Punjab Elections: આ સમુદાય 22 સીટો પર જીત અને હાર વચ્ચે ઉભો છે જેના કારણે પંજાબની ચૂંટણીની તારીખ બદલાઈ ગઈ
તાજેતરમાં, મુખ્ય પ્રધાન ચરણજીત સિંહ ચન્નીએ સચખંડ ડેરા બલ્લાનની મુલાકાત લીધી હતી અને ડેરાના વડા સંત નિરંજન દાસને મળ્યા હતા અને ગુરુ રવિદાસ અભ્યાસ કેન્દ્ર માટે 25 કરોડ રૂપિયાનો ચેક આપ્યો હતો.
Punjab Elections: પંજાબમાં રવિદાસ જયંતિને ધ્યાનમાં રાખીને વિધાનસભાની ચૂંટણીની તારીખમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે અને આ પગલાએ ફરી એકવાર રાજ્યમાં દલિત વોટની શક્તિને રેખાંકિત કરી છે. ચૂંટણી પંચના આ નિર્ણયથી ફરી એકવાર દલિત સમાજના લોકો અને તેમની આગેવાની કરતા દેરાઓનું મહત્વ વધી ગયું છે. વાસ્તવમાં, પંજાબમાં દલિત સમુદાયના ડેરા સચખંડની આગેવાની હેઠળના રવિદાસિયા આંદોલન વિશે અત્યાર સુધી મર્યાદિત સંખ્યામાં લોકો વાકેફ હતા.
જલંધરની બહાર બહુ ઓછા લોકો તેના વિશે જાણતા હતા, પરંતુ ચૂંટણીની તારીખો બદલાતા જ તે રાષ્ટ્રીય મંચ પર ચર્ચાનો વિષય બની ગયો છે. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે રવિદાસ જયંતિના કારણે હવે પંજાબના ચૂંટણી રાજકારણમાં દલિત સમુદાય ફરી એકવાર તોફાનોના કેન્દ્રમાં છે.
પંજાબના રાજકારણમાં દલિત વોટની અસરનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે રવિદાસિયા જૂથોએ ચૂંટણીની તારીખો આગળ ધપાવવાની વાત કરતાં જ તમામ રાજકીય પક્ષો પોતાનો અવાજ ઉઠાવીને ચૂંટણી પંચના દરવાજે પહોંચી ગયા હતા. વાસ્તવમાં, 16 ફેબ્રુઆરીએ વારાણસીમાં ગુરુ રવિદાસ મહારાજના 645મા પ્રકાશોત્સવનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં લાખો લોકોના પહોંચવાની આશા છે.
જેને જોતા ડેરા સચખંડ બલ્લાન અને વાલ્મિકી સમાજના સંગઠનોએ ચૂંટણીની તારીખ બદલવાની માંગ કરી હતી. જે બાદ તમામ રાજકીય પક્ષોએ ચૂંટણી પંચ પાસે મતદાનની તારીખ 14 ફેબ્રુઆરીથી આગળ વધારવાની માંગ કરી હતી. તમામ પક્ષોની માંગણીઓને ધ્યાનમાં લઈને ચૂંટણી પંચે એક તબક્કામાં વિધાનસભાની ચૂંટણી 14 ફેબ્રુઆરીના બદલે 20 ફેબ્રુઆરીએ કરાવવાનો નિર્ણય કર્યો છે.
પંજાબમાં ચૂંટણીની નવી તારીખો
આ જ દિવસે ઉત્તર પ્રદેશ વિધાનસભા ચૂંટણી માટે ત્રીજા તબક્કાનું મતદાન પણ થવાનું છે. હવે 25 જાન્યુઆરીએ નોટિફિકેશન બહાર પાડવામાં આવશે અને નોમિનેશનની છેલ્લી તારીખ 1 ફેબ્રુઆરી રહેશે. ઉમેદવારી પત્રોની ચકાસણી 2 ફેબ્રુઆરીએ થશે અને 4 ફેબ્રુઆરી સુધી નામો પરત ખેંચી શકાશે. તમામ પાંચ ચૂંટણી રાજ્યોમાં 10 માર્ચે મતગણતરી થશે.
