हिन्दी English News9 ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 TV9-UP
AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

Patani Surname History : બોલિવુડ એકટ્રેસ દિશા પટણીના અટકનો અર્થ અને ઈતિહાસ જાણો

દુનિયાભરમાં અલગ-અલગ વર્ણના લોકો વસવાટ કરે છે. કોઈ પણ વ્યક્તિના નામ પાછળ તેના માતા અથવા પિતાના નામની સાથે એક ખાસ નામ લખવામાં આવે છે. તેને અટક તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તો આજે પટણી અટકનો અર્થ જાણીશું.

| Updated on: Sep 18, 2025 | 7:58 AM
Share
પટણી અટક મુખ્યત્વે ભારતીય ઉપખંડ સાથે સંકળાયેલી છે અને તેનો અર્થ અને મૂળ વિવિધ પ્રાદેશિક, વંશીય અને સાંસ્કૃતિક સંદર્ભોમાં અલગ અલગ હોઈ શકે છે. આ અટક રાજપૂત, બ્રાહ્મણ, વાણિયા, જાટ, કાશ્મીરી પંડિત, સિંધી, ગુજરાતી અને કેટલીક અનુસૂચિત જાતિ જેવા વિવિધ સમુદાયોમાં જોવા મળે છે.

પટણી અટક મુખ્યત્વે ભારતીય ઉપખંડ સાથે સંકળાયેલી છે અને તેનો અર્થ અને મૂળ વિવિધ પ્રાદેશિક, વંશીય અને સાંસ્કૃતિક સંદર્ભોમાં અલગ અલગ હોઈ શકે છે. આ અટક રાજપૂત, બ્રાહ્મણ, વાણિયા, જાટ, કાશ્મીરી પંડિત, સિંધી, ગુજરાતી અને કેટલીક અનુસૂચિત જાતિ જેવા વિવિધ સમુદાયોમાં જોવા મળે છે.

1 / 10
પટણી અટકનો મૂળ અર્થ સંસ્કૃત શબ્દો પરથી ઉતરી આવ્યો છે. તેનો સંસ્કૃતમાં 'પટ'નો અર્થ સ્વામી, માલિક થાય છે. આમ, પટણીનો અર્થ "સ્વામીનો વંશ" અથવા "માલિક વર્ગ" થઈ શકે છે. રાજપૂત અથવા યોદ્ધા સમુદાયોમાં તે શક્તિ અને વર્ચસ્વનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે.

પટણી અટકનો મૂળ અર્થ સંસ્કૃત શબ્દો પરથી ઉતરી આવ્યો છે. તેનો સંસ્કૃતમાં 'પટ'નો અર્થ સ્વામી, માલિક થાય છે. આમ, પટણીનો અર્થ "સ્વામીનો વંશ" અથવા "માલિક વર્ગ" થઈ શકે છે. રાજપૂત અથવા યોદ્ધા સમુદાયોમાં તે શક્તિ અને વર્ચસ્વનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે.

2 / 10
આ સાથે એવુ પણ કહેવામાં આવે છે કે સંસ્કૃત શબ્દ 'પટણ' અથવા 'પટણ' નો અર્થ "વેપારનું સ્થળ", "નગર" અથવા "વસાહત" થાય છે. આ સંદર્ભમાં, પટણી કોઈ વેપારી નગર અથવા વસાહત સાથે સંકળાયેલા લોકોનો ઉલ્લેખ કરી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ગુજરાતના પાટણ શહેર સાથે સંકળાયેલા સમુદાયોમાં અટક સામાન્ય છે.

આ સાથે એવુ પણ કહેવામાં આવે છે કે સંસ્કૃત શબ્દ 'પટણ' અથવા 'પટણ' નો અર્થ "વેપારનું સ્થળ", "નગર" અથવા "વસાહત" થાય છે. આ સંદર્ભમાં, પટણી કોઈ વેપારી નગર અથવા વસાહત સાથે સંકળાયેલા લોકોનો ઉલ્લેખ કરી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ગુજરાતના પાટણ શહેર સાથે સંકળાયેલા સમુદાયોમાં અટક સામાન્ય છે.

3 / 10
પટણી શબ્દ હિન્દીમાં 'પત્ની' શબ્દ જેવો જ લાગે છે, પરંતુ અટક તરીકે તેનો કોઈ સીધો સંબંધ નથી. કેટલાક પ્રદેશોમાં તે હોડીઓ ચલાવવા અથવા નદીઓ પાર લોકોને લઈ જવાના વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલ છે, જ્યાં 'પટણી' નો અર્થ "નાવડી" અથવા "ફેરીમેન" થાય છે.

પટણી શબ્દ હિન્દીમાં 'પત્ની' શબ્દ જેવો જ લાગે છે, પરંતુ અટક તરીકે તેનો કોઈ સીધો સંબંધ નથી. કેટલાક પ્રદેશોમાં તે હોડીઓ ચલાવવા અથવા નદીઓ પાર લોકોને લઈ જવાના વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલ છે, જ્યાં 'પટણી' નો અર્થ "નાવડી" અથવા "ફેરીમેન" થાય છે.

