ગુજરાત, રાજસ્થાન, મહારાષ્ટ્ર સહિતના રાજ્યોમાં અલગ અલગ રીતે મનાવાય છે મકરસંક્રાંતિ, જાણો શું બનાવવાની છે પરંપરા
મકરસંક્રાંતિ, ઉત્તરાયણ તરીકે પણ ઓળખાય છે, ભારતમાં અલગ અલગ રીતે ઉજવાય છે. ગુજરાતમાં પતંગ ઉડાડવાનો ઉત્સાહ, રાજસ્થાનમાં ગજક-લાડુ, મહારાષ્ટ્રમાં તિલગુળ, અને ઉત્તરપ્રદેશમાં ખીચડી જેવી વિવિધ વાનગીઓ આ તહેવારનો ભાગ છે. દરેક રાજ્યની પોતાની અનોખી પરંપરા અને ખાણીપીણી આ તહેવારને વધુ રંગબેરંગી બનાવે છે.
મકરસંક્રાંતિ એટલે કે ઉત્તરાયણનો પર્વ હવે નજીક છે.ભારતમાં આ તહેવાર અલગ અલગ રાજ્યોમાં અલગ અલગ પરંપરા પ્રમાણે મનાવવામાં આવે છે. આ દિવસે આકાશમાં બધે પતંગ ઉડતા જોવા મળે છે. આ દિવસે વિવિધ રાજ્યોમાં ભોજન પણ એકદમ અલગ હોય છે.
ઉત્તરાયણ એ એક એવો તહેવાર છે જે સમગ્ર ભારતમાં અલગ અલગ રીતે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે આકાશમાં રંગબેરંગી પતંગો ઉડતા જોવા મળે છે અને દરેક ઘરમાં ખુશીઓનો માહોલ જોવા મળે છે. વિવિધ રાજ્યોમાં આ તહેવારના નામ તેમજ ખોરાકમાં તફાવત હોય છે. મકર સંક્રાંતિનો તહેવાર સૂર્યના મકર રાશિમાં પ્રવેશના પ્રસંગે ઉજવવામાં આવે છે અને મોટાભાગે આ દિવસ દર વર્ષે 14 જાન્યુઆરીએ આવે છે. આ વખતે પણ મકરસંક્રાંતિ 14 જાન્યુઆરીએ ઉજવવામાં આવશે.
આ તહેવારનું ફક્ત ધાર્મિક મહત્વ જ નથી, પરંતુ તે ભારતીય સંસ્કૃતિનું પણ પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. આ તહેવાર પ્રકૃતિ સાથે પણ સંબંધિત માનવામાં આવે છે. એવું કહેવાય છે કે આ દિવસથી ઠંડીનો અંત આવે છે અને ધીમે ધીમે હવામાન ગરમ થવા લાગે છે. દેશના વિવિધ રાજ્યોમાં મકરસંક્રાંતિ પર અલગ અલગ વાનગી બનાવવામાં આવે છે.
ગુજરાતમાં ઉત્તરાયણ
મકરસંક્રાંતિના દિવસે ગુજરાતમાં ભારે ઉત્સાહ જોવા મળે છે. આ દિવસને ગુજરાતમાં ઉત્તરાયણ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે અને દરેક જગ્યાએ રંગબેરંગી પતંગો ઉડે છે. પતંગ સ્પર્ધાઓ પણ થાય છે. તિલપાક ઉપરાંત, ઊંધિયું પણ ઘરે બનાવવામાં આવે છે જે ગુજરાતની પરંપરાગત વાનગી છે.
ઉત્તર પ્રદેશ
ઉત્તર પ્રદેશમાં પણ લોકો મકરસંક્રાંતિનો તહેવાર ખૂબ જ ઉત્સાહથી ઉજવતા જોવા મળે છે. આ દિવસને ખીચડી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે અને તલ અને ગોળમાંથી બનેલી વસ્તુઓ ખાવાની સાથે, ખીચડી પણ ઘરોમાં બનાવવામાં આવે છે.
મહારાષ્ટ્ર
મકરસંક્રાંતિના દિવસે, ખીચડી મહારાષ્ટ્રમાં તેમજ તિલુગુલમાં બનાવવામાં આવે છે અને ખાવામાં આવે છે. આ તલ અને ગોળમાંથી પણ બનાવવામાં આવે છે. આ દિવસે એવું કહેવામાં આવે છે કે તલગુલ એટલે કે તલ અને ગોળ ખાઓ અને ભગવાનનું નામ લો.
રાજસ્થાનમાં મકરસંક્રાંતિ
મકરસંક્રાંતિ પર રાજસ્થાનમાં ઘણો ઉત્સાહ છે. આ દિવસે, ગજક અને તલના લાડુ ઘરે બનાવીને ખાવામાં આવે છે. આ દિવસે દહીં-ચિઉરા ખૂબ જ શોખથી ખાવામાં આવે છે. એવું લાગે છે કે જાણે આકાશ પતંગોથી ઢંકાયેલું હોય. આ ઉપરાંત, રાજસ્થાની મીઠી ઘેવર પણ ખૂબ જ સ્વાદિષ્ટ બને છે.
અલગ અલગ નામોથી થાય છે ઉજવણી
દક્ષિણ ભારતના કેરળ રાજ્યમાં, મકરસંક્રાંતિને મકરાવિલક્કુ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે અને સૂર્ય દેવની પૂજા કરવામાં આવે છે. તમિલનાડુમાં આ દિવસ પોંગલ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. કર્ણાટકમાં મકરસંક્રાંતિને ‘એલ્લુ બિરોધુ’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. પંજાબ અને હરિયાણામાં, મકરસંક્રાંતિને માઘી લોહરી તરીકે ઉજવવામાં આવે છે, જોકે લોહરી એક દિવસ પહેલા ઉજવવામાં આવે છે અને લોકો અગ્નિની પ્રદક્ષિણા કરીને પૂજા કરે છે. રેવાડી મગફળી ચઢાવવામાં આવે છે.
