હિજાબ વિવાદ વચ્ચે યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ ફરી ચર્ચામાં, જાણો શું છે તેનો અર્થ અને શું થશે તેનાથી બદલાવ ?
Uniform Civil Code Amid Hijab Controversy: ડૉ. નિરંજન કુમાર કહે છે, એમાં કોઈ શંકા નથી કે જ્યાં દરેક નાગરિક સમાન હોય છે, તે દેશ ઝડપથી વિકાસ પામે છે. ઘણા દેશોમાં સમાન નાગરિક સંહિતા લાગુ છે.
કર્ણાટકની એક કોલેજથી શરૂ થયેલો હિજાબનો વિવાદ (Hijab Controversy ) રાષ્ટ્રીય સ્તરે છવાયેલો છે અને તેના પર રાજકારણ તેજ થઈ ગયું છે. છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં તમે જોયું હશે કે આ કેવી રીતે રાષ્ટ્રીય સ્તરનો મુદ્દો (National Issue) બની ગયો છે. કર્ણાટકથી લઈને દિલ્હી સુધી સત્તાધારી પક્ષ અને વિપક્ષના નેતાઓ હિજાબના સમર્થન અને વિરોધમાં પોતાની દલીલો આપી રહ્યા છે. આ વિવાદ વચ્ચે ફરી એકવાર યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (Uniform Civil Code) એટલે કે સમાન નાગરિક સંહિતાની ચર્ચા થઈ રહી છે. શનિવારે ઉત્તરાખંડમાં મુખ્યમંત્રી પુષ્કર સિંહ ધામીએ મોટો દાવ રમ્યો છે. તેમણે કહ્યું છે કે ફરી સરકાર બનશે, તેઓ એક વિશેષ સમિતિની રચના કરીને સમાન નાગરિક સંહિતા લાવશે. આ સંદર્ભે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજીઓ પણ દાખલ કરવામાં આવી છે.
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ પર ભૂતકાળમાં પણ ઘણી ચર્ચા થઈ છે. લોકોએ પક્ષમાં અને વિરોધમાં પણ પોતાનો મત આપ્યો છે. હિજાબને લઈને ચાલી રહેલા વિવાદ વચ્ચે આ વખતે તે ફરી ચર્ચામાં આવી છે. ચાલો જાણીએ શું છે યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ? તે બંધારણ સાથે કેવી રીતે સંબંધિત છે? હિજાબ વિવાદ વચ્ચે આનો અર્થ શું છે? તેના આગમનથી કંઈ બદલાશે?
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ શું છે?
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડનો સીધો અર્થ છે – દેશના દરેક નાગરિક માટે સમાન કાયદો. પછી ભલે તે કોઈપણ ધર્મ કે જાતિનો હોય. હાલમાં, દેશમાં વિવિધ ધર્મો માટે અલગ-અલગ અંગત કાયદા છે. યુનિફોર્મ સિવિલ કોડના અમલ સાથે, દરેક ધર્મ માટે સમાન કાયદો હશે. યુનિફોર્મ સિવિલ કોડનો અર્થ દરેક ધર્મના અંગત કાયદાઓમાં એકરૂપતા લાવવાનો છે. આ અંતર્ગત દરેક ધર્મના કાયદામાં સુધારો અને એકરૂપતા લાવવાનું કામ કરવામાં આવશે. યુનિયન સિવિલ કોડનો અર્થ છે ન્યાયી કાયદો, જેને કોઈ ધર્મ સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી.
તેને શા માટે જરૂરી માનવામાં આવે છે?
નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે દરેક ધર્મમાં અલગ-અલગ કાયદાઓને કારણે ન્યાયતંત્ર પર બોજ છે. કોમન સિવિલ કોડ આવવાથી આ મુશ્કેલી દૂર થશે અને વર્ષોથી કોર્ટમાં પડતર કેસોનો જલ્દી નિકાલ થશે.
IIMT નોઇડાના મીડિયા શિક્ષક ડૉ. નિરંજન કુમાર કહે છે કે જો તમામ નાગરિકો માટે કાયદામાં એકરૂપતા હશે તો સામાજિક એકતાને પ્રોત્સાહન મળશે. તેઓ આગળ કહે છે, એમાં કોઈ શંકા નથી કે જ્યાં દરેક નાગરિક સમાન હોય છે, તે દેશ ઝડપથી વિકાસ પામે છે. યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ ઘણા દેશોમાં અમલમાં છે.
તે આગળ કહે છે કે મુસ્લિમ મહિલાઓની હાલત આના કરતા સારી હશે. કારણ કે ભારતની છબી એક બિનસાંપ્રદાયિક દેશની છે. આવી સ્થિતિમાં કાયદો અને ધર્મને એકબીજા સાથે કોઈ લેવાદેવા ન હોવી જોઈએ. ધર્મને અનુલક્ષીને તમામ લોકો માટે સમાન વ્યવહાર લાગુ કરવો જરૂરી છે.
UCC ઘણા દેશોમાં લાગુ છે
પાકિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ, મલેશિયા, તુર્કી, ઇન્ડોનેશિયા, સુદાન અને ઇજિપ્ત જેવા ઘણા દેશોમાં યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ પહેલેથી જ લાગુ છે.
વિરોધ શા માટે થાય છે?
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડનો વિરોધ કરનારાઓ કહે છે કે તે હિંદુ કાયદાને તમામ ધર્મો પર લાગુ કરવા સમાન છે. મુસ્લિમ પર્સનલ લો બોર્ડે આના પર મોટો વાંધો ઉઠાવ્યો છે. તેમનું કહેવું છે કે જો બધા માટે સમાન કાયદો લાગુ કરવામાં આવશે તો તેમના અધિકારોનું હનન થશે. મુસ્લિમોને ત્રણ લગ્ન કરવાનો અધિકાર નહીં હોય. તેમણે તેની પત્નીને છૂટાછેડા આપવા માટે કાયદામાંથી પસાર થવું પડશે.
આ પણ વાંચો: Hijab અને પાઘડીની સરખામણી ન થઈ શકે, Sonam Kapoorના નિવેદન પર ભડક્યા ભાજપ નેતા મનજિંદર સિંહ સિરસા
