हिन्दी English News9 ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 TV9-UP
AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

Real Estate Documents : શું તમે ઘર કે જમીન ખરીદવા જઈ રહ્યા છો ? આટલા દસ્તાવેજો જરૂરથી ચકાસજો નહીંતર…

ભારતમાં મિલકતને લઈને છેતરપિંડી અને તેને લગતા વિવાદો સામાન્ય છે, તેથી કોઈપણ હસ્તાક્ષર (Signature) કરતા પહેલા દરેક દસ્તાવેજને સંપૂર્ણ રીતે તપાસવું મહત્વપૂર્ણ છે. એવામાં ચાલો જાણીએ કે, ઘર કે જમીન ખરીદતી વખતે કયા કયા દસ્તાવેજ પર ખાસ આપવું જોઈએ...

| Updated on: Oct 18, 2025 | 4:01 PM
Share
ઘર કે જમીન ખરીદવી એ દરેક વ્યક્તિનું સપનું છે. જો કે, ઘર કે જમીન ખરીદતી વખતે મોટાભાગના લોકો એક નાનકડી ભૂલ કરે છે. આ ભૂલ બીજી કોઈ જ નહીં પણ દસ્તાવેજને લગતી હોય છે.

ઘર કે જમીન ખરીદવી એ દરેક વ્યક્તિનું સપનું છે. જો કે, ઘર કે જમીન ખરીદતી વખતે મોટાભાગના લોકો એક નાનકડી ભૂલ કરે છે. આ ભૂલ બીજી કોઈ જ નહીં પણ દસ્તાવેજને લગતી હોય છે.

1 / 7
'ટાઇટલ ડીડ' એ એક દસ્તાવેજ છે, જેનાથી ખબર પડે છે કે મિલકતનો અસલી માલિક કોણ છે. હંમેશા આની અસલ કોપી જ ચેક કરો. ખાતરી કરો કે, વેચનારનું નામ સરકારી રેકોર્ડ સાથે મેળ ખાય છે કે નહીં. આ ઉપરાંત, ટાઇટલ 'ક્લિયર' છે કે નહીં તેની ચકાસણી કરો, એટલે કે મિલકત પર કોઈ કેસ, વિવાદ અથવા ગીરો (Loan) નથી અને માલિકને તેને વેચવાનો સંપૂર્ણ અધિકાર છે.

'ટાઇટલ ડીડ' એ એક દસ્તાવેજ છે, જેનાથી ખબર પડે છે કે મિલકતનો અસલી માલિક કોણ છે. હંમેશા આની અસલ કોપી જ ચેક કરો. ખાતરી કરો કે, વેચનારનું નામ સરકારી રેકોર્ડ સાથે મેળ ખાય છે કે નહીં. આ ઉપરાંત, ટાઇટલ 'ક્લિયર' છે કે નહીં તેની ચકાસણી કરો, એટલે કે મિલકત પર કોઈ કેસ, વિવાદ અથવા ગીરો (Loan) નથી અને માલિકને તેને વેચવાનો સંપૂર્ણ અધિકાર છે.

2 / 7
વધુમાં 'એન્કમ્બ્રન્સ સર્ટિફિકેટ' (ENC) સૂચવે છે કે, મિલકત પર કોઈ બાકી લોન અથવા કાનૂની બોજો નથી. તમે આ પ્રમાણપત્ર સબ-રજિસ્ટ્રારની ઑફિસમાંથી લઈ શકો છો. તે સામાન્ય રીતે છેલ્લા 15 થી 30 વર્ષનો રેકોર્ડ દર્શાવે છે. જો પ્રોપર્ટી પર કોઈ બેંક લોન બાકી હશે, તો તે તેમાં સ્પષ્ટપણે દેખાઈ આવશે. આનાથી તમે જાણી શકશો કે, મૂળ માલિક પોતાની નાણાકીય જવાબદારીઓ તમારા પર તો નથી લાદી રહ્યો.

વધુમાં 'એન્કમ્બ્રન્સ સર્ટિફિકેટ' (ENC) સૂચવે છે કે, મિલકત પર કોઈ બાકી લોન અથવા કાનૂની બોજો નથી. તમે આ પ્રમાણપત્ર સબ-રજિસ્ટ્રારની ઑફિસમાંથી લઈ શકો છો. તે સામાન્ય રીતે છેલ્લા 15 થી 30 વર્ષનો રેકોર્ડ દર્શાવે છે. જો પ્રોપર્ટી પર કોઈ બેંક લોન બાકી હશે, તો તે તેમાં સ્પષ્ટપણે દેખાઈ આવશે. આનાથી તમે જાણી શકશો કે, મૂળ માલિક પોતાની નાણાકીય જવાબદારીઓ તમારા પર તો નથી લાદી રહ્યો.

