हिन्दी English News9 ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 TV9-UP
AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

Bhatia Surname History : બોલિવુડ સુપર સ્ટાર અક્ષય કુમારની ઓરિજનલ અટક ભાટિયાનો અર્થ અને ઈતિહાસ જાણો

ભાટિયા અટક એ ભારતમાં જોવા મળતી અટકમાંથી એક અટક છે. આ અટકના લોકો ખાસ કરીને ઉત્તર પશ્ચિમ ભારત અને હાલના પાકિસ્તાનના વિસ્તારો સાથે સંકળાયેલ છે. આ સમુદાય તેના ઐતિહાસિક મૂળ, સાંસ્કૃતિક વિવિધતા અને સામાજિક-આર્થિક યોગદાન માટે જાણીતો છે. તો આજે ભાટિયા અટકનો અર્થ અને તેનો ઈતિહાસ જાણીશું.

| Updated on: Sep 20, 2025 | 7:44 AM
Share
ભાટિયા અટક "ભાટી" અથવા "ભટ્ટી" પરથી ઉતરી આવી છે, જે સંસ્કૃત શબ્દ "ભટ્ટ" સાથે સંબંધિત છે. "ભટ્ટ" નો અર્થ "વિદ્વાન," "વ્યવસ્થાપક," અથવા "ક્ષત્રિય યોદ્ધા" થાય છે. તેથી ભાટિયા શબ્દનો અર્થ "ભાટી કુળનો" અથવા "ભટ્ટી સમુદાયનો વંશજ" માનવામાં આવે છે.

ભાટિયા અટક "ભાટી" અથવા "ભટ્ટી" પરથી ઉતરી આવી છે, જે સંસ્કૃત શબ્દ "ભટ્ટ" સાથે સંબંધિત છે. "ભટ્ટ" નો અર્થ "વિદ્વાન," "વ્યવસ્થાપક," અથવા "ક્ષત્રિય યોદ્ધા" થાય છે. તેથી ભાટિયા શબ્દનો અર્થ "ભાટી કુળનો" અથવા "ભટ્ટી સમુદાયનો વંશજ" માનવામાં આવે છે.

1 / 11
ભાટિયા લોકો પોતાને ક્ષત્રિય જાતિ સાથે જોડે છે, જે પ્રાચીન ભારતમાં યોદ્ધા અને શાસક વર્ગનું પ્રતીક હતું. જોકે, સમય જતાં, આ સમુદાય વેપાર અને વાણિજ્યમાં પણ અગ્રણી બન્યો, જેના કારણે તે વણિક સમુદાય સાથે સંકળાયેલો બન્યો.

ભાટિયા લોકો પોતાને ક્ષત્રિય જાતિ સાથે જોડે છે, જે પ્રાચીન ભારતમાં યોદ્ધા અને શાસક વર્ગનું પ્રતીક હતું. જોકે, સમય જતાં, આ સમુદાય વેપાર અને વાણિજ્યમાં પણ અગ્રણી બન્યો, જેના કારણે તે વણિક સમુદાય સાથે સંકળાયેલો બન્યો.

2 / 11
ભાટિયા સમુદાયમાં મુખ્યત્વે હિન્દુઓ અને શીખોનો સમાવેશ થાય છે. ખાસ કરીને સિંધ અને મુલતાન પ્રદેશોમાં કેટલાક મુસ્લિમ ભાટિયાઓ પણ છે.

ભાટિયા સમુદાયમાં મુખ્યત્વે હિન્દુઓ અને શીખોનો સમાવેશ થાય છે. ખાસ કરીને સિંધ અને મુલતાન પ્રદેશોમાં કેટલાક મુસ્લિમ ભાટિયાઓ પણ છે.

3 / 11
ભાટિયાઓને ભટ્ટી રાજપૂતોના વંશજ માનવામાં આવે છે, જેઓ યદુવંશી ક્ષત્રિય કુળના છે. યદુવંશી કુળ ભગવાન કૃષ્ણના વંશ સાથે જોડાયેલું છે, અને ભટ્ટીઓ આ કુળની એક શાખા છે.

