हिन्दी English News9 ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 TV9-UP
AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

History of city name : બેંગલુરુના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ, જાણો સમસ્ત વાર્તા

બેંગલુરુ, જેને કેટલીકવાર બેંગલોર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, એ કર્ણાટક રાજ્યની રાજધાની તરીકે ઓળખાય છે. આ દક્ષિણ ભારતીય શહેર હવે દેશના સૌથી ઝડપથી વિકસતા અને વ્યૂહાત્મક દ્રષ્ટિએ મહત્વ ધરાવતાં શહેરોમાંથી એક બની ગયું છે. ચાલો હવે તેના ઇતિહાસ અને નામની ઊપત્તિ વિશે વિસ્તૃત જાણકારી મેળવીએ.

| Updated on: Jul 19, 2025 | 8:13 PM
Share
1537ના આસપાસ, કેમ્પે ગોવડા (1510–1570) દ્વારા બેંગલુરુ શહેરની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી, એવું ઇતિહાસકારો માને છે. જો આપણે વધુ પ્રાચીન સમય તરફ નજર કરીએ, તો પુરાણોમાં આ સ્થળને 'કલ્યાણપુરી' અથવા 'કલ્યાણનગર' તરીકે ઓળખવામાં આવતું હતું. (Credits: - Wikipedia)

1537ના આસપાસ, કેમ્પે ગોવડા (1510–1570) દ્વારા બેંગલુરુ શહેરની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી, એવું ઇતિહાસકારો માને છે. જો આપણે વધુ પ્રાચીન સમય તરફ નજર કરીએ, તો પુરાણોમાં આ સ્થળને 'કલ્યાણપુરી' અથવા 'કલ્યાણનગર' તરીકે ઓળખવામાં આવતું હતું. (Credits: - Wikipedia)

1 / 8
ઇતિહાસ અનુસાર, મહાન મૌર્ય શાસક ચંદ્રગુપ્ત મૌર્યે રાજસિંહાસનનો ત્યાગ કરીને જૈન ધર્મ સ્વીકાર્યો અને તેણે પોતાના જીવનના અંતિમ દિવસો બેંગલુરુના દક્ષિણ પશ્ચિમે આવેલા પવિત્ર સ્થળ શ્રવણબેલગોડામાં વિતાવ્યા હતા. સમય જતાં જ્યારે બ્રિટિશ શાસન શરૂ થયું, ત્યારે અંગ્રેજોએ આ શહેરને 'બેંગલોર' નામ આપ્યું. (Credits: - Wikipedia)

ઇતિહાસ અનુસાર, મહાન મૌર્ય શાસક ચંદ્રગુપ્ત મૌર્યે રાજસિંહાસનનો ત્યાગ કરીને જૈન ધર્મ સ્વીકાર્યો અને તેણે પોતાના જીવનના અંતિમ દિવસો બેંગલુરુના દક્ષિણ પશ્ચિમે આવેલા પવિત્ર સ્થળ શ્રવણબેલગોડામાં વિતાવ્યા હતા. સમય જતાં જ્યારે બ્રિટિશ શાસન શરૂ થયું, ત્યારે અંગ્રેજોએ આ શહેરને 'બેંગલોર' નામ આપ્યું. (Credits: - Wikipedia)

2 / 8
ઇતિહાસના અભ્યાસકર્તાઓના મતે, ગંગા કાળના સમયમાં પ્રથમવાર 'બેંગલુરુ' નામનો ઉલ્લેખ થયો હતો. આજકાલના હેબ્બલ નજીક આવેલા કોડીગેહલ્લી વિસ્તાર પાસેનું 'હલેબેંગલુરુ' ગામ તે સમયના નામના પુરાવા રૂપે ઓળખાય છે. કહેવાય છે કે 1537માં કેમ્પે ગોવડા પહેલાએ જ્યારે નવી રાજધાની સ્થાપી, ત્યારે તેમણે તેમના માતૃગામ હલેબેંગલુરુના સન્માનમાં નવા શહેરનું નામ 'બેંગલુરુ' રાખ્યું. (Credits: - Wikipedia)

ઇતિહાસના અભ્યાસકર્તાઓના મતે, ગંગા કાળના સમયમાં પ્રથમવાર 'બેંગલુરુ' નામનો ઉલ્લેખ થયો હતો. આજકાલના હેબ્બલ નજીક આવેલા કોડીગેહલ્લી વિસ્તાર પાસેનું 'હલેબેંગલુરુ' ગામ તે સમયના નામના પુરાવા રૂપે ઓળખાય છે. કહેવાય છે કે 1537માં કેમ્પે ગોવડા પહેલાએ જ્યારે નવી રાજધાની સ્થાપી, ત્યારે તેમણે તેમના માતૃગામ હલેબેંગલુરુના સન્માનમાં નવા શહેરનું નામ 'બેંગલુરુ' રાખ્યું. (Credits: - Wikipedia)

