સમગ્ર વિશ્વમાં ડિજિટલ કરન્સી(digital currency)ની વધતી જતી લોકપ્રિયતા વચ્ચે ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) પણ ભારતની પોતાની ડિજિટલ કરન્સી શરૂ કરવાની તૈયારી કરી રહી છે. આ ડિજિટલ કરન્સીની કિંમત નક્કી કરવામાં આવશે અને તેની કિંમત પ્રિન્ટેડ કરન્સી એટલે કે પ્રિન્ટેડ નોટો જેટલી હશે. આપણે બધાએ આ બાબતે ઘણું સાંભળ્યું અને જોયું છે પરંતુ અહેવાલ મળી રહ્યં છે કે ભારતમાં ડિજિટલ કરન્સીનો રસ્તો સરળ નથી.
આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ પણ એવું જ માને છે. સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સી (CBDC) ના માર્ગમાં સાયબર સુરક્ષા અને ડિજિટલ ફ્રોડએ સૌથી મોટો અવરોધ છે. આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે સાયબર સુરક્ષા ખતરા અને સીબીડીસી સાથે સંકળાયેલ સંભવિત ડિજિટલ ફ્રોડને નકલી નોટોની સમસ્યા ગણાવી છે. જે તમામ પ્રયાસો પછી પણ મૂળમાંથી નાબૂદ થઈ શક્યું નથી.
RBI સમક્ષ ટેકનોલોજીકલ ઈનોવેશન સંબંધિત પડકારો
તમને જણાવી દઈએ કે, આ સમસ્યાનો સામનો કરવો સરકાર અને આરબીઆઈ બંને માટે એક મોટો પડકાર હશે, ભારતીય રિઝર્વ બેંક સામે ટેક્નોલોજીકલ ઈનોવેશનને લગતા પડકારો પણ છે. જો કે, ડિજિટલ કરન્સી પર પ્રશ્નો એટલા બધા છે કે તે હજુ પણ ભારતીયોની સમજની બહાર છે. કારણ કે ભારતની લગભગ 70 ટકા વસ્તી ગામડાઓમાં રહે છે.
ડિજિટલ કરન્સીના માર્ગમાં સાક્ષરતા એક અવરોધ
ડિજિટલ કરન્સીના આ માર્ગમાં સાક્ષરતા પણ એક અવરોધ છે, કારણ કે ભારતનો સાક્ષરતા દર માત્ર 78 ટકા છે. આવી સ્થિતિમાં દરેક વ્યક્તિએ ડિજિટલ ચલણનો ઉપયોગ કરવા અને તેને સુરક્ષિત રાખવા માટે કોમ્પ્યુટરની સમજ એકદમ જરૂરી છે. આ બધી બાબતો ભારતમાં ડિજિટલ કરન્સીનો માર્ગ સરળ બનાવતી નથી.
વધતી જતી લોકપ્રિયતા
ક્રિપ્ટોકરન્સીની લોકપ્રિયતા ઘણી જોવા મળી રહી છે તે દરમિયાન એવા લોકો કે જેમને ડિજિટલ કરન્સી વિશે સારી જાણકારી છે. બીજી તરફ એવા લોકો પણ કે જેઓ ભાગ્યે જ તેનાથી વાકેફ છે પરંતુ આ દિશામાં વધી રહેલા ચલણને જોતા, ઘણા લોકો આ ડિજિટલ ચલણથી પ્રભાવિત છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ ડિજિટલ કરન્સીની દિશામાં કામ કરવાનું કહ્યું છે પરંતુ ભારતમાં આ આખી પ્રક્રિયા બિલકુલ સરળ નથી. આ દિશામાં કામ કરવા વિશે ઘણી બધી વાતો કહેવામાં આવી રહી છે, પરંતુ કેટલીક ખાસ સમસ્યાઓ જે બહાર આવી રહી છે તેના કારણે તે ઘણી હદ સુધી મુશ્કેલ બની શકે છે.
Published On - 8:23 am, Fri, 10 December 21