AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Hydrogen Train India : ભારતની પ્રથમ હાઇડ્રોજન ટ્રેન, જાણો શું છે આ ટ્રેનની વિશેષતા અને કેટલા હશે ડબ્બા.. ?

ભારતીય રેલવેએ દેશની પ્રથમ સ્વદેશી ડિઝાઇન અને વિકસિત હાઇડ્રોજન ટ્રેન તૈયાર કરી છે. રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે જાહેરાત કરી કે આ પર્યાવરણમિત્ર ટ્રેન ગ્રીન હાઇડ્રોજનથી ચાલશે.

| Updated on: Dec 11, 2025 | 6:49 PM
Share
ભારતીય રેલવે ભારતના નવા આર્થિક અને પર્યાવરણમિત્ર ટેકનોલોજી ક્ષેત્રમાં એક મોટું પગલું ભરી રહ્યું છે. રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે, દેશની પ્રથમ હાઇડ્રોજન ટ્રેન સેટ તૈયાર થઇ ચૂકી છે. આ ટ્રેન સેટ સંપૂર્ણપણે સ્વદેશી ડિઝાઇન અને વિકાસનો ફળ છે અને RDSO (રિસર્ચ, ડિઝાઇન અને સ્ટાન્ડર્ડ્સ ઓર્ગેનાઇઝેશન) દ્વારા નક્કી કરાયેલા ધોરણોને અનુસરીને તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.

ભારતીય રેલવે ભારતના નવા આર્થિક અને પર્યાવરણમિત્ર ટેકનોલોજી ક્ષેત્રમાં એક મોટું પગલું ભરી રહ્યું છે. રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે, દેશની પ્રથમ હાઇડ્રોજન ટ્રેન સેટ તૈયાર થઇ ચૂકી છે. આ ટ્રેન સેટ સંપૂર્ણપણે સ્વદેશી ડિઝાઇન અને વિકાસનો ફળ છે અને RDSO (રિસર્ચ, ડિઝાઇન અને સ્ટાન્ડર્ડ્સ ઓર્ગેનાઇઝેશન) દ્વારા નક્કી કરાયેલા ધોરણોને અનુસરીને તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.

1 / 5
હાઇડ્રોજન ટ્રેન માટે જરૂરી ગ્રીન હાઇડ્રોજનનો ઉત્પાદન હરિયાણાના જીંદમાં ઇલેક્ટ્રોલિસિસ પ્રક્રિયા પર આધારિત પ્લાન્ટ દ્વારા કરવામાં આવશે. આ હાઇડ્રોજન પ્લાન્ટ ટ્રેનને પર્યાવરણમિત્ર રીતે ઇંધણ પૂરૂ પાડશે અને કાર્બન ઉત્સર્જનને ઓછું કરશે.

હાઇડ્રોજન ટ્રેન માટે જરૂરી ગ્રીન હાઇડ્રોજનનો ઉત્પાદન હરિયાણાના જીંદમાં ઇલેક્ટ્રોલિસિસ પ્રક્રિયા પર આધારિત પ્લાન્ટ દ્વારા કરવામાં આવશે. આ હાઇડ્રોજન પ્લાન્ટ ટ્રેનને પર્યાવરણમિત્ર રીતે ઇંધણ પૂરૂ પાડશે અને કાર્બન ઉત્સર્જનને ઓછું કરશે.

2 / 5
રેલવે મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આ ટ્રેન સેટ દુનિયામાં સૌથી લાંબી (10 કોચ) અને સૌથી શક્તિશાળી (2400 kW) હાઇડ્રોજન ટ્રેન છે જે બ્રોડગેજ પર દોડશે. આ ટ્રેનમાં બે ડ્રાઇવિંગ પાવર કાર (DPC) છે, દરેકની ક્ષમતા 1200 kW છે, જે મોટે ભાગે કુલ 2400 kW શક્તિ પ્રદાન કરે છે.

રેલવે મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આ ટ્રેન સેટ દુનિયામાં સૌથી લાંબી (10 કોચ) અને સૌથી શક્તિશાળી (2400 kW) હાઇડ્રોજન ટ્રેન છે જે બ્રોડગેજ પર દોડશે. આ ટ્રેનમાં બે ડ્રાઇવિંગ પાવર કાર (DPC) છે, દરેકની ક્ષમતા 1200 kW છે, જે મોટે ભાગે કુલ 2400 kW શક્તિ પ્રદાન કરે છે.

3 / 5
ટ્રેનમાં કુલ 8 પેસેન્જર કોચ છે. આ ટ્રેન પર્યાવરણને અનુકૂળ ટેકનોલોજી પર આધારિત છે અને તેની કામગીરી દરમિયાન કાર્બન ડાયોક્સાઇડ ઉત્સર્જન નથી થાય. હાઇડ્રોજન ટૂંકમાં માત્ર પાણીની વરાળ તરીકે ઉત્સર્જન કરે છે. આ ટ્રેન ભારતીય રેલવે માટે સ્વચ્છ અને વૈકલ્પિક ઇંધણ આધારિત ટેકનોલોજીમાં મહત્વપૂર્ણ સિદ્ધિ તરીકે ગણાય છે.

