Priyanka Gandhi : લોકસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસના સારા પ્રદર્શન બાદ તમામની નજર રાહુલ ગાંધી કઈ સીટ પરથી લોકસભામાં જશે તેના પર ટકેલી છે. આ વખતે રાહુલે ઉત્તર પ્રદેશની રાયબરેલી અને કેરળની વાયનાડ સંસદીય બેઠક પરથી ચૂંટણી જીતી હતી. આવી સ્થિતિમાં તેમણે એક બેઠક છોડવી પડી છે. વાયનાડ સીટ પરથી રાજીનામું આપતી વખતે રાહુલે રાયબરેલી સીટ પરથી પોતાને સાંસદ જાળવી રાખ્યા હતા.
વાયનાડથી રાજીનામું આપવાની સાથે કોંગ્રેસે એ પણ જાહેરાત કરી હતી કે પ્રિયંકા ગાંધી વાડ્રા વાયનાડ બેઠક પર યોજાનારી પેટાચૂંટણીમાં ઉમેદવાર હશે. જો પ્રિયંકા વાયનાડથી ચૂંટણી જીતશે તો ગાંધી-નેહરુ પરિવાર સંસદમાં નવો રેકોર્ડ બનાવશે.
લાંબી રાહ જોયા બાદ પ્રિયંકા ગાંધી વર્ષ 2019માં સક્રિય રાજનીતિમાં આવ્યા ત્યારે તેમના ચૂંટણી લડવા અંગે તમામ પ્રકારની અટકળો લગાવવામાં આવી હતી. ક્યારેક તેમના માટે ઉત્તર પ્રદેશની પરંપરાગત અમેઠી બેઠક પરથી, ક્યારેક માતા સોનિયા ગાંધીની રાયબરેલી બેઠક પરથી તો ક્યારેક વારાણસી લોકસભા બેઠક પરથી ચૂંટણી લડવાના દાવા કરવામાં આવ્યા હતા. પરંતુ તે ક્યારેય ચૂંટણી મેદાનમાં ઉતરી ન હતી.
જો કે હવે પાર્ટીએ પ્રિયંકા ગાંધી વાડ્રાને વાયનાડ બેઠક પરથી પેટાચૂંટણીમાં ઉતારવાની જાહેરાત કરી છે. અત્યાર સુધી પોતાની જાતને ચૂંટણી પ્રચાર સુધી મર્યાદિત રાખનારી પ્રિયંકા હવે પ્રથમ વખત ચૂંટણી મેદાનમાં પોતાનું નસીબ અજમાવશે. જો પ્રિયંકા હવે તેના પ્રથમ ચૂંટણી અવરોધને દૂર કરે છે, તો તે સંસદીય ઇતિહાસમાં એક ઐતિહાસિક ક્ષણ હશે.
જો પ્રિયંકા ગાંધી વાયનાડથી લોકસભાની પેટાચૂંટણી જીતે છે, તો તે પ્રથમ વખત બનશે કે ગાંધી-નેહરુ પરિવારના માતા, પુત્ર અને પુત્રી એકસાથે સંસદમાં હશે. સોનિયા ગાંધી હાલમાં રાજ્યસભાના સાંસદ છે, જ્યારે રાહુલ ગાંધી રાયબરેલીથી ચૂંટણી જીતીને લોકસભામાં પહોંચ્યા છે.
જો કે, આ પહેલા ઘણી વખત આ ગાંધી-નેહરુ પરિવારના ઓછામાં ઓછા 2 સભ્યો એક જ સમયે સંસદમાં રહી ચૂક્યા છે. જ્યારે પંડિત જવાહર લાલ નેહરુ વડાપ્રધાન હતા ત્યારે તેમના જમાઈ ફિરોઝ ગાંધી લોકસભાના સાંસદ હતા. ફિરોઝ ગાંધી સૌપ્રથમ 1952માં અને પછી 1957માં રાયબરેલી લોકસભા બેઠક પરથી સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા.
