हिन्दी English News9 ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 TV9-UP
AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
તાજા સમાચાર ક્રિકેટ ન્યૂઝ ગુજરાત વીડિયોઝ ફોટો ગેલેરી રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ મહારાષ્ટ્ર

History of city name : અંબર કિલ્લાના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા

અંબર કિલ્લો રાજસ્થાનના આમેર શહેરમાં આવેલો એક ભવ્ય ઐતિહાસિક કિલ્લો છે. આશરે 4 ચોરસ કિલોમીટર વિસ્તારમાં ફેલાયેલું આમેર, જયપુરથી લગભગ 11 કિલોમીટર દૂર વસેલું છે. ઊંચી ટેકરી પર બનેલો આ કિલ્લો, જયપુરના સૌથી લોકપ્રિય પર્યટન સ્થળોમાંનું એક છે. તેની અનોખી સ્થાપત્ય શૈલી, વિશાળ દરવાજા, મજબૂત દીવાલો અને પથ્થરથી ચણાયેલા માર્ગો તેની મહત્વતા વધારે છે. કિલ્લો નીચે આવેલા માઓટા તળાવના સુંદર નજારાથી પણ મુલાકાતીઓને આકર્ષે છે.

| Updated on: Nov 28, 2025 | 6:29 PM
Share
અંબર નામની ઉત્પત્તિ વિશે બે માન્યતાઓ પ્રચલિત છે. એક માન્યતા મુજબ, ચીલ કા ટીલાની ઉંચાઈ પર આવેલું અંબિકેશ્વર મહાદેવનું પ્રાચીન મંદિર આ નામનું મૂળ છે, જ્યાં “અંબિકેશ્વર” ભગવાન શિવનું સ્થાનિક નામ માનવામાં આવે છે. બીજી લોકવૃત્તિ પ્રમાણે, આ પ્રદેશનું નામ દેવી અંબા અથવા માતા દુર્ગાના આશીર્વાદ રૂપે પડ્યું હોવાનું લોકો માનતા આવ્યા છે.

અંબર નામની ઉત્પત્તિ વિશે બે માન્યતાઓ પ્રચલિત છે. એક માન્યતા મુજબ, ચીલ કા ટીલાની ઉંચાઈ પર આવેલું અંબિકેશ્વર મહાદેવનું પ્રાચીન મંદિર આ નામનું મૂળ છે, જ્યાં “અંબિકેશ્વર” ભગવાન શિવનું સ્થાનિક નામ માનવામાં આવે છે. બીજી લોકવૃત્તિ પ્રમાણે, આ પ્રદેશનું નામ દેવી અંબા અથવા માતા દુર્ગાના આશીર્વાદ રૂપે પડ્યું હોવાનું લોકો માનતા આવ્યા છે.

1 / 6
અંબર ભૂતકાળમાં મીણા શાસકોના રાજ્ય તરીકે ઓળખાતું હતું, જ્યાં સુસાવત વંશનું પ્રભુત્વ હતું. બાદમાં, દુલ્હેરાઈના પુત્ર કાકિલ દેવે સુસાવત કુળને પરાજિત કર્યા પછી ખોહમાંથી અંબરને નવી રાજધાની તરીકે વિકસાવ્યું. આ જીત સાથે અંબર પ્રદેશની રાજકીય સ્થિતિમાં મોટો ફેરફાર આવ્યો. (Credits: - Wikipedia)

અંબર ભૂતકાળમાં મીણા શાસકોના રાજ્ય તરીકે ઓળખાતું હતું, જ્યાં સુસાવત વંશનું પ્રભુત્વ હતું. બાદમાં, દુલ્હેરાઈના પુત્ર કાકિલ દેવે સુસાવત કુળને પરાજિત કર્યા પછી ખોહમાંથી અંબરને નવી રાજધાની તરીકે વિકસાવ્યું. આ જીત સાથે અંબર પ્રદેશની રાજકીય સ્થિતિમાં મોટો ફેરફાર આવ્યો. (Credits: - Wikipedia)

2 / 6
પ્રારંભિક સમયમાં આજનું જયપુર રાજ્ય અંબર અથવા ધુંધર નામથી ઓળખાતું હતું, જ્યાં પાંચ વિવિધ મીણા જાતિના સરદારોનું પ્રભુત્વ હતું. તેઓ દેવતી વિસ્તારના બરગુર્જર રાજપૂત શાસકની સત્તા સ્વીકારતા હતા. બાદમાં કછવાહ વંશના રાજકુમાર દુલ્હા રાએ મીણાઓના સ્વરાજને સમાપ્ત કર્યું, બરગુર્જરોને પણ યુદ્ધમાં પરાજિત કર્યા અને ધુંધર પ્રદેશને કછવાહ વંશના સંપૂર્ણ નિયંત્રણ હેઠળ લઈ આવ્યો. (Credits: - Wikipedia)

