Parenting Tips: બાળકો જૂઠું બોલે છે તો આ કારણો હોય શકે છે જવાબદાર

શા માટે આપણે જૂઠું (Lie )બોલીએ છીએ? શું તમે ક્યારેય તમારી જાતને આ પ્રશ્ન (Question) પૂછ્યો છે? હકીકતમાં લોકો મોટાભાગે બે કારણોસર જૂઠું બોલે છે, એક ડરથી (Fear) અને બીજું આદતને કારણે. પરંતુ બાળકોમાં જૂઠું બોલવાની ટેવ માત્ર ઉછેરને લગતી સમસ્યા છે કે પછી તે કોઈ રોગ છે? હા, વાસ્તવમાં વિજ્ઞાન અનુસાર જે બાળકો વાત-વાતમાં વધુ જૂઠું બોલે છે, તેઓ હંમેશા આદત કે કોઈ ડરના કારણે આવું નથી કરતા પણ તેમની પાછળ કેટલીક બીમારીઓ જવાબદાર હોય છે.

બાળકો કેમ જૂઠું બોલે છે

મેડિકલ સાયન્સ મુજબ જે બાળકો વધુ વાર જૂઠું બોલે છે તે અમુક માનસિક વિકૃતિઓના કારણે હોઈ શકે છે. હકીકતમાં, જ્યારે બાળકોને કોઈ માનસિક વિકૃતિ હોય છે, ત્યારે તેઓ વધુ ખોટું બોલવાનું શરૂ કરે છે. જેમ કે

1. ધ્યાનની ખામી હાયપરએક્ટિવિટી ડિસઓર્ડર (ADHD ડિસઓર્ડર)

એડીએચડી (એટેન્શન ડેફિસિટ હાયપરએક્ટિવિટી ડિસઓર્ડર)એ મગજનો એક રોગ છે જે આજદિન સુધી બાળકોમાં ઝડપથી વધી રહ્યો છે. વાસ્તવમાં આવા બાળકોમાં કેટલીક માનસિક પ્રવૃત્તિ હોય છે, જે તેમને ભવિષ્યના પરિણામો વિશે હંમેશા ડરે છે. તેથી જ આવા બાળકો સાચું બોલવાની હિંમત કરતા નથી અને તરત જ ખોટું બોલે છે.

2. સામાજિક ચિંતા ડિસઓર્ડર

સામાજિક અસ્વસ્થતા ડિસઓર્ડર ધરાવતા બાળકો બહારના લોકો અને વાતાવરણથી દૂર રહેવાનું વલણ ધરાવે છે. આવા બાળકો રોજબરોજના કામો કરતા ડરે છે અને સામાજિક ચિંતાઓથી ડરતા હોય છે જેમ કે કોઈ શું વિચારશે, કોઈ શું કહેશે અને જ્યાં તે ન થાય, તે ન પણ બને. આવા સામાજિક અસ્વસ્થતા ડિસઓર્ડર સામાન્ય રીતે પ્રારંભિક અને મધ્ય કિશોરોમાં શરૂ થાય છે, જો કે તે ક્યારેક નાના બાળકો અથવા પુખ્ત વયના લોકોમાં શરૂ થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં બાળકો આ કારણોસર ખોટું બોલે છે. જેમ કે

1. – એવી પરિસ્થિતિઓથી ડરતા જૂઠું બોલે છે જેમાં તેમને ડર હોય છે કે તેમની નેગેટિવ છાપ ઉભી થશે.
2. – શરમ અથવા અપમાનની ચિંતામાં જૂઠું બોલવું.
3. – અજાણ્યા લોકો સાથે વાત કરતી વખતે જૂઠું બોલે.

3.બિહેવિયર વિકૃતિ

બિહેવિયર વિકૃતિ એ એક પ્રકારની વર્તણૂકીય અને ભાવનાત્મક બીમારી છે. જે બાળકોમાં આ રોગ છે, તે બાળપણથી જ થાય છે. આ ડિસઓર્ડરવાળા બાળકો નાનપણથી જ ખૂબ જ આક્રમક, ગુસ્સે અને જૂઠાં હોય છે. આટલું જ નહીં આવા બાળકો જૂઠ બોલવા સિવાય ચોરી અને છેતરપિંડી કરવાનું પણ શીખે છે. આ સિવાય ઘણા સામાજિક કારણો પણ છે જેના કારણે આવા બાળકો જૂઠું બોલે છે. આવી સ્થિતિમાં ઘણી વખત બાળકો આ કારણોસર પણ ખોટું બોલે છે. જેમ કે

1. – ભૂલ કર્યા પછી છુપાવવા માટે
2. – પ્રેમ ગુમાવવાના ડરથી
3. – સજાના ડરથી
4. – કામ ટાળવા માટે
5. – સત્ય બોલવાના પરિણામોમાંથી

આપણે બાળકોની જૂઠું બોલવાની ટેવ કેવી રીતે સુધારી શકીએ?

1. – સત્ય બોલવાનો ઘરગથ્થુ નિયમ બનાવો, જેથી બાળકોને સત્ય બોલવાની આદત પડે.
2. – રોલ મોડલ સેટ કરો જેમ કે જાતે સત્ય બોલો.
3. – ખોટું બોલવાના કારણો જાણીને બાળકોને પ્રેમથી સમજાવો.
4. – બાળકોમાં આત્મવિશ્વાસ કેળવો કે જો તેઓ સાચું બોલશે તો તેમને કશું કહેવામાં આવશે નહીં અને તેમને સજા પણ કરવામાં આવશે નહીં.
5. – તમારા અને તમારા બાળકો વચ્ચેના સંબંધોને વધુ સારા અને મૈત્રીપૂર્ણ બનાવો.