Aditya L1 Launch: ચંદ્ર પર પગ મુક્યા બાદ હવે ISROનું મિશન Aditya L1, આજે 11.50 કલાકે ભરશે ઉડાન
વડાપ્રધાને કહ્યું, 'વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી દેશના ઉજ્જવળ ભવિષ્યનો આધાર છે. તેથી જ દેશ આ દિવસને હંમેશા માટે યાદ રાખશે. આ દિવસ આપણને બધાને ઉજ્જવળ ભવિષ્ય તરફ આગળ વધવાની પ્રેરણા આપશે. આ દિવસ આપણને આપણા સંકલ્પોને પૂર્ણ કરવાનો માર્ગ બતાવશે. આ દિવસ એ વાતનું પ્રતિક છે કે કેવી રીતે હારમાંથી શીખીને વિજય હાંસલ કરી શકાય છે.''
Aditya L1: ચંદ્ર પર પગ મૂક્યા બાદ ઈસરોનું લક્ષ્ય સૂર્યનો અભ્યાસ કરવાનો છે અને આ માટે તે આદિત્ય એલ1 મિશન (Aditya L1 Mission) લોન્ચ કરશે. ઈસરો શનિવારે સવારે 11:50 વાગ્યે ભારતનું પ્રથમ સૌર મિશન લોન્ચ કરશે. ઈસરોના વડા એસ સોમનાથે મિશન વિશે કહ્યું કે તૈયારીઓ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે, વૈજ્ઞાનિકો તૈયાર છે અને હવે રાહ તે ક્ષણની છે જ્યારે આદિત્ય એલ1 સૂર્યનો અભ્યાસ કરવા માટે તેના લક્ષ્ય તરફ ઉડાન ભરશે.
ભારતના પાડોશી દેશ ચીને પણ સોલાર મિશન શરૂ કર્યું છે. ચીનનો ઉપગ્રહ દરરોજ સૂર્યના ચુંબકીય ક્ષેત્ર, સૌર જ્વાળા અને કોરોનલ માસ ઈજેક્શન સંબંધિત 500 GB ડેટા પૃથ્વી પર મોકલે છે. પરંતુ મોટી વાત એ છે કે ચીનનું સ્પેસક્રાફ્ટ પૃથ્વીની કક્ષામાં છે અને ઈસરોના આદિત્ય તેમાંથી સંપૂર્ણ રીતે બહાર થઈ જશે એટલે કે ભારત એ કરવા જઈ રહ્યું છે જે ચીને નથી કર્યું.
દેશના ગૃહમંત્રી અમિત શાહ પણ ગર્વથી કહે છે કે ચંદ્ર પછી હવે સૂરજનો વારો છે. હવે ટૂંક સમયમાં આખી દુનિયા પણ કહેશે કે ભારતનું સ્પેસ મિશન સફળતાના આકાશને સ્પર્શી ગયું છે. આદિત્યને સૂર્યની ભ્રમણકક્ષાના L-1 બિંદુ પર મોકલવામાં આવશે. આ તે જગ્યા છે જ્યાંથી તે સૂર્યનો અભ્યાસ કરશે અને તેનાથી સંબંધિત મહત્વપૂર્ણ ડેટા એકત્રિત કરીને તેને પૃથ્વી પર મોકલશે. જેથી સૂર્યની રચના સમજી શકાય.
ભારતનું આદિત્ય એલ-1 ચીનના સૌર મિશનથી કેવી રીતે અલગ?
જમીનથી ઊંચાઈ
ચીનનું કુઆફુ-1720 કિ.મી.
ભારતનું આદિત્ય L-1- 15 લાખ કિ.મી.
વજન
ચીનનું કુઆફુ-1859 કિ.ગ્રા.
ભારતનું આદિત્ય L-1- 400 કિ.ગ્રા.
સ્થાન
ચીનનું કુઆફુ-1 પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષામાં
ભારતનું આદિત્ય એલ-1 પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષાની બહાર
અત્યાર સુધી માત્ર અમેરિકન સ્પેસ એજન્સી નાસા, યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સી અને જર્મન એરોસ્પેસ સેન્ટરે સૂર્યનો અભ્યાસ કરવા માટે અલગ અને સંયુક્ત અવકાશ મિશન મોકલ્યા છે. આમાં સૌથી મોટો સીમાચિહ્નરૂપ નાસાનું પાર્કર સોલર પ્રોબ મિશન સાબિત થયું છે, જે સૂર્યની સૌથી નજીક પહોંચનાર એકમાત્ર અવકાશયાન છે. પછી એવો સમય આવ્યો જેને નાસા બ્રેક થ્રુ પીરિયડ કહે છે. તારીખ 14 ડિસેમ્બર, 2021 હતી. નાસાએ જાહેરાત કરી હતી કે પાર્કર સોલર પ્રોબ સૂર્યના ઉપરના વાતાવરણમાંથી પસાર થયું છે, જેને કોરોના કહેવાય છે.