4 / 10
દક્ષિણ એશિયામાં આ અટક સૌથી સામાન્ય છે, જ્યાં ભારતમાં 10,000 થી વધુ લોકો તેનો ઉપયોગ કરે છે. વૈશ્વિક સ્તરે, તે એશિયા 97% પર જોવા મળે છે. પટણી અટકનો ઇતિહાસ મધ્યયુગીન ભારતમાં પાછો ફર્યો છે અને વિવિધ પ્રદેશોમાં અલગ રીતે વિકસિત થયો છે. તે મુખ્યત્વે ઉત્તર ભારત (ઉત્તરાખંડ, રાજસ્થાન, ઉત્તર પ્રદેશ, હિમાચલ પ્રદેશ) અને પશ્ચિમ ભારત (ગુજરાત) સાથે સંબંધિત છે.

દક્ષિણ એશિયામાં આ અટક સૌથી સામાન્ય છે, જ્યાં ભારતમાં 10,000 થી વધુ લોકો તેનો ઉપયોગ કરે છે. વૈશ્વિક સ્તરે, તે એશિયા 97% પર જોવા મળે છે. પટણી અટકનો ઇતિહાસ મધ્યયુગીન ભારતમાં પાછો ફર્યો છે અને વિવિધ પ્રદેશોમાં અલગ રીતે વિકસિત થયો છે. તે મુખ્યત્વે ઉત્તર ભારત (ઉત્તરાખંડ, રાજસ્થાન, ઉત્તર પ્રદેશ, હિમાચલ પ્રદેશ) અને પશ્ચિમ ભારત (ગુજરાત) સાથે સંબંધિત છે.

5 / 10
પટણી અટકનો સૌથી પહેલો ઉલ્લેખ મધ્યયુગીન સમયગાળાનો છે, જ્યારે તે રાજપૂત રાજવંશો સાથે સંકળાયેલો હતો. રાજપૂતો ઉત્તર ભારત પર શાસન કરનારા યોદ્ધાઓ હતા. ઉત્તરાખંડનો અલ્મોરા જિલ્લો "પટણી રાજવંશ"નું કેન્દ્ર હતું, જેણે મુઘલ આક્રમણોનો સફળતાપૂર્વક પ્રતિકાર કર્યો.

પટણી અટકનો સૌથી પહેલો ઉલ્લેખ મધ્યયુગીન સમયગાળાનો છે, જ્યારે તે રાજપૂત રાજવંશો સાથે સંકળાયેલો હતો. રાજપૂતો ઉત્તર ભારત પર શાસન કરનારા યોદ્ધાઓ હતા. ઉત્તરાખંડનો અલ્મોરા જિલ્લો "પટણી રાજવંશ"નું કેન્દ્ર હતું, જેણે મુઘલ આક્રમણોનો સફળતાપૂર્વક પ્રતિકાર કર્યો.

6 / 10
પટણી સમુદાય ઉત્તરાખંડમાં સ્થાયી થયો, જ્યાં તેઓ ખેતી, નાના વ્યવસાય અને યોદ્ધાની ભૂમિકાઓમાં રોકાયેલા હતા. તેમને ઠાકુર અથવા રાજપૂત તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ અટક ખાસ કરીને કુમાઓની પ્રદેશમાં પ્રચલિત છે.

પટણી સમુદાય ઉત્તરાખંડમાં સ્થાયી થયો, જ્યાં તેઓ ખેતી, નાના વ્યવસાય અને યોદ્ધાની ભૂમિકાઓમાં રોકાયેલા હતા. તેમને ઠાકુર અથવા રાજપૂત તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ અટક ખાસ કરીને કુમાઓની પ્રદેશમાં પ્રચલિત છે.

7 / 10
પટણી અટક કાશ્મીરી પંડિત સમુદાયમાં પણ જોવા મળે છે, જેઓ કાશ્મીરથી ઉદ્ભવે છે. પટણી અથવા પટણી અટક ગુજરાતના પાટણ (પ્રાચીન વેપાર કેન્દ્ર) શહેરથી ઉદ્ભવી હોવાનું માનવામાં આવે છે. તે 16મી-17મી સદીના મુઘલ કાળથી શરૂ થાય છે, જ્યારે તે વેપારીઓ અથવા વસાહતી રહેવાસીઓને આપવામાં આવતું હતું.

પટણી અટક કાશ્મીરી પંડિત સમુદાયમાં પણ જોવા મળે છે, જેઓ કાશ્મીરથી ઉદ્ભવે છે. પટણી અથવા પટણી અટક ગુજરાતના પાટણ (પ્રાચીન વેપાર કેન્દ્ર) શહેરથી ઉદ્ભવી હોવાનું માનવામાં આવે છે. તે 16મી-17મી સદીના મુઘલ કાળથી શરૂ થાય છે, જ્યારે તે વેપારીઓ અથવા વસાહતી રહેવાસીઓને આપવામાં આવતું હતું.

