हिन्दी English News9 ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 TV9-UP
AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

History of city name : વડનગરના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા

વડનગર ગુજરાતના મહેસાણા જિલ્લામાં આવેલું પ્રાચીન અને ઐતિહાસિક નગર છે.વડનગર પ્રાચીનકાળથી ગુજરાતના ધર્મ અને સંસ્કૃતિ માટે એક અગત્યનું કેન્દ્ર રહ્યું છે, જેના ઈતિહાસમાં સમૃદ્ધિ અને જીવંત પરંપરાઓનો વારસો સમાયેલો છે.

| Updated on: Aug 11, 2025 | 8:04 PM
Share
પ્રાચીન સમયમાં આ વિસ્તારમાં એક વિશાળ વટવૃક્ષ હતું, જેના કારણે આ વસાહતને “વટનગર” કહેવામાં આવતું. સમય જતાં “વટનગર” શબ્દ બદલાઈ “વડનગર” બન્યો. કેટલીક ઐતિહાસિક દસ્તાવેજોમાં આ વિસ્તારમાં વડના વૃક્ષોનું પ્રમાણ વધુ હોવાનો ઉલ્લેખ છે. વટવૃક્ષને શાંતિ, સ્થિરતા અને આયુષ્યનું પ્રતિક માનવામાં આવતું હોવાથી નગરનું નામ પણ તેના પરથી પડ્યું. (Credits: - Wikipedia)

પ્રાચીન સમયમાં આ વિસ્તારમાં એક વિશાળ વટવૃક્ષ હતું, જેના કારણે આ વસાહતને “વટનગર” કહેવામાં આવતું. સમય જતાં “વટનગર” શબ્દ બદલાઈ “વડનગર” બન્યો. કેટલીક ઐતિહાસિક દસ્તાવેજોમાં આ વિસ્તારમાં વડના વૃક્ષોનું પ્રમાણ વધુ હોવાનો ઉલ્લેખ છે. વટવૃક્ષને શાંતિ, સ્થિરતા અને આયુષ્યનું પ્રતિક માનવામાં આવતું હોવાથી નગરનું નામ પણ તેના પરથી પડ્યું. (Credits: - Wikipedia)

1 / 9
મૌર્ય સામ્રાજ્યના સમયમાં વડનગર મહત્વપૂર્ણ વેપાર કેન્દ્ર હતું. ગુપ્તકાળમાં પણ અહીં સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ ખૂબ જ ફૂલી ફાલી હતી. વડનગર સોલંકી વંશના સમયમાં એક સમૃદ્ધ નગર હતું. આ સમયગાળામાં ઘણી સુંદર હવેલીઓ, વાવ અને મંદિરોનું નિર્માણ થયું. હાટકેશ્વર મહાદેવ મંદિર વડનગરની ઓળખ બની ગયું. (Credits: - Wikipedia)

મૌર્ય સામ્રાજ્યના સમયમાં વડનગર મહત્વપૂર્ણ વેપાર કેન્દ્ર હતું. ગુપ્તકાળમાં પણ અહીં સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ ખૂબ જ ફૂલી ફાલી હતી. વડનગર સોલંકી વંશના સમયમાં એક સમૃદ્ધ નગર હતું. આ સમયગાળામાં ઘણી સુંદર હવેલીઓ, વાવ અને મંદિરોનું નિર્માણ થયું. હાટકેશ્વર મહાદેવ મંદિર વડનગરની ઓળખ બની ગયું. (Credits: - Wikipedia)

2 / 9
પુરાતત્ત્વીય પુરાવાઓ મુજબ વડનગરની આસપાસનો વિસ્તાર ઓછામાં ઓછા 2500 વર્ષ જૂનો છે. અહીંથી મળેલા કાંસ્ય યુગના અવશેષો દર્શાવે છે કે આ વિસ્તાર હડપ્પા પછીના સમયમાં પણ વસેલો હતો.

પુરાતત્ત્વીય પુરાવાઓ મુજબ વડનગરની આસપાસનો વિસ્તાર ઓછામાં ઓછા 2500 વર્ષ જૂનો છે. અહીંથી મળેલા કાંસ્ય યુગના અવશેષો દર્શાવે છે કે આ વિસ્તાર હડપ્પા પછીના સમયમાં પણ વસેલો હતો.

