હું કસાબને ફાંસીના માંચડે લઈ ગયો… 26/11 મુંબઈ હુમલાની તપાસ ટીમના વડા પાસેથી જાણીએ કે કેસ કેવી રીતે તેના નિષ્કર્ષ પર પહોંચ્યો
હું કસાબને ફાંસીના માંચડે લઈ ગયો... 26/11 મુંબઈ હુમલાની તપાસ ટીમના વડા પાસેથી જાણીએ કે કેસ કેવી રીતે તેના નિષ્કર્ષ પર પહોંચ્યા
તારીખ નક્કી…સમય નક્કી… એક સાથે અનેક જગ્યાએ પાકિસ્તાનથી આવેલા 10 આતંકવાદીઓ મુંબઈ હુમલાને અંજામ આપવાના હતા. પ્લાન મુજબ વર્ષ 2008માં 26/11ની રાત્રે બરાબર 9.50 કલાકે આ બનવાનું હતું. તમામ આતંકવાદીઓ પાંચ અલગ-અલગ બે-બે નંબરમાં તેમના ટાર્ગેટ પોઈન્ટ તરફ રવાના થયા હતા. લિયોપોલ્ડ કાફે, છત્રપતિ શિવાજી ટર્મિનસ રેલ્વે સ્ટેશન, હોટેલ તાજ, હોટેલ ઓબેરોય, નરીમાન હાઉસ પર હાજર લોકોને કોઈ અંદાજ ન હતો કે થોડી જ વારમાં ત્યાં મોતનો વરસાદ થવાનો છે. અજમલ કસાબ ઈસ્માઈલ સાથે થોડો વહેલો સીએસટી સ્ટેશન પહોંચી ગયો. આ પછીની વાર્તા હવે તે સમયના કેસના મુખ્ય તપાસ અધિકારી રમેશ મહાલે કહી રહ્યા છે.
TV9 ડિજિટલ સાથેની વાતમાં રમેશ મહાલે આખી ઘટનાને આ રીતે વર્ણવે છે – અજમલ કસાબ ઈસ્માઈલ સાથે ટેક્સી દ્વારા નિર્ધારિત સમયના દસ મિનિટ પહેલા સીએસટી પહોંચ્યો હતો. સમય પસાર કરવા માટે તે પ્લેટફોર્મ નંબર 13 પાસેના વોશરૂમમાં ગયો હતો. શૌચાલયમાં જઈને હાથ અને ચહેરો ધોયા. આ રીતે, તેણે 9.50 મિનિટ સુધી રાહ જોઈ અને પછી ગુસ્સે ભરાઈને ફાયરિંગ શરૂ કર્યું. નિયત યોજના અનુસાર, તે જ સમયે, જુદા જુદા આતંકવાદીઓએ અન્ય સ્થળોએ પણ ગોળીબાર શરૂ કર્યો. એક સાથે આટલી જગ્યાએ ગોળીબાર શરૂ થતાં હોબાળો મચી ગયો હતો. થોડા સમય પછી કામા હોસ્પિટલમાં હુમલો થયો. આ લોહિયાળ ખેલ ચાર દિવસ (29 નવેમ્બર, 2008) ચાલ્યો જેમાં 166 નિર્દોષ લોકોના મોત થયા.
કસાબ એન્કાઉન્ટર કેસ સૌથી પહેલા ક્રાઈમ બ્રાન્ચ પાસે આવ્યો હતો
રમેશ મહાલે જણાવે છે- આ લોહિયાળ ખેલ ખતમ થયા બાદ 12 અલગ-અલગ શૂટિંગ સ્પોટ મુજબ અલગ-અલગ પોલીસ સ્ટેશનમાં 12 કેસ દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા અને એક સામાન્ય તપાસ પણ શરૂ કરવામાં આવી હતી, આ માટે અલગ-અલગ તપાસ ટીમો તૈયાર કરવામાં આવી હતી. હું તે તમામ કેસોની તપાસના વડા તરીકે કામ કરતો હતો. પહેલો કેસ 27મીએ અમારી સામે આવ્યો હતો. 26-27 નવેમ્બરની રાત્રે 12.30 થી 12.37 વચ્ચે D.B.Mall પાસે કસાબના એન્કાઉન્ટરનો આ મામલો હતો. આ પછી આગામી પાંચ દિવસમાં તમામ કેસ ક્રાઈમ બ્રાન્ચ પાસે આવ્યા.
પરંતુ સીએસટી રેલવે સ્ટેશનનો મામલો મુંબઈ પોલીસના નિયંત્રણ હેઠળ ન હતો, અહીં મહારાષ્ટ્ર સરકાર દ્વારા રેલવે પોલીસ કમિશનર પાસેથી આ કેસ લેવાની પહેલ કરવામાં આવી હતી. આ પછી આ કેસ અમારી પાસે પણ આવ્યો. આમાંના ઘણા કેસ અગાઉ આતંકવાદ વિરોધી સ્ક્વોડ (ATS) પાસે ગયા હતા. પરંતુ તેમના વડા હેમંત કરકરે પણ માર્યા ગયા હતા. બાદમાં તેના કેસ અમારી ક્રાઈમ બ્રાન્ચમાં પણ આવ્યા હતા.