આખરે ચૂંટણી પહેલા રવિદાસીયા સમાજ કેમ મહત્વનો બની જાય છે?
2011ની વસ્તી ગણતરી મુજબ, પંજાબમાં મતદારોની સંખ્યા લગભગ 2.12 કરોડ છે, જેમાંથી 50 લાખથી વધુ લોકો અથવા લગભગ 25 ટકા લોકો દેરાઓ સાથે સંકળાયેલા છે. આખા પંજાબની વાત કરીએ તો અહીં લગભગ 32 ટકા વસ્તી દલિત છે. તે જ સમયે, દોઆબમાં એટલે કે 52 લાખની વસ્તી ધરાવતા જલંધર, હોશિયારપુર, નવાશહેર અને કપૂરથલા જિલ્લામાં લગભગ 20 લાખ લોકો અથવા 37 ટકા દલિત સમુદાયના છે. આમાં પણ લગભગ 12 લાખની વસ્તી રવિદાસીયા સમાજની છે.
આ વસ્તી તેના પ્રભાવનું સૌથી મોટું કારણ છે, કારણ કે રાજકીય પક્ષો તેને એક મોટી વોટ બેંક તરીકે જુએ છે અને તેમને કોઈપણ રીતે નારાજ કરવા માંગતા નથી. આ જ કારણ છે કે તરત જ તમામ પક્ષો તેમની ચૂંટણીની તારીખો લંબાવવાની માંગને લઈને એકસાથે ઉભા જોવા મળ્યા હતા. હવે એક ચોક્કસ સમુદાયના કારણે ચૂંટણીની તારીખો આગળ ધપાવવામાં આવી છે, સંભવ છે કે આ રવિદાસિયા સમાજના લોકોને તેમની ઓળખ માટે લડતા આંદોલનમાં મદદ કરશે.
આ સમુદાય 22 સીટો પર જીત અને હાર વચ્ચે ઉભો છે
વાસ્તવમાં પંજાબની 22 વિધાનસભા બેઠકો પર રવિદાસિયા સમાજના લોકોનો સીધો પ્રભાવ છે. તેમાં જલંધર જિલ્લાની 9, હોશિયારપુર જિલ્લામાં 6, નવાંશહર જિલ્લામાં 3 અને કપૂરથલા જિલ્લાની 4 વિધાનસભા બેઠકોનો સમાવેશ થાય છે. અહીં દલિત સમાજના લોકો અને ડેરા સચખંડ બલ્લાનના અનુયાયીઓની સંખ્યા લાખોમાં છે. તેઓ દરેક ચૂંટણીમાં સરકાર બનાવવામાં અને પક્ષોની જીત-હારમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.
તાજેતરમાં, મુખ્ય પ્રધાન ચરણજીત સિંહ ચન્નીએ સચખંડ ડેરા બલ્લાનની મુલાકાત લીધી હતી અને ડેરાના વડા સંત નિરંજન દાસને મળ્યા હતા અને ગુરુ રવિદાસ અભ્યાસ કેન્દ્ર માટે 25 કરોડ રૂપિયાનો ચેક આપ્યો હતો. તેમના સિવાય પ્રદેશ કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ નવજોત સિંહ સિદ્ધુ, દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલ, શિરોમણી અકાલી દળ (SAD)ના વડા સુખબીર સિંહ બાદલ અને બીજેપીના ઘણા દિગ્ગજ નેતાઓએ અહીં મુલાકાત લીધી છે.
રવિદાસિયા સમાજના સ્થાપક બાબા પીપલ દાસ ચામડાના કામ સાથે સંકળાયેલા હતા. વારાણસીમાં જન્મેલા ભક્ત કવિ સંત રવિદાસ પણ આ સમુદાયના હતા. શરૂઆતમાં, આ સમુદાયના લોકોની ઓળખ ગૌણ રહી પરંતુ 1980 ના દાયકાની શરૂઆતમાં, ડેરાએ પોતાનો પ્રભાવ વધાર્યો, ત્યારબાદ તે લોકોની નજરમાં પણ આવ્યો. ત્યારથી, આ સમુદાય દેરાઓની મદદથી પોતાની માંગણીઓ અને ઓળખ માટે લડી રહ્યો છે.