલા માટે, ચીન પાસે H-6 બોમ્બર છે અને તે આગામી પેઢીના H-20 બોમ્બર વિકસાવી રહ્યું છે, જે તેની ક્ષમતાઓમાં વધુ વધારો કરશે. (Image credit:VCG via Getty Images)

ચીન: છેલ્લા દાયકામાં ચીનના પરમાણુ ટ્રાયડમાં ઝડપથી વધારો થયો છે. તેણે DF-41 જેવી મિસાઇલો સાથે તેની જમીન-આધારિત ક્ષમતાઓનો વિસ્તાર કર્યો છે, જ્યારે જિન-ક્લાસ બેલિસ્ટિક મિસાઇલ સબમરીન JL-2 અને JL-3 મિસાઇલોથી સજ્જ છે. હવાઈ હુમલા માટે, ચીન પાસે H-6 બોમ્બર છે અને તે આગામી પેઢીના H-20 બોમ્બર વિકસાવી રહ્યું છે, જે તેની ક્ષમતાઓમાં વધુ વધારો કરશે. (Image credit:VCG via Getty Images)

4 / 6
ભારત: ભારતે તાજેતરના વર્ષોમાં પરમાણુ ટ્રાયડ પણ પૂર્ણ કર્યું છે, જેનાથી દક્ષિણ એશિયામાં એક મહત્વપૂર્ણ વ્યૂહાત્મક સંતુલન સ્થાપિત થયું છે. ભારત પાસે અગ્નિ શ્રેણીની જમીન પરથી છોડવામાં આવતી મિસાઇલો છે. હવાઈ હુમલા માટે, ભારત પાસે પરમાણુ શસ્ત્રો વહન કરવા સક્ષમ લડાકુ વિમાનો છે. સૌથી નોંધપાત્ર INS અરિહંત છે, જે ભારતીય નૌકાદળની બેલિસ્ટિક મિસાઇલ સબમરીન છે, જે ઊંડા પાણીની અંદરથી ઘાતક પરમાણુ હુમલાઓ કરવા સક્ષમ છે. (Image credit:ssbcrackexams)

ભારત: ભારતે તાજેતરના વર્ષોમાં પરમાણુ ટ્રાયડ પણ પૂર્ણ કર્યું છે, જેનાથી દક્ષિણ એશિયામાં એક મહત્વપૂર્ણ વ્યૂહાત્મક સંતુલન સ્થાપિત થયું છે. ભારત પાસે અગ્નિ શ્રેણીની જમીન પરથી છોડવામાં આવતી મિસાઇલો છે. હવાઈ હુમલા માટે, ભારત પાસે પરમાણુ શસ્ત્રો વહન કરવા સક્ષમ લડાકુ વિમાનો છે. સૌથી નોંધપાત્ર INS અરિહંત છે, જે ભારતીય નૌકાદળની બેલિસ્ટિક મિસાઇલ સબમરીન છે, જે ઊંડા પાણીની અંદરથી ઘાતક પરમાણુ હુમલાઓ કરવા સક્ષમ છે. (Image credit:ssbcrackexams)

5 / 6
ફ્રાન્સ અને યુકે: આ ચાર દેશ સહિત, ફ્રાન્સ અને યુકે પાસે પણ બે-પ્લેટફોર્મ પરમાણુ ક્ષમતાઓ છે, પરંતુ વિશ્વના ફક્ત થોડા જ દેશો પાસે સંપૂર્ણ પરમાણુ ટ્રાયડ  છે. આ સિસ્ટમ માત્ર પ્રહાર શક્તિમાં વધારો કરતી નથી પરંતુ કોઈપણ વિરોધીને પહેલા પ્રહાર કરવાની ભૂલ કરવાથી પણ નિરાશ કરે છે. (Image credit:icds.ee & Crown Copyright

ફ્રાન્સ અને યુકે: આ ચાર દેશ સહિત, ફ્રાન્સ અને યુકે પાસે પણ બે-પ્લેટફોર્મ પરમાણુ ક્ષમતાઓ છે, પરંતુ વિશ્વના ફક્ત થોડા જ દેશો પાસે સંપૂર્ણ પરમાણુ ટ્રાયડ છે. આ સિસ્ટમ માત્ર પ્રહાર શક્તિમાં વધારો કરતી નથી પરંતુ કોઈપણ વિરોધીને પહેલા પ્રહાર કરવાની ભૂલ કરવાથી પણ નિરાશ કરે છે. (Image credit:icds.ee & Crown Copyright

6 / 6

દેશ અને દુનિયાના તમામ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો

આ રાશિના જાતકો ઐતિહાસિક યાત્રાની યોજના બનાવી શકે છે, જુઓ Video
આ રાશિના જાતકો ઐતિહાસિક યાત્રાની યોજના બનાવી શકે છે, જુઓ Video
ગુજરાતના CM-DyCM સંગઠન અને સામાજિક સમીક્ષા મુદ્દે PM મોદીને મળ્યા
ગુજરાતના CM-DyCM સંગઠન અને સામાજિક સમીક્ષા મુદ્દે PM મોદીને મળ્યા
થોળ પક્ષી અભયારણ્યમાં છેલ્લા 20 વર્ષમાં યાયાવર પક્ષીની સંખ્યામાં વધારો
થોળ પક્ષી અભયારણ્યમાં છેલ્લા 20 વર્ષમાં યાયાવર પક્ષીની સંખ્યામાં વધારો
હવામાન વિભાગની આગાહી, ગુજરાતમાં જળવાઈ રહેશે ઠંડીનું પ્રમાણ
હવામાન વિભાગની આગાહી, ગુજરાતમાં જળવાઈ રહેશે ઠંડીનું પ્રમાણ
આ રાશિના જાતકોનો દિવસ ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થશે, જુઓ Video
આ રાશિના જાતકોનો દિવસ ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થશે, જુઓ Video
AMC દ્વારા 35 શાળાઓને સીલ કરવાનો મામલો, પ્રિ-સ્કૂલ એસોસિએશન નારાજ
AMC દ્વારા 35 શાળાઓને સીલ કરવાનો મામલો, પ્રિ-સ્કૂલ એસોસિએશન નારાજ
ડંકી રૂટથી વિદેશ જવા ઈચ્છતો મહેસાણાનો પરિવાર લિબિયામાં બન્યો બંધક
ડંકી રૂટથી વિદેશ જવા ઈચ્છતો મહેસાણાનો પરિવાર લિબિયામાં બન્યો બંધક
દાહોદના જંગલ બાદ હવે છોટા ઉદેપુરના જંગલમાં જોવા મળ્યો વાઘ
દાહોદના જંગલ બાદ હવે છોટા ઉદેપુરના જંગલમાં જોવા મળ્યો વાઘ
SOGએ ઝડપેલા હાઈબ્રીડ ગાંજાનો મુખ્ય સપ્લાયર ઝડપાયો
SOGએ ઝડપેલા હાઈબ્રીડ ગાંજાનો મુખ્ય સપ્લાયર ઝડપાયો
ચંડીસર GIDCમાંથી 35 લાખનો શંકાસ્પદ ઘીનો જથ્થો જપ્ત
ચંડીસર GIDCમાંથી 35 લાખનો શંકાસ્પદ ઘીનો જથ્થો જપ્ત
g clip-path="url(#clip0_868_265)">