White Muesli Farming: ઔષધીય ગુણોથી ભરપૂર સફેદ મૂસળીની છે દેશ વિદેશમાં માગ, જાણો તેની ખેતી વિશે
સફેદ મૂસળીના મૂળમાં ઔષધિ ગુણ હોવાથી તેનો દવા તરીકે ઉપયોગમાં લેવાય છે જ્યારે તેની ઉપરની લીલી ભાજી લોકો ખાવા માટે ઉપયોગ કરે છે. આ ભાજી પણ ખૂબ ફાયદાકારક હોવાનું માનવામાં આવે છે.
સફેદ મૂસળી (White Muesli) ઔષધીય ગુણોથી ભરપૂર છે. ફાર્માસ્યુટિકલ ઉત્પાદકો તેની ખરીદી કરે છે. એટલા માટે તેની માગ ઘણી વધારે છે. જો કે માગને અનુરૂપ ઉત્પાદન ન થવાને કારણે પણ મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે. ભારતના ઘણા રાજ્યોમાં ખેડૂતોએ હવે સફેદ મૂસળીની ખેતી કરવાનું શરૂ કર્યું છે. સફેદ મૂસળીની ખેતી (White Muesli Farming)માટે સરકાર અનુદાન આપે છે, જેના વિશે તમે જિલ્લા ઉદ્યાન ઓફિસમાંથી માહિતી મેળવી શકો છો. ખેતી કરતા ખેડૂતો(Farmers)નું કહેવું છે કે એક એકરમાં સફેદ મૂસળીની ખેતી કરવાથી 5 લાખ રૂપિયા સુધીની કમાણી થાય છે.
સફેદ મૂસળી ખૂબ જ ઉપયોગી છોડ છે. સ્વાભાવિક રીતે, આ છોડ વરસાદની મોસમમાં જંગલમાં ઉગાડવામાં આવે છે. ચોમાસાની ઋતુમાં સફેદ મૂસળી (Safed Muesli)ની ખેતી કરવામાં આવે છે. સફેદ મૂસળી શક્તિવર્ધક (Healthy) ઔષધિ માનવામાં આવે છે જેની દેશ વિદેશમાં ખૂબ માગ છે.
વાવણી માટે આ બાબતોનું ધ્યાન રાખો
સફેદ મૂસળીની વાવણી માટે અગાઉના પાકમાંથી કાઢવામાં આવેલા કંદનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. કંદમાં નાની કુંપળો જેને ફિંગર્સ કહેવાય છે તેની વાવણી વખતે ખુબ કાળજી લેવામાં આવે છે. જો આમ ન થાય તો ઉગવામાં સમસ્યા આવે છે. ફિંગર્સની છાલ પણ યોગ્ય સ્થિતિમાં રહેવી જોઈએ. જો છાલ તૂટેલા રહે છે, તો પાકને અસર થશે.
જો છોડને 20 ફિંગર્સ હોય, તો તેમાંથી 20 બીજ બનાવી શકાય છે. પરંતુ ધ્યાનમાં રાખો કે અમુક ભાગ કંદ સાથે જોડાયેલ હોવો જોઈએ. જો કંદ નાના હોય, તો સમગ્ર છોડનો ઉપયોગ વાવણી માટે કરી શકાય છે. તમે સંપૂર્ણ ઉગાડેલા છોડનો વેચાણ માટે ઉપયોગ કરી શકો છો અને નાના છોડને અલગ કરીને તેનો ઉપયોગ બીજ બનાવવા માટે કરી શકો છો. સફેદ મૂસળી એક વાર્ષિક છોડ છે, જેની ઊંચાઈ લગભગ 40 થી 50 સે.મી. હોય છે જ્યારે મૂળ જમીનની અંદર 8 થી 10 સે.મી. સુધી જાય છે.
સફેદ મૂસળીની ખેતી કઈ પ્રકારની જમીનમાં થાય છે?
