હેલ્થ અને બિઝનેસની દુનિયામાં, પતંજલિએ આ રીતે આયુર્વેદને મોખરાના સ્થાને પહોચાડ્યું
લગભગ 20 વર્ષ પહેલાં, જ્યારે બાબા રામદેવે 2006 માં આચાર્ય બાલકૃષ્ણ સાથે પંતજલિ આયુર્વેદ શરૂ કર્યું, ત્યારે તેમણે પણ વિચાર્યું ન હતું કે ભવિષ્યમાં આયુર્વેદ એક મોટો ઉદ્યોગ બનશે. આરોગ્ય અને વ્યવસાયની દુનિયામાં આયુર્વેદને 'હીરો' બનાવવામાં પતંજલિનું ખૂબ મોટું યોગદાન છે.
સદીઓ પહેલા મહાન કવિ તુલસીદાસે ‘શ્રી રામચરિતમાનસ’ લખીને ભગવાન રામના આદર્શો અને તેમની કથાને દરેક ઘરમાં જનસામાન્ય લોકો સુધી પહોંચાડવાનું કાર્ય કર્યું હતું. ૨૧મી સદીમાં, બાબા રામદેવ અને તેમના પતંજલિ આયુર્વેદે સામાન્ય લોકોમાં યોગ, આયુર્વેદ અને આરોગ્ય સંભાળના વિચારો ફેલાવવાનું ઉમદા કામ કર્યું છે.
આજે, ફક્ત ભારતમાં જ નહીં પરંતુ વિશ્વના ઘણા દેશોમાં, યોગ અને આયુર્વેદનું બીજું નામ એટલે ‘બાબા રામદેવ’ અને ‘પતંજલિ આયુર્વેદ’ છે. વર્ષ 2006 માં, જ્યારે બાબા રામદેવે, આચાર્ય બાલકૃષ્ણ સાથે પતંજલિની શરૂઆત કરી, ત્યારે તેમણે કલ્પના પણ કરી નહીં હોય કે તેઓ ભારતમાં 800 અબજ રૂપિયાના વિશાળ ઉદ્યોગનુ નિર્માણ કરવામાં મદદ કરી રહ્યા છે.
પતંજલિએ જીવનનો માર્ગ બદલી નાખ્યો
જ્યારે પતંજલિ આયુર્વેદ શરૂ થયું, ત્યારે કંપનીએ ‘દિવ્ય ફાર્મસી’ નામ અને બ્રાન્ડ હેઠળ મુખ્યત્વે આયુર્વેદિક દવાઓ લોન્ચ કરી. આ પછી, પતંજલિ બ્રાન્ડ હેઠળ, કંપનીએ દંત કાંતિથી લઈને શેમ્પૂ અને સાબુ સુધીના રોજબરોજના ઉપયોગમાં લેવાતા ઉત્પાદનો લોન્ચ કર્યા. આમાં, દંત કાંતિ પ્રોડક્ટ, કંપનીના બ્રાન્ડ પ્રોડક્ટ તરીકે ઉભરી આવી.
દંત ક્રાંતિને કારણે ભારતીય બજારમાં ઉપલબ્ધ મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓ સહિતની મોટાભાગની ટૂથપેસ્ટનું વેચાણ ઘટવા લાગ્યું અને ઘણી કંપનીઓએ તેમના લોકપ્રિય બ્રાન્ડ્સના ‘આયુર્વેદિક વર્ઝન’ લોન્ચ કરીને બજારમાં નવા ઉત્પાદનો લોન્ચ કરવાની ફરજ પડી. આ રીતે, પતંજલિ ઉત્પાદનોએ લોકોના જીવનમાં આયુર્વેદનો સમાવેશ કરવામાં મદદ કરી અને તેમની જીવનશૈલી બદલી નાખી.
