AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

વિમાનનું બ્લેક બોક્સ અને CVR શેનાથી બનેલું હોય છે? 1000 ડિગ્રીએ પ્લેન ક્રેશ થતા પણ તે કેવી રીતે રહે છે સુરક્ષિત

Black Box And CVR: કોઈપણ વિમાન અકસ્માત પછી સૌથી પહેલા બ્લેક બોક્સ અને CVR શોધવામાં આવે છે. પરંતુ અકસ્માત પછી તે કેવી રીતે બચી જાય છે અને તે કઈ ધાતુથી બનેલું છે?

| Updated on: Jun 14, 2025 | 4:48 PM
Share
અમદાવાદમાં થયેલા વિમાન દુર્ઘટનાની તપાસ બાદ બ્રિટન અને અમેરિકાએ પણ મદદની ઓફર કરી છે. બ્રિટનના AAIB એ કહ્યું છે કે તે ભારતમાં તપાસમાં મદદ કરશે. ભારત સરકારે આ મામલાની તપાસ માટે એક ઉચ્ચ-સ્તરીય ટીમ પણ બનાવી છે જે ઉડ્ડયન સુરક્ષાને વધુ સુધારવા માટે કામ કરશે. કોઈપણ વિમાન દુર્ઘટનામાં બ્લેક બોક્સ અને કોકપીટ વોઇસ રેકોર્ડર ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. આ કોઈપણ વિમાન દુર્ઘટનાને શોધવામાં મદદ કરે છે. આમાંથી મળેલી માહિતી અકસ્માતનું કારણ શોધવા અને ભવિષ્યમાં આવી ઘટનાઓને રોકવામાં મદદ કરે છે. ચાલો જાણીએ કે આ શેના બનેલા છે.

અમદાવાદમાં થયેલા વિમાન દુર્ઘટનાની તપાસ બાદ બ્રિટન અને અમેરિકાએ પણ મદદની ઓફર કરી છે. બ્રિટનના AAIB એ કહ્યું છે કે તે ભારતમાં તપાસમાં મદદ કરશે. ભારત સરકારે આ મામલાની તપાસ માટે એક ઉચ્ચ-સ્તરીય ટીમ પણ બનાવી છે જે ઉડ્ડયન સુરક્ષાને વધુ સુધારવા માટે કામ કરશે. કોઈપણ વિમાન દુર્ઘટનામાં બ્લેક બોક્સ અને કોકપીટ વોઇસ રેકોર્ડર ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. આ કોઈપણ વિમાન દુર્ઘટનાને શોધવામાં મદદ કરે છે. આમાંથી મળેલી માહિતી અકસ્માતનું કારણ શોધવા અને ભવિષ્યમાં આવી ઘટનાઓને રોકવામાં મદદ કરે છે. ચાલો જાણીએ કે આ શેના બનેલા છે.

1 / 6
બ્લેક બોક્સ શું છે: જ્યારે પણ કોઈ ગંભીર વિમાન અકસ્માત થાય છે, ત્યારે તાત્કાલિક એક ટીમને સ્થળ પર મોકલવામાં આવે છે. આ ટીમ બ્લેક બોક્સ (ફ્લાઇટ ડેટા રેકોર્ડર) અને CVR ની તપાસ કરે છે. સામાન્ય રીતે આવા કિસ્સાઓમાં પ્રારંભિક રિપોર્ટ ત્રણ મહિનામાં આવે છે. CVR વિમાનના કોકપીટમાં થતા તમામ પ્રકારના અવાજોને રેકોર્ડ કરે છે. બ્લેક બોક્સ અને CVR ના ડેટાનું વિશ્લેષણ કરવામાં લગભગ 10-15 દિવસ લાગે છે. આ પછી અકસ્માતનું કારણ અને સૂચનો તૈયાર કરવામાં આવે છે. વિમાન અકસ્માતોની તપાસ માટે તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તે એવી રીતે બનાવવામાં આવે છે કે તે ખતરનાક અકસ્માતોમાં પણ સુરક્ષિત રહે. તે પાઇલટની ભૂલ, તકનીકી ખામી, ખરાબ હવામાન અથવા કોઈપણ હુમલા વિશે જણાવે છે.

