Rajiv Dixit Health Tips: શું તમે જાણો છો ? ઊભા ઊભા અને ડાયનિંગ ટેબલ પર બેસીને જમવાની કેમ પડાય છે ના, રાજીવ દીક્ષિતે જણાવ્યા બેસીને અને ઉભા રહીને ખાવામાં તફાવત, જુઓ Video
આયુર્વેદ અનુસાર, ઉભા રહીને ખાવું એ ખૂબ જ કષ્ટદાયક કાર્ય છે. હવે હું તમને કહીશ કે આ સમસ્યા શું છે. તમે અત્યારે બેઠા છો, થોડી વારમાં ઊભા થાઓ. તમે બેસવા અને ઉભા રહેવા વચ્ચેનો તફાવત અનુભવો છો અને જ્યારે તમે બેસો ત્યારે તમને સારું લાગે છે.
Ahmedabad: રાજીવ દીક્ષિતને આયુર્વેદના રાજા કહેવામાં આવે છે, તેમના દ્વારા જણાવવામાં આવેલા આયુર્વેદિક ઉપચાર આજે પણ લોકોને દરેક બીમારીના ઘરેલું ઉપચાર જણાવે છે. જો તમે ભોજન કરતા હોવ તો હંમેશા બેસીને જ ખાઓ. ઉભા રહીને ખોરાક ખાવાનો આ નિયમ મનુષ્ય માટે નથી. આ નિયમ પ્રાણીઓ માટે છે. તેની પાછળનું કારણ એ છે કે પ્રાણીઓ ચાર પગે ચાલે છે, તેમનું ગુરુત્વાકર્ષણ કેન્દ્ર મનુષ્યોથી અલગ છે. કારણ કે માણસ બે પગે ચાલે છે અને પ્રાણી ચાર પગે ચાલે છે. તેથી જ મનુષ્ય અને પ્રાણીઓ બંનેના ગુરુત્વાકર્ષણનું કેન્દ્ર અલગ છે.
આયુર્વેદ મુજબ પ્રાણીઓને ઉભા રહીને ખાવાની છૂટ છે, માણસોને નથી. માણસે બેસીને ખાવું જોઈએ. મતલબ કે ઊભા રહીને ખાવાની સિસ્ટમને બફેલો સિસ્ટમ કહે છે. હવે તમારા મનમાં એક પ્રશ્ન આવશે કે આપણે લગ્નમાં ગયા છીએ અને ત્યાંની વ્યવસ્થા એવી છે કે આપણે ઉભા રહીને જ જમવાનું છે, તો આવી સ્થિતિમાં શું કરવું? તો હું તમને કહું છું કે તમે જ્યાં પણ લગ્નપ્રસંગ કે અન્ય કોઈ પ્રસંગમાં ગયા હોવ અને ત્યાં ઊભા રહીને ભોજન લેવાની વ્યવસ્થા હોય તો તમારી થાળીમાં ભોજન લઈને ક્યાંક બેસી જાવ.
ખોરાક ઝડપથી અંદર જાય છે
આયુર્વેદ અનુસાર, ઉભા રહીને ખાવું એ ખૂબ જ કષ્ટદાયક કાર્ય છે. હવે હું તમને કહીશ કે આ સમસ્યા શું છે. તમે અત્યારે બેઠા છો, થોડી વારમાં ઊભા થાઓ. તમે બેસવા અને ઉભા રહેવા વચ્ચેનો તફાવત અનુભવો છો અને જ્યારે તમે બેસો ત્યારે તમને સારું લાગે છે. કારણ કે બેસતી વખતે શરીરનું ગુરુત્વાકર્ષણ કેન્દ્ર બદલાય છે. હવે તેનું કારણ એ છે કે જ્યારે તમે ઉભા રહીને ખોરાક લો છો, ત્યારે પૃથ્વીનું ગુરુત્વાકર્ષણ બળ તમારા પર સૌથી વધુ હોય છે અને જ્યારે તમે ઉભા રહીને ખોરાક લો છો, ત્યારે તમે ખાધું હોય તે ખોરાક ઝડપથી અંદર જાય છે.