ભાટિયાઓને ભટ્ટી રાજપૂતોના વંશજ માનવામાં આવે છે, જેઓ યદુવંશી ક્ષત્રિય કુળના છે. યદુવંશી કુળ ભગવાન કૃષ્ણના વંશ સાથે જોડાયેલું છે, અને ભટ્ટીઓ આ કુળની એક શાખા છે.

4 / 11
ઐતિહાસિક સ્ત્રોતો અનુસાર, છઠ્ઠી સદીમાં લાહોરના શાસક રાજા ભૂપતના શાસનકાળ દરમિયાન ભટ્ટી કુળનું મહત્વ વધ્યું. ભટ્ટીઓ મૂળ અફઘાનિસ્તાનના ગઝની પ્રદેશમાંથી ભારતમાં આવ્યા હતા અને પંજાબ, સિંધ, રાજસ્થાન અને ગુજરાતમાં વસવાટ કર્યો હતા.

ઐતિહાસિક સ્ત્રોતો અનુસાર, છઠ્ઠી સદીમાં લાહોરના શાસક રાજા ભૂપતના શાસનકાળ દરમિયાન ભટ્ટી કુળનું મહત્વ વધ્યું. ભટ્ટીઓ મૂળ અફઘાનિસ્તાનના ગઝની પ્રદેશમાંથી ભારતમાં આવ્યા હતા અને પંજાબ, સિંધ, રાજસ્થાન અને ગુજરાતમાં વસવાટ કર્યો હતા.

5 / 11
ભટનેર એટલે હાલનું રાજસ્થાનમાં આવેલું હનુમાનગઢ અને જેસલમેર તેમના મુખ્ય શાસક કેન્દ્રો હતા. જેસલમેરનો ભાટી રાજવંશ હજુ પણ તેના ઐતિહાસિક વારસા માટે પ્રખ્યાત છે.

ભટનેર એટલે હાલનું રાજસ્થાનમાં આવેલું હનુમાનગઢ અને જેસલમેર તેમના મુખ્ય શાસક કેન્દ્રો હતા. જેસલમેરનો ભાટી રાજવંશ હજુ પણ તેના ઐતિહાસિક વારસા માટે પ્રખ્યાત છે.

6 / 11
મધ્યયુગીન સમયગાળા દરમિયાન એટલે 13મી સદીથી 18મી સદી દરમિયાન ખાસ કરીને મુઘલ સમયગાળામાં ભટ્ટીઓનો એક ભાગ યોદ્ધા જીવનથી વેપાર તરફ વળ્યો. ભાટિયા સિંધ અને મુલતાનમાં વેપાર કેન્દ્રો તરીકે ઉભરી આવ્યા.

મધ્યયુગીન સમયગાળા દરમિયાન એટલે 13મી સદીથી 18મી સદી દરમિયાન ખાસ કરીને મુઘલ સમયગાળામાં ભટ્ટીઓનો એક ભાગ યોદ્ધા જીવનથી વેપાર તરફ વળ્યો. ભાટિયા સિંધ અને મુલતાનમાં વેપાર કેન્દ્રો તરીકે ઉભરી આવ્યા.

7 / 11
કચ્છ અને ગુજરાતમાં ભાટિયા સમુદાયે દરિયાઈ વેપારમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી. તેઓ કાપડ, મસાલા અને અન્ય ચીજવસ્તુઓનો વેપાર કરતા હતા. આ સમયગાળા દરમિયાન, ભાટિયા સમુદાયે તેના સામાજિક માળખાને વધુ મજબૂત બનાવ્યું, જેમાં કુળ પ્રણાલી અને કુટુંબ દેવતા (જેમ કે મા હિંગળાજ) ની પૂજાએ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી.

કચ્છ અને ગુજરાતમાં ભાટિયા સમુદાયે દરિયાઈ વેપારમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી. તેઓ કાપડ, મસાલા અને અન્ય ચીજવસ્તુઓનો વેપાર કરતા હતા. આ સમયગાળા દરમિયાન, ભાટિયા સમુદાયે તેના સામાજિક માળખાને વધુ મજબૂત બનાવ્યું, જેમાં કુળ પ્રણાલી અને કુટુંબ દેવતા (જેમ કે મા હિંગળાજ) ની પૂજાએ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી.