બ્લેક બોક્સ શું છે: જ્યારે પણ કોઈ ગંભીર વિમાન અકસ્માત થાય છે, ત્યારે તાત્કાલિક એક ટીમને સ્થળ પર મોકલવામાં આવે છે. આ ટીમ બ્લેક બોક્સ (ફ્લાઇટ ડેટા રેકોર્ડર) અને CVR ની તપાસ કરે છે. સામાન્ય રીતે આવા કિસ્સાઓમાં પ્રારંભિક રિપોર્ટ ત્રણ મહિનામાં આવે છે. CVR વિમાનના કોકપીટમાં થતા તમામ પ્રકારના અવાજોને રેકોર્ડ કરે છે. બ્લેક બોક્સ અને CVR ના ડેટાનું વિશ્લેષણ કરવામાં લગભગ 10-15 દિવસ લાગે છે. આ પછી અકસ્માતનું કારણ અને સૂચનો તૈયાર કરવામાં આવે છે. વિમાન અકસ્માતોની તપાસ માટે તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તે એવી રીતે બનાવવામાં આવે છે કે તે ખતરનાક અકસ્માતોમાં પણ સુરક્ષિત રહે. તે પાઇલટની ભૂલ, તકનીકી ખામી, ખરાબ હવામાન અથવા કોઈપણ હુમલા વિશે જણાવે છે.

2 / 6
CVR શું છે અને તે કેવી રીતે કામ કરે છે: CVR ને ડિજિટલ વિડીયો રેકોર્ડર પણ કહેવામાં આવે છે. તે એક એવું ઉપકરણ છે જે સુરક્ષા હેતુઓ માટે વિમાનમાં સ્થાપિત કરવામાં આવે છે. ફ્લાઇટમાં હાજર CCTV કેમેરાના ફૂટેજ તેમાં રેકોર્ડ કરવામાં આવે છે. તે એટલું મજબૂત બનાવવામાં આવ્યું છે કે તે ખરાબ વાતાવરણમાં પણ લાંબા સમય સુધી રેકોર્ડ કરી શકે છે.

CVR શું છે અને તે કેવી રીતે કામ કરે છે: CVR ને ડિજિટલ વિડીયો રેકોર્ડર પણ કહેવામાં આવે છે. તે એક એવું ઉપકરણ છે જે સુરક્ષા હેતુઓ માટે વિમાનમાં સ્થાપિત કરવામાં આવે છે. ફ્લાઇટમાં હાજર CCTV કેમેરાના ફૂટેજ તેમાં રેકોર્ડ કરવામાં આવે છે. તે એટલું મજબૂત બનાવવામાં આવ્યું છે કે તે ખરાબ વાતાવરણમાં પણ લાંબા સમય સુધી રેકોર્ડ કરી શકે છે.

3 / 6
ફ્લાઇટની સમીક્ષા કર્યા પછી DVR ડેટા પણ દૂર કરી શકાય છે. તેમાં ફ્લાઇટના કોક-પિટથી પેસેન્જર કેબિન સુધીના ફૂટેજ, ઇમરજન્સી ગેટ પર સ્થાપિત CCTV કેમેરા અને એન્ટ્રી-એક્ઝિટ ગેટ પર સ્થાપિત CCTV કેમેરાનો સમાવેશ થાય છે.

ફ્લાઇટની સમીક્ષા કર્યા પછી DVR ડેટા પણ દૂર કરી શકાય છે. તેમાં ફ્લાઇટના કોક-પિટથી પેસેન્જર કેબિન સુધીના ફૂટેજ, ઇમરજન્સી ગેટ પર સ્થાપિત CCTV કેમેરા અને એન્ટ્રી-એક્ઝિટ ગેટ પર સ્થાપિત CCTV કેમેરાનો સમાવેશ થાય છે.

4 / 6
CVR અને બ્લેક બોક્સ શેના બનેલા હોય છે?: વિમાનનું બ્લેક બોક્સ અને CVR સ્ટીલ અને ટાઇટેનિયમ જેવી મજબૂત ધાતુઓથી બનેલા હોય છે. આ ઉપકરણો આગ, પાણી અને ભારે દબાણનો સામનો કરી શકે તેવી રીતે બનાવવામાં આવ્યા છે, જેથી અકસ્માતની સ્થિતિમાં પણ ડેટા સુરક્ષિત રહે.

CVR અને બ્લેક બોક્સ શેના બનેલા હોય છે?: વિમાનનું બ્લેક બોક્સ અને CVR સ્ટીલ અને ટાઇટેનિયમ જેવી મજબૂત ધાતુઓથી બનેલા હોય છે. આ ઉપકરણો આગ, પાણી અને ભારે દબાણનો સામનો કરી શકે તેવી રીતે બનાવવામાં આવ્યા છે, જેથી અકસ્માતની સ્થિતિમાં પણ ડેટા સુરક્ષિત રહે.

