AQI

Sign In

Subscribe Whatsapp Channel

તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

History of city name : વડનગરના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા

વડનગર ગુજરાતના મહેસાણા જિલ્લામાં આવેલું પ્રાચીન અને ઐતિહાસિક નગર છે.વડનગર પ્રાચીનકાળથી ગુજરાતના ધર્મ અને સંસ્કૃતિ માટે એક અગત્યનું કેન્દ્ર રહ્યું છે, જેના ઈતિહાસમાં સમૃદ્ધિ અને જીવંત પરંપરાઓનો વારસો સમાયેલો છે.

Ashvin Patel | Updated on: Aug 11, 2025 | 8:04 PM

પ્રાચીન સમયમાં આ વિસ્તારમાં એક વિશાળ વટવૃક્ષ હતું, જેના કારણે આ વસાહતને “વટનગર” કહેવામાં આવતું. સમય જતાં “વટનગર” શબ્દ બદલાઈ “વડનગર” બન્યો. કેટલીક ઐતિહાસિક દસ્તાવેજોમાં આ વિસ્તારમાં વડના વૃક્ષોનું પ્રમાણ વધુ હોવાનો ઉલ્લેખ છે. વટવૃક્ષને શાંતિ, સ્થિરતા અને આયુષ્યનું પ્રતિક માનવામાં આવતું હોવાથી નગરનું નામ પણ તેના પરથી પડ્યું. (Credits: - Wikipedia) — પ્રાચીન સમયમાં આ વિસ્તારમાં એક વિશાળ વટવૃક્ષ હતું, જેના કારણે આ વસાહતને “વટનગર” કહેવામાં આવતું. સમય જતાં “વટનગર” શબ્દ બદલાઈ “વડનગર” બન્યો. કેટલીક ઐતિહાસિક દસ્તાવેજોમાં આ વિસ્તારમાં વડના વૃક્ષોનું પ્રમાણ વધુ હોવાનો ઉલ્લેખ છે. વટવૃક્ષને શાંતિ, સ્થિરતા અને આયુષ્યનું પ્રતિક માનવામાં આવતું હોવાથી નગરનું નામ પણ તેના પરથી પડ્યું. (Credits: - Wikipedia)
1 / 9

મૌર્ય સામ્રાજ્યના સમયમાં વડનગર મહત્વપૂર્ણ વેપાર કેન્દ્ર હતું. ગુપ્તકાળમાં પણ અહીં સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ ખૂબ જ ફૂલી ફાલી હતી. વડનગર સોલંકી વંશના સમયમાં એક સમૃદ્ધ નગર હતું. આ સમયગાળામાં ઘણી સુંદર હવેલીઓ, વાવ અને મંદિરોનું નિર્માણ થયું. હાટકેશ્વર મહાદેવ મંદિર વડનગરની ઓળખ બની ગયું. (Credits: - Wikipedia) — મૌર્ય સામ્રાજ્યના સમયમાં વડનગર મહત્વપૂર્ણ વેપાર કેન્દ્ર હતું. ગુપ્તકાળમાં પણ અહીં સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ ખૂબ જ ફૂલી ફાલી હતી. વડનગર સોલંકી વંશના સમયમાં એક સમૃદ્ધ નગર હતું. આ સમયગાળામાં ઘણી સુંદર હવેલીઓ, વાવ અને મંદિરોનું નિર્માણ થયું. હાટકેશ્વર મહાદેવ મંદિર વડનગરની ઓળખ બની ગયું. (Credits: - Wikipedia)
2 / 9

પુરાતત્ત્વીય પુરાવાઓ મુજબ વડનગરની આસપાસનો વિસ્તાર ઓછામાં ઓછા 2500 વર્ષ જૂનો છે. અહીંથી મળેલા કાંસ્ય યુગના અવશેષો દર્શાવે છે કે આ વિસ્તાર હડપ્પા પછીના સમયમાં પણ વસેલો હતો. — પુરાતત્ત્વીય પુરાવાઓ મુજબ વડનગરની આસપાસનો વિસ્તાર ઓછામાં ઓછા 2500 વર્ષ જૂનો છે. અહીંથી મળેલા કાંસ્ય યુગના અવશેષો દર્શાવે છે કે આ વિસ્તાર હડપ્પા પછીના સમયમાં પણ વસેલો હતો.
3 / 9