3 / 8
એક લોકકથા મુજબ માનવામાં આવે છે કે 'બેંગલુરુ' નામની ઉત્પત્તિ 'બેંડા કાલુ' એટલે કે 'બાફેલા કઠોળ' પરથી થઈ હોઈ શકે છે. કહેવાય છે કે દશમી સદી દરમિયાન જ્યારે વિજયનગરના રાજા વીરબલ્લ શિકાર માટે જંગલમાં ગયા ત્યારે તેઓ રસ્તો ભૂલી ગયા હતા. ત્યારે એક વૃદ્ધ મહિલાએ તેમને સ્નેહપૂર્વક બાફેલા ચણા ખવડાવ્યા હતા. આ સહાનુભૂતિથી રાજા એટલા પ્રભાવિત થયા કે તેમણે તે સ્થાનનું નામ 'બેંડા કાલુરુ' એટલે કે 'બાફેલા ચણાનું ગામ' રાખી દીધું. (Credits: - Wikipedia)

એક લોકકથા મુજબ માનવામાં આવે છે કે 'બેંગલુરુ' નામની ઉત્પત્તિ 'બેંડા કાલુ' એટલે કે 'બાફેલા કઠોળ' પરથી થઈ હોઈ શકે છે. કહેવાય છે કે દશમી સદી દરમિયાન જ્યારે વિજયનગરના રાજા વીરબલ્લ શિકાર માટે જંગલમાં ગયા ત્યારે તેઓ રસ્તો ભૂલી ગયા હતા. ત્યારે એક વૃદ્ધ મહિલાએ તેમને સ્નેહપૂર્વક બાફેલા ચણા ખવડાવ્યા હતા. આ સહાનુભૂતિથી રાજા એટલા પ્રભાવિત થયા કે તેમણે તે સ્થાનનું નામ 'બેંડા કાલુરુ' એટલે કે 'બાફેલા ચણાનું ગામ' રાખી દીધું. (Credits: - Wikipedia)

4 / 8
સન 1637માં મરાઠા સમ્રાટ શાહજી ભોંસલેએ બીજાપુરના સુલતાન આદિલ શાહ પાસેથી બેંગલોરનો કબજો મેળવ્યો હતો. મરાઠાઓના અંદાજે પચાસ વર્ષ સુધીના શાસન બાદ, ઈ.સ. 1686માં મોગલોએ બેંગલોર પર અધિકાર સ્થાપ્યો. ત્રણ વર્ષ પછી, લગભગ 1689માં, મોગલ શાસકોએ આ પ્રદેશ મૈસૂરના રાજા ચીક્કદેવરાયને દાનમાં આપી દીધો. ચીક્કદેવરાયે પછી બેંગલોરના કિલ્લાનું દક્ષિણ તરફ વિસ્તરણ કર્યું અને કિલ્લાની અંદર વેંકટરમણ મંદિરની સ્થાપના કરાઈ.આ પથ્થરની કિલ્લાના માળખાને 1759માં હૈદરઅલીએ વધુ મજબૂત બનાવ્યું. છેલ્લે, 1799માં લૉર્ડ કૉર્નવૉલીસના નેતૃત્વ હેઠળ બ્રિટિશ સેનાએ ટીપુ સુલતાનને હરાવ્યા બાદ બેંગલોર બ્રિટિશ શાસન હેઠળ આવ્યું. (Credits: - Wikipedia)

સન 1637માં મરાઠા સમ્રાટ શાહજી ભોંસલેએ બીજાપુરના સુલતાન આદિલ શાહ પાસેથી બેંગલોરનો કબજો મેળવ્યો હતો. મરાઠાઓના અંદાજે પચાસ વર્ષ સુધીના શાસન બાદ, ઈ.સ. 1686માં મોગલોએ બેંગલોર પર અધિકાર સ્થાપ્યો. ત્રણ વર્ષ પછી, લગભગ 1689માં, મોગલ શાસકોએ આ પ્રદેશ મૈસૂરના રાજા ચીક્કદેવરાયને દાનમાં આપી દીધો. ચીક્કદેવરાયે પછી બેંગલોરના કિલ્લાનું દક્ષિણ તરફ વિસ્તરણ કર્યું અને કિલ્લાની અંદર વેંકટરમણ મંદિરની સ્થાપના કરાઈ.આ પથ્થરની કિલ્લાના માળખાને 1759માં હૈદરઅલીએ વધુ મજબૂત બનાવ્યું. છેલ્લે, 1799માં લૉર્ડ કૉર્નવૉલીસના નેતૃત્વ હેઠળ બ્રિટિશ સેનાએ ટીપુ સુલતાનને હરાવ્યા બાદ બેંગલોર બ્રિટિશ શાસન હેઠળ આવ્યું. (Credits: - Wikipedia)

5 / 8
બ્રિટિશોએ બેંગલુરુને તેમના દક્ષિણ ભારતમાં ફોજદારી અને પ્રશાસન માટે મુખ્ય મથક બનાવ્યું. અહીં સેના અને રેલવેનો વિકાસ થયો, જેનાથી શહેર ઝડપથી વિકસ્યું. (Credits: - Wikipedia)