3 / 9
મૌર્ય સામ્રાજ્યના સમયમાં વડનગર મહત્વપૂર્ણ વેપાર કેન્દ્ર હતું. ગુપ્તકાળમાં પણ અહીં સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ ખૂબ જ ફૂલી ફાલી હતી. વડનગર સોલંકી વંશના સમયમાં એક સમૃદ્ધ નગર હતું. આ સમયગાળામાં ઘણી સુંદર હવેલીઓ, વાવ અને મંદિરોનું નિર્માણ થયું. હાટકેશ્વર મહાદેવ મંદિર વડનગરની ઓળખ બની ગયું. (Credits: - Wikipedia)

મૌર્ય સામ્રાજ્યના સમયમાં વડનગર મહત્વપૂર્ણ વેપાર કેન્દ્ર હતું. ગુપ્તકાળમાં પણ અહીં સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ ખૂબ જ ફૂલી ફાલી હતી. વડનગર સોલંકી વંશના સમયમાં એક સમૃદ્ધ નગર હતું. આ સમયગાળામાં ઘણી સુંદર હવેલીઓ, વાવ અને મંદિરોનું નિર્માણ થયું. હાટકેશ્વર મહાદેવ મંદિર વડનગરની ઓળખ બની ગયું. (Credits: - Wikipedia)

4 / 9
સોલંકી યુગના સુવર્ણ સમયમાં વડનગર એક મજબૂત કિલ્લેબંધીવાળું શહેર ગણાતું હતું, જેમાં છ મુખ્ય દરવાજા હતા અને આસપાસ કોતરાયેલા મંદિરો તથા ભવ્ય હવેલીઓ હતી. તાજેતરના પુરાતત્વીય ખોદકામમાં અહીં આનંદપુરાની કિલ્લેબંધી દિવાલોના અવશેષ મળ્યા છે, જે સોલંકી શાસન પછીના મુસ્લિમ આક્રમણો દરમિયાન નષ્ટ થયા હતા. સતત થતા આ હુમલાઓને કારણે શહેરની બહુસારી વૈભવી ઇમારતો નાશ થઈ ગઈ અને શહેર અસ્તવ્યસ્ત બન્યું. લાંબા સમય પછી, વડના વૃક્ષોથી આ વિસ્તાર ફરી ઓળખાયો, જેના કારણે તેને “વડનગર” નામ મળ્યું જ્યાં “વડ”નો અર્થ છે વડનું ઝાડ અને “નગર”નો અર્થ છે શહેર. (Credits: - Wikipedia)

સોલંકી યુગના સુવર્ણ સમયમાં વડનગર એક મજબૂત કિલ્લેબંધીવાળું શહેર ગણાતું હતું, જેમાં છ મુખ્ય દરવાજા હતા અને આસપાસ કોતરાયેલા મંદિરો તથા ભવ્ય હવેલીઓ હતી. તાજેતરના પુરાતત્વીય ખોદકામમાં અહીં આનંદપુરાની કિલ્લેબંધી દિવાલોના અવશેષ મળ્યા છે, જે સોલંકી શાસન પછીના મુસ્લિમ આક્રમણો દરમિયાન નષ્ટ થયા હતા. સતત થતા આ હુમલાઓને કારણે શહેરની બહુસારી વૈભવી ઇમારતો નાશ થઈ ગઈ અને શહેર અસ્તવ્યસ્ત બન્યું. લાંબા સમય પછી, વડના વૃક્ષોથી આ વિસ્તાર ફરી ઓળખાયો, જેના કારણે તેને “વડનગર” નામ મળ્યું જ્યાં “વડ”નો અર્થ છે વડનું ઝાડ અને “નગર”નો અર્થ છે શહેર. (Credits: - Wikipedia)

5 / 9
પ્રારંભિક પુરાતત્વીય સાક્ષ્યો દર્શાવે છે કે અહીં ત્રીજી-ચોથી સદી દરમિયાન બૌદ્ધ મઠ અસ્તિત્વમાં હતા, જેના અવશેષો આજે પણ જોવા મળે છે. સાતમી સદીમાં પ્રસિદ્ધ ચીની યાત્રિક હ્યુએન ત્સાંગે પોતાના પ્રવાસ વર્ણનમાં આ સ્થળને “આનંદપુર” તરીકે ઓળખાવ્યું હતું. તેમના લેખ અનુસાર, આ નગર અનેક મંદિરો અને પૂજારીઓથી સમૃદ્ધ હતું. તેમણે અહીં આવેલ બૌદ્ધ મઠને સંમતીય પરંપરાના “હીનયાન” મત સાથે સંકળાયેલ હોવાનું પણ નોંધ્યું છે. (Credits: - Wikipedia)