મૌર્ય સામ્રાજ્યના સમયમાં વડનગર મહત્વપૂર્ણ વેપાર કેન્દ્ર હતું. ગુપ્તકાળમાં પણ અહીં સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ ખૂબ જ ફૂલી ફાલી હતી. વડનગર સોલંકી વંશના સમયમાં એક સમૃદ્ધ નગર હતું. આ સમયગાળામાં ઘણી સુંદર હવેલીઓ, વાવ અને મંદિરોનું નિર્માણ થયું. હાટકેશ્વર મહાદેવ મંદિર વડનગરની ઓળખ બની ગયું. (Credits: - Wikipedia) — મૌર્ય સામ્રાજ્યના સમયમાં વડનગર મહત્વપૂર્ણ વેપાર કેન્દ્ર હતું. ગુપ્તકાળમાં પણ અહીં સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ ખૂબ જ ફૂલી ફાલી હતી. વડનગર સોલંકી વંશના સમયમાં એક સમૃદ્ધ નગર હતું. આ સમયગાળામાં ઘણી સુંદર હવેલીઓ, વાવ અને મંદિરોનું નિર્માણ થયું. હાટકેશ્વર મહાદેવ મંદિર વડનગરની ઓળખ બની ગયું. (Credits: - Wikipedia)
4 / 9

સોલંકી યુગના સુવર્ણ સમયમાં વડનગર એક મજબૂત કિલ્લેબંધીવાળું શહેર ગણાતું હતું, જેમાં છ મુખ્ય દરવાજા હતા અને આસપાસ કોતરાયેલા મંદિરો તથા ભવ્ય હવેલીઓ હતી. તાજેતરના પુરાતત્વીય ખોદકામમાં અહીં આનંદપુરાની કિલ્લેબંધી દિવાલોના અવશેષ મળ્યા છે, જે સોલંકી શાસન પછીના મુસ્લિમ આક્રમણો દરમિયાન નષ્ટ થયા હતા. સતત થતા આ હુમલાઓને કારણે શહેરની બહુસારી વૈભવી ઇમારતો નાશ થઈ ગઈ અને શહેર અસ્તવ્યસ્ત બન્યું. લાંબા સમય પછી, વડના વૃક્ષોથી આ વિસ્તાર ફરી ઓળખાયો, જેના કારણે તેને “વડનગર” નામ મળ્યું જ્યાં “વડ”નો અર્થ છે વડનું ઝાડ અને “નગર”નો અર્થ છે શહેર. (Credits: - Wikipedia) — સોલંકી યુગના સુવર્ણ સમયમાં વડનગર એક મજબૂત કિલ્લેબંધીવાળું શહેર ગણાતું હતું, જેમાં છ મુખ્ય દરવાજા હતા અને આસપાસ કોતરાયેલા મંદિરો તથા ભવ્ય હવેલીઓ હતી. તાજેતરના પુરાતત્વીય ખોદકામમાં અહીં આનંદપુરાની કિલ્લેબંધી દિવાલોના અવશેષ મળ્યા છે, જે સોલંકી શાસન પછીના મુસ્લિમ આક્રમણો દરમિયાન નષ્ટ થયા હતા. સતત થતા આ હુમલાઓને કારણે શહેરની બહુસારી વૈભવી ઇમારતો નાશ થઈ ગઈ અને શહેર અસ્તવ્યસ્ત બન્યું. લાંબા સમય પછી, વડના વૃક્ષોથી આ વિસ્તાર ફરી ઓળખાયો, જેના કારણે તેને “વડનગર” નામ મળ્યું જ્યાં “વડ”નો અર્થ છે વડનું ઝાડ અને “નગર”નો અર્થ છે શહેર. (Credits: - Wikipedia)
5 / 9

પ્રારંભિક પુરાતત્વીય સાક્ષ્યો દર્શાવે છે કે અહીં ત્રીજી-ચોથી સદી દરમિયાન બૌદ્ધ મઠ અસ્તિત્વમાં હતા, જેના અવશેષો આજે પણ જોવા મળે છે. સાતમી સદીમાં પ્રસિદ્ધ ચીની યાત્રિક હ્યુએન ત્સાંગે પોતાના પ્રવાસ વર્ણનમાં આ સ્થળને “આનંદપુર” તરીકે ઓળખાવ્યું હતું. તેમના લેખ અનુસાર, આ નગર અનેક મંદિરો અને પૂજારીઓથી સમૃદ્ધ હતું. તેમણે અહીં આવેલ બૌદ્ધ મઠને સંમતીય પરંપરાના “હીનયાન” મત સાથે સંકળાયેલ હોવાનું પણ નોંધ્યું છે. (Credits: - Wikipedia) — પ્રારંભિક પુરાતત્વીય સાક્ષ્યો દર્શાવે છે કે અહીં ત્રીજી-ચોથી સદી દરમિયાન બૌદ્ધ મઠ અસ્તિત્વમાં હતા, જેના અવશેષો આજે પણ જોવા મળે છે. સાતમી સદીમાં પ્રસિદ્ધ ચીની યાત્રિક હ્યુએન ત્સાંગે પોતાના પ્રવાસ વર્ણનમાં આ સ્થળને “આનંદપુર” તરીકે ઓળખાવ્યું હતું. તેમના લેખ અનુસાર, આ નગર અનેક મંદિરો અને પૂજારીઓથી સમૃદ્ધ હતું. તેમણે અહીં આવેલ બૌદ્ધ મઠને સંમતીય પરંપરાના “હીનયાન” મત સાથે સંકળાયેલ હોવાનું પણ નોંધ્યું છે. (Credits: - Wikipedia)
6 / 9