નાસાને આ સફળતા પ્રાપ્ત કરવામાં 60 વર્ષથી વધુ સમય લાગ્યો છે, પરંતુ ભારતે માત્ર 15 વર્ષમાં જ તેના સૌર મિશનને લોન્ચ કરવાની તૈયારી કરી લીધી છે. જેમ પૃથ્વી અને અન્ય ગ્રહો સૂર્યની આસપાસ ફરે છે તેમ સૂર્ય પણ આકાશગંગાના કેન્દ્રની આસપાસ ફરે છે. આવી સ્થિતિમાં સૂર્યના રહસ્યો જાણીને બ્રહ્માંડનું સત્ય જાણી શકાય છે. આ જ કારણ છે કે દેશના વડાપ્રધાનના નેતૃત્વમાં ISRO સતત કામ કરી રહ્યું છે અને વડાપ્રધાન મોદીએ પણ દેશના વૈજ્ઞાનિકોને પ્રયોગ કરવા માટે છુટ આપી છે.
વડાપ્રધાને કહ્યું, ‘વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી દેશના ઉજ્જવળ ભવિષ્યનો આધાર છે. તેથી જ દેશ આ દિવસને હંમેશા માટે યાદ રાખશે. આ દિવસ આપણને બધાને ઉજ્જવળ ભવિષ્ય તરફ આગળ વધવાની પ્રેરણા આપશે. આ દિવસ આપણને આપણા સંકલ્પોને પૂર્ણ કરવાનો માર્ગ બતાવશે. આ દિવસ એ વાતનું પ્રતિક છે કે કેવી રીતે હારમાંથી શીખીને વિજય હાંસલ કરી શકાય છે.” વડાપ્રધાન મોદીના આ શબ્દો દેશના વૈજ્ઞાનિકોને ન માત્ર પ્રેરણા આપે છે પરંતુ તેમને કંઈક અલગ અને નવું કરવાનું શીખવે છે અને ચંદ્રયાન-3ની તૈયારી થોડા દિવસો પછી આદિત્ય એલ-1નું લોન્ચિંગ આનો સૌથી મોટો પુરાવો છે.
ઈસરોની યોજના હેઠળ પૃથ્વીથી 15 લાખ કિ.મી. દૂર ભારતીય અવકાશયાન તૈનાત થશે અને સૂર્યનો અભ્યાસ કરશે, પરંતુ શું સૂર્યનો અભ્યાસ કરવો આટલો સરળ છે? સૌથી પહેલા જાણી લો સૂર્ય વિશે કેટલીક એવી વાતો જેને સાંભળીને તમે આશ્ચર્યચકિત થઈ જશો.
આદિત્ય એલ-1 શું કરશે?
- આદિત્ય એલ-1 સોલાર કોરોનાગ્રાફની મદદથી સૂર્યના સૌથી ભારે ભાગનો અભ્યાસ કરશે
- અત્યાર સુધી વૈજ્ઞાનિકો સૂર્યગ્રહણના સમયે જ સૂર્યના કોરોનાનો અભ્યાસ કરી શકતા હતા.
- આ કોસ્મિક કિરણો, સૌર તોફાન અને રેડિયેશનના અભ્યાસમાં મદદ કરશે
- સૌર પવનનો અભ્યાસ કરવાથી તે પૃથ્વી પરની વિદ્યુત પ્રણાલીઓ અને સંચાર નેટવર્કને કેવી રીતે અસર કરે છે તેની સમજ આપશે.
- આની મદદથી સૂર્યના કોરોનાથી પૃથ્વીના જીઓમેગ્નેટિક ફિલ્ડમાં થતા ફેરફારો વિશેની ઘટનાઓને સમજી શકાય છે.
- લગભગ 200 કિગ્રા. વજનનું આદિત્ય એલ-1 કૃત્રિમ ગ્રહણ દ્વારા સૂર્યના કોરોનાનો અભ્યાસ કરશે
લોન્ચિંગ પહેલા ઈસરોના વડાએ પૂજા કરી
આદિત્ય L1ના લોન્ચિંગ પહેલા, ISROના વડા એસ સોમનાથે તેમની આખી ટીમ સાથે મિશનની સફળતા માટે સુલુરુપેટા (તિરુપતિ)માં ચેંગલમ્મા મંદિરમાં પ્રાર્થના કરી હતી. આ દરમિયાન તેમણે પત્રકારોને જણાવ્યું કે ઈસરોના આ મિશનનો હેતુ સૂર્યનો અભ્યાસ કરવાનો છે. તમને જણાવી દઈએ કે આદિત્ય-L1 મિશન આજે સવારે 11.50 કલાકે આંધ્રપ્રદેશના શ્રીહરિકોટા સ્થિત સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ કરવામાં આવશે.