ફરી તપાસ શરૂ..દિલ્હી, બેંગ્લોરથી અમેરિકા
ત્યારબાદ અમે તપાસ શરૂ કરી. આ માટે અમારે અલગ અલગ જગ્યાએ જવું પડ્યું. અમે ગુજરાત, હૈદરાબાદ, કોલકાતા, દિલ્હી, બેંગ્લોરથી અમેરિકા ગયા. તેઓ હૈદરાબાદ ગયા કારણ કે આતંકવાદીઓ પાસે હૈદરાબાદની કોલેજના ઓળખ કાર્ડ હતા. અમે આઠ આઈડી કાર્ડ રિકવર કર્યા હતા, બે આઈડી રીકવર થઈ શક્યા નથી કારણ કે બે આતંકવાદીઓના મૃતદેહો બળીને રાખ થઈ ગયા હતા. આ તમામ આઈ કાર્ડ હિન્દુ નામોથી બનાવવામાં આવ્યા હતા. જ્યારે અમે હૈદરાબાદ પહોંચ્યા, અમને કૉલેજના પ્રિન્સિપાલ પાસેથી ખબર પડી કે તે નામોમાં આઈ-કાર્ડ આપવામાં આવ્યાં નથી. એટલે કે તેમની કોલેજના નામનો ઉપયોગ કરીને નકલી આઈ-કાર્ડ તૈયાર કરવામાં આવ્યા હતા.
હાઇજેક કરાયેલી બોટમાં પાંચ ભારતીયો સવાર હતા, એકનો મૃતદેહ મળી આવ્યો હતો
તપાસ દરમિયાન અમને જાણવા મળ્યું કે મુંબઈ અને કરાચી વચ્ચેના દરિયામાં જ્યાં આતંકવાદીઓ પાકિસ્તાની બોટમાંથી કુબેર નામની ભારતીય માછીમારી બોટમાં આવ્યા હતા (જે બોટમાં ભારતીય માછીમારોએ તેમની બોટના એન્જિનમાં ખામી હોવાનું જણાવીને મદદ માંગી હતી). હાઈજેક કરીને મુંબઈ પહોંચ્યું, તે બોટનો માલિક ગુજરાતના પોરબંદરનો છે. તેમની પાસે જઈને ખબર પડી કે બોટમાં ડ્રાઈવર (નેવિગેટર) અને ચાર હેલ્પર હતા. એટલે કે 20 નવેમ્બરના રોજ બોટ માછીમારી માટે નીકળી હતી. તે બોટ 23મીએ હાઈજેક કરવામાં આવી હતી અને ત્યારબાદ 26મી નવેમ્બરે મુંબઈ પહોંચી હતી. નેવિગેટરનો મૃતદેહ મળ્યો, આતંકવાદીઓએ તેની હત્યા કરી નાખી હતી. બીજા ચાર ક્યાં ગયા? આ એક મોટો પ્રશ્ન હતો.
‘અમે ચાર બકરાઓ ખાધા છે, તમે પણ તમારા બકરા ખાઓ.’
સેટેલાઇટ ફોન પર કરાચીમાં તેમના હેન્ડલરો સાથે તે આતંકવાદીઓની વાતચીત દ્વારા આ વાતનો ખુલાસો થયો હતો. દસ આતંકવાદીઓએ ભારતીય બોટને હાઈજેક કરીને બોટ ડ્રાઈવરને મુંબઈ લઈ જવા કહ્યું અને ચાર મદદગારોને તેમની ‘અલ હુસૈની’ બોટમાં કરાચી મોકલ્યા. આ પછી ચારેયની પણ હત્યા કરવામાં આવી હતી. જો કે તેનો કોઈ પુરાવો નથી કારણ કે કસાબે તેની કબૂલાતમાં કહ્યું હતું કે તેને અલ હુસૈની બોટ દ્વારા પરત મોકલવામાં આવ્યો હતો. કરાચીમાં આતંકવાદીઓએ તેમના હેન્ડલર્સ સાથે કરેલી વાતચીતમાં, આતંકવાદીઓ નેવિગેટર વિશે પૂછે છે, ‘અમારી પાસે જે બકરી છે તેનું શું કરવું?” હેન્ડલર્સ જવાબ આપે છે, ‘હમને તો ચારોં બકરા ખા લિયે, આપલોગ ભી ખા જાઓ’. તેનો અર્થ હતો કે તેમને મારી નાખો.