પૌરાણિક માન્યતાઓ મુજબ મહાભારતમાં વડનગરને ‘આનર્તપુરા’ તરીકે ઓળખાવવામાં આવ્યું છે. કેટલાક ગ્રંથોમાં તેનું નામ ‘ચમત્કારપુરા’ પણ મળે છે, કારણ કે અહીંના રાજા રક્તપિત્ત રોગમાંથી અચાનક ચમત્કારિક રીતે સ્વસ્થ થયા હતા. ભલે અહીં અત્યાર સુધી કોઈ સ્પષ્ટ પુરાતત્વીય પુરાવા ન મળ્યા હોય, પરંતુ કેટલાક વિદ્વાનો વડનગરને સિંધુ ઘાટી સંસ્કૃતિ સાથે જોડાયેલું માને છે. (Credits: - Wikipedia) — પૌરાણિક માન્યતાઓ મુજબ મહાભારતમાં વડનગરને ‘આનર્તપુરા’ તરીકે ઓળખાવવામાં આવ્યું છે. કેટલાક ગ્રંથોમાં તેનું નામ ‘ચમત્કારપુરા’ પણ મળે છે, કારણ કે અહીંના રાજા રક્તપિત્ત રોગમાંથી અચાનક ચમત્કારિક રીતે સ્વસ્થ થયા હતા. ભલે અહીં અત્યાર સુધી કોઈ સ્પષ્ટ પુરાતત્વીય પુરાવા ન મળ્યા હોય, પરંતુ કેટલાક વિદ્વાનો વડનગરને સિંધુ ઘાટી સંસ્કૃતિ સાથે જોડાયેલું માને છે. (Credits: - Wikipedia)
7 / 9

14મીઅને 15મી સદીમાં આ વિસ્તાર પર મુસ્લિમ શાસકોનો કબજો થયો. આ સમયમાં વેપાર પર થોડો પ્રભાવ પડ્યો, પરંતુ નગરની ધાર્મિક ઓળખ યથાવત રહી. વડનગર આસપાસના વિસ્તારને બ્રિટિશ કાળમાં પ્રશાસકીય દૃષ્ટિએ મહત્વ મળ્યું. રેલ્વે લાઇન આવવાથી વડનગરને વેપાર માટે નવા માર્ગો મળ્યા. (Credits: - Wikipedia) — 14મીઅને 15મી સદીમાં આ વિસ્તાર પર મુસ્લિમ શાસકોનો કબજો થયો. આ સમયમાં વેપાર પર થોડો પ્રભાવ પડ્યો, પરંતુ નગરની ધાર્મિક ઓળખ યથાવત રહી. વડનગર આસપાસના વિસ્તારને બ્રિટિશ કાળમાં પ્રશાસકીય દૃષ્ટિએ મહત્વ મળ્યું. રેલ્વે લાઇન આવવાથી વડનગરને વેપાર માટે નવા માર્ગો મળ્યા. (Credits: - Wikipedia)
8 / 9

વડનગરને ભારતના પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીનું જન્મસ્થળ હોવાના કારણે વૈશ્વિક ખ્યાતિ મળી છે. આજે પણ વડનગરમાં પ્રાચીનતા અને આધુનિકતાનું અનોખું સંયોજન જોવા મળે છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia) — વડનગરને ભારતના પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીનું જન્મસ્થળ હોવાના કારણે વૈશ્વિક ખ્યાતિ મળી છે. આજે પણ વડનગરમાં પ્રાચીનતા અને આધુનિકતાનું અનોખું સંયોજન જોવા મળે છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia)
9 / 9

Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, નામ પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

ઈતિહાસ ગુજરાત જનરલ નોલેજ

Related Photo Gallery

બોલીવુડમાં ડંકો વગાડનાર ખાનદાનની 'કપૂર' અટકનો અર્થ અને ઈતિહાસ જાણો

ઘરમા લાગેલા 32, 43, કે 55 ઇંચના TVને કેટલું દૂર બેસીને જોવું જોઈએ?

