Monkeypox Virus: વર્લ્ડ હેલ્થ નેટવર્કે મંકીપોક્સને મહામારી જાહેર કરી, નિષ્ણાતે કહ્યું- ગભરાવાની જરૂર નથી
મંકીપોક્સ એ (Monkeypox Virus) શીતળા પરિવારનો વાયરસ છે. 1958માં પહેલીવાર વાંદરાઓમાં આ વાયરસ જોવા મળ્યો હતો. માનવીઓમાં તેનો પ્રથમ કેસ 1970 માં નોંધાયો હતો.
વિશ્વભરમાં મંકીપોક્સ વાયરસના (Monkeypox Virus)કેસ સતત વધી રહ્યા છે. અત્યાર સુધીમાં 58 દેશોમાં આ વાયરસના 3273 કેસની પુષ્ટિ થઈ છે. છેલ્લા 24 કલાકમાં 469 કેસ સામે આવ્યા છે. મંકીપોક્સના વધતા જતા વ્યાપને જોતા વર્લ્ડ હેલ્થ નેટવર્કે (World Health Network) તેને મહામારી જાહેર (Monkeypox Pandemic) કરી છે. WHN એ કહ્યું છે કે મંકીપોક્સનો વ્યાપ સતત વધી રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં તેને રોકવા માટે વિશ્વ સ્તરે પગલાં લેવાની જરૂર છે. આમ કરવાથી આ વાયરસથી થતા નુકસાનમાં ઘટાડો થશે. સંસ્થાએ કહ્યું છે કે મંકીપોક્સથી મૃત્યુ દર સ્મોલ પોક્સ કરતા ઘણો ઓછો છે, પરંતુ હવે જો તેના ફેલાવાને રોકવા માટે પગલાં લેવામાં નહીં આવે તો આ ખતરનાક વાયરસને કારણે લાખો લોકોના મોત થવાની સંભાવના છે. આવી સ્થિતિમાં, આ યોગ્ય સમય છે જ્યારે આ રોગને રોકવા માટે વિશ્વના તમામ દેશોએ સાથે મળીને કામ કરવું જોઈએ.
અત્યાર સુધીમાં નોંધાયેલા મંકીપોક્સના કુલ 3273 કેસોમાંથી, યુકેમાં સૌથી વધુ કેસ (793) છે. આ પછી સ્પેનમાં 552, જર્મનીમાં 468, પોર્ટુગલમાં 304, ફ્રાંસમાં 277, કેનેડામાં 254, અમેરિકામાં 115, નેધરલેન્ડમાં 95, ઈટાલીમાં 73 અને બેલ્જિયમમાં 62 કેસ નોંધાયા છે. જોકે, ભારતમાં એક પણ કેસ નોંધાયો નથી. આ વાયરસનો ફેલાવો પણ કોરોનાની તુલનામાં ખૂબ જ ધીરે ધીરે થઈ રહ્યો છે, પરંતુ જ્યારે કોઈ રોગને મહામારી જાહેર કરવામાં આવે છે, ત્યારે લોકો તેના વિશે ડરી જાય છે. ખાસ કરીને કોરોના પછી લોકો રોગચાળા શબ્દથી ડરવા લાગ્યા છે.
ગભરાવાની જરૂર નથી
એપિડેમિયોલોજિસ્ટ ડૉ. અંશુમન કુમારે જણાવ્યું કે મંકીપોક્સ 50 વર્ષથી વધુ જૂનો વાયરસ છે. આ વાયરસના કારણે ન તો કેસ ખૂબ ઝડપથી વધી રહ્યા છે અને ન તો તેના કારણે મૃત્યુ થયા છે. તે કોરોના જેવું મ્યુટેશન પણ નથી કરી રહ્યું. તેનું ટ્રાન્સમિશન પણ ઝડપી નથી. અગાઉ, જ્યારે મંકીપોક્સના કેસ આવ્યા હતા, ત્યારે તે માત્ર દક્ષિણ આફ્રિકાના કેટલાક દેશો સુધી મર્યાદિત હતું, પરંતુ આ વખતે 58 દેશોમાં કેસ નોંધાયા છે. તેથી જ વર્લ્ડ હેલ્થ નેટવર્કે તેને મહામારી જાહેર કરી છે, પરંતુ ગભરાવાની જરૂર નથી.
ડૉ.ના મતે, મંકીપોક્સ ક્યારેય ગંભીર ચેપનું કારણ નથી. લગભગ 50 દિવસમાં 4 હજારથી ઓછા કેસ સામે આવ્યા છે. કોઈપણ દેશમાં મૃત્યુની પુષ્ટિ થઈ નથી. તેમજ હોસ્પિટલમાં દાખલ થવામાં વધારો થયો નથી. મનુષ્યોમાં તેનું સંક્રમણ પણ ઓછું છે. આ વાયરસ મુખ્યત્વે પ્રાણીઓ દ્વારા ફેલાય છે. મંકીપોક્સ કોરોના વાયરસ જેટલો ખતરનાક નથી. તે હવા અથવા ઉધરસ દ્વારા ફેલાતો નથી. આ માટે એક રસી પણ છે.સ્મોલ પોક્સની રસી મંકીપોક્સ પર અસરકારક સાબિત થઈ શકે છે.
મંકીપોક્સ વાયરસ શું છે ?
મંકીપોક્સ એ શીતળા પરિવારનો વાયરસ છે. 1958માં પહેલીવાર વાંદરાઓમાં આ વાયરસ જોવા મળ્યો હતો. માનવીઓમાં તેનો પ્રથમ કેસ 1970 માં નોંધાયો હતો. આ પછી, આફ્રિકાના કેટલાક દેશોમાં ઘણી વખત તેના કેસ નોંધાયા છે.
તેના લક્ષણો સ્મોલ પોક્સ જેવા જ છે. જ્યારે આ વાયરસનો ચેપ લાગે ત્યારે સૌથી પહેલા તાવ આવે છે, જે 4 થી 14 દિવસ સુધી ચાલી શકે છે. આ દરમિયાન, સ્નાયુઓમાં દુખાવો થાય છે. માથાનો દુખાવો અને શરદી પણ થઈ શકે છે. આ રોગનું સૌથી મુખ્ય લક્ષણ શરીર પર ફોલ્લીઓ છે. ફોલ્લીઓ ચહેરા પરથી શરૂ થઈ શકે છે, જે પછી આખા શરીરમાં ફેલાય છે. આ ફોલ્લીઓમાંથી પણ પ્રવાહી નીકળે છે.
ડો.ના જણાવ્યા મુજબ, જો કોઈ વ્યક્તિ વાનર કે અન્ય કોઈ બીમાર પ્રાણીના સંપર્કમાં આવી હોય અને તેને ત્રણ-ચાર દિવસથી તાવ રહેતો હોય તો મંકીપોક્સનો ટેસ્ટ કરાવવો જોઈએ.
આ રીતે રક્ષણ કરો
સ્વચ્છતાનું ધ્યાન રાખો
જો કોઈ વ્યક્તિને ફ્લૂ જેવા લક્ષણો હોય, તો તેનાથી દૂર રહો
વાંદરાઓ અથવા બીમાર પ્રાણીઓના સંપર્કમાં ન આવો
મંકીપોક્સ પ્રભાવિત દેશોમાં મુસાફરી કરવાનું ટાળો