AQI

Sign In

Subscribe Whatsapp Channel

તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

Indian Railway : ટ્રેનના પૈડાનું વજન કેટલું હોય ? આંકડો કોઈએ વિચાર્યો પણ નહીં હોય!

સોશિયલ મીડિયામાં રેલવે સંબંધિત અનેક દાવાઓ અને જાણકારીઓ જોવા મળે છે, પરંતુ આજે અમે તમને એવી કેટલીક વિશેષ અને દુર્લભ માહિતીઓથી માહિતગાર કરવા જઈ રહ્યા છીએ, જે બહુ ઓછા લોકોને જ ખબર હોય છે.

Ashvin Patel | Updated on: Dec 12, 2025 | 5:56 PM

ભારતીય રેલવે ટેકનોલોજી, વીજળીકરણ, સુરક્ષા વ્યવસ્થા, ડિજિટાઇઝેશન (AI, RFID, ઓનલાઈન ટિકિટ સેવાઓ) તથા હાઈ-સ્પીડ ટ્રેનોના વિકાસ જેવા અનેક ક્ષેત્રોમાં સતત આધુનિકતા તરફ આગળ વધી રહી છે. રેલવેનો હેતુ કામગીરીની અસરકારકતા વધારવાનો, કાર્બન ઉત્સર્જન ઘટાડવાનો અને મુસાફરોને વધુ સારો પ્રવાસ અનુભવ આપવામાં છે, જે દેશના વિકાસ માટે અત્યંત મહત્વનું છે. સાથે સાથે, રેકોર્ડોની વાત કરીએ તો ભારતીય રેલ્વે અનેક નોંધપાત્ર સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી ચૂક્યું છે. છતાં આજે અમે તમને રેલવે વિશેની એવી અનોખી માહિતી જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ, જે વિશે કદાચ તમે અત્યાર સુધી જાણતા પણ નહીં હોય. — ભારતીય રેલવે ટેકનોલોજી, વીજળીકરણ, સુરક્ષા વ્યવસ્થા, ડિજિટાઇઝેશન (AI, RFID, ઓનલાઈન ટિકિટ સેવાઓ) તથા હાઈ-સ્પીડ ટ્રેનોના વિકાસ જેવા અનેક ક્ષેત્રોમાં સતત આધુનિકતા તરફ આગળ વધી રહી છે. રેલવેનો હેતુ કામગીરીની અસરકારકતા વધારવાનો, કાર્બન ઉત્સર્જન ઘટાડવાનો અને મુસાફરોને વધુ સારો પ્રવાસ અનુભવ આપવામાં છે, જે દેશના વિકાસ માટે અત્યંત મહત્વનું છે. સાથે સાથે, રેકોર્ડોની વાત કરીએ તો ભારતીય રેલ્વે અનેક નોંધપાત્ર સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી ચૂક્યું છે. છતાં આજે અમે તમને રેલવે વિશેની એવી અનોખી માહિતી જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ, જે વિશે કદાચ તમે અત્યાર સુધી જાણતા પણ નહીં હોય.
1 / 5

