jammu kashmir: ભારે વિરોધ વચ્ચે જમ્મુ પ્રશાસનનો યુ-ટર્ન, બહારના લોકોને ‘મતદાર’ બનાવવાનો નિર્ણય પલટવો પડ્યો

જમ્મુ-કાશ્મીર(jammu Kashmir)માં વિધાનસભાની ચૂંટણી(Assembly Election) માટે કવાયત ચાલી રહી છે, જો કે હજુ તારીખોની જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. દરમિયાન, જમ્મુ જિલ્લાના ડેપ્યુટી કમિશનર (ડીસી) અવની લવાસાએ જારી કરેલા નિર્ણયને પાછો ખેંચી લેવામાં આવ્યો છે, જેનો મહેબૂબા મુફ્તી, ગુલામ નબી આઝાદ અને ઓમર અબ્દુલ્લા સહિત કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશના ઘણા મોટા નેતાઓએ સખત વિરોધ કર્યો હતો. ડીસીએ મંગળવારે આદેશ જારી કર્યો હતો કે જેઓ એક વર્ષથી વધુ સમયથી જમ્મુ(Jammu)માં રહે છે તેમને રહેણાંક પ્રમાણપત્ર આપવામાં આવે જેથી તેઓ મતદાન યાદીમાં સામેલ થઈ શકે.

જો કે, રાજકીય પક્ષોના વિરોધ વચ્ચે, જમ્મુના ડેપ્યુટી કમિશનર અવની લવાસાએ “એક વર્ષથી વધુ સમયથી” જમ્મુમાં રહેતા લોકોને ડોમિસાઇલ પ્રમાણપત્રો આપવા માટે તમામ તહસીલદારને અધિકૃત કરતી તેણીની સૂચના પાછી ખેંચી લીધી હતી. જો કે, રાજકીય પક્ષોના તીક્ષ્ણ પ્રતિસાદ પછી આદેશ જારી કર્યાના એક દિવસ પછી તેને પાછો ખેંચી લેવામાં આવ્યો હતો.

પીપલ્સ ડેમોક્રેટિક પાર્ટી (PDP)ના પ્રમુખ મહેબૂબા મુફ્તીએ જમ્મુમાં નવા મતદારોની નોંધણી અંગેના ચૂંટણી પંચના આદેશની ટીકા કરી અને કેન્દ્ર સરકાર પર નિશાન સાધ્યું. ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાને કહ્યું કે ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP) ના ધાર્મિક અને પ્રાદેશિક સ્તરે જમ્મુ અને કાશ્મીરને વિભાજીત કરવાના કથિત પ્રયાસોને “નિષ્ફળ બનાવવો જોઈએ” કારણ કે “તે કાશ્મીરી હોય કે ડોગરાઓ, અમારી ઓળખ અને અધિકારોનું રક્ષણ કરવું જ શક્ય બનશે”. જ્યારે આપણે સાથે આવીએ અને પ્રયત્ન કરીએ.”

એક ટ્વિટમાં, મહેબૂબાએ કહ્યું, “ચૂંટણી પંચે નવા મતદારોની નોંધણીને મંજૂરી આપીને સ્પષ્ટ કર્યું છે કે જમ્મુમાં ભારત સરકાર વસાહતી માનસિકતા હેઠળ મૂળ રહેવાસીઓને વિસ્થાપિત કરીને નવા મતદારોને સ્થાયી કરવાની કાર્યવાહી કરી રહી છે.

દક્ષિણ કાશ્મીરના કુલગામ જિલ્લામાં, મુફ્તીએ કહ્યું કે તેમની પાર્ટી છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી કહી રહી છે કે કલમ 370 ની કેટલીક જોગવાઈઓને દૂર કરવા પાછળ “ભાજપનો અયોગ્ય ઈરાદો” હતો. તેમણે એવો પણ આક્ષેપ કર્યો હતો કે, “તેમનો હેતુ જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં વસ્તી વિષયક ગુણોત્તર બદલવાનો છે. તે જમ્મુથી શરૂ થશે જ્યારે બહારથી મોટી સંખ્યામાં લોકો ત્યાં આવશે. તેનાથી માત્ર ડોગરા સંસ્કૃતિ જ નહીં પરંતુ વેપાર, રોજગાર અને સંસાધનોને પણ અસર થશે. બહારના લોકોને અહીં આવવા દેવામાં આવ્યા ત્યારથી ગુનાખોરીનું પ્રમાણ અનેકગણું વધી ગયું છે.”