8 / 10
પટ્ટણી એક પ્રકાર છે, જે ગુજરાતી અને સિંધી સમુદાયોમાં પણ જોવા મળે છે. સિંધી પટ્ટણી સમુદાય વેપાર અને ઉદ્યોગસાહસિકતા સાથે સંકળાયેલો છે, અને તે કેન્યા, યુકે જેવા દેશોમાં ડાયસ્પોરા સમુદાયોમાં ફેલાયેલો છે. કેટલાક સ્ત્રોતો તેને બાનિયા (વેપારી જાતિ) સાથે જોડે છે. આ ઉપરાંત આસામ, ત્રિપુરા અને બંગાળમાં પટ્ટણી ડોમ્બા સમુદાયની અનુસૂચિત જાતિ છે. તેમનો મુખ્ય વ્યવસાય બોટિંગ, ટોપલી બનાવવી, વેપાર અને ખેતી છે. લોકવાયકામાં, ઈશ્વરી પટ્ટણીને દેવી અન્નપૂર્ણાના નાવિક તરીકે વર્ણવવામાં આવે છે.

પટ્ટણી એક પ્રકાર છે, જે ગુજરાતી અને સિંધી સમુદાયોમાં પણ જોવા મળે છે. સિંધી પટ્ટણી સમુદાય વેપાર અને ઉદ્યોગસાહસિકતા સાથે સંકળાયેલો છે, અને તે કેન્યા, યુકે જેવા દેશોમાં ડાયસ્પોરા સમુદાયોમાં ફેલાયેલો છે. કેટલાક સ્ત્રોતો તેને બાનિયા (વેપારી જાતિ) સાથે જોડે છે. આ ઉપરાંત આસામ, ત્રિપુરા અને બંગાળમાં પટ્ટણી ડોમ્બા સમુદાયની અનુસૂચિત જાતિ છે. તેમનો મુખ્ય વ્યવસાય બોટિંગ, ટોપલી બનાવવી, વેપાર અને ખેતી છે. લોકવાયકામાં, ઈશ્વરી પટ્ટણીને દેવી અન્નપૂર્ણાના નાવિક તરીકે વર્ણવવામાં આવે છે.

9 / 10
રાજસ્થાન, હિમાચલ પ્રદેશ અને ઉત્તર પ્રદેશમાં રાજપૂત, બ્રાહ્મણ, જાટ અથવા બાનિયા જાતિઓ સાથે સંકળાયેલ છે. જાટ-પાટણી ઉપ-સમુદાય ખેતી અને નાના વેપારમાં રોકાયેલ છે.(નોધ :પબ્લિક ડોમેનમાં ઉપલબ્ધ માહિતી અનુસાર આ સ્ટોરી ફાઈલ કરવામાં આવી છે.)

રાજસ્થાન, હિમાચલ પ્રદેશ અને ઉત્તર પ્રદેશમાં રાજપૂત, બ્રાહ્મણ, જાટ અથવા બાનિયા જાતિઓ સાથે સંકળાયેલ છે. જાટ-પાટણી ઉપ-સમુદાય ખેતી અને નાના વેપારમાં રોકાયેલ છે.(નોધ :પબ્લિક ડોમેનમાં ઉપલબ્ધ માહિતી અનુસાર આ સ્ટોરી ફાઈલ કરવામાં આવી છે.)

10 / 10

Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, અટક પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

અટકઈતિહાસજનરલ નોલેજ
Web Stories View more
કિંજલ દવેના પરિવારમાં કોણ કોણ છે જુઓ ફોટો
કિંજલ દવેના પરિવારમાં કોણ કોણ છે જુઓ ફોટો
કબજિયાત દૂર કરવા માટે શું ખાવું?
કબજિયાત દૂર કરવા માટે શું ખાવું?
કેએલ રાહુલે રોહિત શર્માનો વર્લ્ડ રેકોર્ડ તોડ્યો
કેએલ રાહુલે રોહિત શર્માનો વર્લ્ડ રેકોર્ડ તોડ્યો
Jaggery : શું ગોળ રેફ્રિજરેટરમાં સ્ટોર કરાય ?
Jaggery : શું ગોળ રેફ્રિજરેટરમાં સ્ટોર કરાય ?
Plant In Pot : માટી કે પ્લાસ્ટિક.... છોડ ઉગાડવા માટે ક્યું કૂંડુ સૌથી સારું ? જાણો
Plant In Pot : માટી કે પ્લાસ્ટિક.... છોડ ઉગાડવા માટે ક્યું કૂંડુ સૌથી સારું ? જાણો
E-Visa : હવે રશિયન લોકો ભારત ફરવા આવશે, જાણો કેમ
E-Visa : હવે રશિયન લોકો ભારત ફરવા આવશે, જાણો કેમ
g clip-path="url(#clip0_868_265)">