નકલી દસ્તાવેજો સાથે દિલ્હી, કોલકાતા, શ્રીનગરમાંથી સિમકાર્ડ લેવામાં આવ્યા હતા
આતંકી પાસેથી મળેલા હૈદરાબાદની કોલેજના આઈડી કાર્ડમાં ઘરનું સરનામું બેંગ્લોરનું હતું. અમે તપાસ માટે બેંગ્લોર ગયા ત્યારે તે જગ્યાની માલિક એક મહિલા હતી. પરંતુ તે ખાલી જમીન હતી. ત્યાં કોઈ ઘર ન હતું. મહિલાએ કહ્યું કે તે આવા વ્યક્તિને ઓળખતી પણ નથી. આ જ રીતે આતંકવાદીઓ પાસેથી અલગ-અલગ શહેરોમાં બનાવેલા ભારતીય સિમ કાર્ડ મળી આવ્યા હતા. તેમાંથી એકે દિલ્હીના મૃતકના નામે સિમકાર્ડ ખરીદ્યું હતું. દુકાનદારને તેનું રેશનકાર્ડ, ઈલેક્ટ્રીક બિલ વગેરે આપીને સીમકાર્ડ લઈ લીધું હતું. તે દસ્તાવેજો પાછળથી નકલી નીકળ્યા, મૃત વ્યક્તિનું નામ સાચું નીકળ્યું. તેને જીવતો કહીને તેના નામના બનાવટી દસ્તાવેજો આપીને સિમકાર્ડ પડાવી લીધું હતું. દસ્તાવેજો પર આપેલું સરનામું પણ બોગસ હતું. એક સિમ કાર્ડ કોલકાતાનું હતું અને એક સિમ કાર્ડ શ્રીનગરનું હતું. આ પણ બનાવટી દસ્તાવેજો આપીને લેવામાં આવ્યા હતા.
આતંકવાદીઓએ યુએસ પાસેથી VOIP ખરીદ્યું, જે પોતાને ભારતીય કહે છે
આતંકવાદીઓ વોઈસઓવર ઈન્ટરનેટ પ્રોટોકોલ (VoIP) સિસ્ટમ દ્વારા તેમના હેન્ડલર્સના સતત સંપર્કમાં હતા. અમે VoIP વિશે માહિતી મેળવવા માટે તેના માલિકને મળવા અમેરિકા ગયા હતા. ત્યાં વીઓઆઈપી કંપનીના માલિકે જણાવ્યું કે જે લોકોએ તેની પાસેથી તેને ખરીદ્યું હતું તેઓ પોતાને ભારતીય કહેતા હતા. પરંતુ તમામ દસ્તાવેજો પાકિસ્તાન દ્વારા આપવામાં આવ્યા હતા. આવી સ્થિતિમાં, માલિકે કહ્યું કે તેમને શંકા છે કે તેઓ પોતાને ભારતીય કેમ કહે છે, પરંતુ તેઓએ તેમના વ્યવસાય પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું અને ગ્રાહક પાસેથી આ બધું પૂછવું યોગ્ય ન માન્યું.
11350 પેજની ચાર્જશીટ, 1500 પાનાનો ચુકાદો, કસાબને આ રીતે ફાંસી આપવામાં આવી
ઘટનાના 90 દિવસમાં કોર્ટમાં ચાર્જશીટ દાખલ કરવાની હતી, અન્યથા આરોપીઓને જામીન મળી જાય છે. સમય પસાર થતો હતો. 90મો દિવસ હતો 25 ફેબ્રુઆરી 2012. તે દિવસે અમે 100 લોકોએ મળીને 11 હજાર 350 પેજની ચાર્જશીટ કોર્ટમાં દાખલ કરી હતી. મેટ્રોપોલિટન મેજિસ્ટ્રેટની સામે કસાબે પોતે સગીર હોવાનું જણાવીને મામલો ભેળવી દીધો હતો. પરંતુ અમે પહેલેથી જ તૈયાર હતા. જ્યારે કસાબ એન્કાઉન્ટર દરમિયાન ઘાયલ થયો હતો, ત્યારે તેને નાયર હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો. ત્યાં તેણે તેની ઉંમર 21 વર્ષ જણાવી. અમે કોર્ટમાં પુરાવા રજૂ કર્યા. મેડિકલ તપાસના રિપોર્ટમાં પણ પુષ્ટિ થઈ છે કે તે સગીર નથી. તેણે જેલ સુપ્રિટેન્ડેન્ટને તેની ઉંમર પણ વધુ જણાવી હતી.
કસાબે સેશન્સ કોર્ટમાં એ વાતનો પણ ઇનકાર કર્યો હતો કે તેણે મેટ્રોપોલિટન મેજિસ્ટ્રેટની સામે પોતાનો ગુનો કબૂલ કર્યો હતો. પરંતુ અમે 2100 થી વધુ સાક્ષીઓના નિવેદનો નોંધ્યા હતા. અમે 658 સાક્ષીઓને તપાસ્યા હતા. તે સાક્ષીઓના નિવેદનો અને રજૂ કરાયેલા પુરાવાના આધારે સેશન્સ કોર્ટે તેને ફાંસીની સજા ફટકારી હતી. હાઈકોર્ટમાં ફાંસીની સજાની પુષ્ટિ થઈ, સુપ્રીમ કોર્ટે પણ ફાંસીની સજા યથાવત રાખી. આ પછી કસાબે દયાની અરજી કરી હતી, તે પણ સ્વીકારવામાં આવી ન હતી. આ રીતે કસાબને આખરે 21 નવેમ્બર 2012ના રોજ ફાંસી આપવામાં આવી હતી. આ મારી તપાસની આખી વાર્તા હતી.