8 / 11
આધુનિક સમયગાળો એટલે 20મી સદીમાં ભાટિયા સમુદાય મુખ્યત્વે વ્યવસાય, ઉદ્યોગ, શિક્ષણ અને વ્યાવસાયિક ક્ષેત્રોમાં સક્રિય છે. તેઓ ભારતના મુખ્ય શહેરો (મુંબઈ, દિલ્હી, અમદાવાદ) અને વિદેશમાં ફેલાયેલા છે.

આધુનિક સમયગાળો એટલે 20મી સદીમાં ભાટિયા સમુદાય મુખ્યત્વે વ્યવસાય, ઉદ્યોગ, શિક્ષણ અને વ્યાવસાયિક ક્ષેત્રોમાં સક્રિય છે. તેઓ ભારતના મુખ્ય શહેરો (મુંબઈ, દિલ્હી, અમદાવાદ) અને વિદેશમાં ફેલાયેલા છે.

9 / 11
પાકિસ્તાનના બલુચિસ્તાનમાં સ્થિત હિંગળાજ માતા મંદિર ભાટિયા સમુદાયનું મુખ્ય તીર્થસ્થાન માનવામાં આવે છે. આ શક્તિપીઠ હિન્દુ અને શીખ ભાટિયા બંને માટે પવિત્ર છે.શીખ ધર્મ અપનાવનારા ભાટિયાઓ જાટ સમુદાયથી પ્રભાવિત છે અને પંજાબમાં વધુ વસવાટ કરે છે.

પાકિસ્તાનના બલુચિસ્તાનમાં સ્થિત હિંગળાજ માતા મંદિર ભાટિયા સમુદાયનું મુખ્ય તીર્થસ્થાન માનવામાં આવે છે. આ શક્તિપીઠ હિન્દુ અને શીખ ભાટિયા બંને માટે પવિત્ર છે.શીખ ધર્મ અપનાવનારા ભાટિયાઓ જાટ સમુદાયથી પ્રભાવિત છે અને પંજાબમાં વધુ વસવાટ કરે છે.

10 / 11
ભાટિયા અટક ભારતીય ઇતિહાસ અને સંસ્કૃતિનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે, જે ભટ્ટી રાજપૂતોની વાર્તા કહે છે, તેમના યોદ્ધા વારસાથી લઈને તેમના આધુનિક વ્યાપારી અને વ્યાવસાયિક સમૃદ્ધિ સુધી. આ સમુદાય પરંપરાઓ, કુળ પ્રણાલીઓ અને સામાજિક સંગઠન દ્વારા પોતાની ઓળખ જાળવી રાખે છે. પછી ભલે તે કચ્છના વેપારીઓ હોય, પંજાબના શીખ ભાટિયા હોય કે વિદેશમાં વસતા હોય, ભાટિયા સમુદાયે દરેક ક્ષેત્રમાં પોતાની છાપ છોડી છે.(નોધ :પબ્લિક ડોમેનમાં ઉપલબ્ધ માહિતી અનુસાર આ સ્ટોરી ફાઈલ કરવામાં આવી છે.)

ભાટિયા અટક ભારતીય ઇતિહાસ અને સંસ્કૃતિનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે, જે ભટ્ટી રાજપૂતોની વાર્તા કહે છે, તેમના યોદ્ધા વારસાથી લઈને તેમના આધુનિક વ્યાપારી અને વ્યાવસાયિક સમૃદ્ધિ સુધી. આ સમુદાય પરંપરાઓ, કુળ પ્રણાલીઓ અને સામાજિક સંગઠન દ્વારા પોતાની ઓળખ જાળવી રાખે છે. પછી ભલે તે કચ્છના વેપારીઓ હોય, પંજાબના શીખ ભાટિયા હોય કે વિદેશમાં વસતા હોય, ભાટિયા સમુદાયે દરેક ક્ષેત્રમાં પોતાની છાપ છોડી છે.(નોધ :પબ્લિક ડોમેનમાં ઉપલબ્ધ માહિતી અનુસાર આ સ્ટોરી ફાઈલ કરવામાં આવી છે.)

