કુદરતનો કરિશ્મા કે કહેર ? સાઉદી અરેબિયાના રણમાં અચાનક કેમ પડ્યો બરફ ?
રણમાં બરફ પડવા લાગે તો નવાઈ લાગવી સ્વાભાવિક છે. સાઉદી અરેબિયાના અલ-જૌફ વિસ્તારમાં પણ આવું જ બન્યું છે. આ વિસ્તારમાં પહેલીવાર ભારે હિમવર્ષા થઈ છે. હિમવર્ષાની આ ઘટના માત્ર સ્થાનિકો માટે જ નહીં, પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં ચર્ચાનો વિષય બની ગઈ છે.
રણની વાત આવે એટલે આપણા મનમાં સૌથી પહેલા સખત તાપ અને ચારેબાજુ રેતની તસવીર સામે આવે, પરંતુ સાઉદી અરેબિયાના રણમાં કંઈક અલગ જ ઘટના બની છે. અરેબિયાના રણમાં ભારે વરસાદ સાથે હિમવર્ષા થઈ છે. જેના કારણે ત્યાંનું વાતાવરણ બદલાઈ ગયું છે અને કડકડતી ઠંડી પડી રહી છે.
સાઉદી અરેબિયાના રણમાં પ્રથમ વખત હિમવર્ષા થઈ છે. સામાન્ય રીતે તેલના ભંડાર અને રણ માટે પ્રખ્યાત સાઉદી અરેબિયામાં એટલી બધી હિમવર્ષા થઈ છે કે આખું રણ બરફની સફેદ ચાદરથી ઢંકાઈ ગયું છે. જેના કારણે સમગ્ર વિસ્તારમાં કડકડતી ઠંડી પડી રહી છે. સાઉદી અરેબિયાના અલ-જૌફ ક્ષેત્રમાં ભારે વરસાદ અને કરાના કારણે અચાનક હિમવર્ષા થઈ હતી, જેના કારણે આ વિસ્તાર બરફની ચાદરથી ઢંકાઈ ગયો હતો.
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, અલ-જૌફ વિસ્તારમાં આટલી હિમવર્ષા ઈતિહાસમાં પહેલા ક્યારેય થઈ નથી. આ અસામાન્ય હવામાન ઘટનાએ માત્ર ત્યાંનું દ્રશ્ય જ બદલ્યું નથી, પરંતુ નદીઓ અને ધોધને પણ નવું જીવન આપ્યું છે, બરફ વર્ષા અને વરસાદના કારણે નદીઓ ફરીથી વહેવા લાગી છે. UAEના હવામાન વિભાગે આગામી દિવસોમાં અલ-જૌફના મોટાભાગના વિસ્તારોમાં સંભવિત વાવાઝોડા અને ભારે વરસાદની ચેતવણી પણ આપી છે.
રણમાં બરફ પડવા લાગે તો નવાઈ લાગવી સ્વાભાવિક છે. સાઉદી અરેબિયાના અલ-જૌફ વિસ્તારમાં પણ આવું જ બન્યું છે. આ વિસ્તારમાં પહેલીવાર ભારે હિમવર્ષા થઈ છે. હિમવર્ષાની આ ઘટના માત્ર સ્થાનિકો માટે જ નહીં, પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં ચર્ચાનો વિષય બની ગઈ છે. એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે આ પ્રકારનો હિમવર્ષા અહીં ક્યારેય જોવા મળ્યો નથી. અને સૌથી સારી વાત એ છે કે, જ્યારે આ જગ્યા હંમેશા ગરમ રહે છે, ત્યારે હિમવર્ષા અને ભારે વરસાદને કારણે સમગ્ર વિસ્તારનું તાપમાન પણ ઘટી ગયું છે.
અલ-જૌફ ક્યાં આવેલું છે ?
અલ-જૌફ વિસ્તાર સાઉદી અરેબિયાના ઉત્તર-પશ્ચિમ વિસ્તારમાં આવેલું છે. આ વિસ્તાર તેના વિશાળ રણ, ઊંચા પર્વતો અને ઐતિહાસિક વારસા માટે પ્રખ્યાત છે. આ વિસ્તાર લવંડર, ક્રાયસન્થેમમ અને અન્ય ઘણા સુગંધિત ફૂલો માટે જાણીતો છે. શિયાળામાં આ વિસ્તારમાં તાપમાન 8 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી 20 ડિગ્રી સેલ્સિયસની વચ્ચે રહે છે. જ્યારે ઉનાળામાં તાપમાન ઉંચું રહે છે. હિમવર્ષા બાદ આ વિસ્તારની પ્રાકૃતિક સુંદરતામાં વધારો થયો છે.
તમને જણાવી દઈએ કે અલ-જૌફ માત્ર સાઉદી અરેબિયાના કૃષિ ક્ષેત્ર માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે. તેના ખજૂરના બગીચા અને અન્ય કૃષિ ઉત્પાદનો દેશભરમાં પ્રખ્યાત છે. આ પ્રદેશ સદીઓથી પ્રાચીન વેપાર માર્ગોનો એક મહત્વનો ભાગ રહ્યો છે અને તે અસંખ્ય ઐતિહાસિક સ્થળો અને કિલ્લાઓનું ઘર છે જે પ્રદેશના સમૃદ્ધ ઇતિહાસની દર્શાવે છે.
રણમાં હિમવર્ષા કેમ થઈ ?