તેમણે કહ્યું, “જમ્મુ-કાશ્મીરના લોકોએ સમજવાની જરૂર છે કે આપણું ભવિષ્ય, ભાગ્ય અને હેતુ એક છે. જે રીતે કારગિલ અને લેહ, લદ્દાખના લોકોએ ભાજપની ભાગલા પાડો અને રાજ કરોની નીતિને નિષ્ફળ બનાવી અને પોતાની જમીન અને નોકરી બચાવવા માટે એક થયા, તેવી જ રીતે જમ્મુ-કાશ્મીરના લોકોને પણ ભાજપની નાપાક યોજનાઓને નિષ્ફળ બનાવવા માટે મજબૂર થવું પડશે. બહારથી આવેલા લોકોને અહીં માત્ર મકાનો જ નહીં મળે પરંતુ તેમને મતાધિકાર પણ મળશે એટલે કે J&Kના લોકોના વોટનું મહત્વ ઓછું રહેશે.

નેશનલ કોન્ફરન્સે પણ તેની નારાજગી વ્યક્ત કરતા કહ્યું કે ભાજપ ચૂંટણીથી “ડરેલી” છે અને જાણે છે કે તેને મોટી હારનો સામનો કરવો પડશે. નેશનલ કોન્ફરન્સે ટ્વીટ કરીને કહ્યું, “સરકાર J&Kમાં 25 લાખ બિન-સ્થાનિક મતદારો બનાવવાની તેની યોજના સાથે આગળ વધી રહી છે. અમે આ પગલાનો વિરોધ કરતા રહીશું. ભાજપ ચૂંટણીથી ડરે છે અને જાણે છે કે તેને મોટી હારનો સામનો કરવો પડશે. જમ્મુ-કાશ્મીરની જનતાએ ચૂંટણીમાં આ ષડયંત્રનો જવાબ આપવો જોઈએ.

પીપલ્સ કોન્ફરન્સે એમ પણ કહ્યું હતું કે બિન-સ્થાનિકોને લગતો નવો આદેશ “અત્યંત શંકાસ્પદ” છે. પાર્ટીએ ટ્વીટ કર્યું, “જમ્મુ ડીસીનો નવો આદેશ મહેસૂલ અધિકારીઓને એક વર્ષથી વધુ સમયથી જમ્મુમાં રહેતા બિન-સ્થાનિકોને રહેણાંક પ્રમાણપત્ર આપવા માટે અધિકૃત કરે છે તે ખૂબ જ શંકાસ્પદ છે અને તેમને મતાધિકાર આપશે. આ બાબત પર સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયની વિરુદ્ધ છે.” તાજેતરમાં કોંગ્રેસ છોડીને આવેલા ગુલામ નબી આઝાદે પણ કહ્યું કે અહીં બહાર રહેતા લોકોને વોટ આપવાનો અધિકાર ન આપવો જોઈએ.

જમ્મુમાં સત્તાવાળાઓએ મંગળવારે બે દિવસ પહેલા, શિયાળુ રાજધાનીમાં એક વર્ષથી વધુ સમયથી રહેતા લોકોને રહેણાંક પ્રમાણપત્ર આપવા માટે અધિકૃત તહસીલદાર (મહેસૂલ અધિકારીઓ) ને સત્તા આપી હતી. આ પગલાથી આ લોકોના નામ મતદાર યાદીના વિશેષ સારાંશ સુધારામાં સામેલ થશે.

જિલ્લા ચૂંટણી અધિકારી અને ડેપ્યુટી કમિશનર (જમ્મુ) અવની લવાસાએ શોધી કાઢ્યું હતું કે કેટલાક લાયક મતદારો જરૂરી દસ્તાવેજોના અભાવે પોતાને મતદાર તરીકે નોંધણી કરાવી શકતા નથી. આ સમસ્યા અંગે ગંભીરતાથી વિચારણા કર્યા બાદ તેમણે આ સૂચના આપી હતી. કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં નવા મતદારોની નોંધણી, મતદાર યાદીમાંથી અમુક લોકોના નામ દૂર કરવા અને યાદીમાં સુધારા માટે 15 સપ્ટેમ્બરથી મતપત્ર યાદીનું વિશેષ સમરી રિવિઝન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.