આ રીતે પતંજલિ લોકોની પસંદ બની
રસોડામાં હાજર મસાલા, અનાજ અને અન્ય વસ્તુઓના સ્વાસ્થ્ય લાભો વિશે ભારતીયોમાં પહેલાથી જ સામાન્ય જાણકારી છે. કોઈપણ સામાન્ય ભારતીય પરિવારમાં તમને દાદીમાના ઉપાયોનું પુસ્તક સરળતાથી મળી જશે. પતંજલિએ આયુર્વેદના આ સિદ્ધાંતો લોકોમાં ફેલાવ્યા. લોકોને ખાતરી આપી કે તેમની કંપનીના ઉત્પાદનો શુદ્ધ રીતે બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. બાબા રામદેવ પણ વીડિયો દ્વારા લોકોને કંપનીની ફેક્ટરીમાં લઈ ગયા અને આનાથી પતંજલિ લોકોની પસંદગી બની.
એટલું જ નહીં, પતંજલિએ ઘણા માર્કેટિંગ ધોરણો પણ તોડ્યા. કંપનીએ શરૂઆતમાં પતંજલિ ઉત્પાદનો વેચવા માટે ‘એક્સક્લુઝિવ સ્ટોર્સ’ ખોલ્યા, તેને નિયમિત ઉત્પાદનોની જેમ મોલ્સ અથવા કરિયાણાની દુકાનોમાં પહોંચાડવાને બદલે. તે જ સમયે, ઘણા મોટા સ્ટોર્સ આયુર્વેદિક ડોકટરોને રોજગારી આપતા હતા જેઓ મફતમાં લોકોની તપાસ કરતા અને તેમને આયુર્વેદિક સારવાર આપતા. તેમની સારવાર માટે પતંજલિ ઉત્પાદનો પૂરા પાડવામાં આવશે. આનાથી લોકોમાં પતંજલિ ઉત્પાદનો પ્રત્યે વિશ્વાસ જાગ્યો.
લોકો યોગ અને આયુર્વેદને કેમ અપનાવવા લાગ્યા?
બાબા રામદેવની યોગ ગુરુ તરીકે મોટી ઓળખ છે. તેમનું નામ પતંજલિ સાથે જોડાતાની સાથે જ લોકોએ તરત જ યોગ અને આયુર્વેદ અપનાવી લીધા. યોગના સ્વાસ્થ્ય લાભો છે અને બાબા રામદેવે પતંજલિ સાથે આયુર્વેદના ફાયદાઓ તેમાં ઉમેર્યા છે. તેથી, લોકોના મનમાં યોગ અને આયુર્વેદના સ્વાસ્થ્ય લાભો વિશે એક સકારાત્મક છબી બનાવવામાં આવી અને તેઓએ તેને પોતાના અંગત જીવનમાં અપનાવવાનું શરૂ કર્યું.
આ દરમિયાન, વૈશ્વિક સ્તરે યોગ અને આયુર્વેદનું મહત્વ પણ વધવા લાગ્યું. સંયુક્ત રાષ્ટ્રએ 21 જૂનની તારીખને ‘આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ’ તરીકે માન્યતા આપી. યોગ સંબંધિત કાર્યક્રમો ભારત અને વિદેશમાં થવા લાગ્યા. આનાથી લોકોમાં યોગ અને આયુર્વેદ પ્રત્યે વલણ વધ્યું.
પતંજલિએ આધુનિક ઉત્પાદનો બનાવ્યા
પતંજલિએ લોકોમાં ઉપયોગ માટે તૈયાર આયુર્વેદિક ઉત્પાદનો લોન્ચ કર્યા. જેમ કે આમળા અને ગિલોયનો રસ તૈયાર-2-પીણા સ્વરૂપમાં રજૂ કરવામાં આવ્યો. આ કારણે, લોકોમાં આયુર્વેદિક ઉત્પાદનો ખરીદવાનો ઉત્સાહ વધ્યો કારણ કે પતંજલિ ઉત્પાદનો મુશ્કેલીમુક્ત હતા.
કંપનીએ અશ્વગંધાથી લઈને ત્રિફળા સુધીના પાવડર ઉત્પાદનો તેમજ આધુનિક સ્વરૂપમાં ગોળીઓ પણ લોન્ચ કરી. આ કારણે, લોકો માટે તેનું સેવન કરવું સરળ બન્યું. તેથી, પતંજલિ લોકોની જીવનશૈલીનો એક ભાગ બની ગઈ.
બિઝનેસ જગતને લગતા તમામ નાના મોટા અને મહત્વના સમાચાર જાણવા માટે આપ અહીં ક્લિક કરો.