5 ડિસેમ્બરના રોજ ફરી ઘટ્યો સોનાનો ભાવ, ચાંદીમાં પણ ઘટાડો

ઘરે ઉગાડો ચેરીનો છોડ, બજારમાંથી ખરીદવાની જરુર નહીં પડે

હોસ્પિટલમાં આગ લાગે તો જવાબદાર કોણ?

આ બોલિવુડ સ્ટાર્સે 2025માં દુનિયાને અલવિદા કહ્યું

આ સ્ટોકમાં રોકી દો પૈસા

શું હોય છે હિસ્ટરેક્ટોમી ? જાણો

આવો છે બજરંગી ભાઈજાનની મુન્નીનો પરિવાર

આ રાશિના જાતકો માટે આવનારા દિવસો લાવશે મોટી ખુશખબરી, સપનું પૂરું થશે

સ્ટાર્કે પિંક બોલથી તબાહી મચાવી, બનાવ્યો ખાસ રેકોર્ડ

માત્ર 10 વર્ષમાં 1 કરોડ! જાણો દર મહિને કેટલી SIP કરવી પડશે

સોના-ચાંદીમાં મોટો ઘટાડો, જાણો આજના લેટેસ્ટ ભાવ

CM ભૂપેન્દ્ર પટેલે કચ્છના રણોત્સવનો કરાવ્યો પ્રારંભ

હોટેલનું 5-સ્ટાર રેટિંગ શું નક્કી કરે છે? સ્ટાર હોટેલ વચ્ચેનો ફરક સમજો

શિયાળામાં તમારા Dog ને ખોરાક સાથે શું આપવું ?

હવે તમારા ઘર કે ઓફિસની બારી કરશે પાવર જનરેટ....

આ ખૂબસૂરત દેશમાં ભારતીય રૂપિયા થઈ જશે ચાર ગણા

ઉંમર પ્રમાણે કેટલી ઊંઘ લેવી જરૂરી? જાણી લો થશે ફાયદો

લગ્નમાં કન્યા લાલ કલરની સાડી કે લહેંગા શા માટે પહેરે છે?

આ કંપનીના શેર નૈયા પાર લગાવશે, ભવિષ્યમાં ભાવ વધવાની શક્યતા

Jioના કરોડો યુઝર્સની મોજ, 365 દિવસ સિમ એક્ટિવ રાખવાનો સસ્તો પ્લાન

કોણ છે કૃતિ સેનનના થનારા જીજા? જેમની સાથે નુપૂર કરવા જઈ રહી લગ્ન

BSNLનો ધમાકેદાર પ્લાન, ઇન્ટરનેટની સાથે મળશે 600થી વધુ ફ્રી ચેનલ લાભ

ભારતીય શેફે બનાવેલો ખોરાક કેમ નહીં ખાય પુતિન? તો પછી કોણ બનાવશે જાણો

Chanakya Niti: શું સાચું છે અને શું ખોટું છે તે સમજી શકતા નથી?

આજે રાતે દેખાશે 2025નો છેલ્લો 'સુપરમૂન',જાણો ક્યાં અને ક્યારે જોઈ શકશો

પાણીની જેમ વહીં જાય છે પૈસા? તો આ વાસ્તુ ઉપાય ઘરમાં લાવશે બરકત

'ક્યૂંકી સાસ' તુલસીની સાડીઓ પર મહિલાના મન મોહ્યા, અવનવા લૂક છવાયા

ફોન અને લેપટોપને રીસ્ટાર્ટ કરવું શા માટે જરુરી છે? 90% લોકો નથી જાણતા

નાના બજેટની ફિલ્મોએ મોટી ફિલ્મોને આપી તગડી ટક્કર

Skin Care: સ્કીનના પ્રકાર મુજબ કરો ઓઈલની પસંદગી

2025માં આ સ્ટાર કિડ્સે ડેબ્યુ કર્યું

2025ના છેલ્લા મહિનામાં આ રાશિઓના આવશે 'અચ્છે દિન',બાબા વેંગાની આગાહી

સોનાના ભાવમાં ફરી વધારો, ચાંદી પણ થઈ મોંઘી, જાણો આજની લેટેસ્ટ કિંમત

પ્રેગ્નન્સીમાં થાઇરોઇડનું જોખમ કેમ રહે છે?