બ્રિટિશોએ બેંગલુરુને તેમના દક્ષિણ ભારતમાં ફોજદારી અને પ્રશાસન માટે મુખ્ય મથક બનાવ્યું. અહીં સેના અને રેલવેનો વિકાસ થયો, જેનાથી શહેર ઝડપથી વિકસ્યું. (Credits: - Wikipedia)

6 / 8
1947માં ભારતને સ્વતંત્રતા મળ્યા બાદ, બેંગલુરુ મૈસૂર રાજ્યની રાજધાની તરીકે નિમાયું. ત્યારબાદ 1956માં ભાષા આધારિત રાજ્યોના પુનર્નિર્માણ દરમિયાન રાજ્યનું વિસ્તરણ અને પુનર્ગઠન થયું. અંતે, 1973માં મૈસૂર રાજ્યનું નામ બદલીને 'કર્ણાટક' રાખવામાં આવ્યું, અને બેંગલુરુ એ તેની રાજધાની તરીકે યથાવત્ રહ્યું. આ ઉપરાંત, અગાઉ અલગ રીતે કાર્યરત રહેલી બે શહેરી પ્રશાસનિક એકમો 1949માં ભળી ગઈ અને એકીકૃત શહેરી સંચાલન તંત્ર હેઠળ લાવવામાં આવી. (Credits: - Wikipedia)

1947માં ભારતને સ્વતંત્રતા મળ્યા બાદ, બેંગલુરુ મૈસૂર રાજ્યની રાજધાની તરીકે નિમાયું. ત્યારબાદ 1956માં ભાષા આધારિત રાજ્યોના પુનર્નિર્માણ દરમિયાન રાજ્યનું વિસ્તરણ અને પુનર્ગઠન થયું. અંતે, 1973માં મૈસૂર રાજ્યનું નામ બદલીને 'કર્ણાટક' રાખવામાં આવ્યું, અને બેંગલુરુ એ તેની રાજધાની તરીકે યથાવત્ રહ્યું. આ ઉપરાંત, અગાઉ અલગ રીતે કાર્યરત રહેલી બે શહેરી પ્રશાસનિક એકમો 1949માં ભળી ગઈ અને એકીકૃત શહેરી સંચાલન તંત્ર હેઠળ લાવવામાં આવી. (Credits: - Wikipedia)

7 / 8
20મી સદીના અંતે અને 21મી સદીની શરૂઆતમાં બેંગલુરુ એ ભારતમાં IT ઉદ્યોગનું કેન્દ્ર બની ગયું. શહેરમાં Infosys, Wipro, TCS, IBM, Microsoft જેવી કંપનીઓના મુખ્ય મથકો આવેલાં છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia)

20મી સદીના અંતે અને 21મી સદીની શરૂઆતમાં બેંગલુરુ એ ભારતમાં IT ઉદ્યોગનું કેન્દ્ર બની ગયું. શહેરમાં Infosys, Wipro, TCS, IBM, Microsoft જેવી કંપનીઓના મુખ્ય મથકો આવેલાં છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia)

8 / 8

Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, નામ પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

ઈતિહાસજનરલ નોલેજ
Web Stories View more
ક્રિકેટ કરતા 10 ગણી વધુ છે ફૂટબોલ વર્લ્ડ કપ 2026 ની પ્રાઈઝ મની
ક્રિકેટ કરતા 10 ગણી વધુ છે ફૂટબોલ વર્લ્ડ કપ 2026 ની પ્રાઈઝ મની
ગીઝર ફાટતા પહેલા તમને દેખાશે આ 5 સંકેતો, જાણી લો
ગીઝર ફાટતા પહેલા તમને દેખાશે આ 5 સંકેતો, જાણી લો
20 સેકન્ડમાં જ સીતાફળના બી થઈ જશે અલગ, ખાવાની આવશે મજા!
20 સેકન્ડમાં જ સીતાફળના બી થઈ જશે અલગ, ખાવાની આવશે મજા!
દૂધ સાથે ફક્ત આ 2 ફળો જ ખાવા માટે સલામત, અન્ય ફળો પેટમાં દુખાવો અને ઉલટીનું કારણ બની શકે
દૂધ સાથે ફક્ત આ 2 ફળો જ ખાવા માટે સલામત, અન્ય ફળો પેટમાં દુખાવો અને ઉલટીનું કારણ બની શકે
આવો છે રાજ અર્જુનનો પરિવાર
આવો છે રાજ અર્જુનનો પરિવાર
શિયાળામાં હૃદય માટે કયા ડ્રાયફ્રુટ્સ ફાયદાકારક છે?
શિયાળામાં હૃદય માટે કયા ડ્રાયફ્રુટ્સ ફાયદાકારક છે?
g clip-path="url(#clip0_868_265)">