પ્રારંભિક પુરાતત્વીય સાક્ષ્યો દર્શાવે છે કે અહીં ત્રીજી-ચોથી સદી દરમિયાન બૌદ્ધ મઠ અસ્તિત્વમાં હતા, જેના અવશેષો આજે પણ જોવા મળે છે. સાતમી સદીમાં પ્રસિદ્ધ ચીની યાત્રિક હ્યુએન ત્સાંગે પોતાના પ્રવાસ વર્ણનમાં આ સ્થળને “આનંદપુર” તરીકે ઓળખાવ્યું હતું. તેમના લેખ અનુસાર, આ નગર અનેક મંદિરો અને પૂજારીઓથી સમૃદ્ધ હતું. તેમણે અહીં આવેલ બૌદ્ધ મઠને સંમતીય પરંપરાના “હીનયાન” મત સાથે સંકળાયેલ હોવાનું પણ નોંધ્યું છે. (Credits: - Wikipedia)

6 / 9
પૌરાણિક માન્યતાઓ મુજબ મહાભારતમાં વડનગરને ‘આનર્તપુરા’ તરીકે ઓળખાવવામાં આવ્યું છે. કેટલાક ગ્રંથોમાં તેનું નામ ‘ચમત્કારપુરા’ પણ મળે છે, કારણ કે અહીંના રાજા રક્તપિત્ત રોગમાંથી અચાનક ચમત્કારિક રીતે સ્વસ્થ થયા હતા. ભલે અહીં અત્યાર સુધી કોઈ સ્પષ્ટ પુરાતત્વીય પુરાવા ન મળ્યા હોય, પરંતુ કેટલાક વિદ્વાનો વડનગરને સિંધુ ઘાટી સંસ્કૃતિ સાથે જોડાયેલું માને છે. (Credits: - Wikipedia)

પૌરાણિક માન્યતાઓ મુજબ મહાભારતમાં વડનગરને ‘આનર્તપુરા’ તરીકે ઓળખાવવામાં આવ્યું છે. કેટલાક ગ્રંથોમાં તેનું નામ ‘ચમત્કારપુરા’ પણ મળે છે, કારણ કે અહીંના રાજા રક્તપિત્ત રોગમાંથી અચાનક ચમત્કારિક રીતે સ્વસ્થ થયા હતા. ભલે અહીં અત્યાર સુધી કોઈ સ્પષ્ટ પુરાતત્વીય પુરાવા ન મળ્યા હોય, પરંતુ કેટલાક વિદ્વાનો વડનગરને સિંધુ ઘાટી સંસ્કૃતિ સાથે જોડાયેલું માને છે. (Credits: - Wikipedia)

7 / 9
14મીઅને 15મી સદીમાં આ વિસ્તાર પર મુસ્લિમ શાસકોનો કબજો થયો. આ સમયમાં વેપાર પર થોડો પ્રભાવ પડ્યો, પરંતુ નગરની ધાર્મિક ઓળખ યથાવત રહી. વડનગર આસપાસના વિસ્તારને બ્રિટિશ કાળમાં પ્રશાસકીય દૃષ્ટિએ મહત્વ મળ્યું. રેલ્વે લાઇન આવવાથી વડનગરને વેપાર માટે નવા માર્ગો મળ્યા. (Credits: - Wikipedia)

14મીઅને 15મી સદીમાં આ વિસ્તાર પર મુસ્લિમ શાસકોનો કબજો થયો. આ સમયમાં વેપાર પર થોડો પ્રભાવ પડ્યો, પરંતુ નગરની ધાર્મિક ઓળખ યથાવત રહી. વડનગર આસપાસના વિસ્તારને બ્રિટિશ કાળમાં પ્રશાસકીય દૃષ્ટિએ મહત્વ મળ્યું. રેલ્વે લાઇન આવવાથી વડનગરને વેપાર માટે નવા માર્ગો મળ્યા. (Credits: - Wikipedia)

8 / 9
વડનગરને ભારતના પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીનું જન્મસ્થળ હોવાના કારણે વૈશ્વિક ખ્યાતિ મળી છે. આજે પણ વડનગરમાં પ્રાચીનતા અને આધુનિકતાનું અનોખું સંયોજન જોવા મળે છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia)

વડનગરને ભારતના પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીનું જન્મસ્થળ હોવાના કારણે વૈશ્વિક ખ્યાતિ મળી છે. આજે પણ વડનગરમાં પ્રાચીનતા અને આધુનિકતાનું અનોખું સંયોજન જોવા મળે છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia)

