G20 summit : અમેરિકાએ G20 સમિટ પહેલા આપી ચેતવણી, G-20માં ચીન અને રશિયા સૌથી મોટી અડચણ ઊભી કરશે
G20 summit માટે બે ડઝનથી વધુ દેશોના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષો દિલ્હી આવી રહ્યા છે. ચીન અને રશિયાના વડા ના આવવાને લઈને પણ અનેક નિવેદનો સામે આવી રહ્યા છે, આ દરમિયાન અમેરિકાએ સમિટની સંયુક્ત ઘોષણા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી છે અને પોતાની આશંકા આગળ ધરી છે.
નવી દિલ્હીમાં યોજાનારી G-20 સમિટ માટે સંપૂર્ણ તૈયારીઓ કરી લેવામાં આવી છે. ચીન અને રશિયા એવા બે મોટા દેશ છે, જેમના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષ આ સમિટમાં ભાગ લેવા નથી આવી રહ્યા. અમેરિકાએ હવે ચેતવણી આપી છે કે આ બંને દેશો G-20 સમિટના સંયુક્ત ઘોષણાપત્ર પર હસ્તાક્ષર કરવાથી અંતર રાખશે. 9-10 સપ્ટેમ્બરે યોજાનારી આ સમિટને લઈને ઘણી ચર્ચાઓ ચાલી રહી છે, પરંતુ અમેરિકાનું આ નિવેદન ચિંતા વધારી રહ્યું છે.
અમેરિકાના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પરિષદના સંયોજક જોન કિર્બીએ અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડનની ભારત મુલાકાત પહેલા આ નિવેદન આપ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે યુક્રેન યુદ્ધને લઈને પશ્ચિમના દેશો અને રશિયા વચ્ચે ચાલી રહેલા તણાવને કારણે શક્ય છે કે તેઓ સંયુક્ત નિવેદન પર સહમત ન થાય.
શા માટે સંયુક્ત નિવેદન મહત્વપૂર્ણ છે ?
તમને જણાવી દઈએ કે દરેક G-20 સમિટના અંતે, એક સંયુક્ત નિવેદન જાહેર કરાય છે, જે તે સમિટની અધ્યક્ષતા કરનાર દેશના નામથી ઓળખાય છે. એટલે કે આ વખતે પ્રસિદ્ધ થનાર સંયુક્ત નિવેદનને દિલ્હી ઘોષણા કહેવામાં આવશે, જેના પર ભારત દ્વારા મહોર મારવામાં આવશે. દરેક સમિટનો કોઈને કોઈ મુખ્ય એજન્ડા હોય છે, જેમાં તમામ ચર્ચા કર્યા પછી જ સંયુક્ત નિવેદન કરવામાં આવે છે.
પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં જ્યારે સંયુક્ત ઘોષણા પર સવાલ ઉઠાવવામાં આવ્યા ત્યારે જોન કિર્બીએ માત્ર એટલું જ કહ્યું કે આ અમારો પ્રયાસ રહેશે, પરંતુ 20 દેશોને સાથે લાવવા મુશ્કેલ છે. અમે એ પણ જાણીએ છીએ કે ભારતીયો ઈચ્છે છે કે દરેક સંમત થાય. યુક્રેનના મુદ્દાને કારણે રશિયા અને ચીન તેનાથી અંતર રાખી શકે છે, કારણ કે તેઓ સંયુક્ત નિવેદનમાં જે પ્રકારની કડક ભાષાનો ઉપયોગ કરી શકાય તેને તેઓ ટાળવા માંગશે.
આ નિવેદન એટલા માટે પણ મહત્વનું બની જાય છે કારણ કે રશિયાના વિદેશ મંત્રી સર્ગેઈ લાવરોવ પહેલા જ કહી ચુક્યા છે કે તેઓ આવા કોઈપણ સંયુક્ત નિવેદનનો વિરોધ કરશે, જેમાં યુક્રેન અથવા અન્ય મુદ્દાઓ પર તેમનો દૃષ્ટિકોણ રાખવામાં નહીં આવે. રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન આ બેઠકમાં ભાગ નહીં લે, આવી સ્થિતિમાં તેમની જગ્યાએ માત્ર વિદેશ મંત્રી જ ભાગ લેશે. બીજી તરફ ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગના સ્થાને ચીનના વડાપ્રધાન આવશે, આ નિર્ણયને ભારત-ચીન તણાવ સાથે જોડવામાં આવી રહ્યો છે.
ભારત છેલ્લા એક વર્ષથી G-20નું અધ્યક્ષ છે, છેલ્લા એક વર્ષથી દેશના વિવિધ ભાગોમાં G 20 ની બેઠકો ચાલી રહી છે. હવે તેની સમિટ છે, જેમાં તમામ સભ્યો, આમંત્રિતો, વિશેષ દેશોના વડાઓ 9-10 સપ્ટેમ્બરે હાજરી આપશે. નવી દિલ્હીમાં આ બેઠક માટે તમામ તૈયારીઓ કરવામાં આવી રહી છે, વિવિધ સ્થળોએ કેટલાક નિયંત્રણો લાદવામાં આવ્યા છે. આ બેઠકમાં ભાગ લેવા માટે અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડન પણ આજે 7 સપ્ટેમ્બરે ભારત પહોંચી રહ્યા છે.