મહિલાઓની રખેવાળ બની સરકારની વન સ્ટોપ સેન્ટર સ્કીમ, જાણો સુવિધા અને લાભ વિશે તમામ માહિતી
મહિલાઓ માટે સરકારી સ્તરે ચાલતી યોજનાઓમાં વન સ્ટોપ સેન્ટર યોજના ખૂબ જ અસરકારક છે. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય હિંસાનો સામનો કરતી મહિલાઓને તાત્કાલિક અને તમામ પ્રકારની મદદ પૂરી પાડવાનો છે. જેમાં ફક્ત કાયદાકીય નહીં પરંતુ તબીબી સહિત અનેક સુવિધા પૂરી પાડવામાં આવે છે.
મહિલાઓને દરેક રીતે સશક્ત કરવા માટે સરકાર દ્વારા ઘણી યોજનાઓ ચલાવવામાં આવી રહી છે અને આવી જ એક યોજના છે ‘વન સ્ટોપ સેન્ટર સ્કીમ’. આવો જાણીએ શું છે આ સ્કીમ અને તેનાથી મહિલાઓને શું ફાયદો થાય છે?
શું છે વન સ્ટોપ સેન્ટર સ્કીમ ?
ઘરથી લઈને ઓફિસ સુધી, મહિલાઓને લિંગના આધારે ભેદભાવ અને હિંસાનો સામનો કરવો પડે છે. પછી તે ઓનર કિલિંગ હોય, દહેજ માટે ઉત્પીડન હોય, એસિડ એટેક હોય કે લિંગના આધારે ગર્ભપાત હોય. ‘વન સ્ટોપ સેન્ટર સ્કીમ’, જેને ‘સખી’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે આવી ઘટનાઓને રોકવા અને મહિલાઓને તેની સામે મજબૂત રીતે ઊભી કરવાના હેતુથી શરૂ કરવામાં આવી છે.
આ યોજના મહિલાઓને કેવી રીતે મદદ કરે છે?
એપ્રિલ 2015 માં શરૂ કરાયેલ વન સ્ટોપ સેન્ટર યોજના હેઠળ, મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રાલય શારીરિક, માનસિક, ભાવનાત્મક અથવા જાતીય શોષણનો ભોગ બનેલી મહિલાઓને સહાય પૂરી પાડે છે. જે મહિલાઓને ઘરે, કામ પર અથવા બીજે ક્યાંય લિંગ આધારિત હિંસાનો સામનો કરવો પડે છે તેમને તાત્કાલિક કાનૂની, તબીબી અને જો જરૂરી હોય તો, મનોવૈજ્ઞાનિક કાઉન્સેલિંગ આપવામાં આવે છે. આ યોજના નીચેની બાબતો દ્વારા મહિલાઓને મદદ કરે છે.
વન સ્ટોપ સેન્ટર કેવી રીતે પહોંચવું?
દેશના દરેક જિલ્લામાં વન સ્ટોપ સેન્ટરો ઉભા કરવામાં આવ્યા છે. પીડિત મહિલાઓ જિલ્લા મહિલા અને બાળ વિકાસ અધિકારી, આંગણવાડી કાર્યકર અથવા જિલ્લા પ્રોગ્રામ ઓફિસરની મદદથી વન સ્ટોપ સેન્ટર પર પહોંચી શકે છે. આ સિવાય પીડિત મહિલાઓ હેલ્પલાઈન નંબર 181 પર પણ પોતાની ફરિયાદ નોંધાવી શકે છે. આ નંબર 24 કલાક ઉપલબ્ધ છે.
ઈમરજન્સી રેસ્ક્યુ સર્વિસ
જેમ જ કોઈ મહિલા સામે હિંસાની ફરિયાદ વન સ્ટોપ સેન્ટર સુધી પહોંચે છે, તરત જ તેને ઈમરજન્સી રેસ્ક્યુ સર્વિસ પૂરી પાડવામાં આવે છે. વન સ્ટોપ સેન્ટર, 108 સેવા અને પીસીઆર સાથે, રાષ્ટ્રીય સ્વાસ્થ્ય મિશનની મદદથી મહિલાઓને બચાવે છે. મહિલાને તાત્કાલિક નજીકની હોસ્પિટલ અથવા શેલ્ટર હોમમાં લઈ જવામાં આવે છે.
કાનૂની સહાય
વન સ્ટોપ સેન્ટર દ્વારા પીડિત મહિલાને તેના અધિકારો માટે લડવામાં અને ન્યાય મેળવવામાં મદદ કરવા માટે વકીલ પણ આપવામાં આવે છે.
તબીબી સહાય
પીડિત મહિલાને આરોગ્ય મંત્રાલયની માર્ગદર્શિકા હેઠળ દરેક પ્રકારની તબીબી સહાય આપવામાં આવે છે.
માનસિક કાઉન્સેલિંગ
આવા કિસ્સાઓમાં ઘણીવાર મહિલાઓ માનસિક રીતે ભાંગી પડે છે. તેથી, વન સ્ટોપ સેન્ટર પીડિત મહિલા માટે કાઉન્સેલિંગની પણ વ્યવસ્થા કરે છે.
વિડિયો કોન્ફરન્સિંગની સુવિધા
પીડિતને ન્યાય આપવામાં કોઈપણ અવરોધ વિના પોલીસ અને કોર્ટની કાર્યવાહી ઝડપથી આગળ વધે તેની ખાતરી કરવા માટે, વન સ્ટોપ સેન્ટર પીડિતને વીડિયો કોન્ફરન્સિંગની સુવિધા પણ પૂરી પાડે છે.
કેવી રીતે મેળવવો આ યોજનાનો લાભ ?
ઘર અથવા ઓફિસમાં લિંગ આધારિત હિંસાનો સામનો કરતી મહિલા વ્યક્તિગત રીતે વન સ્ટોપ સેન્ટર પર જઈને ફરિયાદ નોંધાવી શકે છે. જો તેણી જાતે જઈ શકતી નથી, તો તેણી મિત્ર અથવા સંબંધી દ્વારા પણ તેણીની ફરિયાદ સબમિટ કરી શકે છે. પીડિત મહિલા દ્વારા ફરિયાદ દાખલ થતાં જ સંબંધિત જિલ્લા કે વિસ્તારના ડીપીઓ, પીઓ, ડીએમ, ડેપ્યુટી એસપી, એસપી અથવા સીએમઓ સુધી મેસેજ પહોંચી જશે. આ સાથે, મહિલાનો કેસ સિસ્ટમમાં નોંધવામાં આવે છે અને તેનું યુનિક આઈડી બનાવવામાં આવે છે.