મનુષ્ય માટે બેસીને જમવું શ્રેષ્ઠ
આયુર્વેદના નિયમો અનુસાર ખોરાક ધીમે ધીમે પેટમાં જવો જોઈએ. પરંતુ જો તમે ઉભા રહીને ખાશો તો ખોરાક ઝડપથી નીચે જશે. અન્નનળીમાં જે લાળ હોય છે તે ઘટે છે અને ગુરુત્વાકર્ષણમાં ફેરફારને કારણે તે ઝડપથી નીચે આવે છે. આ ખોરાક ખાવાથી પાચનમાં સમસ્યા થાય છે. ઉભા રહીને ખાવામાં આવેલો ખોરાક પચવામાં ઘણો સમય લાગે છે અને શરીરના અંગોને પણ પચવામાં ખૂબ તકલીફ પડે છે. તેથી જ આયુર્વેદે ખૂબ જ કડક નિયમ બનાવ્યો છે કે મનુષ્ય માટે બેસીને જમવું શ્રેષ્ઠ છે.
હવે તમારા મનમાં પ્રશ્ન આવશે કે કેવી રીતે બેસવું. તમે કહેશો કે હું ખુરશી પર બેસીને ખાઉં છું, એટલે કે ડાઇનિંગ ટેબલ પર. આ યોગ્ય માર્ગ નથી. શ્રેષ્ઠ જમાવા માટે સુખ આસન છે, જેને આપણે પલાઠી વાળીને બેસવું તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
લોકોના શરીરમાં સાયનોવિયલ પ્રવાહી ઓછું ઉત્પન્ન થાય
રાજીવ દીક્ષિતે કહ્યું કે યુરોપના લોકોમાં ખુરશી પર બેસીને ખાવાનો નિયમ છે અને તેની પાછળ કારણ પણ છે. યુરોપ અને ભારત વચ્ચે ઘણો તફાવત છે યુરોપ અને ભારત વચ્ચેનો સૌથી મોટો તફાવત એ છે કે યુરોપમાં ખૂબ જ ઠંડી પડે છે. તમને ખબર જ હશે કે ત્યાં એટલી ઠંડી હોય છે કે વર્ષમાં આઠ મહિના સુધી સૂર્યપ્રકાશ નથી આવતો. તાપમાન માઈનસ -40 ડિગ્રી હોય છે, બરફ જામ્યો રહે છે. તે લોકોના શરીરમાં સાયનોવિયલ પ્રવાહી ઓછું ઉત્પન્ન થાય છે, સાયનોવિયલ પ્રવાહી એ એક પ્રવાહી છે જે શરીરના તમામ સાંધાઓમાં હાડકાંની વચ્ચે હોય છે, જે હાડકાંનું ઘર્ષણ ઘટાડે છે અને હાડકાંને ઘસતા અટકાવે છે.
ઠંડા દેશોના લોકોમાં સિનોવિયલ પ્રવાહી ઓછું હોય છે. તેથી તે જલ્દી ઉઠી કે બેસી શકતા નથી, તેથી તેમનો નિયમ છે કે તેમણે ઉભા રહીને ખાવું જોઈએ અથવા ખુરશી પર બેસીને ખાવું જોઈએ કારણ કે સાયનોવિયલ પ્રવાહીના અભાવે ઘૂંટણ વાંકા વળી શકતા નથી તેથી જ યુરોપના લોકો ટેબલ અને ખુરશી પર બેસીને ભોજન ખાય છે. ભારતના લોકો માટે આ કોઈ નિયમ નથી, કારણ કે અહીં હવામાન સામાન્ય છે. ભારતમાં જમીન પર બેસીને ખાવું શ્રેષ્ઠ છે, તેથી આયુર્વેદમાં, આ માટે એક વિશેષ સૂત્ર આપવામાં આવ્યું છે, કે સ્વસ્થ રહેવા માટે, જમીન પર બેસીને ખાઓ અને આ ખૂબ જ જરૂરી છે.
ભારતમાં એવી ઘણી પરંપરાઓ છે, જેનો સીધો સંબંધ માનવ સ્વાસ્થ્ય સાથે છે. આવી જ એક પરંપરા જમીન પર બેસીને ભોજન કરવાની છે. ભારતીય ઘરોમાં જ્યાં આજે પણ પરંપરાગત રીતે ભોજન પીરસવામાં આવે છે, લોકો જમીન પર બેસીને ભોજન કરે છે.
(જાહેર ચેતવણી : આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી, જાણકારીના હેતુ માટે લખવામાં આવી છે. સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત કંઈપણ અનુસરતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લો.)
Healthના દરેક સમાચાર વાંચવા અહીં ક્લિક કરો