સફેદ મૂસળીની ખેતી માટે ગરમ વાતાવરણ જરૂરી છે. 60 થી 115 સેમી સુધીનો વરસાદ સારો માનવામાં આવે છે. લોમ માટી, રેતાળ લોમ માટી, લાલ લોમ માટી અને લાલ માટી તેની ખેતી માટે યોગ્ય માનવામાં આવે છે. સારી ગુણવત્તાવાળા મૂળ માટે, ખેતરની જમીનનું pH મૂલ્ય 7.5 સુધી ગણવામાં આવે છે. 8 થી વધુ પીએચ ધરાવતા ખેતરમાં સફેદ મુસલીની ખેતી કરવી જોઈએ નહીં.
જુલાઈમાં પાકનું વાવેતર કરવામાં આવે છે
સફેદ મૂસળીનું વાવેતર જુલાઈમાં થાય છે. વાવેતર પછી તરત જ પિયત આપવું જરૂરી છે. વરસાદ ન પડે તો 7 થી 10 દિવસમાં પિયત આપવું જોઈએ. પાક પાક્યા પછી એક જ વાર પિયત આપવું જોઈએ. જો તમે બીજ માટે સફેદ મુસલીના છોડનો ઉપયોગ કરવા માંગતા હો, તો તમે માર્ચ-એપ્રિલમાં તેની લણણી કરી શકો છો. તમે ત્યાં વેચવા માટે ડિસેમ્બરમાં લણણી કરી શકો છો. આપને જણાવી દઈએ કે સફેદ મૂસળીની કાપણી કરવામાં આવતી નથી, તેને જળમૂળથી ઉપાડવામાં આવે છે.
આ રાજ્યોમાં સફેદ મૂસળીની ખેતી કરવામાં આવે છે
ડીડી કિસાનના જણાવ્યા અનુસાર, સફેદ મૂસળીની ખેતી ભારતના ઘણા રાજ્યોમાં થાય છે. જેમાં હિમાચલ પ્રદેશ, પંજાબ, ઉત્તર પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ, રાજસ્થાન, મધ્ય પ્રદેશ, બિહાર, છત્તીસગઢ, ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, ઓડિશા, તમિલનાડુ, કેરળ અને પશ્ચિમ બંગાળનો સમાવેશ થાય છે.
ગુજરાતમાં મૂસળીની ખેતી
મૂસળી બે પ્રકારની હોય છે, સફેદ મૂસળી અને કડવી જેને ડાંગમાં જંગલની ભાજી પણ કહેવામાં આવે છે. ચોમાસાની શરૂઆત સફેદ મુસળીની ખેતી કરવામાં આવે છે, એક અંદાજ મુજબ ડાંગ જિલ્લામાં 350 જેટલા નાના મોટા ખેડૂતો સરકારી યોજનાના લાભ સાથે કે પોતાની રીતે કુલ 40 થી વધુ એકરમાં સફેદ મુસળીની ખેતી કરે છે. એક કિલો સફેદ મૂસળી 1200 થી 1400 રૂપિયામાં વેચાય છે એટલે અંદાજે ડાંગ જિલ્લાના ખેડૂતો દર વર્ષે સફેદ મુસળીની ખેતી કરીને કરોડો રૂપિયાની આવક મેળવે છે.
સફેદ મૂસળીના મૂળમાં ઔષધિ ગુણ હોવાથી તેનો દવા તરીકે ઉપયોગમાં લેવાય છે જ્યારે તેની ઉપરની લીલી ભાજી લોકો ખાવા માટે ઉપયોગ કરે છે. આ ભાજી પણ ખૂબ ફાયદાકારક હોવાનું માનવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો: Marigold Farming: આ બાબતોનું ધ્યાન રાખી ગલગોટાની ખેતીમાં ખેડૂતો મેળવી શકે છે સારો નફો
આ પણ વાંચો: Viral: ‘ટેડી બિયર’ને જોઈ અસલી વાંદરો એવો તો ભાગ્યો કે પાછુ વળીને ન જોયું, જુઓ આ ફની વીડિયો