સંયુક્ત આરબ અમીરાતના રાષ્ટ્રીય હવામાન કેન્દ્ર અનુસાર, આ અસામાન્ય કરાનું કારણ અરબી સમુદ્રથી ઓમાન સુધી વિસ્તરેલી લો પ્રેસરની સિસ્ટમ છે. લો પ્રેસરના કારણે ભેજથી ભરેલા પવનો એવા વિસ્તારમાં આવ્યા કે જે સામાન્ય રીતે રણ વિસ્તાર છે. આ કારણોસર સાઉદી અરેબિયા અને પાડોશી સંયુક્ત આરબ અમીરાત (UAE)માં બરફ વર્ષા થઈ રહી છે.
આ ઉપરાંત સાઉદી અરેબિયા જેવા પ્રદેશમાં હિમવર્ષા ત્યારે થાય છે જ્યારે અત્યંત ઠંડા પવનો આર્ક્ટિક અને ઉત્તરીય ગોળાર્ધમાંથી દક્ષિણ તરફ આવે છે. આ પવનો મધ્ય પૂર્વના રણ વિસ્તારોમાં પહોંચીને ત્યાંના ગરમ વાતાવરણ સાથે અથડાય છે અને હિમવર્ષાનું કારણ બને છે.
શિયાળા દરમિયાન જ્યારે આર્કટિક પ્રદેશમાંથી ઠંડા પવનો મધ્ય-પૂર્વ તરફ જાય છે, ત્યારે ક્યારેક આ પવનો રણના વિસ્તારોમાં પહોંચે છે. અહીં આ ઠંડી હવા વાતાવરણની અંદર ભેજ ખેંચે છે અને જ્યારે તાપમાન ઘટે છે, ત્યારે તે ભેજ બરફના કણો બનાવે છે અને હિમવર્ષાનું કારણ બને છે.
આબોહવા પરિવર્તનના કારણે હવામાનમાં અસામાન્ય ફેરફારો થઈ રહ્યા છે. છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓમાં હવામાનની પેટર્નમાં અસ્થિરતા અને વધઘટ જોવા મળી છે. ગ્લોબલ વોર્મિંગની અસરને કારણે આબોહવા વધુ તીવ્ર બની રહી છે, જેના કારણે ક્યારેક ગરમ વિસ્તારોમાં પણ બરફ વર્ષા જેવી ઘટનાઓ બને છે.
ગ્લોબલ વોર્મિંગને કારણે પૃથ્વીનું સરેરાશ તાપમાન વધી રહ્યું છે, જેના કારણે આબોહવાની પેટર્નમાં ફેરફાર થઈ રહ્યા છે. વધતા તાપમાન હોવા છતાં તે ક્યારેક અસામાન્ય રીતે ઠંડા પવનો ઉત્પન્ન કરે છે જે સાઉદી અરેબિયા જેવા ગરમ વિસ્તારોમાં પહોંચી શકે છે. આ મોસમી અસ્થિરતા માત્ર સાઉદી અરેબિયામાં જ નહીં, પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં આબોહવા પરિવર્તનની અસર દર્શાવે છે.
સાઉદી અરેબિયાના રણમાં હિમવર્ષા એ એક અસામાન્ય ઘટના છે, સામાન્ય રીતે ઠંડા પવનો, આબોહવા પરિવર્તન અને મોસમી અસ્થિરતાનું આ પરિણામ ગણી શકાય. અલ-જૌફમાં હિમવર્ષા એ સાઉદી અરેબિયાના ઇતિહાસમાં અભૂતપૂર્વ અને આશ્ચર્યજનક ઘટના છે. હિમવર્ષા એ સાઉદી અરેબિયાના હવામાન ઇતિહાસમાં એક અભૂતપૂર્વ ઘટના છે.
સાઉદી અરેબિયાની આબોહવા સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન ગરમ રહે છે, ખાસ કરીને ઉનાળામાં તાપમાન 40-50 °C સુધી પહોંચી જાય છે. અહીંની મોટાભાગની જમીન રણ અને રેતીના ટેકરાઓથી ઢંકાયેલી છે અને વરસાદ ઓછો પડે છે. તેમ છતાં શિયાળામાં તાપમાનમાં ઘટાડો થતાં 10-20 °C સુધી પહોંચી જાય છે.
શું રણમાં હિમવર્ષા સામાન્ય છે ?
જો તમે વિચારી રહ્યા હોવ કે સાઉદી અરેબિયાના રણમાં આવું પહેલીવાર બન્યું છે, તો એવું નથી. થોડા વર્ષો પહેલા સહારા રણના એક શહેરમાં તાપમાન -2 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી ઘટી ગયું હતું, જેના કારણે કરા પડ્યા હતા. વૈજ્ઞાનિકો ઘણીવાર રણના વિસ્તારોમાં હિમવર્ષા પાછળના કારણ તરીકે આબોહવાના પરિવર્તનને દર્શાવે છે.
આ વર્ષની શરૂઆતમાં સાઉદી અરેબિયાની રાજધાની રિયાધમાં ભારે વરસાદ બાદ ગંભીર પૂરનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. પૂરની જે તસવીરો સામે આવી હતી, તે દર્શાવે છે કે પ્રવાહ એટલો જોરદાર હતો કે વાહનો પણ પાણીમાં તણાયા હતા. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે પહેલા પૂર અને હવે હિમવર્ષાની ઘટનાઓ દર્શાવે છે કે ગલ્ફ દેશોએ આ ક્લાયમેટ ચેન્જની પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરવા અને તેની અસર ઘટાડવા માટે મજબૂત નીતિઓ અને વ્યૂહરચના ઘડવી પડશે.