પ્રારંભિક સમયમાં આજનું જયપુર રાજ્ય અંબર અથવા ધુંધર નામથી ઓળખાતું હતું, જ્યાં પાંચ વિવિધ મીણા જાતિના સરદારોનું પ્રભુત્વ હતું. તેઓ દેવતી વિસ્તારના બરગુર્જર રાજપૂત શાસકની સત્તા સ્વીકારતા હતા. બાદમાં કછવાહ વંશના રાજકુમાર દુલ્હા રાએ મીણાઓના સ્વરાજને સમાપ્ત કર્યું, બરગુર્જરોને પણ યુદ્ધમાં પરાજિત કર્યા અને ધુંધર પ્રદેશને કછવાહ વંશના સંપૂર્ણ નિયંત્રણ હેઠળ લઈ આવ્યો. (Credits: - Wikipedia)

3 / 6
આંબેર કિલ્લાની શરૂઆતની રચના રાજા માનસિંહે કરી હતી. બાદમાં, 1600ના દાયકાની શરૂઆતમાં રાજા જયસિંહ પહેલાએ તેમાં નોંધપાત્ર વિસ્તરણ ઉમેર્યું. આગલા 150 વર્ષો દરમિયાન અનેક અનુગામી શાસકોએ કિલ્લામાં સુધારાઓ અને નવા ભાગો જોડતા તેનું રૂપ વધુ ભવ્ય બનાવ્યું. (Credits: - Wikipedia)

આંબેર કિલ્લાની શરૂઆતની રચના રાજા માનસિંહે કરી હતી. બાદમાં, 1600ના દાયકાની શરૂઆતમાં રાજા જયસિંહ પહેલાએ તેમાં નોંધપાત્ર વિસ્તરણ ઉમેર્યું. આગલા 150 વર્ષો દરમિયાન અનેક અનુગામી શાસકોએ કિલ્લામાં સુધારાઓ અને નવા ભાગો જોડતા તેનું રૂપ વધુ ભવ્ય બનાવ્યું. (Credits: - Wikipedia)

4 / 6
મધ્યયુગ દરમિયાન આંબેરને ધુંદર તરીકે ઓળખવામાં આવતું હતું. ઈ.સ. 1037થી લઈને 1727 સુધી આ વિસ્તારમાં કચ્છવાહ વંશનું શાસન રહ્યું, જ્યાં સુધી તેમની રાજધાનીને આંબેરમાંથી બદલીને નવા બનાવાયેલા શહેર જયપુરમાં સ્થાયી કરવામાં આવી નહોતી. આમેરનું પ્રાચીન ઇતિહાસ કચ્છવાહ શાસકો સાથે ઘનિષ્ઠ રીતે જોડાયેલું છે, કારણ કે તેમનું શક્તિશાળી રાજ્ય અહીં જ વિકસ્યું હતું. (Credits: - Wikipedia)

મધ્યયુગ દરમિયાન આંબેરને ધુંદર તરીકે ઓળખવામાં આવતું હતું. ઈ.સ. 1037થી લઈને 1727 સુધી આ વિસ્તારમાં કચ્છવાહ વંશનું શાસન રહ્યું, જ્યાં સુધી તેમની રાજધાનીને આંબેરમાંથી બદલીને નવા બનાવાયેલા શહેર જયપુરમાં સ્થાયી કરવામાં આવી નહોતી. આમેરનું પ્રાચીન ઇતિહાસ કચ્છવાહ શાસકો સાથે ઘનિષ્ઠ રીતે જોડાયેલું છે, કારણ કે તેમનું શક્તિશાળી રાજ્ય અહીં જ વિકસ્યું હતું. (Credits: - Wikipedia)

5 / 6
અંબર કિલ્લો, જેને સામાન્ય રીતે આમેર કિલ્લો તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, 2013માં યુનેસ્કો દ્વારા વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટના દરજ્જો પ્રાપ્ત કરેલા અનેક રાજપૂત કિલ્લાઓના સમૂહનો એક મહત્વનો ભાગ છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia)

અંબર કિલ્લો, જેને સામાન્ય રીતે આમેર કિલ્લો તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, 2013માં યુનેસ્કો દ્વારા વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટના દરજ્જો પ્રાપ્ત કરેલા અનેક રાજપૂત કિલ્લાઓના સમૂહનો એક મહત્વનો ભાગ છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Wikipedia)

6 / 6

Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, નામ પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.