કાનુની સવાલ: ડ્રોન કોણ ખરીદી શકે? જાણો કાયદો શું કહે છે

પિતા હિટ અને દીકરો બોલિવુડમાં ફ્લોપ

કોફી છોડી દેવાનો આ યોગ્ય સમય છે, જૂની યાદો તમને વ્યસ્ત રાખશે

6 દિવસની તેજી પછી ચાંદી ₹460 ઘટી, સોનાના ભાવમાં કેમ આવ્યો જંગી ઉછાળો?

CM ભૂપેન્દ્ર પટેલે હાઈ ઇમ્પેક્ટ 27 પ્રોજેક્ટ્સની કરી સમીક્ષા

શિયાળામાં તમારા Pet Dog ને ઠંડીથી સુરક્ષિત રાખવા જરૂરી ટીપ્સ

હોટેલ સેક્ટરના આ 3 સ્ટોક ગજબનું રિટર્ન આપશે

સ્મોલકેપ કંપનીએ બોનસ સાથે સાથે શેર સ્પ્લિટની જાહેરાત કરી

ટીમ ઈન્ડિયાએ હારનો બનાવ્યો શરમજનક રેકોર્ડ

તારાગઢ કિલ્લાના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા

ખાલી પેટે ઘી અને ગરમ પાણીનું મિશ્રણ, જાણો તેના 5 જાદુઈ ફાયદા

HDFC Bank માંથી 60 લાખની હોમ લોન લેવા કેટલો પગાર જરૂરી ?

ગાયકવાડે સદી ફટકારી રચ્યો ઈતિહાસ, રાયપુરમાં કરી કમાલ

Lungs Health: વધતા પ્રદૂષણ વચ્ચે પણ તમારા ફેફસાંને આ રીતે રાખો મજબૂત

Web Stories View more

દુનિયાનો સૌથી ખારો સમુદ્ર કયો છે?

2462 દિવસ પછી વિરાટ કોહલી સાથે આ શું થઇ ગયું?

એક્ટિંગ છોડી બિઝનેસવુમન બનેલી અભિનેત્રીનો આવો છે પરિવાર

કોફી પ્રેમીઓ, ધ્યાન રાખો! Coffee સાથે આ 5 વસ્તુઓ ખાવાનું આજથી જ કરો બંધ, નહીતર હેલ્થ બગડી શકે છે

HDFC Bank માંથી 60 લાખની લોન લેવા કેટલો પગાર જોઈએ ?

વિરાટ કોહલીએ સતત ત્રણ સદી ફટકારી, અનેક રેકોર્ડ તોડ્યા

Latest News View more

ઘરની લોન થશે સસ્તી, RBI એ વ્યાજ દરમાં 0.25%નો કર્યો ઘટાડો

બોલીવુડમાં ડંકો વગાડનાર ખાનદાનની 'કપૂર' અટકનો અર્થ અને ઈતિહાસ જાણો

ઘરમા લાગેલા 32, 43, કે 55 ઇંચના TVને કેટલું દૂર બેસીને જોવું જોઈએ?

અંક 1 ધરાવતા લોકો માટે નવું વર્ષ કેવું રહેશે? 2026 માં શું થશે?

5 ડિસેમ્બરના રોજ ફરી ઘટ્યો સોનાનો ભાવ, ચાંદીમાં પણ ઘટાડો

Latest Videos View more

આ રાશિના જાતકોનું સ્વપ્ન વાસ્તિવકમાં ફેરવાઇ જશે, બેરોજગારને નોકરી મળશે

ગુજરાતમાં કડકડતી ઠંડી સાથે કમોસમી વરસાદની આગાહી

અમદાવાદનો સૌથી વ્યસ્ત સુભાષ બ્રિજ 5 દિવસ માટે બંધ

પાલનપુરમાં જાહેર માર્ગ પર લારી-ગલ્લા ધારક, પાથરણાવાળાઓનો અડીંગો !

રાજકોટમાં પેંડા ગેંગને હથિયાર આપનારની ધરપકડ

અંબાલાલ પટેલે આ તારીખ બાદ કમોસમી વરસાદની આગાહી કરી

આ રાશિના જાતકોને નાણાકીય મુશ્કેલીઓમાંથી મુક્તિ મળશે, જુઓ Video

તલાટી મંત્રીઓની, રખડતા શ્વાન પકડવાની કામગીરીનો અમલ નહીં કરવાની ચીમકી

ઈન્ડિગોની ફ્લાઈટ મોડી પડતા-રદ થતા મુસાફરોએ મચાવ્યો હોબાળો

તથ્ય પટેલની 'સાપરાધ મનુષ્યવધ' કલમ દૂર કરવાની અરજી કોર્ટે ફગાવી

ફોટો સ્ટોરી

રીલ્સ

શેરબજાર

વીડિયોઝ