યોગને વિશ્વભરમાં એક અલગ ઓળખ આપવામાં પતંજલિની કેટલી મોટી છે ભૂમિકા?

Follow us on

એવું શક્ય નથી કે દુનિયામાં ક્યાંય પણ યોગની ચર્ચા થાય પછી તે ભારતમાં હોય કે બીજે ક્યાંય, અને બાબા રામદેવ અને પતંજલિના નામ ન આવે. બાબા રામદેવ અને પતંજલિએ વિશ્વભરમાં યોગને એક અલગ ઓળખ આપી છે. તેઓ યોગ માટે આખી દુનિયામાં જાણીતા છે. તેમના પતંજલિ યોગપીઠ દ્વારા જ યોગ દરેક ઘરમાં પહોંચ્યો છે. યોગને વિશ્વમાં ઓળખ અપાવવા માટે બાબા રામદેવ દ્વારા કરવામાં આવેલા પ્રયાસો અનોખા છે. આવી સ્થિતિમાં ચાલો જાણીએ કે વિશ્વભરમાં યોગને પ્રોત્સાહન આપવામાં પતંજલિની કેટલી મોટી ભૂમિકા છે?

યોગ, જે ભારતની પ્રાચીન પરંપરાનો એક અભિન્ન ભાગ છે, તે આજે સમગ્ર વિશ્વમાં લોકપ્રિય બન્યો છે. આ પરિવર્તન પાછળનું એક મુખ્ય નામ સ્વામી રામદેવ અને પતંજલિ યોગ છે. પતંજલિએ યોગને વૈજ્ઞાનિક ધોરણે રજૂ કરીને વૈશ્વિક સ્તરે ફેલાવવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે.

બાબા રામદેવનો યોગ વૈશ્વિક ચળવળ કેવી રીતે બન્યો?

સ્વામી રામદેવે ટેલિવિઝન, સોશિયલ મીડિયા અને આંતરરાષ્ટ્રીય મંચો દ્વારા લાખો લોકો સુધી યોગનો પ્રચાર કર્યો છે. તેમના યોગ શિબિરોમાં હજારો લોકો ભાગ લે છે અને કરોડો લોકો ઓનલાઈન માધ્યમ દ્વારા તેમની સાથે જોડાયેલા છે. તેમની સરળ ભાષા અને વ્યવહારુ પ્રથાઓએ યોગને સામાન્ય લોકો માટે સુલભ બનાવ્યો. તેમણે બાબા રામદેવ એપ અને પતંજલિ યોગપીઠ દ્વારા યોગનો ડિજિટલ રીતે પ્રચાર પણ કર્યો.

એકંદર સ્વાસ્થ્ય માટે પતંજલિ યોગ શા માટે શ્રેષ્ઠ છે?

પતંજલિ યોગને એક સર્વાંગી સ્વાસ્થ્ય ઉકેલ માનવામાં આવે છે કારણ કે તે માત્ર શારીરિક સ્વાસ્થ્ય જ નહીં પરંતુ માનસિક અને આધ્યાત્મિક શાંતિ પણ પ્રદાન કરે છે. પતંજલિ યોગમાં સંતુલિત રીતે આસનો, પ્રાણાયામ અને ધ્યાનનો સમાવેશ થાય છે. તે ડાયાબિટીસ, હાઈ બીપી, સ્થૂળતા, તણાવ અને સંધિવા જેવા રોગોમાં મદદ કરે છે. તેમાં આયુર્વેદ અને નેચરોપથીનો પણ સમાવેશ થાય છે, જે દવાઓ પર નિર્ભરતા ઘટાડે છે.

પતંજલિ યોગ તણાવ કેવી રીતે ઘટાડે છે?

આજના વ્યસ્ત જીવનમાં, લોકો તણાવ, ચિંતા અને માનસિક થાકનો સામનો કરી રહ્યા છે. પતંજલિ યોગના કેટલાક ચોક્કસ અભ્યાસો જેમ કે કપાલભાતિ પ્રાણાયામ (માનસિક શાંતિ અને ઉર્જા વધારવા માટે), અનુલોમ-વિલોમ પ્રાણાયામ (તણાવ અને ચિંતા દૂર કરવા માટે), ભ્રામરી પ્રાણાયામ (એકાગ્રતા અને સકારાત્મકતા વધારવા માટે) તણાવને અસરકારક રીતે સંચાલિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ અને પતંજલિનું યોગદાન

ભારત સરકાર સાથે મળીને સ્વામી રામદેવ અને પતંજલિ યોગપીઠે 21 જૂનને આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ તરીકે જાહેર કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે. સ્વામી રામદેવે ઘણા દેશોમાં વિશાળ યોગ શિબિરોનું આયોજન કર્યું, જેનાથી યોગનો ફેલાવો થયો. 2015માં પહેલી વાર 177 દેશોએ સાથે મળીને યોગ દિવસ ઉજવ્યો, જેમાં પતંજલિનું યોગદાન પ્રશંસનીય હતું.

દવાઓ પરની નિર્ભરતા ઘટાડી

પતંજલિ યોગ સરળ, સુલભ અને વૈજ્ઞાનિક રીતે સાબિત થયેલ છે. કોઈપણ વ્યક્તિ કોઈપણ ખર્ચ વિના તે શીખી શકે છે. તેનો નિયમિત અભ્યાસ કરવાથી તણાવ, સ્થૂળતા, હૃદય રોગ, ડાયાબિટીસ, અસ્થમા અને ડિપ્રેશન જેવા રોગોને નિયંત્રિત કરી શકાય છે. તે દવાઓ પરની નિર્ભરતા ઘટાડીને કુદરતી રીતે સ્વાસ્થ્ય સુધારવામાં મદદ કરે છે.

સ્વામી રામદેવ અને પતંજલિએ યોગને આરોગ્ય વિજ્ઞાન તરીકે રજૂ કરીને સમગ્ર વિશ્વમાં લોકપ્રિય બનાવ્યો. આજે યોગ ફક્ત ભારત પૂરતો મર્યાદિત નથી, પરંતુ તે અમેરિકા, યુરોપ, ઓસ્ટ્રેલિયા અને આફ્રિકા જેવા દેશોમાં પણ અપનાવવામાં આવી રહ્યો છે. જો તમે સ્વસ્થ, તણાવમુક્ત અને સુખી જીવન ઇચ્છતા હો તો પતંજલિ યોગ તમારા માટે શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ બની શકે છે.

યોગ બજાર કેટલું મોટું છે?

તાજેતરના વર્ષોમાં યોગનું વૈશ્વિક બજાર ઝડપથી વિકસ્યું છે અને ભવિષ્યમાં તે વિસ્તરતું રહેવાની શક્યતા છે. 2023માં વૈશ્વિક યોગ-સંબંધિત બજારનું કદ આશરે US$115.43 બિલિયન હોવાનો અંદાજ હતો, અને 2032 સુધીમાં તે વધીને US$250.70 બિલિયન થવાનો અંદાજ છે, જેમાં 2024 અને 2032 ની વચ્ચે વાર્ષિક વૃદ્ધિ દર આશરે 9% રહેશે.

ભારતમાં પણ યોગ બજાર ઝડપથી વધી રહ્યું છે. 2020 માં પ્રકાશિત થયેલા એક અહેવાલ મુજબ ભારતમાં યોગનો વ્યવસાય 2019 સુધીમાં લગભગ 3 લાખ કરોડ રૂપિયાનો હતો અને 2027 સુધીમાં 75% વધીને 5 લાખ કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચવાની ધારણા છે.