ઈતિહાસજનરલ નોલેજરાજસ્થાન
Web Stories View more
દુનિયાનો સૌથી ખારો સમુદ્ર કયો છે?
દુનિયાનો સૌથી ખારો સમુદ્ર કયો છે?
2462 દિવસ પછી વિરાટ કોહલી સાથે આ શું થઇ ગયું?
2462 દિવસ પછી વિરાટ કોહલી સાથે આ શું થઇ ગયું?
એક્ટિંગ છોડી બિઝનેસવુમન બનેલી અભિનેત્રીનો આવો છે પરિવાર
એક્ટિંગ છોડી બિઝનેસવુમન બનેલી અભિનેત્રીનો આવો છે પરિવાર
કોફી પ્રેમીઓ, ધ્યાન રાખો! Coffee સાથે આ 5 વસ્તુઓ ખાવાનું આજથી જ કરો બંધ, નહીતર હેલ્થ બગડી શકે છે
કોફી પ્રેમીઓ, ધ્યાન રાખો! Coffee સાથે આ 5 વસ્તુઓ ખાવાનું આજથી જ કરો બંધ, નહીતર હેલ્થ બગડી શકે છે
HDFC Bank માંથી 60 લાખની લોન લેવા કેટલો પગાર જોઈએ ?
HDFC Bank માંથી 60 લાખની લોન લેવા કેટલો પગાર જોઈએ ?
વિરાટ કોહલીએ સતત ત્રણ સદી ફટકારી, અનેક રેકોર્ડ તોડ્યા
વિરાટ કોહલીએ સતત ત્રણ સદી ફટકારી, અનેક રેકોર્ડ તોડ્યા
Latest Videos View more
આ રાશિના જાતકોનું સ્વપ્ન વાસ્તિવકમાં ફેરવાઇ જશે, બેરોજગારને નોકરી મળશે
આ રાશિના જાતકોનું સ્વપ્ન વાસ્તિવકમાં ફેરવાઇ જશે, બેરોજગારને નોકરી મળશે
ગુજરાતમાં કડકડતી ઠંડી સાથે કમોસમી વરસાદની આગાહી
ગુજરાતમાં કડકડતી ઠંડી સાથે કમોસમી વરસાદની આગાહી
અમદાવાદનો સૌથી વ્યસ્ત સુભાષ બ્રિજ 5 દિવસ માટે બંધ
અમદાવાદનો સૌથી વ્યસ્ત સુભાષ બ્રિજ 5 દિવસ માટે બંધ
પાલનપુરમાં જાહેર માર્ગ પર લારી-ગલ્લા ધારક, પાથરણાવાળાઓનો અડીંગો !
પાલનપુરમાં જાહેર માર્ગ પર લારી-ગલ્લા ધારક, પાથરણાવાળાઓનો અડીંગો !
રાજકોટમાં પેંડા ગેંગને હથિયાર આપનારની ધરપકડ
રાજકોટમાં પેંડા ગેંગને હથિયાર આપનારની ધરપકડ
અંબાલાલ પટેલે આ તારીખ બાદ કમોસમી વરસાદની આગાહી કરી
અંબાલાલ પટેલે આ તારીખ બાદ કમોસમી વરસાદની આગાહી કરી
આ રાશિના જાતકોને નાણાકીય મુશ્કેલીઓમાંથી મુક્તિ મળશે, જુઓ Video
આ રાશિના જાતકોને નાણાકીય મુશ્કેલીઓમાંથી મુક્તિ મળશે, જુઓ Video
તલાટી મંત્રીઓની, રખડતા શ્વાન પકડવાની કામગીરીનો અમલ નહીં કરવાની ચીમકી
તલાટી મંત્રીઓની, રખડતા શ્વાન પકડવાની કામગીરીનો અમલ નહીં કરવાની ચીમકી
ઈન્ડિગોની ફ્લાઈટ મોડી પડતા-રદ થતા મુસાફરોએ મચાવ્યો હોબાળો
ઈન્ડિગોની ફ્લાઈટ મોડી પડતા-રદ થતા મુસાફરોએ મચાવ્યો હોબાળો
તથ્ય પટેલની 'સાપરાધ મનુષ્યવધ' કલમ દૂર કરવાની અરજી કોર્ટે ફગાવી
તથ્ય પટેલની 'સાપરાધ મનુષ્યવધ' કલમ દૂર કરવાની અરજી કોર્ટે ફગાવી
g clip-path="url(#clip0_868_265)">