ભારતમાં ટ્રેનોમાં ઉપયોગ થતા પૈડાં મુખ્યત્વે કર્ણાટકના બેંગલુરુ સ્થિત રેલ વ્હીલ ફેક્ટરી (RWF) અને બિહારના સારણ જિલ્લાના બેલા સ્થિત રેલ વ્હીલ પ્લાન્ટ (RWP)માં તૈયાર થાય છે. આ બંને યુનિટ્સ ભારતીય રેલવે માટે વ્હીલ્સ અને એક્સલ્સ સપ્લાય કરે છે. ઉપરાંત, તમિલનાડુમાં આધુનિક વ્હીલ ઉત્પાદન એકમો વિકસિત થઈ રહ્યા છે, જે ભવિષ્યમાં ભારતને રેલ વ્હીલ્સનો નિકાસકાર દેશ તરીકે મજબૂત બનાવી શકે છે. બેંગલુરુની ફેક્ટરી એક સંકલિત ઉત્પાદન કેન્દ્ર છે, જ્યાં વ્હીલ્સ, એક્સલ્સ અને સંપૂર્ણ વ્હીલ સેટ તૈયાર થાય છે અને તે રેલવે માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ સપોર્ટ પૂરો પાડે છે. બીજી તરફ, બેલા પ્લાન્ટ રેલવેનો એક મહત્વપૂર્ણ મેન્યુફેક્ચરિંગ એકમ છે, જે મોટા પાયે વ્હીલ્સનું ઉત્પાદન કરી દેશની રેલવ્યવસ્થાને સતત ગતિ આપે છે. ( Credits: AI Generated ) — ભારતમાં ટ્રેનોમાં ઉપયોગ થતા પૈડાં મુખ્યત્વે કર્ણાટકના બેંગલુરુ સ્થિત રેલ વ્હીલ ફેક્ટરી (RWF) અને બિહારના સારણ જિલ્લાના બેલા સ્થિત રેલ વ્હીલ પ્લાન્ટ (RWP)માં તૈયાર થાય છે. આ બંને યુનિટ્સ ભારતીય રેલવે માટે વ્હીલ્સ અને એક્સલ્સ સપ્લાય કરે છે. ઉપરાંત, તમિલનાડુમાં આધુનિક વ્હીલ ઉત્પાદન એકમો વિકસિત થઈ રહ્યા છે, જે ભવિષ્યમાં ભારતને રેલ વ્હીલ્સનો નિકાસકાર દેશ તરીકે મજબૂત બનાવી શકે છે. બેંગલુરુની ફેક્ટરી એક સંકલિત ઉત્પાદન કેન્દ્ર છે, જ્યાં વ્હીલ્સ, એક્સલ્સ અને સંપૂર્ણ વ્હીલ સેટ તૈયાર થાય છે અને તે રેલવે માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ સપોર્ટ પૂરો પાડે છે. બીજી તરફ, બેલા પ્લાન્ટ રેલવેનો એક મહત્વપૂર્ણ મેન્યુફેક્ચરિંગ એકમ છે, જે મોટા પાયે વ્હીલ્સનું ઉત્પાદન કરી દેશની રેલવ્યવસ્થાને સતત ગતિ આપે છે. ( Credits: AI Generated )
2 / 5

ભારતીય રેલવેની ઝડપી પ્રગતિ હવે કોઈ રહસ્ય નથી. ખાસ કરીને, તમિલનાડુના ગુમ્મીદીપુંદીમાં ઉભા થતું નવું બનાવટી વ્હીલ ઉત્પાદન પ્લાન્ટ ભારતને રેલવે વ્હીલ્સના સંભાવિત નિકાસકાર તરીકે મજબૂત બનાવી રહ્યું છે. ઉત્તર પ્રદેશના રાયબરેલીમાં ખાનગી અને જાહેર ક્ષેત્રના પ્લાન્ટ પણ સ્ટીલ સપ્લાઈ સાથે હાઈ-સ્પીડ ટ્રેનો માટે જરૂરી વ્હીલ્સનું ઉત્પાદન કરી રહ્યા છે, જેના કારણે આયાત પરની નિર્ભરતા સતત ઘટી રહી છે. આ નવા પ્લાન્ટ્સના યોગદાનથી ભારત હવે સ્થાનિક સ્તરે વંદે ભારત એક્સપ્રેસ જેવી આધુનિક ટ્રેનો માટે ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા વ્હીલ્સ બનાવી શકી રહ્યું છે, અને આ ક્ષમતાના આધારે ભારત આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં નિકાસ તરફ વિશ્વાસપૂર્વક આગળ વધી રહ્યું છે. ( Credits: AI Generated ) — ભારતીય રેલવેની ઝડપી પ્રગતિ હવે કોઈ રહસ્ય નથી. ખાસ કરીને, તમિલનાડુના ગુમ્મીદીપુંદીમાં ઉભા થતું નવું બનાવટી વ્હીલ ઉત્પાદન પ્લાન્ટ ભારતને રેલવે વ્હીલ્સના સંભાવિત નિકાસકાર તરીકે મજબૂત બનાવી રહ્યું છે. ઉત્તર પ્રદેશના રાયબરેલીમાં ખાનગી અને જાહેર ક્ષેત્રના પ્લાન્ટ પણ સ્ટીલ સપ્લાઈ સાથે હાઈ-સ્પીડ ટ્રેનો માટે જરૂરી વ્હીલ્સનું ઉત્પાદન કરી રહ્યા છે, જેના કારણે આયાત પરની નિર્ભરતા સતત ઘટી રહી છે. આ નવા પ્લાન્ટ્સના યોગદાનથી ભારત હવે સ્થાનિક સ્તરે વંદે ભારત એક્સપ્રેસ જેવી આધુનિક ટ્રેનો માટે ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા વ્હીલ્સ બનાવી શકી રહ્યું છે, અને આ ક્ષમતાના આધારે ભારત આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં નિકાસ તરફ વિશ્વાસપૂર્વક આગળ વધી રહ્યું છે. ( Credits: AI Generated )
3 / 5

ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે ટ્રેનના વ્હીલનું વજન તેનો પ્રકાર અને તેની ઉપયોગિતા પર આધારિત હોય છે. સ્ટીલ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા લિમિટેડના આંકડા મુજબ, LHB કોચમાં લગાતા વ્હીલ્સનું વજન આશરે 326 કિલોગ્રામ હોય છે, જ્યારે ઇલેક્ટ્રિક લોકોમોટિવમાં ઉપયોગમાં લેવાતા વ્હીલ્સનું વજન લગભગ 554 કીલોગ્રામ સુધી પહોંચી શકે છે. ( Credits: AI Generated ) — ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે ટ્રેનના વ્હીલનું વજન તેનો પ્રકાર અને તેની ઉપયોગિતા પર આધારિત હોય છે. સ્ટીલ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા લિમિટેડના આંકડા મુજબ, LHB કોચમાં લગાતા વ્હીલ્સનું વજન આશરે 326 કિલોગ્રામ હોય છે, જ્યારે ઇલેક્ટ્રિક લોકોમોટિવમાં ઉપયોગમાં લેવાતા વ્હીલ્સનું વજન લગભગ 554 કીલોગ્રામ સુધી પહોંચી શકે છે. ( Credits: AI Generated )
4 / 5

સ્ટાન્ડર્ડ કોચમાં લગાતા વ્હીલ્સનું વજન સામાન્ય રીતે લગભગ 384 કિલોગ્રામ હોય છે, જ્યારે ડીઝલ એન્જિનમાં લાગતા વ્હીલ્સનું વજન લગભગ 528 કિલોગ્રામ સુધી પહોંચે છે. કારણ કે એન્જિનને સંપૂર્ણ ટ્રેનનો ભાર ખેંચવો પડે છે, તેના વ્હીલ્સ વધુ મજબૂત અને ભારે બનાવવામાં આવે છે. વ્હીલ્સની સુરક્ષા રેલ્વે માટે અત્યંત અગત્યની માનવામાં આવે છે, તેથી દરેક 30 દિવસે તેનો વિગતવાર પરિક્ષણ કરવામાં આવે છે અને સહેજ પણ ખામી જણાતાં જ તેને તરત બદલવામાં આવે છે. ( નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી પબ્લિક ડોમેન પરથી લેવામાં આવી છે, જે ફક્ત તમારી જાણકારી માટે છે.) ( Credits: AI Generated ) — સ્ટાન્ડર્ડ કોચમાં લગાતા વ્હીલ્સનું વજન સામાન્ય રીતે લગભગ 384 કિલોગ્રામ હોય છે, જ્યારે ડીઝલ એન્જિનમાં લાગતા વ્હીલ્સનું વજન લગભગ 528 કિલોગ્રામ સુધી પહોંચે છે. કારણ કે એન્જિનને સંપૂર્ણ ટ્રેનનો ભાર ખેંચવો પડે છે, તેના વ્હીલ્સ વધુ મજબૂત અને ભારે બનાવવામાં આવે છે. વ્હીલ્સની સુરક્ષા રેલ્વે માટે અત્યંત અગત્યની માનવામાં આવે છે, તેથી દરેક 30 દિવસે તેનો વિગતવાર પરિક્ષણ કરવામાં આવે છે અને સહેજ પણ ખામી જણાતાં જ તેને તરત બદલવામાં આવે છે. ( નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી પબ્લિક ડોમેન પરથી લેવામાં આવી છે, જે ફક્ત તમારી જાણકારી માટે છે.) ( Credits: AI Generated )
5 / 5

જનરલ નોલેજમાં ઇતિહાસ, ભૂગોળ, વિજ્ઞાન, સાહિત્ય, વર્તમાન બાબતો સહિતના વિષયોનો સમાવેશ થાય છે. જનરલ નોલેજની સારી સમજ હોવી જરૂરી છે, કારણ કે તે તમને વિશ્વની ઘટનાઓથી અપડેટ રાખે છે. અહીંયા દરરોજ અવનવી બાબતોની સ્ટોરી તમને જાણવા મળશે. તમારૂ નોલેજ વધારવા માટે જનરલ નોલેજના ટોપિકને ફોલો કરતા રહો.

જનરલ નોલેજ રેલવે

Related Photo Gallery

હવે તમારા ઘરમાં વીજળી પણ વાયર વગર પહોંચે !