ટ્રેનમાં કુલ 8 પેસેન્જર કોચ છે. આ ટ્રેન પર્યાવરણને અનુકૂળ ટેકનોલોજી પર આધારિત છે અને તેની કામગીરી દરમિયાન કાર્બન ડાયોક્સાઇડ ઉત્સર્જન નથી થાય. હાઇડ્રોજન ટૂંકમાં માત્ર પાણીની વરાળ તરીકે ઉત્સર્જન કરે છે. આ ટ્રેન ભારતીય રેલવે માટે સ્વચ્છ અને વૈકલ્પિક ઇંધણ આધારિત ટેકનોલોજીમાં મહત્વપૂર્ણ સિદ્ધિ તરીકે ગણાય છે.

4 / 5
આ હાઇડ્રોજન ટ્રેન પાયલોટ પ્રોજેક્ટ છે અને તેનું મુખ્ય લક્ષ્ય હાઇડ્રોજન ટ્રેક્શન ટેકનોલોજીનો પ્રોટોટાઇપ વિકસાવવાનો છે. રેલવે મંત્રીએ સ્પષ્ટતા કરી કે, આ તબક્કે આ ટ્રેનની કાર્યક્ષમતા અને કામગીરીની તુલના પરંપરાગત ટ્રેક્શન સિસ્ટમ સાથે કરવી યોગ્ય નહીં હોય.

આ હાઇડ્રોજન ટ્રેન પાયલોટ પ્રોજેક્ટ છે અને તેનું મુખ્ય લક્ષ્ય હાઇડ્રોજન ટ્રેક્શન ટેકનોલોજીનો પ્રોટોટાઇપ વિકસાવવાનો છે. રેલવે મંત્રીએ સ્પષ્ટતા કરી કે, આ તબક્કે આ ટ્રેનની કાર્યક્ષમતા અને કામગીરીની તુલના પરંપરાગત ટ્રેક્શન સિસ્ટમ સાથે કરવી યોગ્ય નહીં હોય.

5 / 5

Railway KAVACH : દેશભરના આ રૂટ પર શરૂ થયું કવચ 4.0, રેલવે મંત્રીએ આપી માહિતી

રાજ ટેક્સટાઇલ માર્કેટમાં લાગેલી આગ કાબૂમાં, કરોડોના માલને નુકસાન
રાજ ટેક્સટાઇલ માર્કેટમાં લાગેલી આગ કાબૂમાં, કરોડોના માલને નુકસાન
સુરેન્દ્રનગરના પાટડી પંથકમાં સર્જાયો ગમખ્વાર અકસ્માત, 3ના મોત
સુરેન્દ્રનગરના પાટડી પંથકમાં સર્જાયો ગમખ્વાર અકસ્માત, 3ના મોત
રાજ્યમાં વધુ 11 તાલુકાઓને વિકાસશીલ તાલુકા જાહેર
રાજ્યમાં વધુ 11 તાલુકાઓને વિકાસશીલ તાલુકા જાહેર
જખૌ દરિયાઈ વિસ્તારમાં બોટ સાથે ઘુસેલા 11 પાકિસ્તાની ઝડપાયા
જખૌ દરિયાઈ વિસ્તારમાં બોટ સાથે ઘુસેલા 11 પાકિસ્તાની ઝડપાયા
ગોવાના નાઈટ ક્લબના માલિક લુથરા બ્રધર્સની થાઈલેન્ડમાં અટકાયત
ગોવાના નાઈટ ક્લબના માલિક લુથરા બ્રધર્સની થાઈલેન્ડમાં અટકાયત
આટકોટમાં બાળકી સાથે દુષ્કર્મના પ્રયાસના આરોપીનું એન્કાઉન્ટર, પગમાં ઈજા
આટકોટમાં બાળકી સાથે દુષ્કર્મના પ્રયાસના આરોપીનું એન્કાઉન્ટર, પગમાં ઈજા
આ રાશિના જાતકોને સાસરિયાઓ તરફથી આર્થિક લાભ મળવાની શક્યતા, જુઓ Video
આ રાશિના જાતકોને સાસરિયાઓ તરફથી આર્થિક લાભ મળવાની શક્યતા, જુઓ Video
ગુજરાતમાં ઉત્તર-પૂર્વથી પૂર્વના પવન ફૂંકાય તેવી આગાહી
ગુજરાતમાં ઉત્તર-પૂર્વથી પૂર્વના પવન ફૂંકાય તેવી આગાહી
ગુજરાતના આ જિલ્લામાં ગર્ભવતી બનેલી કિશોરીઓના આંકડા જાણી ચોંકી જશો
ગુજરાતના આ જિલ્લામાં ગર્ભવતી બનેલી કિશોરીઓના આંકડા જાણી ચોંકી જશો
અમદાવાદનાં સુભાષ બ્રિજની હાલની સ્થિતિએ ફરી ચર્ચા ગરમાવી
અમદાવાદનાં સુભાષ બ્રિજની હાલની સ્થિતિએ ફરી ચર્ચા ગરમાવી
g clip-path="url(#clip0_868_265)">