3 / 7
જો તમે કોઈ પ્રોજેક્ટમાં પ્લોટ કે ઘર ખરીદી રહ્યા છો, તો ખાતરી કરો કે બિલ્ડરને સ્થાનિક વિકાસ સત્તામંડળ અથવા મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (Local Development Authority or Municipal Corporation) તરફથી બધી મંજૂરીઓ મળી ગઈ છે. મંજૂર થયેલ પ્લાન (Approved Building Plan) જરૂરથી ચેક કરો અને જુઓ કે ખરેખરમાં બાંધકામ તે મુજબ થઈ રહ્યું છે કે નહીં. જો બિલ્ડરે પ્લાનથી અલગ કોઈ ગેરકાયદેસર ફેરફારો કર્યા હોય, તો આગળ જઈને તમને દંડ અથવા તોડી પાડવા (Demolition) ની નોટિસ મળી શકે છે.

જો તમે કોઈ પ્રોજેક્ટમાં પ્લોટ કે ઘર ખરીદી રહ્યા છો, તો ખાતરી કરો કે બિલ્ડરને સ્થાનિક વિકાસ સત્તામંડળ અથવા મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (Local Development Authority or Municipal Corporation) તરફથી બધી મંજૂરીઓ મળી ગઈ છે. મંજૂર થયેલ પ્લાન (Approved Building Plan) જરૂરથી ચેક કરો અને જુઓ કે ખરેખરમાં બાંધકામ તે મુજબ થઈ રહ્યું છે કે નહીં. જો બિલ્ડરે પ્લાનથી અલગ કોઈ ગેરકાયદેસર ફેરફારો કર્યા હોય, તો આગળ જઈને તમને દંડ અથવા તોડી પાડવા (Demolition) ની નોટિસ મળી શકે છે.

4 / 7
બાકી ટેક્સ અથવા વીજળી-પાણીના બિલ ભવિષ્યમાં તમારા માટે મુશ્કેલી ઊભી કરી શકે છે. આથી, વેચનાર પાસેથી તાજેતરની ટેક્સની રસીદો અને વીજળી-પાણીના બિલની ચુકવણીના પુરાવાઓ અવશ્ય લો. આનાથી એ સ્પષ્ટ થશે કે, મિલકત સ્થાનિક સંસ્થા (Local Body) માં યોગ્ય રીતે નોંધાયેલી છે.

બાકી ટેક્સ અથવા વીજળી-પાણીના બિલ ભવિષ્યમાં તમારા માટે મુશ્કેલી ઊભી કરી શકે છે. આથી, વેચનાર પાસેથી તાજેતરની ટેક્સની રસીદો અને વીજળી-પાણીના બિલની ચુકવણીના પુરાવાઓ અવશ્ય લો. આનાથી એ સ્પષ્ટ થશે કે, મિલકત સ્થાનિક સંસ્થા (Local Body) માં યોગ્ય રીતે નોંધાયેલી છે.

5 / 7
જો મિલકત હાલમાં બાંધકામ હેઠળ છે, તો તપાસો કે પ્રોજેક્ટનું નામ રાજ્યની RERA વેબસાઇટ પર નોંધાયેલ છે કે નહીં. RERA રજીસ્ટ્રેશનનો અર્થ એ છે કે, બિલ્ડરોએ સ્થાપિત નિયમોનું પાલન કરવું જોઈએ અને ખરીદદારોને વધુમાં કાનૂની સુરક્ષા મળશે. આ એક નાનું પગલું છે, જે પાછળથી મોટા વિવાદોને અટકાવી શકે છે.

જો મિલકત હાલમાં બાંધકામ હેઠળ છે, તો તપાસો કે પ્રોજેક્ટનું નામ રાજ્યની RERA વેબસાઇટ પર નોંધાયેલ છે કે નહીં. RERA રજીસ્ટ્રેશનનો અર્થ એ છે કે, બિલ્ડરોએ સ્થાપિત નિયમોનું પાલન કરવું જોઈએ અને ખરીદદારોને વધુમાં કાનૂની સુરક્ષા મળશે. આ એક નાનું પગલું છે, જે પાછળથી મોટા વિવાદોને અટકાવી શકે છે.

6 / 7
એક અનુભવી મિલકત સ્પેશિયાલિસ્ટ વકીલની સલાહ લો. તે દસ્તાવેજોની સંપૂર્ણ તપાસ કરશે તેમજ 'Agreement to Sell' થી લઈને 'Sale Deed' સુધીની બધી માહિતી ચકાસશે.

એક અનુભવી મિલકત સ્પેશિયાલિસ્ટ વકીલની સલાહ લો. તે દસ્તાવેજોની સંપૂર્ણ તપાસ કરશે તેમજ 'Agreement to Sell' થી લઈને 'Sale Deed' સુધીની બધી માહિતી ચકાસશે.

7 / 7

નોંધ: ઉપર દર્શાવેલ તમામ માહિતી માત્ર માર્ગદર્શન હેતુ માટે જ છે. પ્રોપર્ટીને લગતા નિયમો દરેક રાજ્યમાં અલગ અલગ હોય છે, જેની ચકાસણી કરવી આવશ્યક છે.