ગેસ પર જામેલી ગંદકી 5 મિનિટમાં થઈ જશે સાફ, ફોલો કરો આ ટિપ્સ

16 ડિસેમ્બરથી કમુર્તા શરૂ, આ 3 રાશિઓ પર સૂર્ય દેવની થશે ખાસ કૃપા

શક્તિશાળી Dog ની આ બ્રીડ વિશે તમે જાણો છો?

Jioનો 90-દિવસનો લો-કોસ્ટ પ્લાન, ફાયદા ગણતા-ગણતા થાકી જશો

BSNLનો 165 દિવસની વેલિડિટી વાળો સસ્તો પ્લાન,ઓછા ખર્ચે એક્ટિવ રહેશે સિમ

રેલવેએ આ વર્ષે નિયમો બદલ્યા! મુસાફરોએ શું શું ધ્યાન રાખવું?

કિડનીમાં પથરી ફરી થવાની ચિંતા? તેને રોકવા માટેના 4 સરળ ઉપાય

લગ્નમાં ભૂલથી પણ આ ભેટ ન આપશો! વર-કન્યાના સંબંધમાં પડી શકે છે તિરાડ

કયા ન્યૂટ્રિશિયનની ઉણપને કારણે ખરે છે વાળ ?

આ વર્ષે ગુજરાતના રાજકરણમાં થયા મોટા ફેરફાર, અનેક રાજકીય ઘટનાઓ ઘટી

ટ્રેનની બોગીએ H, A, B, M અથવા S,કેમ લખ્યા હોય છે?

4% વધારી આ સ્ટોકની ટાર્ગેટ પ્રાઈઝ, એક્સપર્ટે કહ્યું ખરીદવાની મોટી તક

ઔરંગઝેબ કે રહેમાન ડકૈત, કયા રોલ માટે અક્ષય ખન્નાએ વસૂલી મોટી ફી?

Dhurandharમાં જોવા મળ્યા TVના આ ધુરંધર કલાકારો

અમેરિકામાં હવે બાળકના જન્મ પર મળતી નાગરિકતા હવે ખતમ

ઘરમાં એકથી વધારે અરીસો લગાવવો શુભ છે કે અશુભ? જાણો વાસ્તુ શું કહે છે

કાળા કપડાં ધોઈને ઝાંખા પડી જાય છે? તો આ 5 ટ્રિક અપનાવો

મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલના સેવા, સંકલ્પ, અને સમર્પણના 3 વર્ષ પૂર્ણ

આ કેપ્ટન જેની કેપ્ટનશીપમાં ભારત એક પણ T20I મેચ હાર્યું નથી

હવે Reel બનાવવું થયું સરળ, Google Photos લાવ્યું વીડિયો એડિટિંગ ફિચર

સોનાના ભાવમાં ફરી તેજી, ચાંદી 2 લાખને પાર, જાણો આજની લેટેસ્ટ કિંમત

ગૌતમી કપૂરના પરિવાર વિશે જાણો

ગર્ભાશયના ઓપરેશન પછી બ્લીડિંગ કેમ થાય છે? જાણો

આ રાશિના જાતકોને મળશે અણધાર્યો નાણાકીય નફો!

ચાંદીની બેવડી સદી ! એક જ દિવસમાં બે વાર રેકોર્ડબ્રેક તેજી

ટ્રેનના એન્જિનમાં ટોઇલેટ કેમ નથી હોતું ?

આમળા ખાવાની સાચી રીત કઈ છે? નિષ્ણાત પાસેથી જાણો

એક એડ એ વિરાટ અને અનુષ્કા ની જોડી બનાવી હતી, ચાલો જાણીએ વિગતવાર

ભારતની પ્રથમ હાઇડ્રોજન ટ્રેન, જાણો શું છે ટ્રેનની વિશેષ?

લોહાગઢ કિલ્લાના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા

નવસારીમાં 20 કલાકમાં ત્રણ દીપડા પાંજરે પુરાય

વર્ષ 2025 વિરાટ કોહલી માટે ખાસ કેમ રહ્યું ખાસ? જાણો 5 કારણો

ઓછા બજેટમાં પરફેક્ટ ટ્રિપ પ્લાન

પાણીની બોટલના રંગબેરંગી ઢાંકણાની ગુણવત્તાનું રહસ્ય જાણો

52-વીક હાઈ પર પહોચ્યોં Viનો શેર, એક વર્ષમાં આપ્યું 50% રિટર્ન

Jio યુઝર્સની બલ્લે-બલ્લે, 98 દિવસ સુધી નહીં કરવું પડે રિચાર્જ

ચા અને કોફી સાથે આ વસ્તુઓ ભૂલથી ન ખાતા, જાણો કારણ

મંદિરમાં જતી વખતે કઈ વાતનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ?