આ સમયગાળા દરમિયાન પીએમ નેહરુ લોકસભાના સાંસદ (ફુલપુર બેઠક) પણ હતા. ઈન્દિરા ગાંધીએ 1964માં રાજ્યસભાના સભ્ય બનીને પ્રથમ વખત સંસદીય કારકિર્દીની શરૂઆત કરી હતી. જ્યારે તેઓ 1967માં પહેલીવાર લોકસભા ચૂંટણી જીત્યા હતા.
1980ની ચૂંટણીમાં ઈન્દિરા ગાંધી સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા, ત્યારબાદ તેમના પુત્ર સંજય ગાંધી પણ અમેઠી બેઠક પરથી લોકસભા સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા. સંસદમાં પહેલીવાર ગાંધી-નેહરુ પરિવારમાંથી માતા-પુત્રની જોડી સાંસદ બની. પરંતુ થોડા મહિના પછી, સંજયનું પ્લેન ક્રેશમાં મૃત્યુ થયું.
આવી સ્થિતિમાં અહીં પેટાચૂંટણી યોજાઈ હતી. સંજય ગાંધીના મોટા ભાઈ રાજીવ ગાંધીએ 1981માં અમેઠી સીટ પર થયેલી પેટાચૂંટણીથી રાજકીય કારકિર્દીની શરૂઆત કરી અને લોકસભામાં પહોંચ્યા. તે સમયે ઈન્દિરા ગાંધી પણ લોકસભાના સાંસદ હતા અને તેમના પુત્ર પણ સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા.
ત્યારબાદ વર્ષ 2004માં ગાંધી-નેહરુ પરિવારમાંથી માતા-પુત્રની જોડી ફરી સંસદમાં પહોંચી છે. સોનિયા ગાંધી રાયબરેલીથી સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા અને તેમના પુત્ર રાહુલ ગાંધીએ તેમની રાજકીય કારકિર્દી અમેઠીથી શરૂ કરી હતી.
ફિરોઝ અને ઈન્દિરાના બીજા સંતાન સંજય ગાંધીનો પરિવાર પણ સતત રાજકારણમાં છે. સંજયની પત્ની મેનકા ગાંધી અને પુત્ર વરુણ ગાંધીની જોડી પણ ત્રણ વખત સંસદમાં રહી હતી. વરુણ ગાંધીએ 2009માં પીલીભીત બેઠક પરથી ચૂંટણી જીતીને પોતાની ચૂંટણી કારકિર્દીની શરૂઆત કરી હતી.
ત્યારબાદ મેનકા ગાંધી અમલા સીટ પરથી સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા. 2014માં વરુણ સુલ્તાનપુરથી સાંસદ બન્યા હતા, જ્યારે માતા મેનકા પીલીભીતથી લોકસભા પહોંચ્યા હતા. 2019માં વરુણ પીલીભીતથી ત્રીજી વખત સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા જ્યારે મેનકા સુલ્તાનપુરથી જીત્યા હતા.
જો કે 2024માં મેનકા સખત લડત પછી ચૂંટણી હારી ગઈ હતી જ્યારે તેમના પુત્રને ભાજપે મેદાનમાં ઉતાર્યા ન હતા. બીજી બાજુ 2004 થી અત્યાર સુધી સોનિયા અને રાહુલ, આ માતા-પુત્રની જોડી સંસદમાં રહી છે. પરંતુ હાલ સોનિયા લોકસભાના બદલે રાજ્યસભાના સભ્ય છે.
હવે, બરાબર 20 વર્ષ પછી 2024 માં આ અનોખી માતા-પુત્રની જોડી એક ડગલું આગળ વધશે અને તેમની સાથે એક પુત્રીનો સમાવેશ કરશે. આગામી 6 મહિનામાં વાયનાડ સીટ પર પેટાચૂંટણી યોજાશે. જો પ્રિયંકા પેટાચૂંટણી જીતશે તો 6 મહિના પછી સોનિયા ગાંધીના પરિવારના ત્રણ સભ્યો સંસદમાં એકસાથે જોવા મળશે. જ્યારે મેનકાના પરિવારનો કોઈ સભ્ય સંસદમાં જોવા મળશે નહીં.