કેન્દ્ર સરકારે સોમવારે કહ્યું કે સુપ્રીમ કોર્ટે (Supreme Court) 24 માર્ચે આપેલા આદેશમાં કોવિડ-19ના (Covid-19) કારણે થયેલા મૃત્યુ માટે વળતરના દાવા દાખલ કરવાની સમય મર્યાદા નક્કી કરી હતી. 20 માર્ચ પહેલા થયેલા મૃત્યુ માટે 60 દિવસની અંદર અરજી કરવાની રહેશે, જ્યારે કોઈ પણ ભવિષ્યમાં કોઈ પણ મૃત્યુ માટે વળતરને લઈને 90 દિવસનો સમય આપવામાં આવ્યો છે. અરજીઓ પર પ્રક્રિયા કરવા અને દાવાની પ્રાપ્તિની તારીખથી 30 દિવસની અંદર વળતરની વાસ્તવિક ચુકવણી કરવા માટેનો અગાઉનો આદેશ અમલમાં રહેશે.
સરકારે જણાવ્યું હતું કે જો કે કોર્ટે નિર્દેશ આપ્યો છે કે અત્યંત મુશ્કેલીના કિસ્સામાં જ્યાં દાવેદાર નિર્ધારિત સમયની અંદર અરજી કરી શકતો નથી, તે જ ફરિયાદ નિવારણ સમિતિનો સંપર્ક કરીને અને પેનલ દ્વારા દાવો કરી શકાય છે. આ દાવાને દરેક કેસમાં ગણવામાં આવશે. જો સમિતિ દ્વારા એવું જણાયું કે કોઈ ચોક્કસ દાવેદાર નિયત સમયમાં દાવો કરી શકતો નથી તો તેની યોગ્યતાના આધારે વિચારણા કરવામાં આવશે.
આ ઉપરાંત કોર્ટે એ પણ નિર્દેશ આપ્યો છે કે બોગસ દાવાઓનું જોખમ ઘટાડવા માટે પ્રથમ કિસ્સામાં જ 5 ટકા અરજીઓની તરત જ તપાસ કરવામાં આવશે. જો એવું જાણવા મળે છે કે કોઈએ ખોટો દાવો કર્યો છે તો તેની સામે ડીએમ એક્ટ 2005ની કલમ 52 હેઠળ કેસ કરવામાં આવશે અને તે મુજબ સજા કરવામાં આવશે.
જોકે સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્રને વળતરની રકમ મેળવવા માટેના ખોટા દાવાઓની તપાસ કરવાની મંજૂરી આપી હતી. જસ્ટિસ એમ.આર. શાહ અને જસ્ટિસ બી. વી. નાગરથનાએ કહ્યું હતું કે સરકાર ચાર રાજ્યો- મહારાષ્ટ્ર, કેરળ, ગુજરાત અને આંધ્ર પ્રદેશમાં પાંચ ટકા દાવા ચકાસી શકે છે, જ્યાં દાવાની સંખ્યા અને નોંધાયેલા મૃત્યુની સંખ્યા વચ્ચે નોંધપાત્ર તફાવત હતો.
સુપ્રીમ કોર્ટે કોવિડ-19ને કારણે જીવ ગુમાવનારા લોકોના પરિવારના સભ્યોને રૂ. 50,000 વળતરના ખોટા દાવા અંગે પણ ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી અને કહ્યું હતું કે તેનો દુરુપયોગ થયો હોવાની તેણે ક્યારેય કલ્પના કરી ન હતી અને તેને લાગ્યું કે નૈતિકતાનું ધોરણ આટલું નીચે ન પડી શક્યું. કોર્ટે તમામ રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને રાજ્ય કાનૂની સેવા પ્રાધિકરણ (SLSA)ના સભ્ય સચિવ સાથે સંકલન કરવા માટે સમર્પિત નોડલ અધિકારીની નિમણૂક કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો, જેથી વળતર ચૂકવવામાં આવે.
સર્વોચ્ચ અદાલતે વળતરની રકમનું વિતરણ ન કરવા બદલ રાજ્ય સરકારોને ઠપકો પણ આપ્યો હતો. તેણે કહ્યું હતું કે રાજ્યએ કોવિડ-19ને કારણે મૃત્યુ પામેલા લોકોના નજીકના સંબંધીઓને 50,000 રૂપિયા વળતર આપવાનો ઈનકાર કરવો જોઈએ નહીં કારણ કે મૃત્યુ પ્રમાણપત્રમાં મૃત્યુના કારણ તરીકે કોરોના વાઈરસનો ઉલ્લેખ નથી. કોર્ટે કહ્યું હતું કે કોવિડ-19ના કારણે મૃત્યુની પુષ્ટિ થયાના 30 દિવસની અંદર વળતરની વહેંચણી કરવી જોઈએ અને અરજી સબમિટ કરવી જોઈએ.
આ પણ વાંચો: Mahatma Phule Biopic First Look : કોણ હતા મહાત્મા ફુલે, જેની બાયોપિકમાં પ્રતિક ગાંધી અને પત્રલેખા જોવા મળશે