મહારાષ્ટ્રમાં માત્ર 1 થી 7 દિવસ માટે કોલસાનો સ્ટોક ઉપલબ્ધ, દેશભરમાં વધી રહ્યુ છે વીજ સંકટ
મહારાષ્ટ્ર(Maharashtra)ના વીજ ઉત્પાદન કેન્દ્રોની હાલત ચિંતાજનક છે. કોરાડી પાવર જનરેશન સ્ટેશનમાં કોલસાનો સ્ટોક માત્ર 2.21 દિવસ માટે જ બાકી છે.
હાલમાં મહારાષ્ટ્ર(Maharashtra)માં વીજળી(Power) બનાવવા માટે માત્ર 1 થી 7 દિવસનો કોલસો (Coal)બાકી છે. જ્યારે સિઝનનું તાપમાન દિવસેને દિવસે વધી રહ્યું છે. દેશની જરૂરિયાતના માત્ર 35 ટકા કોલસો ઉપલબ્ધ છે. આવી સ્થિતિમાં મહારાષ્ટ્ર સહિત દેશભરમાં વીજળીનું સંકટ(Power Crisis) સતત વધી રહ્યું છે. નિયમો અનુસાર પાવર જનરેટ કરતી કંપનીઓ પાસે કોલસાનો 26 દિવસનો સ્ટોક હોવો જરૂરી છે પરંતુ આ સ્ટોક હાલમાં માત્ર એકથી સાત દિવસનો બાકી છે જેના કારણે મહાનિર્મિત દ્વારા જરૂરિયાત કરતાં 2300 થી 2600 મેગાવોટ ઓછી વીજળીનું ઉત્પાદન કરવામાં આવી રહ્યું છે.
ગત વર્ષની સરખામણીમાં દેશમાં વીજળીની માંગમાં 12 ટકાનો વધારો થયો છે. મહારાષ્ટ્રની વાત કરીએ તો અહીં વીજળીની માંગ 20 ટકાથી વધુ વધી છે. જ્યારે દેશમાં કોલસામાંથી વીજળીનું ઉત્પાદન કરતી કંપનીઓને કોલસાની અછતની સમસ્યા છે. તેથી એક તરફ માંગ વધી છે તો બીજી તરફ વીજળીનું ઉત્પાદન ઘટ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં ઘણા રાજ્યોમાં લોડ શેડિંગ અને લાઇટ ફેલ થવાની સમસ્યા ઉભી થઇ છે.
કોલસાનો સ્ટોક ઓછો ઉપલબ્ધ છે, તેથી વીજ સંકટ વધી રહ્યું છે
સેન્ટ્રલ ઇલેક્ટ્રિસિટી ઓથોરિટીના રિપોર્ટ અનુસાર, હાલમાં દેશમાં જરૂરિયાતની સામે માત્ર 35 ટકા કોલસો ઉપલબ્ધ છે. આવી સ્થિતિમાં દેશમાં 173માંથી 97 પાવર જનરેટ કરતી કંપનીઓની સ્થિતિ ચિંતાજનક છે. આ ઉપલબ્ધ કોલસાના ભંડારમાંથી 81 ટકા દેશના 18 પાવર જનરેટીંગ સ્ટેશનોમાં ઉપલબ્ધ છે, જે કોલસાની ખાણોની નજીક સ્થિત છે. આવા ઉત્પાદન કેન્દ્રો 39 હજાર 222 મેગાવોટ વીજળી ઉત્પન્ન કરે છે. કોલસાની ખાણથી દૂર આવેલા 155 પાવર જનરેટીંગ સ્ટેશનોમાં 28 ટકા કોલસો ઉપલબ્ધ છે. આ રીતે કુલ 173 ઉત્પાદન કેન્દ્રોમાં માત્ર 35 ટકા જ કોલસાની જરૂરિયાત ઉપલબ્ધ છે.
મહારાષ્ટ્રમાં કોલસાની અછતની અસર આવી છે
મહારાષ્ટ્રના વીજ ઉત્પાદન કેન્દ્રોની હાલત ચિંતાજનક છે. કોરાડી પાવર જનરેશન સ્ટેશનમાં માત્ર 2.21 દિવસ માટે કોલસાનો સ્ટોક બચ્યો છે. નાશિકમાં માત્ર 2.80 દિવસનો કોલસો બચ્યો છે. ભુસાવલમાં પણ માત્ર 1.24 દિવસનો અને પાર્લીમાં એક દિવસથી પણ ઓછો સ્ટોક છે. એ જ રીતે પારસમાં 5 દિવસ, ચંદ્રપુરમાં 7 દિવસ અને ખાપરખેડામાં 6 દિવસ માટે કોલસાનો સ્ટોક છે. મહાનિર્દીને દૈનિક 9330 મેગાવોટ વીજળીનું ઉત્પાદન કરવા માટે 1 લાખ 38 હજાર મેટ્રિક ટન કોલસાની જરૂર પડે છે પરંતુ 1 લાખ 20 હજારમાંથી માત્ર 1 લાખથી 29 હજાર મેટ્રિક ટન કોલસો મળી રહ્યો છે. આ રીતે વીજ ઉત્પાદનમાં 2300 થી 2600 મેગાવોટની અછત છે. 9330 મેગાવોટને બદલે માત્ર 6700 થી 7000 મેગાવોટ વીજળીનું ઉત્પાદન થઈ રહ્યું છે.
મહાવિતરણ કંપનીએ ગુરુવારે ખુલ્લા બજારમાંથી 600 થી 800 મેગાવોટ વીજળી ખરીદી હતી અને સવારથી સાંજ સુધી લોડ શેડિંગને મોટા પ્રમાણમાં રોકવામાં સફળતા મેળવી હતી. પરંતુ ત્યારબાદ બપોરે 1 થી 3 દરમિયાન 1700 મેગાવોટનું અઘોષિત લોડ શેડિંગ કરવું પડ્યું હતું. જ્યાં કોલસાનો ભંડાર ઉપલબ્ધ છે ત્યાં રેલવે દ્વારા પરિવહનની વ્યવસ્થા નબળી છે. જ્યાં વાહનવ્યવહારની વ્યવસ્થા છે ત્યાં કોલસાનો સ્ટોક નથી માલગાડીઓ ન હોવાને કારણે કોલસાની ખાણમાંથી વીજ ઉત્પાદન મથકો સુધી કોલસાનું પરિવહન શક્ય નથી.
આ પણ વાંચો-અજાન વિવાદ વારાણસી પહોંચ્યો, હિંદુ સંગઠનોએ ઘરની છત પરથી વગાડી હનુમાન ચાલીસા