બિઝનેસ આઈડિયા એટલે કે અપના કામ ફુલ આરામ, એ એક એવો ખ્યાલ છે, જેનો ઉપયોગ વ્યવસાયમાં નાણાકીય લાભ અથવા નફો મેળવવા માટે થઈ શકે છે. બિઝનેસ કે સ્ટાર્ટ અપને લગતા નવીન સમાચારો વિશે જાણવા માટે હમણાં જ અહીંયા ક્લિક કરો.

જનરલ નોલેજરિયલ એસ્ટેટ
Web Stories View more
અનાજના બે અલગ-અલગ પ્રકાર હોય છે, દરેકના હોય છે અલગ ફાયદા
અનાજના બે અલગ-અલગ પ્રકાર હોય છે, દરેકના હોય છે અલગ ફાયદા
મહારાષ્ટ્રીયન લુકમાં જોવા મળી મૃણાલ ઠાકુર, જુઓ Photos
મહારાષ્ટ્રીયન લુકમાં જોવા મળી મૃણાલ ઠાકુર, જુઓ Photos
સારા અર્જુનનો પરિવાર જુઓ
સારા અર્જુનનો પરિવાર જુઓ
દુનિયાની આ Dog બ્રીડ અત્યંત શક્તિશાળી અને ખતરનાક પરંતુ એકદમ વફાદાર
દુનિયાની આ Dog બ્રીડ અત્યંત શક્તિશાળી અને ખતરનાક પરંતુ એકદમ વફાદાર
શરીરમાં કયા પોષક તત્વોની કમીને કારણે ખરે છે વાળ ? જાણો
શરીરમાં કયા પોષક તત્વોની કમીને કારણે ખરે છે વાળ ? જાણો
શું શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતા અને શ્રીમદ્ભાગવદ અલગ છે? જાણો આજે તફાવત
શું શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતા અને શ્રીમદ્ભાગવદ અલગ છે? જાણો આજે તફાવત
Latest Videos View more
આ રાશિના જાતકો ઐતિહાસિક યાત્રાની યોજના બનાવી શકે છે, જુઓ Video
આ રાશિના જાતકો ઐતિહાસિક યાત્રાની યોજના બનાવી શકે છે, જુઓ Video
ગુજરાતના CM-DyCM સંગઠન અને સામાજિક સમીક્ષા મુદ્દે PM મોદીને મળ્યા
ગુજરાતના CM-DyCM સંગઠન અને સામાજિક સમીક્ષા મુદ્દે PM મોદીને મળ્યા
થોળ પક્ષી અભયારણ્યમાં છેલ્લા 20 વર્ષમાં યાયાવર પક્ષીની સંખ્યામાં વધારો
થોળ પક્ષી અભયારણ્યમાં છેલ્લા 20 વર્ષમાં યાયાવર પક્ષીની સંખ્યામાં વધારો
હવામાન વિભાગની આગાહી, ગુજરાતમાં જળવાઈ રહેશે ઠંડીનું પ્રમાણ
હવામાન વિભાગની આગાહી, ગુજરાતમાં જળવાઈ રહેશે ઠંડીનું પ્રમાણ
આ રાશિના જાતકોનો દિવસ ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થશે, જુઓ Video
આ રાશિના જાતકોનો દિવસ ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થશે, જુઓ Video
AMC દ્વારા 35 શાળાઓને સીલ કરવાનો મામલો, પ્રિ-સ્કૂલ એસોસિએશન નારાજ
AMC દ્વારા 35 શાળાઓને સીલ કરવાનો મામલો, પ્રિ-સ્કૂલ એસોસિએશન નારાજ
ડંકી રૂટથી વિદેશ જવા ઈચ્છતો મહેસાણાનો પરિવાર લિબિયામાં બન્યો બંધક
ડંકી રૂટથી વિદેશ જવા ઈચ્છતો મહેસાણાનો પરિવાર લિબિયામાં બન્યો બંધક
દાહોદના જંગલ બાદ હવે છોટા ઉદેપુરના જંગલમાં જોવા મળ્યો વાઘ
દાહોદના જંગલ બાદ હવે છોટા ઉદેપુરના જંગલમાં જોવા મળ્યો વાઘ
SOGએ ઝડપેલા હાઈબ્રીડ ગાંજાનો મુખ્ય સપ્લાયર ઝડપાયો
SOGએ ઝડપેલા હાઈબ્રીડ ગાંજાનો મુખ્ય સપ્લાયર ઝડપાયો
ચંડીસર GIDCમાંથી 35 લાખનો શંકાસ્પદ ઘીનો જથ્થો જપ્ત
ચંડીસર GIDCમાંથી 35 લાખનો શંકાસ્પદ ઘીનો જથ્થો જપ્ત
g clip-path="url(#clip0_868_265)">