મહારાષ્ટ્રમાં NDA અને ઝારખંડમાં INDIA સરકાર…જનતાએ 6 મહિનામાં કેમ લીધો યુ-ટર્ન ?

ઝારખંડ અને મહારાષ્ટ્રનો જનાદેશ 2024ની લોકસભા ચૂંટણીથી બિલકુલ વિપરીત છે. બંને રાજ્યોમાં જનતાએ 6 મહિનામાં જ મોટો યુ-ટર્ન લીધો છે. ઝારખંડમાં 2024ની લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપને લીડ મળી હતી. હવે અહીં હેમંત સોરેન ગઠબંધનનો વિજય થયો છે.

મહારાષ્ટ્રમાં પણ આવી જ સ્થિતિ હતી. અહીં 2024ની લોકસભા ચૂંટણીમાં મહાવિકાસ અઘાડીને લીડ મળી હતી. હવે મહાવિકાસ અઘાડી વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં ખરાબ રીતે પાછળ રહી ગઈ છે. ત્યારે સવાલ એ ઉઠી રહ્યો છે કે 6 મહિનામાં જનતાએ યુ-ટર્ન કેવી રીતે લીધો ?

મહારાષ્ટ્રની વાત કરીએ તો…

2024ની લોકસભા ચૂંટણીમાં મહાવિકાસ અઘાડીએ 31 બેઠકો જીતી હતી. અહીં લોકસભાની કુલ 48 બેઠકો છે. જો વિધાનસભા મુજબ જોવામાં આવે તો મહાવિકાસ અઘાડીને 151 બેઠકો પર લીડ મળી હતી, પરંતુ 6 મહિનામાં જનતાએ અહીં યુ-ટર્ન લીધો છે.

• મહારાષ્ટ્રમાં મહાવિકાસ અઘાડીમાં સમાવિષ્ટ પક્ષો 3 અંકો સુધી પણ પહોંચે તેવું લાગતું નથી. મુંબઈ સહિત તમામ વિસ્તારોમાં મહાયુતિએ બાજી મારી છે. મહારાષ્ટ્રમાં ઉલટફેર માટે મુખ્ય ચાર કારણો આપવામાં આવી રહ્યા છે.
• મહારાષ્ટ્રમાં લોકસભાની ચૂંટણી જે પક્ષ જીતે છે. તે પક્ષને છેલ્લા 20 વર્ષથી ત્યાંના લોકો જીતાડી રહ્યા છે. 2024માં ઉથલપાથલ છતાં ભાજપ કેન્દ્રમાં સરકાર બનાવવામાં સફળ રહી હતી. તેની અસર જનતાના મૂડ પર પણ જોવા મળી રહી છે.
• મહારાષ્ટ્રમાં વિપક્ષ વિશ્વાસઘાતને મુદ્દો બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો હતો, જેને જનતાએ સ્વીકાર્યો ન હતો. સીટની વહેંચણી પર ઉદ્ધવ અને કોંગ્રેસની ઝઘડાએ પણ હારમાં મોટી ભૂમિકા ભજવી હતી.
• વિદર્ભ ક્ષેત્રમાં કોંગ્રેસ નિષ્ફળ સાબિત થઈ છે. પાર્ટીના મજબૂત નેતાઓ અહીં ચૂંટણી હારી ગયા છે. હિન્દુત્વના મુદ્દાઓએ મહારાષ્ટ્રમાં જાતિ સમીકરણને નબળું પાડ્યું છે. પ્રજા જ્ઞાતિ સમીકરણ છોડીને ધર્મના મુદ્દે અવાજ ઉઠાવતી થઈ.
• એકનાથ શિંદેની સરકાર મહિલાઓને આકર્ષવામાં સફળ રહી હતી. સરકારે મહિલાઓને સુરક્ષા અને મહિલાઓના સન્માનના મુદ્દા પર સંબોધ્યા. તેની અસર વોટ ટકાવારી પર પણ જોવા મળી છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે મહારાષ્ટ્રમાં આ વખતે મહિલાઓ ગેમ ચેન્જર બની છે.

હવે ઝારખંડની રમત સમજો

લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપ ઝારખંડમાં 14માંથી 9 બેઠકો જીતવામાં સફળ રહ્યું હતું. ભારત ગઠબંધન માત્ર 5 બેઠકો જીતી શક્યું. વિધાનસભાના આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો ભાજપને 51 બેઠકો પર લીડ મળી હતી, પરંતુ હવે પરિણામોમાં મોટો ઉલટફેર જોવા મળ્યો છે.

ભાજપનું ગઠબંધન 20 સીટો સુધી સીમિત જણાય છે. ઝારખંડમાં ભાજપ સાથેની આ રમત પાછળ ત્રણ મુખ્ય કારણો છે.

• હેમંત સોરેનની સરખામણીમાં ભાજપ પાસે મજબૂત સ્થાનિક ચહેરો નહોતો. જેના કારણે ભાજપ જીતી શકી નથી. સમગ્ર ચૂંટણીમાં હેમંત ફેક્ટરનો દબદબો રહ્યો હતો. ભાજપ સામૂહિક નેતૃત્વના આધારે ચૂંટણી લડી રહી હતી. જનતાએ તેનો અસ્વીકાર કર્યો.
• ઝારખંડમાં ભાજપે આદિવાસી અને મુસ્લિમ સમીકરણ તોડવા પર વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. ભાજપે દરેક ક્ષેત્રમાં સંથાલ વર્ચસ્વનો આ મુદ્દો રાખ્યો હતો. જેના કારણે પાર્ટીને નુકસાન થયું છે. જેએમએમ સ્થાનિક મુદ્દાઓ પર જનતાની વચ્ચે ગયો, જેને લોકોએ પસંદ કર્યો.
• ઝારખંડમાં પણ મહિલાઓ પરિબળ તરીકે ઉભરી આવી છે. ઝારખંડની 68 વિધાનસભા બેઠકો પર મહિલાઓએ પુરુષો કરતાં વધુ મતદાન કર્યું હતું. તેની અસર પરિણામો પર પણ જોવા મળી રહી છે. હેમંત સોરેને લોકસભા બાદ અહીં મૈયા સન્માન યોજના લાગુ કરી હતી.