9 / 9

Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, નામ પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

ઈતિહાસગુજરાતજનરલ નોલેજ
Web Stories View more
લગ્ન પછી પણ ડેટિંગ કરે છે... અભિષેક શર્માની બહેનનો ખુલાસો
લગ્ન પછી પણ ડેટિંગ કરે છે... અભિષેક શર્માની બહેનનો ખુલાસો
શિયાળામાં દરરોજ શક્કરિયા ખાવાથી શું ફાયદા થાય છે? જાણી લો
શિયાળામાં દરરોજ શક્કરિયા ખાવાથી શું ફાયદા થાય છે? જાણી લો
ઢાંકણ ખોલ્યા પછી કેટલીવારમાં દારૂ એક્સપાયર થઈ જાય છે?
ઢાંકણ ખોલ્યા પછી કેટલીવારમાં દારૂ એક્સપાયર થઈ જાય છે?
તુલસીના છોડમાં દૂધ ચઢાવવાથી શું થાય છે?
તુલસીના છોડમાં દૂધ ચઢાવવાથી શું થાય છે?
પેશાબમાં લોહી આવવું એ કયા રોગનું લક્ષણ છે?
પેશાબમાં લોહી આવવું એ કયા રોગનું લક્ષણ છે?
આજનું રાશિફળ તારીખ : 08-11-2025
આજનું રાશિફળ તારીખ : 08-11-2025
Latest Videos View more
લસણની આડમાં દારૂની હેરાફેરીનો પર્દાફાશ ! 2 આરોપીની કરી ધરપકડ
લસણની આડમાં દારૂની હેરાફેરીનો પર્દાફાશ ! 2 આરોપીની કરી ધરપકડ
માવઠાથી દાડમના બાગાયત પાકને વ્યાપક અસર, ખેડૂતો દાડમ ફેંકી દેવા મજબૂર
માવઠાથી દાડમના બાગાયત પાકને વ્યાપક અસર, ખેડૂતો દાડમ ફેંકી દેવા મજબૂર
પાકિસ્તાની એજન્સી દ્વારા ભારતીય બોટ પર ફાયરિંગ કરાયુંઃ સૂત્ર
પાકિસ્તાની એજન્સી દ્વારા ભારતીય બોટ પર ફાયરિંગ કરાયુંઃ સૂત્ર
થલતેજ અન્ડરપાસમાં આઈસર ટ્રક અને કાર વચ્ચે ગમખ્વાર અકસ્માત, એકનું મોત
થલતેજ અન્ડરપાસમાં આઈસર ટ્રક અને કાર વચ્ચે ગમખ્વાર અકસ્માત, એકનું મોત
આ રાશિના લોકોનું જીવન લેશે નવો વળાંક! અચાનક મળશે મોટી તક, જુઓ Video
આ રાશિના લોકોનું જીવન લેશે નવો વળાંક! અચાનક મળશે મોટી તક, જુઓ Video
માવઠાનો માર ખાનાર ખેડૂતો માટે રૂપિયા 10,000 કરોડનુ રાહત પેકેજ જાહેર
માવઠાનો માર ખાનાર ખેડૂતો માટે રૂપિયા 10,000 કરોડનુ રાહત પેકેજ જાહેર
7 ભારતીય માછીમારનું પાકિસ્તાની એજન્સીએ કર્યું અપહરણ
7 ભારતીય માછીમારનું પાકિસ્તાની એજન્સીએ કર્યું અપહરણ
દરિયાકાંઠે પ્રિવેડિંગ શુટ કરાવવા આવેલ 5 પૈકી એક યુવતીને મોજૂ તાણી ગયું
દરિયાકાંઠે પ્રિવેડિંગ શુટ કરાવવા આવેલ 5 પૈકી એક યુવતીને મોજૂ તાણી ગયું
જાફરાબાદના ખેડૂતોની કફોડી હાલત, સંપૂર્ણ દેવુ માફ કરવાની માગ
જાફરાબાદના ખેડૂતોની કફોડી હાલત, સંપૂર્ણ દેવુ માફ કરવાની માગ
દિવાળી સમયે સુતેલા પરિવાર પર ગાડી ચલાવનાના કેસમાં વધુ એક મોત
દિવાળી સમયે સુતેલા પરિવાર પર ગાડી ચલાવનાના કેસમાં વધુ એક મોત
g clip-path="url(#clip0_868_265)">