દુનિયાનો એકમાત્ર દેશ જ્યાં મહિલાઓને મળે છે પુરુષો કરતાં વધારે સેલરી

ગુજરાતીઓનું હૈયું હચમચાવી દેતી ઘટનાઓ !અનેક પરિવારોએ ગુમાવ્યા વ્હાલસોયા

ટાટા કંપનીના આ શેરએ મચાવી ધમાલ, રોકાણકારો ધડાધડ ખરીદી રહ્યા શેર

રહમાન ડકૈતનો ભાઈ પણ છે ‘ધુરંધર’

મોટા બજેટની ફિલ્મોએ દર્શકોને કર્યા નારાજ, ફ્લોપનું લાગ્યું ટેગ

ધનારક કમૂરતામાં માંગલિક કાર્ય ન થઈ શકે, પણ શું નવા કપડા ખરીદવા શુભ છે?

વાસ્તુ મુજબ કાળો રંગ શુભ છે કે અશુભ? જાણો ઘરમાં ક્યાં ના કરવો જોઈએ

ફોનના કેમેરા પાસે એક નાનું 'બ્લેક હોલ' શું હોય છે? જાણો તેનો ઉપયોગ

ગોલ્ડન બટન મળ્યા પછી યુટ્યુબર કેટલું કમાય છે?

સોનાના ભાવમાં આજે તેજી, ચાંદીના ભાવમાં પણ ધરખમ વધારો

સિંપલ લાઈફ જીવે છે કરોડોની માલકિન જસ્સી જુઓ પરિવાર

Web Stories View more

'સુપરફૂડ' આમળાને ચાવીને ખાવા કે તેનું જ્યુસ પીવું? જાણો એક્સપર્ટ શું કહે છે

મંદિરમાં જતી વખતે કઈ વાતનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ? પ્રેમાનંદ મહારાજ પાસે જાણો

ટીવીની ફેમસ અભિનેત્રી ક્રિસ્ટેલ ડિસોઝાનો પરિવાર જુઓ

દેવી સરસ્વતી ક્યારે જીભ પર બેસે છે? જાણો ક્યારે બોલાયેલી વાત સાચી થાય છે

બુટ ઉતારતાની સાથે જ મોજામાંથી દુર્ગંધ આવે છે? આ ટિપ્સ વડે સમસ્યા થશે દૂર

ચેસ ચેમ્પિયન વિશ્વનાથન આનંદનો પરિવાર જુઓ

Latest News View more

ટ્રેનના પૈડાનું વજન કેટલું હોય ? આંકડો કોઈએ વિચાર્યો પણ નહીં હોય!

હવે તમારા ઘરમાં વીજળી પણ વાયર વગર પહોંચે !

ભારતીય ચોખાની અમેરિકન બજારમાં ખૂબ માંગ, શું છે આની પાછળનું રહસ્ય?

શિયાળાનો પૌષ્ટિક નાસ્તો જણાવતા બાબા રામદેવ

ગેસ પર જામેલી ગંદકી 5 મિનિટમાં થઈ જશે સાફ, ફોલો કરો આ ટિપ્સ

Latest Videos View more

વલસાડના ઉમરગામની કંપનીમાં લાગી ભીષણ આગ

અરવલ્લીમાં દુર્ગંધયુક્ત કેમિકલ ઢોળાતા વાહનચાલકો અને રાહદારીઓ પરેશાન

બાલાસિનોર પંથકમાંથી ઝડપાયો 2.37 કરોડનો ગાંજો, 1ની ધરપકડ

ભરૂચમાં બાઈક અને રિક્ષા વચ્ચે અકસ્માતમાં મહિલાનું મોત

વલસાડમાં ઔરંગા નદી પર નવ નિર્મિત બ્રિજનો સ્લેબ ધરાશાયી, 4 મજૂરો દબાયા

અનેક વિસ્તારોમાં હાડ થીજવતી ઠંડીની કરી આગાહી

કઈ રાશિના જાતકોને અચાનક ધનલાભ અને કોને સાવધાની રાખવી જરૂરી, જુઓ Video

મોલના ચેન્જિંગ રૂમમાં રહેલા અરીસાની પાછળ ક્યાંક હિડન કેમેરા તો નથીને?

અરૂણાચલ પ્રદેશના યુવકને ગમી ગયુ આ ગુજરાતી ગીત- જુઓ Video

સ્માર્ટ સિટીના દાવાઓ સામે બ્રિજોની સ્થિતિ ગંભીર - જુઓ Video

ફોટો સ્ટોરી

રીલ્સ

વીડિયોઝ