5 / 6
બ્લેક બોક્સ વિમાનના પાછળના ભાગમાં મૂકવામાં આવે છે, જ્યાં અકસ્માતની અસર ઓછી હોય છે. બ્લેક બોક્સનો રંગ કાળો નહીં પણ નારંગી હોય છે. જેથી અકસ્માત પછી તેને સરળતાથી શોધી શકાય. બ્લેક બોક્સમાં સોલિડ સ્ટેટ મેમરીનો ઉપયોગ થાય છે. તેમાં પાણીની અંદર લોકેટિંગ બીકન (ULB) હોય છે, જે પાણીમાં ડૂબી ગયા પછી પણ સિગ્નલ મોકલે છે.

બ્લેક બોક્સ વિમાનના પાછળના ભાગમાં મૂકવામાં આવે છે, જ્યાં અકસ્માતની અસર ઓછી હોય છે. બ્લેક બોક્સનો રંગ કાળો નહીં પણ નારંગી હોય છે. જેથી અકસ્માત પછી તેને સરળતાથી શોધી શકાય. બ્લેક બોક્સમાં સોલિડ સ્ટેટ મેમરીનો ઉપયોગ થાય છે. તેમાં પાણીની અંદર લોકેટિંગ બીકન (ULB) હોય છે, જે પાણીમાં ડૂબી ગયા પછી પણ સિગ્નલ મોકલે છે.

6 / 6

અમદાવાદમાં થયેલા ભયાનક વિમાન દુર્ઘટનાએ સમગ્ર દેશને હચમચાવી નાખ્યો. આ વિમાનમાં 242 લોકો સવાર હતા. આ અંગેની વધારે માહિતી જાણવા અહીં ક્લિક કરો

આગામી બે દિવસ બાદ ઠંડીમાં વધારો થવાની શક્યતા
આગામી બે દિવસ બાદ ઠંડીમાં વધારો થવાની શક્યતા
તમારું સ્વાસ્થ્ય સારું રહેશે, નાણાકીય સ્થિતિ સુધરશે
તમારું સ્વાસ્થ્ય સારું રહેશે, નાણાકીય સ્થિતિ સુધરશે
ચાઈનીઝ દોરીના ઉત્પાદન મૂળ સુધી પહોંચેલી પોલીસ, જુઓ Video
ચાઈનીઝ દોરીના ઉત્પાદન મૂળ સુધી પહોંચેલી પોલીસ, જુઓ Video
સુરત ગોડાદરામાં ફર્નિચરના ગોડાઉનમાં ભીષણ આગ
સુરત ગોડાદરામાં ફર્નિચરના ગોડાઉનમાં ભીષણ આગ
ટ્રાફિક મેનેજમેન્ટ માટે AMC નો એક્શન પ્લાન તૈયાર - જુઓ Video
ટ્રાફિક મેનેજમેન્ટ માટે AMC નો એક્શન પ્લાન તૈયાર - જુઓ Video
હરિત ઊર્જાની દિશામાં ઐતિહાસિક પગલું, ગોરજમાં સૂર્યની શક્તિનો ઉપયોગ
હરિત ઊર્જાની દિશામાં ઐતિહાસિક પગલું, ગોરજમાં સૂર્યની શક્તિનો ઉપયોગ
મનસુખ વસાવા-ચૈતર વસાવાના સામ સામે આક્ષેપો, જુઓ Video
મનસુખ વસાવા-ચૈતર વસાવાના સામ સામે આક્ષેપો, જુઓ Video
વડોદરામાં આંગણવાડી બહાર જ ગંદકી અને કચરાના ગંજ, દારૂની થેલીઓએ ખોલી પોલ
વડોદરામાં આંગણવાડી બહાર જ ગંદકી અને કચરાના ગંજ, દારૂની થેલીઓએ ખોલી પોલ
નીતિન પટેલે કહ્યું- કેટલાક ભાજપનો ખેસ પહેરીને સીધા હોદ્દા માંગે છે
નીતિન પટેલે કહ્યું- કેટલાક ભાજપનો ખેસ પહેરીને સીધા હોદ્દા માંગે છે
જૈન પરિવારની 7 વર્ષની દીકરીની દીક્ષા લેવાના નિર્ણય પર કોર્ટે લગાવી રોક
જૈન પરિવારની 7 વર્ષની દીકરીની દીક્ષા લેવાના નિર્ણય પર કોર્ટે લગાવી રોક
g clip-path="url(#clip0_868_265)">