Budget 2022: ડિજિટલ Rupee થી કેવી રીતે મળશે અર્થતંત્રને બૂસ્ટ, ક્રિપ્ટો કરન્સીથી કેવી રીતે હશે અલગ, જાણો દરેક સવાલના જવાબ
RBI નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં બ્લોકચેન અને અન્ય ટેક્નોલોજી પર આધારિત ડિજિટલ કરન્સી લોન્ચ કરશે, જેનું નામ ડિજિટલ Rupee હશે. સરકારનું માનવું છે કે આનાથી અર્થવ્યવસ્થાને મોટો વેગ મળશે.
નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ (FM Nirmala Sitharaman)દ્વારા રજૂ કરાયેલા બજેટ 2022(Budget 2022)માં સૌથી ચોંકાવનારી જાહેરાત વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ સંપત્તિઓ પર કર લાદવાની હતી. નાણામંત્રીએ તેમના ભાષણમાં વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ એસેટમાંથી આવક પર 30 ટકા ટેક્સ લાદવાની જાહેરાત કરી હતી. માત્ર આવક પર ટેક્સ જ નહીં, પરંતુ ચોક્કસ મર્યાદાથી વધુ વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ સંપત્તિના વ્યવહારો પર એક ટકા TDS પણ કાપવામાં આવશે. એટલું જ નહીં, ભેટ તરીકે વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ એસેટ(Digital Asset) મેળવનાર વ્યક્તિએ પણ ટેક્સ ચૂકવવો પડશે.
પરંતુ આ જાહેરાત સાથે એક મૂંઝવણ પણ ઊભી થઈ અને તે છે ક્રિપ્ટોકરન્સી વિશે. કારણ કે હજુ એ સ્પષ્ટ નથી કે ક્રિપ્ટોથી થતી આવક પર ટેક્સ લાગશે કે નહીં. આખરે આ મૂંઝવણ કેમ છે અને નાણામંત્રીએ આ અંગે શું કહ્યું. જુઓ આ અહેવાલ
નાણાપ્રધાનની જાહેરાતથી દેશના કરોડો લોકોના હૃદયના ધબકારા વધી ગયા હતા, તો મૂંઝવણનું મોજુ પણ ફરી વળ્યું હતું. ક્રિપ્ટો કરન્સી અંગે ઘણી અટકળો ચાલી રહી હતી. કારણ કે સરકારે વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ એસેટ્સ પર 30 ટકા ટેક્સની વાત કરી છે. પરંતુ તે સ્પષ્ટ ન હતું કે વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ એસેટ્સના દાયરામાં શું શું આવશે. Bitcoin, Ethereum, Tether, Ripple જેવી ક્રિપ્ટોકરન્સી પર ટેક્સ લાગે છે?
ડિજિટલ એસેટ શું છે? શું આમાં તે ક્રિપ્ટોકરન્સીનો પણ સમાવેશ થાય છે જેના માટે જાહેરાત કરવામાં આવી છે? નાણામંત્રીએ શું કહ્યું, શું સમજાવ્યું અને શું મૂંઝવણ છે. અમે તમને જણાવીશું પણ પહેલા તમારે એ જાણવું જોઈએ કે 30 ટકાના જંગી ટેક્સની જાહેરાતથી કેટલા કરોડ ભારતીયોને ટેન્શન આપવામાં આવ્યું છે? ભારતમાં 10 કરોડથી વધુ ક્રિપ્ટો રોકાણકારો છે. વિશ્વના અન્ય કોઈ દેશમાં આટલા ક્રિપ્ટો રોકાણકારો નથી.
આ આંકડો દેશના શેરબજારમાં રોકાણ કરનારા લોકોની સંખ્યા કરતા વધુ છે. આવી સ્થિતિમાં ક્રિપ્ટો પરના ટેક્સને લઈને મૂંઝવણ દૂર કરવા બજેટ રજૂ કર્યા બાદ નાણામંત્રીની પત્રકાર પરિષદમાં સવાલ પૂછવામાં આવ્યો હતો કે ‘તમે ક્રિપ્ટો કરન્સી પર પણ ટેક્સ લગાવ્યો છે. પરંતુ આ અંગે કોઈ નિયમન નથી. તો તમે આના પર કેવી રીતે કામ કરશો?’ નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું, રિઝર્વ બેંક જે જાહેર કરશે તે જ ડિજિટલ કરન્સી છે, આ સિવાય, ડિજિટલ દુનિયામાં જે કંઈ પણ છે, તે એસેટ્સ છે અને જો તે એસેટ્સના વ્યવહાર પર નફો થાય છે, તો અમે તે નફા પર 30% ટેક્સ લગાવીએ છીએ.