11 / 11

Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, અટક પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

અક્ષય કુમારઅટકઈતિહાસજનરલ નોલેજ
Web Stories View more
દુનિયાનો સૌથી ખારો સમુદ્ર કયો છે?
દુનિયાનો સૌથી ખારો સમુદ્ર કયો છે?
2462 દિવસ પછી વિરાટ કોહલી સાથે આ શું થઇ ગયું?
2462 દિવસ પછી વિરાટ કોહલી સાથે આ શું થઇ ગયું?
એક્ટિંગ છોડી બિઝનેસવુમન બનેલી અભિનેત્રીનો આવો છે પરિવાર
એક્ટિંગ છોડી બિઝનેસવુમન બનેલી અભિનેત્રીનો આવો છે પરિવાર
કોફી પ્રેમીઓ, ધ્યાન રાખો! Coffee સાથે આ 5 વસ્તુઓ ખાવાનું આજથી જ કરો બંધ, નહીતર હેલ્થ બગડી શકે છે
કોફી પ્રેમીઓ, ધ્યાન રાખો! Coffee સાથે આ 5 વસ્તુઓ ખાવાનું આજથી જ કરો બંધ, નહીતર હેલ્થ બગડી શકે છે
HDFC Bank માંથી 60 લાખની લોન લેવા કેટલો પગાર જોઈએ ?
HDFC Bank માંથી 60 લાખની લોન લેવા કેટલો પગાર જોઈએ ?
વિરાટ કોહલીએ સતત ત્રણ સદી ફટકારી, અનેક રેકોર્ડ તોડ્યા
વિરાટ કોહલીએ સતત ત્રણ સદી ફટકારી, અનેક રેકોર્ડ તોડ્યા
Latest Videos View more
આ રાશિના જાતકોનું સ્વપ્ન વાસ્તિવકમાં ફેરવાઇ જશે, બેરોજગારને નોકરી મળશે
આ રાશિના જાતકોનું સ્વપ્ન વાસ્તિવકમાં ફેરવાઇ જશે, બેરોજગારને નોકરી મળશે
ગુજરાતમાં કડકડતી ઠંડી સાથે કમોસમી વરસાદની આગાહી
ગુજરાતમાં કડકડતી ઠંડી સાથે કમોસમી વરસાદની આગાહી
અમદાવાદનો સૌથી વ્યસ્ત સુભાષ બ્રિજ 5 દિવસ માટે બંધ
અમદાવાદનો સૌથી વ્યસ્ત સુભાષ બ્રિજ 5 દિવસ માટે બંધ
પાલનપુરમાં જાહેર માર્ગ પર લારી-ગલ્લા ધારક, પાથરણાવાળાઓનો અડીંગો !
પાલનપુરમાં જાહેર માર્ગ પર લારી-ગલ્લા ધારક, પાથરણાવાળાઓનો અડીંગો !
રાજકોટમાં પેંડા ગેંગને હથિયાર આપનારની ધરપકડ
રાજકોટમાં પેંડા ગેંગને હથિયાર આપનારની ધરપકડ
અંબાલાલ પટેલે આ તારીખ બાદ કમોસમી વરસાદની આગાહી કરી
અંબાલાલ પટેલે આ તારીખ બાદ કમોસમી વરસાદની આગાહી કરી
આ રાશિના જાતકોને નાણાકીય મુશ્કેલીઓમાંથી મુક્તિ મળશે, જુઓ Video
આ રાશિના જાતકોને નાણાકીય મુશ્કેલીઓમાંથી મુક્તિ મળશે, જુઓ Video
તલાટી મંત્રીઓની, રખડતા શ્વાન પકડવાની કામગીરીનો અમલ નહીં કરવાની ચીમકી
તલાટી મંત્રીઓની, રખડતા શ્વાન પકડવાની કામગીરીનો અમલ નહીં કરવાની ચીમકી
ઈન્ડિગોની ફ્લાઈટ મોડી પડતા-રદ થતા મુસાફરોએ મચાવ્યો હોબાળો
ઈન્ડિગોની ફ્લાઈટ મોડી પડતા-રદ થતા મુસાફરોએ મચાવ્યો હોબાળો
તથ્ય પટેલની 'સાપરાધ મનુષ્યવધ' કલમ દૂર કરવાની અરજી કોર્ટે ફગાવી
તથ્ય પટેલની 'સાપરાધ મનુષ્યવધ' કલમ દૂર કરવાની અરજી કોર્ટે ફગાવી
g clip-path="url(#clip0_868_265)">