ડિજિટલ ચલણ RBI દ્વારા જાહેર કરવામાં આવશે
નાણામંત્રીના જણાવ્યા અનુસાર, દેશમાં ડિજિટલ કરન્સી માત્ર આરબીઆઈ દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલ ડિજિટલ રૂપિયો હશે અને અન્ય કંઈપણને ડિજિટલ કરન્સી તરીકે ગણવામાં આવશે નહીં. તેને વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ એસેટ તરીકે ગણીને તેના પર ટેક્સ લાગશે. નાણા મંત્રીની આ વાતથી લાગ્યું કે તમામ પ્રકારના ક્રિપ્ટો કરન્સી ટ્રાન્ઝેક્શન પર ટેક્સ લાગશે. મૂંઝવણ દૂર થઈ હોય તેવું લાગે છે. પરંતુ જ્યારે તેમને 19 મિનિટ પછી ફરીથી પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે તેમના જવાબે ફરીથી મૂંઝવણ ઊભી કરી.
આ મૂંઝવણને કારણે, એવી અટકળો પણ શરૂ થઈ કે આ દેશમાં ક્રિપ્ટોને કાયદેસર કરવાની દિશામાં એક પગલું છે. પરંતુ અત્યાર સુધી એવું કંઈ પણ થયું નથી. ક્રિપ્ટોને દેશમાં કોઈ કાનૂની માન્યતા મળી નથી. વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ એસેટ્સ પર ટેક્સની સાથે નાણામંત્રીએ બજેટમાં બીજી મોટી જાહેરાત પણ કરી છે અને તે જાહેરાત ડિજિટલ કરન્સી વિશે છે.
ડિજિટલ Rupee શું છે?
RBI નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં બ્લોકચેન અને અન્ય ટેક્નોલોજી પર આધારિત ડિજિટલ કરન્સી લોન્ચ કરશે, જેનું નામ ડિજિટલ Rupee હશે. સરકારનું માનવું છે કે આનાથી અર્થવ્યવસ્થાને મોટો વેગ મળશે. આવી સ્થિતિમાં લોકોના મનમાં સવાલ ઉઠી રહ્યો છે કે આખરે ડિજિટલ Rupee શું છે અને તે ખિસ્સામાં પડેલા પૈસાથી કેટલો અલગ હશે અને ડિજિટલ રૂપિયા અને ક્રિપ્ટો કરન્સીમાં શું તફાવત છે?
સૌથી પહેલા આપને જણાવી દઈએ કે જો ડિજિટલ Rupee હશે તો રૂપિયો જ. માત્ર રિઝર્વ બેંક જ તેને જાહેર કરશે, પરંતુ પ્રિન્ટેડ નોટ નહીં હોય. જેમ તમે રોકડથી વ્યવહાર કરો છો, તેમ તમે ડિજિટલ Rupeeથી પણ કરી શકશો. આનાથી શું ફાયદો થશે, હવે તેણે જાણવું જોઈએ. પહેલો ફાયદો એ થશે કે કેશલેસ ઈકોનોમીને પ્રોત્સાહન મળશે. આ સિવાય ટ્રાન્ઝેક્શન પણ ઝડપથી થઈ શકશે. ચલણી નોટોના પ્રિન્ટીંગ અને ટ્રાન્સપોર્ટેશનનો ખર્ચ પણ બચશે અને તેને ટ્રેક કરી શકાશે, તેથી તેને છુપાવી શકાશે નહીં, તો ભ્રષ્ટાચાર પર પણ સકંજો કસવામાં આવશે.
ડિજિટલ ચલણ અને ક્રિપ્ટો ચલણ વચ્ચેનો તફાવત
હવે પ્રશ્ન એ છે કે ડિજિટલ કરન્સી અને ક્રિપ્ટો કરન્સી વચ્ચે શું તફાવત છે. સૌથી મોટો તફાવત એ છે કે ડિજિટલ કરન્સી કોઈપણ દેશની મધ્યસ્થ બેંક દ્વારા જાહેર કરવામાં આવે છે, જેમ રિઝર્વ બેંક અહીં ડિજિટલ ચલણ જાહેર કરશે. પરંતુ ક્રિપ્ટો કરન્સી ખાનગી કંપનીઓ અથવા અમુક લોકો દ્વારા જાહેર કરવામાં આવે છે.
આનો અર્થ એ છે કે ડિજિટલ ચલણ માટે એક રેગ્યુલેટર છે. જ્યારે ક્રિપ્ટોકરન્સીને નિયંત્રિત કરવા માટે કોઈ નથી. આ જ કારણ છે કે ક્રિપ્ટોમાં રોકાણ કરેલ નાણાં ડૂબી જવાની સંભાવના છે. જ્યારે ડિજિટલ કરન્સીમાં આ જોખમ નથી.
ડિજિટલ ચલણનું મૂલ્ય કાયમી છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમારી પાસે 100 રૂપિયાની ડિજિટલ કરન્સી છે, તો તે ભવિષ્યમાં પણ 100 રૂપિયા જ રહેશે. જ્યારે ક્રિપ્ટોના મૂલ્યમાં ભારે વધઘટ થતી રહે છે.
આ પણ વાંચો: Technology News: હવે WhatsApp કોલ રેકોર્ડ કરવું થયું એકદમ સરળ, અહીં જાણો કેવી રીતે
આ પણ વાંચો: Technology News: Gmail પર આવી રહ્યું છે નવું લેઆઉટ, ગૂગલ મીટ અને ઈનબોક્સમાં સરળતાથી કરી શકાશે આ વસ્તુ
